ขั้นแรกเลย เมื่อปี พ.ศ.2540 ลูกศิษย์ผมคนหนึ่งนำปูมาให้ตัวหนึ่ง เขาบอกกับผมว่า ได้มาจากเมืองกาญจน์ ผมก็ไม่รู้หรอกว่า ได้มาจากจุดไหน อาจารย์ไพบูลย์ นัยเนตร บอกความเป็นมาของ 'ปูพระพี่นาง'อาจารย์ไพบูลย์ ปัจจุบันเป็นศาสตราจารย์กิตติคุณ ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ท่านเป็นผู้ตั้งชื่อทูลเกล้าฯถวาย สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เพื่อขอประทานอนุญาต แล้วได้รับประทานอนุญาตเมื่อวันที่ 22 กรกฎาคม พ.ศ.2542 เหตุผลที่ขอประทานอนุญาตจากสมเด็จพระเจ้าพี่นางฯ เพราะว่า พระองค์ท่านทรงเป็นพระอาจารย์พิเศษ สอนนิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ความเป็นมาของปู อาจารย์มงคล วงศ์กาฬสินธุ์ นักวาดรูป นกเป็นคนนำปูมาให้ผมอีก ผมเห็นว่าเป็นปูชนิดเดียวกัน คราวนี้ทราบแหล่งที่มาว่า ได้มาจากบริเวณลำห้วย เขตตำบลด่านแม่แฉลบ อำเภอศรีสวัสดิ์ จังหวัดกาญจนบุรีและเมื่อ จับได้มามากๆ ผมก็ว่าเป็นปูชนิดเดียวกัน ไม่พบในที่อื่น เป็นปูชนิดใหม่ที่เราเพิ่งพบ เราจึงนำเรื่องเข้าปรึกษาอธิการบดีมหาวิทยาลัย เพื่อเสนอเรื่องทูลเกล้าฯถวายสมเด็จพระพี่นางฯอาจารย์ไพบูลย์บอกด้วยว่า นามเฉลิมพระเกียรติ เราเคยทำมาแล้ว ทั้งถวายสมเด็จย่า ถวายสมเด็จพระราชินี ถวายสมเด็จพระเทพฯ และถวายเจ้าฟ้าหญิงจุฬาภรณ์เรื่องผ่านอธิการบดีแล้ว เราก็นำเข้าทูลเกล้าฯถวาย ที่วังเลอดิส พระองค์ ท่านตรัสถามว่า จะให้ชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่าอะไร ผมทูลตอบว่า Potamon galyamiae พระองค์ก็พระสรวลออกมา และได้รับประทานอนุญาต'ปูพระพี่นาง' ชื่อสามัญว่า Crimsom Crab ก่อนได้รับคำยืนยันอย่างเป็นทางการว่า เป็นปูชนิดใหม่ที่เพิ่งค้นพบ ต้องได้ลงนิตยสารฉบับหนึ่งเสียก่อน นิตยสารฉบับนั้นเป็นของเนเธอร์แลนด์ชื่อ Crustaceana, International Journal of Crustacean Research เมื่ออาจารย์ไพบูลย์ส่งบทความไป ก็ได้รับการตีพิมพ์เมื่อ พ.ศ.2544 ถือว่าได้รับการยอมรับจากทั่วโลกอย่างเป็นทางการสาเหตุที่พบปูพระพี่นางที่เมืองกาญจน์ อาจารย์ไพบูลย์บอกว่า เพราะเมืองกาญจน์มีทุ่งใหญ่นเรศวรเป็นป่าใหญ่ มีความอุดมสมบูรณ์ทั้งพันธุ์พืชและสัตว์ เมื่อป่ายังไม่ได้ถูกทำลาย อาหารการกินของสัตว์ต่างๆ ก็มาก ไม่เพียงแต่ปูพระพี่นางเท่านั้น เรายังพบปูอีกตั้งห้าหกชนิดในป่าเมืองกาญจน์ มีการพบที่น้ำตกไทรโยค ถ้ำเอราวัณ ถ้ำธารลอด และยังพบที่อยู่ในถ้ำอีก นี่แสดงว่าจังหวัดกาญจน์ยังมีพันธุ์สัตว์ที่ยังไม่พบอีกมาก อาจารย์ไพบูลย์กล่าวสำหรับชื่อพืช สัตว์ที่ค้นพบ และได้รับนามเฉลิมพระเกียรติ เช่น สิรินธรวัลลี (ดอกไม้) กล้วยไม้สกุลใหม่ sirindhornia ปลาบู่มหิดล นกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธร ปูเจ้าพ่อหลวง ปูเจ้าฟ้า ปูราชินี ควีนสิริกิติ์ (กล้วยไม้) และโมกราชินี เป็นต้นลักษณะของปูพระพี่นาง เป็นปูน้ำจืดที่อาศัยอยู่ในป่าอุดมสมบูรณ์ มี 3 สี คือ สีแดงเลือดนก แดงส้ม และสีขาว เฉพาะส่วนกระดองแข็งๆ กว้างประมาณ 4.6 เซนติเมตร สีแดงเลือดนก ขอบกระดอง ขอบเบ้าตาทั้งสองข้าง และริมฝีปากเป็นสีแดงส้ม ขาทั้ง 4 คู่ สีแดงเลือดนก ปลายก้ามทั้งสองข้างสีขาว นับเป็นปูที่มีสีสันสวยงาม และหาดูได้ยากยิ่งชนิดหนึ่งในโลก อาจารย์ไพบูลย์บอกว่าชาวบ้านด่านแม่แฉลบเรียกปูชนิดนี้ว่า ปูป่า เขามองว่า ปูก็เหมือนปูทั่วไป สมัยก่อนขุดเอามากินกันเป็นเรื่องปกติ หลังจากตั้งชื่อแล้ว ทางจังหวัดกาญจนบุรี โดยกรมป่าไม้ก็เข้าไปอนุรักษ์ไว้ เป็นเรื่องของกรมป่าไม้ที่จะต้องดูแลต่อไป อาจารย์มีหน้าที่เพียงแค่งานวิชาการเท่านั้นและยังบอกอีกว่า หน้าแล้งปูจะขุดรูลึกประมาณ 1.5 เมตร เพราะปูต้องอาศัยน้ำในการหายใจ ถ้าเป็นหน้าฝนรูก็จะตื้นขึ้นมา ปูหายใจทางเหงือกจึงต้องการน้ำช่วยหายใจ อาจารย์ให้ข้อมูล สำหรับความเคลื่อนไหวในพื้นที่ ที่พบปูพระพี่นาง นางสุภาพ สุจริตธรรม ชาวบ้านหมู่ที่ 3 บ้านด่านแม่แฉลบ ตำบลด่านแม่แฉลบ อำเภอศรีสวัสดิ์ จังหวัดกาญจนบุรี บอกว่า ปูชนิดนี้ ชาวบ้านไม่ได้จับมากินปูที่เห็นในลำห้วยข้างบ้าน มีทั้งปูสีดำ สีชมพู และสีแดง ลำห้วยข้างหมู่บ้าน เป็นลำห้วยธรรมชาติ ต้นน้ำอยู่ในป่าลึกเข้าไปในป่าเขตอำเภอศรีสวัสดิ์ ชาวบ้านไม่ได้ตั้งชื่อว่าห้วยอะไร น้ำในลำห้วยไหลลงแม่น้ำศรีสวัสดิ์ หรือแม่น้ำแควใหญ่สุภาพเสริมอีกว่า หมู่บ้านด่านแม่แฉลบ เมื่อก่อนอยู่ในเขตน้ำท่วมขังของเขื่อน ปัจจุบันได้อพยพหนีน้ำขึ้นมาตั้งรกรากใหม่เมื่อ พ.ศ.2519 มีอยู่ด้วยกัน 60 ครัวเรือน อาชีพชาวบ้าน มีทำไร่ข้าว ข้าวโพด พริก มะละกอ และอื่นๆเกี่ยวกับปูพระพี่นาง นายประทวน สุจริตธรรม ผู้ใหญ่บ้านด่านแม่แฉลบ และสามีของนางสุภาพ บอกว่า จะต้องสำรวจให้ชัดแจ้งอีกครั้ง ว่ามีมากน้อยอย่างไรเพื่อวางมาตรการอนุรักษ์ต่อไปและยังบอกอีกว่า ส่วนตัวเองนั้นไม่ใช่คนเที่ยวหาปลา หาปู เลยยังไม่เคยเห็นด้วยตนเอง แต่เคยมีลูกบ้านเล่าให้ฟังว่า สีของปูไม่ใช่แดงเข้มอย่างเดียว แต่มีจุดเล็กๆ ประปรายอยู่บ้าง ผู้ใหญ่บ้านกล่าว ทางด้านนายสมาน กองเกตุ หรือกำนันป๊อก กำนันตำบลด่านแม่แฉลบ อำเภอศรีสวัสดิ์ บอกว่า ปูในเขตการปกครองของตนนั้นชุกชุมมาก มีหลายชนิด พบเห็นได้ทั่วไปในลำห้วย และในป่าลึก แต่ในลำห้วยเขตหมู่บ้านด่านแม่แฉลบ เป็นบริเวณหนึ่งที่มีคนพบมากถ้าเป็นหน้าฝน ผมเข้าไปในป่าก็ยังเคยเห็น แต่ถ้าเป็นหน้าแล้งปูจะมาอยู่บริเวณริมห้วย พวกปูจะออกหากินเวลากลางคืน กลางวันอยู่ในรู ในน้ำ และบางทีก็เห็นอยู่ตามชายตลิ่งบ้างเหมือนกัน กำนัน ป๊อกบอกแนวทางการอนุรักษ์ปูพระพี่นาง กำนันป๊อกบอกว่า จะนำเรื่องเข้าประชุม ในการประชุมผู้ใหญ่บ้านในครั้งต่อไป ส่วนทางการไม่ว่าจะเป็นทางอำเภอ หรือหน่วยงานใดยังไม่เคยเข้ามาบอกกล่าว และให้นโยบายอะไรไว้ ผู้ว่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี นายอำนาจ ผการัตน์ บอกว่า สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ เสด็จเยี่ยมจังหวัดกาญจนบุรีหลายครั้ง และจังหวัดยังมีสัญลักษณ์ของพระองค์ที่ได้รับพระกรุณาธิคุณ ประทานนามชื่อปูพันธุ์ใหม่ของโลก ยังความปลาบปลื้มแด่ชาวเมืองกาญจน์เป็นล้นพ้น สำหรับมาตรการอนุรักษ์ปูพระพี่นาง นายอำนาจบอกว่า ผมว่าชาวบ้านเขามีความรักความภูมิใจในนามเฉลิมพระเกียรติอยู่แล้ว เขาย่อมมีความหวงแหนครับและ ชาวจังหวัดกาญจนบุรีเขาก็ภูมิใจมาก เพราะนอกจากจะมีปูพระพี่นางที่อำเภอศรีสวัสดิ์แล้ว ยังมีปูพระราชินีซึ่งพบที่อำเภอทองผาภูมิอีกด้วย ผู้ว่าฯ เมืองกาญจน์ย้ำว่า เขตพื้นที่พบปูนั้น เป็นเขตอุทยานอยู่แล้ว ชาวบ้าน เรียกว่าอุทยานศรีสวัสดิ์ ดังนั้น เรื่องการคุมเข้มต่างๆ จึงไม่น่าเป็นห่วงแต่อย่างใด ปูพระพี่นาง มณีหนึ่งแห่งเมืองกาญจน์ที่ค้นพบ การดูแลในปัจจุบันเห็นได้ชัดว่า หน่วยราชการระดับสูงกับนักปกครองท้องถิ่นยังไม่ได้ประสานงานกันเท่าที่ควร จึงน่าเป็นห่วงว่า ปูพระพี่นาง ซึ่งเป็นความภูมิใจของชาวเมืองกาญจน์อนาคตจะเป็นอย่างไร.
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 1 คน [
แสงหนึ่ง - ครอบครัว "ศรีณรงค์"
