เที่ยวถิ่นพระยาพิชัยดาบหักที่อุตรดิตถ์
รายงานทริปปีใหม่ประจำปี 2560 ครับ ตามธรรมเนียมที่บ้านผมจะไปเที่ยวต่างจังหวัดทริปยาวๆในช่วงปีใหม่เลือกไปจังหวัดที่มีของดีของเด็ด หนก่อนไปแม่ฮ่องสอน หนนี้ก็มาถึงคิวของจังหวัดที่เหลือในภาคเหนือตอนบนที่ผมยังไม่เคยไปอย่างแพร่-น่าน ที่ยังฮิป ต้องรีบเที่ยวก่อนกระแสนักท่องเที่ยวหลั่งไหล
ทริปหนนี้ออกจากบ้านที่วังน้อยไปกับแม่สองคน ไม่มีน้องคอยสลับกันขับ แต่เส้นทางไม่ได้หฤโหดแบบแม่ฮ่องสอนปีก่อนเลยไม่กังวลอะไรมาก ออกจากบ้านตีห้า แวะกินข้าวเช้าที่พิจิตรตอนแปดโมง ขับผ่านพิษณุโลกไปถึงอุตรดิตถ์
และอุตรดิตถ์คือจังหวัดแรกที่เราจะเที่ยวชมสำหรับทริปปีใหม่นี้ครับ จังหวัดทางผ่านที่ไม่มีประวัติศาสตร์เป็นของตัวเองนี้ก็เป็นหนึ่งในจังหวัดภาคเหนือตอนบนที่ผมยังไม่เคยมาเที่ยว ของสร้างชื่อเห็นจะมีสองอย่างคือทุเรียนหลงลับแล กับพระยาพิชัยดาบหัก ซึ่งอย่างแรกผมไม่ได้จัดหามาโชว์หน้าบล็อกเพราะมันแพง ไม่ใช่สิ... เมืองลับแลมันอยู่นอกเส้นทางท่องเที่ยวและมีเวลาให้อุตรดิตถ์แค่ครึ่งวันก็ขอเลือกตามรอยพระยาพิชัยดาบหักดีกว่าครับผม
| พระยาพิชัยดาบหัก เดิมชื่อจ้อย เกิดที่เมืองพิชัย นายจ้อยเก่งกาจด้านชกมวยและฟันดาบเป็นที่เลื่องลือ ครั้งไปชกมวยโชว์ที่เมืองตากได้แสดงฝีมือถูกใจพระเจ้าตากสินจึงได้เข้ารับราชการเป็นทหารของพระเจ้าตาก และมีบทบาทสำคัญในสงครามทั้งตอนตีฝ่าวงล้อมไปรวบรวมผู้คน และกลับมาขับไล่พม่า สร้างกรุงธนบุรีขึ้น ร่วมปราบปรามชุมนุมต่างๆรวบรวมผู้คนกลับมาสร้างอาณาจักรของคนไทยกลับมาอีกครั้ง จนท่านได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าเมืองพิชัย พระยาพิชัยต้องรับศึกกับพม่าที่บุกเข้ามาทางตอนเหนืออีกหลายครั้งหลายครา และเอาชนะได้ตลอดมาด้วยการนำทัพและฝีมือดาบคู่ที่ไร้เทียมทานสมฐานะทหารเอกของพระเจ้าตากสิน มีครั้งหนึ่งท่านได้ต่อสู้จนดาบหักไปแต่ก็สามารถเอาชนะศัตรูได้ เป็นที่มาของสมญาพระยาพิชัยดาบหัก
แต่วีรบุรุษก็มีวันอับแสง หลังเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกยึดอำนาจและสำเร็จโทษพระเจ้าตากสิน ครอบครัว และขุนนางที่จงรักภักดีจำนวนมากแล้ว ก็ได้ชวนพระยาพิชัยที่มีฝีมือเก่งกล้าเข้ารับราชการในแผ่นดินใหม่ แต่พระยาพิชัยปฏิเสธและขอตายตามพระเจ้าตากสินไป
อัฐิของพระยาพิชัยดาบหักถูกบรรจุในปรางค์วัดราชคฤห์ (วัดบางยี่เรือเหนือ) ไม่ไกลจากวัดอินทาราม (วัดบางยี่เรือใต้) ซึ่งเป็นที่บรรจุอัฐิพระเจ้าตากสินครับ ไว้อัพบล็อกถึงกรุงธนบุรีจะพาไปชมกัน (ประมาณปีหน้าจ้า) | นี่คือหนึ่งในวีรชนที่น่ายกย่องที่สุดของประวัติศาสตร์ไทยอย่างไม่ต้องพิสูจน์ทราบกันมากมาย เพราะประวัติของพระยาพิชัยสามารถหาอ่านได้ทั้งจากหนังสือประวัติศาสตร์สายหลักและฉบับเบื้องลึก พระยาพิชัยไม่ได้ถูกฆ่าล้างตระกูลเหมือนพระเจ้าตากสินนะครับ ยังคงมีผู้สืบเชื้อสายของท่านมาจนถึงปัจจุบัน และได้รับพระราชทานนามสกุล "วิชัยขัทคะ" ในสมัยรัชกาลที่ 6
เนื่องจากท่านเกิดที่พิชัย และกลับมาครองเมืองพิชัย ที่บ้านห้วยคา หมู่ 9 ต.ในเมือง อ.พิชัย จ.อุตรดิตถ์ ซึ่งเป็นบ้านเกิดของท่านจึงเป็นสถานที่ๆได้ก่อสร้างอนุสรณ์ บ้านเกิดพระยาพิชัยดาบหัก เพื่อใช้สำหรับระลึกและสักการะพระยาพิชัยดาบหักครับ ประกอบด้วยอนุสาวรีย์พระยาพิชัย บ้านและคุ้มเจ้าเมืองพิชัยจำลอง และพิพิธภัณฑ์ เพิ่งสร้างในปี พ.ศ.2542 นี้เอง ทั้งสามที่ห่างกัน 300-500 เมตรนะครับ เที่ยวแล้วก็ต้องขับรถไปทีละที่ๆ น่าจะสร้างติดกันไปเลย แต่คนไม่เยอะดีครับ เพราะอยู่ห่างจากถนนสายหลักมาเยอะอยู่
อนุสาวรีย์พระยาพิชัย คนนิยมถวายรูปปั้นไก่ เพราะท่านชอบตีไก่เหมือนพระนเรศ มีไก่ชื่อพาลีเป็นไก่ตัวเก่ง
บ้านเกิดพระยาพิชัย เป็นเรือนไม้ที่จำลองบ้านของพระยาพิชัยครับ แต่บ้านจริงๆตามประวัติศาสตร์ระบุตำแหน่งที่แน่นอนไม่ได้ รู้แต่ว่าอยู่ในบ้านห้วยคานี่แหละ จุดที่ท่านดาบหักก็คือการสู้รบที่บ้านห้วยคาเช่นกัน
พิพิธภัณฑ์บ้านเกิดพระยาพิชัยดาบหัก มีทั้งหุ่นจำลองแสดงประวัติ ข้าวของเก่าๆที่รวบรวมมาจากคนในพื้นที่ ภาพศิลปะแม่ไม้มวยไทย ภาพวาด ไปจนถึงผังตระกูลของพระยาพิชัย
แต่ที่เราเห็นจนคุ้นตาก็คือ อนุสาวรีย์พระยาพิชัยดาบหัก หน้าศาลากลางจังหวัดอุตรดิตถ์ครับ จากอำเภอพิชัยขับรถต่อมา 40 นาทีก็ถึงตัวเมืองอุตรดิตถ์ จอดรถริมถนนหน้าศาลากลางได้เลย นี่เป็นอนุสาวรีย์ที่ชาวบ้านที่มีความศรัทธาต่อพระยาพิชัยได้รวบรวมเงินกันสร้างเองโดยไม่มีงบประมาณจากส่วนกลางเลยนะครับ แล้วเสร็จในปี พ.ศ.2512 ที่นี่มีการจัดงานพระยาพิชัยดาบหักและงานกาชาดช่วงวันที่ 7-13 ม.ค. ของทุกปี
ด้านซ้ายของอนุสาวรีย์มีพิพิธภัณฑ์ดาบเหล็กน้ำพี้ ซึ่งแสดงอาวุธและวัตถุมงคลที่สร้างจากเหล็กน้ำพี้ ที่สำคัญที่สุดคือดาบเหล็กน้ำพี้ที่ใหญ่ที่สุดในโลก ความยาว 2.95 เมตร หล่อที่ลำปาง ทำด้ามและฝักที่เชียงใหม่ และอัญเชิญมาที่อุตรดิตถ์ในปี พ.ศ.2535
เหล็กน้ำพี้นอกจากความแข็งแรงแล้วคนโบราณยังถือว่าเป็นแร่ที่มีความศักดิ์สิทธิ์และมีอาถรรพ์ครับ จึงมักเอาไว้ทำอาวุธหรือวัตถุมงคล บ่อเหล็กน้ำพี้มีอยู่แห่งเดียวในโลกที่บ้านน้ำพี้ ต.น้ำพี้ อ.ทองแสนขัน จ.อุตรดิตถ์ แต่ไม่ได้ไปดูนะครับ เพราะมันอยู่นอกเส้นทางไปพอสมควร เดี๋ยวนี้แร่แทบไม่เหลือแล้วด้วย มีแร่เหล็กน้ำพี้ขายกันบนเว็บก้อนนึงราคาหลักพันหลักหมื่นนะครับ ดาบเหล็กน้ำพี้ที่เห็นนี้ใช้วิธีซื้อและรวบรวมเหล็กน้ำพี้ของชาวบ้านมาหลอมใหม่
นอกจากพระยาพิชัยแล้ว อีกที่ๆคอประวัติศาสตร์ไม่ควรพลาดคือวัดพระฝางสวางคบุรี อยู่บนเส้น 1213 ทางตะวันออกของตัวเมืองอุตรดิตถ์ครับ ที่นี่คือศูนย์กลางของชุมนุมเจ้าพระฝาง...
เพื่อความอินจะขอพูดถึงประวัติศาสตร์การรวมชาติของพระเจ้าตากสินเสียหน่อย หลังจากพระเจ้าตากรวบรวมผู้คนที่เมืองจันทบูร ต่อสู้ยึดกรุงธนบุรีคืนจากพม่า และเข้าตีค่ายโพธิ์สามต้นที่อยุธยาขับไล่พม่าออกไปได้สำเร็จ ท่านก็ได้เป็นผู้นำของคนไทยในพื้นที่ภาคกลาง แต่คนไทยที่แตกกระเด็นกระดอนกันไปคนละทิศคนละทางในช่วงเสียกรุงในพื้นที่อื่นๆ ยังคงจับตัวเป็นก๊กเป็นเหล่า โดยมีผู้นำของชุมนุม มีชุมนุมใหญ่ที่สุดสี่ชุมนุม ประกอบด้วย:
1. ชุมนุมเจ้าพิมาย - นำโดยกรมหมื่นเทพพิพิธ ผู้สืบเชื้อสายราชวงศ์บ้านพลูหลวง ราชวงศ์สุดท้ายของพระนครศรีอยุธยา แต่ถูกเนรเทศเนื่องจากก่อกบฏต่อพระเจ้าเอกทัศน์ กรมหมื่นเทพพิพิธเป็นที่นับถือของเจ้าเมืองพิมายซึ่งจงรักภักดีต่อพระนครศรีอยุธยาและต้องการฟื้นฟูความยิ่งใหญ่ของราชสกุลกษัตริย์อยุธยากลับมา
2. ชุมนุมเจ้านครศรีธรรมราช - นำโดยเจ้าเมืองนครศรีธรรมราช สร้างชุมนุมที่กินพื้นที่ภาคใต้ตั้งแต่ชุมพรจนถึงหัวเมืองมลายู
3. ชุมนุมเจ้าพิษณุโลก - นำโดยเจ้าพระยาพิษณุโลก (เรือง) ขุนศึกสมัยกรุงศรีอยุธยาที่มีฝีมือเก่งกาจและมีผู้นับถือติดตามมาก เคยรบชนะพระเจ้าตากสิน แต่ต่อมาไม่นานก็ป่วยตายและน้องชายขึ้นครองชุมนุมแทน ทำให้ชุมนุมเจ้าพิษณุโลกอ่อนแอลงจนถูกชุมนุมเจ้าพระฝางกลืนเข้าไป
4. ชุมนุมเจ้าพระฝาง - นำโดยสังฆราชเมืองฝาง (สวางคบุรี) ซึ่งผู้คนนับถือเป็นผู้วิเศษและตั้งตัวขึ้นเป็นเจ้าทั้งยังอยู่ในสมณเพศนุ่งห่มผ้าแดงย้อมจากไม้ฝาง เป็นชุมนุมสุดท้ายที่ถูกพระเจ้าตากสินตีแตก
แหม่ อย่างกับ Game of Thrones เพียงแต่นอกจากพระเจ้าตากสินแล้วชุมนุมอื่นๆไม่ได้มีความคิดที่จะรวมคนไทยกลับมาเป็นหนึ่งเดียวกันครับ ถ้าไม่มีการปราบชุมนุมตอนนี้ประเทศไทยก็คงแยกออกเป็นหลายประเทศ
ทำเป็นเกมพระเจ้าตากสินไล่ปราบ 4 บอสของชุมนุมน่าจะสนุกไม่เลว อิอิ แผนที่นี้สเกลอาณาเขตอาจไม่ถูกต้องเป๊ะๆนะครับ ไว้ตอนอัพเรื่องกรุงธนบุรีค่อยทำละเอียดอีกที ส่วนภาพประกอบเจ้าชุมนุมนั้นมั่วเอา นอกจากเจ้าพระฝางแล้ว คนอื่นแทบหารูปไม่ได้ ไม่มีใครคิดจะวาดไว้มั่งเรอะ?
วัดพระฝางสวางคบุรีมุนีนาถ สร้างในสมัยสุโขทัย เป็นวัดพระมหาธาตุประจำเมืองฝาง หรือเมืองสวางคบุรี (เมืองที่ได้รับแสงสว่างจากพระพุทธศาสนา) วัดนี้ถูกใช้เป็นศูนย์กลางชุมนุมเจ้าพระฝางหลังช่วงหลังเสียกรุงครั้งที่ 2 แต่หลังถูกพระเจ้าตากสินตีชุมนุมแตกในปี พ.ศ.2513 เมืองฝางก็ถูกปล่อยร้างและวัดพระฝางได้เสื่อมโทรมลงตามกาลเวลาจนกระทั่งได้รับการบูรณะในสมัยรัชกาลที่ 4
โบราณสถาน-โบราณวัตถุที่สำคัญในวัดพระฝางตามรูปครับ: 1. องค์เจดีย์บรรจุพระทันตธาตุ เดิมคาดว่าเป็นเจดีย์พุ่มข้าวบิณฑ์แบบสมัยสุโขทัย แต่ถูกเปลี่ยนเป็นทรงลังกาในช่วงปลายสมัยอยุธยา และได้รับการบูรณะสมัยรัชกาลที่ 4 2. วิหารหลวง เป็นอาคารขนาดใหญ่ มีหลวงพ่อใหญ่เป็นพระประธาน เดิมมีบานประตูสลักไม้งดงามมาก แต่ถูกถอดไปเก็บรักษาไว้ที่วัดธรรมาธิปไตยในตัวเมืองอุตรดิตถ์แล้ว 3. โบสถ์มหาอุตม์ เป็นที่ประดิษฐานพระฝาง เป็นพระพุทธรูปทรงเครื่อง สร้างโดยเจ้าพระฝางสมัยเป็นพระสังฆราชเมืองฝางในช่วงปลายกรุงศรีอยุธยา โดยองค์พระอยู่ในตำแหน่งหลืบอาคาร ถ้าแสงสลัวๆจะมองเป็นองค์พระลอยเด่นออกมา นับเป็นการออกแบบที่ครีเอตมากสมัยนั้น แต่พระฝางถูกย้ายไปประดิษฐานที่วัดเบญจมบพิตรในสมัย ร.5 แล้วครับ ปัจจุบันเป็นองค์จำลองเพิ่งสร้างใน พ.ศ.2551 นี่เอง ก่อนหน้านั้นเป็นฐานพระเปล่าๆ 4. โบสถ์พระสังกัจจายนะ 5. หลวงพ่อเชียงแสน เป็นพระพุทธรูปเก่าแก่ศิลปะเชียงแสนที่คนในพื้นที่เคารพนับถือกันมาก ต้องทำกรงล้อมไว้เพราะโจรบุกมาขโมยบ่อย ขนาดปิดล้อมไว้แล้วยังเข้าทางหลังคามาตัดยอดเกตุมาลาไป เลยต้องทำโครงเหล็กกันไว้ถึงหลังคาเลย 6. รอยพระพุทธบาท
อันนี้พิพิธภัณฑ์วัดพระฝาง ไม่เปิดครับ
...เราใช้เวลาหนึ่งชั่วโมงจากตัวเมืองอุตรดิตถ์ขับเข้าเขตจังหวัดแพร่ และขับเลยไปเที่ยวที่น่านก่อนมาแวะเที่ยวแพร่ขากลับ บล็อกหน้าเจอกันที่เมืองน่านครับผม
Create Date : 14 มกราคม 2560 |
Last Update : 14 มกราคม 2560 11:13:19 น. |
|
58 comments
|
Counter : 10424 Pageviews. |
|
|
|
ผู้โหวตบล็อกนี้... |
คุณเป็ดสวรรค์, คุณtoor36, คุณเรียวรุ้ง, คุณไวน์กับสายน้ำ, คุณสายหมอกและก้อนเมฆ, คุณกะว่าก๋า, คุณหอมกร, คุณสองแผ่นดิน, คุณเนินน้ำ, คุณtuk-tuk@korat, คุณhaiku, คุณสาวไกด์ใจซื่อ, คุณThe Kop Civil, คุณกาบริเอล, คุณlovereason, คุณClose To Heaven, คุณข้ามขอบฟ้า, คุณTristy, คุณเริงฤดีนะ, คุณอาจารย์สุวิมล, คุณTui Laksi, คุณRinsa Yoyolive, คุณผู้ชายในสายลมหนาว, คุณอุ้มสี, คุณmastana, คุณภาวิดา คนบ้านป่า |
โดย: คุณต่อ (toor36 ) วันที่: 14 มกราคม 2560 เวลา:11:08:31 น. |
|
|
|
โดย: คุณต่อ (toor36 ) วันที่: 14 มกราคม 2560 เวลา:11:33:02 น. |
|
|
|
โดย: เรียวรุ้ง วันที่: 14 มกราคม 2560 เวลา:11:50:44 น. |
|
|
|
โดย: คุณต่อ (toor36 ) วันที่: 14 มกราคม 2560 เวลา:11:59:02 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 14 มกราคม 2560 เวลา:22:10:12 น. |
|
|
|
โดย: หอมกร วันที่: 14 มกราคม 2560 เวลา:22:26:29 น. |
|
|
|
โดย: คุณต่อ (toor36 ) วันที่: 14 มกราคม 2560 เวลา:23:10:01 น. |
|
|
|
โดย: สองแผ่นดิน วันที่: 14 มกราคม 2560 เวลา:23:34:42 น. |
|
|
|
โดย: เนินน้ำ วันที่: 14 มกราคม 2560 เวลา:23:46:39 น. |
|
|
|
โดย: Kavanich96 วันที่: 15 มกราคม 2560 เวลา:3:09:19 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 15 มกราคม 2560 เวลา:7:05:43 น. |
|
|
|
โดย: กาบริเอล วันที่: 15 มกราคม 2560 เวลา:8:44:36 น. |
|
|
|
โดย: oa (rosebay ) วันที่: 15 มกราคม 2560 เวลา:19:21:55 น. |
|
|
|
โดย: คุณต่อ (toor36 ) วันที่: 15 มกราคม 2560 เวลา:20:30:19 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 15 มกราคม 2560 เวลา:21:58:50 น. |
|
|
|
โดย: NENE77 วันที่: 15 มกราคม 2560 เวลา:23:15:19 น. |
|
|
|
โดย: lovereason วันที่: 16 มกราคม 2560 เวลา:0:00:57 น. |
|
|
|
โดย: ข้ามขอบฟ้า วันที่: 16 มกราคม 2560 เวลา:1:21:29 น. |
|
|
|
โดย: Tristy วันที่: 16 มกราคม 2560 เวลา:2:25:42 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 16 มกราคม 2560 เวลา:6:27:44 น. |
|
|
|
โดย: เรียวรุ้ง วันที่: 16 มกราคม 2560 เวลา:15:42:09 น. |
|
|
|
โดย: เริงฤดีนะ วันที่: 16 มกราคม 2560 เวลา:18:06:14 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 16 มกราคม 2560 เวลา:23:46:29 น. |
|
|
|
โดย: คุณต่อ (toor36 ) วันที่: 17 มกราคม 2560 เวลา:1:23:29 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 17 มกราคม 2560 เวลา:6:38:59 น. |
|
|
|
โดย: Tui Laksi วันที่: 17 มกราคม 2560 เวลา:7:19:59 น. |
|
|
|
โดย: ตาลเหลือง วันที่: 17 มกราคม 2560 เวลา:12:03:23 น. |
|
|
|
โดย: เป็ดสวรรค์ วันที่: 17 มกราคม 2560 เวลา:17:41:02 น. |
|
|
|
โดย: lovereason วันที่: 17 มกราคม 2560 เวลา:21:31:06 น. |
|
|
|
โดย: อุ้มสี วันที่: 18 มกราคม 2560 เวลา:7:05:32 น. |
|
|
|
โดย: เป็ดสวรรค์ วันที่: 18 มกราคม 2560 เวลา:7:47:35 น. |
|
|
|
โดย: อ้อมแอ้ม (คนผ่านทางมาเจอ ) วันที่: 18 มกราคม 2560 เวลา:9:53:10 น. |
|
|
|
โดย: kae+aoe วันที่: 18 มกราคม 2560 เวลา:11:22:42 น. |
|
|
|
โดย: mastana วันที่: 18 มกราคม 2560 เวลา:15:00:53 น. |
|
|
|
โดย: จี๊ดจ๊าด (บ้านต้นคูน ) วันที่: 18 มกราคม 2560 เวลา:15:13:53 น. |
|
|
|
โดย: คุณต่อ (toor36 ) วันที่: 18 มกราคม 2560 เวลา:20:51:37 น. |
|
|
|
โดย: ภาวิดา (คนบ้านป่า ) วันที่: 19 มกราคม 2560 เวลา:13:06:01 น. |
|
|
|
โดย: sawkitty วันที่: 19 มกราคม 2560 เวลา:18:21:47 น. |
|
|
|
|
|