Bloggang.com : jenifaae : "ตำรับ-ตำนาน"สวนสุนันทา

"ตำรับ-ตำนาน"สวนสุนันทา

"ตำรับ-ตำนาน"สวนสุนันทา

วันที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2551 ปีที่ 18 ฉบับที่ 6356 ข่าวสดรายวัน

มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา มีที่มาจากการที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 กลับจากเสด็จประพาสยุโรปในปี 2451 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งคณะทำงานดำเนินการก่อสร้าง และตกแต่งพระราชอุทยานแห่งใหม่

โดยทรงถอดแบบมาจากวังเบิร์นสตอร์ฟ (Bernstorff Palace) ในประเทศเดนมาร์ก ทรงจัดการวางแบบแปลนสวนสุนันทา และสร้างปราสาทพระที่นั่ง สำหรับเป็นที่ประทับ ทรงควบคุมการก่อสร้างทุกขั้นตอน ทรงคัดเลือกพันธุ์ไม้มาปลูก และทรงกำชับให้สร้างพระตำหนักแบบ "บ้านนอกในวัง" อย่างฝรั่ง

โดยพระราชทานนามพระราชอุทยานแห่งนี้ว่า "สวนสุนันทา" ดังที่ปรากฏในพระราชหัตถเลขา เมื่อวันที่ 22 มิถุนายน พ.ศ.2451

เพื่อเป็นพระราชานุสรณ์แห่งความรักในสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี ที่ได้เสด็จสวรรคตในเหตุการณ์มหาวิปโยคเรือประเทียบล่มที่ ต.บางพูด อ.ปากเกร็ด จ.นนทบุรี เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม พ.ศ.2432

แต่เป็นที่น่าเสียดายว่า บรรดามหาปราสาทและพระที่นั่งยังไม่ทันได้สร้าง พระองค์ก็เสด็จสวรรคตเสียก่อนในปีพ.ศ.2453

วังสวนสุนันทาในสมัยของพระองค์มีสภาพเป็นสวนป่าที่อุดมสมบูรณ์สวยงาม ปกคลุมด้วยพันธุ์ไม้นานาชนิดที่ส่งกลิ่นหอม

ต่อมาในปีพ.ศ.2455 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างองค์พระที่นั่งและพระตำหนักต่างๆ ที่ยังค้างคาอยู่รวม 32 ตำหนัก บนเนื้อที่ 122 ไร่ ในพระราชอุทยานสวนสุนันทาตามพระราชประสงค์ของพระบรมราชชนก

โดยสร้างแล้วเสร็จในปีพ.ศ.2462 บรรดาเจ้านายฝ่ายใน 24 พระองค์ และเจ้าจอมในรัชกาลที่ 5 จำนวน 13 ท่าน ได้ทยอยเสด็จมาประทับและพำนักในวังสวนสุนันทา รวมทั้งพระญาติอีกจำนวนหนึ่ง มหาดเล็ก และข้าหลวง รวมประชากรทั้งสิ้น 10,000 คน

วังสวนสุนันทาในสมัยรัชกาลที่ 6-7 ถือว่าเป็นราชสำนักฝ่ายในที่ใหญ่ที่สุด อีกทั้งยังเป็นศูนย์กลางของวัฒนธรรมไทย ก่อให้เกิดศิลปวิทยาการทางด้านอาหารชาววัง การเย็บปักถักร้อย ศิลปะการวาดภาพ การร้อยดอกไม้ การนวดแผนไทยต้นตำรับชาววัง ดนตรี และนาฏศิลป์ เป็นต้น

ดังนั้น การนวดรักษาตำรับราชสำนัก ซึ่งเป็นภูมิปัญญาที่สืบทอดมาตั้งแต่โบราณ ซึ่งได้รับการเผยแพร่ในราชสำนักเท่านั้น เนื่องจากเปรียบเสมือนแพทย์หลวงที่ถวายการรักษาแด่พระมหากษัตริย์ และเจ้านายฝ่ายใน ซึ่งเจ้านายและเจ้าจอมฝ่ายในไม่นิยมรับการรักษาจากแพทย์แผนตะวันตกและห้ามมิให้ผู้ชายแตะต้องร่างกาย ซึ่งแพทย์ในราชสำนักฝ่ายในจะเป็นแพทย์หลวงที่ถวายการรักษาด้วยสมุนไพรและการนวดรักษา

หน้า 21

สปาชาววัง มรดกจาก"สวนสุนันทา"

ราชภัฏวันนี้

กุมารี วัชชวงษ์ รายงาน - วันที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2551 ปีที่ 18 ฉบับที่ 6356 ข่าวสดรายวัน

มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา (มร.สส.) นับเป็นสถาบันการศึกษาที่มีความเก่าแก่และมีรากฐานของโรงเรียนฝึกหัดครู แต่ใครจะทราบบ้างว่า มหาวิทยาลัยแห่งนี้ยังมีองค์ความรู้มากมายที่ซุกซ่อนอยู่ไม่ไกลจากพระตำหนักของเจ้านายตั้งแต่อดีต

วังสวนสุนันทาในช่วงสมัยรัชกาลที่ 6-7 ถือว่าเป็นราชสำนักฝ่ายในที่ใหญ่ที่สุด นอกจากนั้นยังเป็นศูนย์กลางของวัฒนธรรมไทย ไม่ว่าจะเป็นทางด้านอาหารชาววัง การเย็บปักถักร้อย ศิลปะการวาดภาพ การร้อยดอกไม้ ดนตรี และนาฏศิลป์ เป็นต้น

รวมถึงการนวดแผนไทยต้นตำรับชาววัง ด้วยเหตุนี้ มร.สส.จึงจัดตั้งศูนย์สุขภาพแพทย์แผนไทยประยุกต์ ศูนย์สปาและความงาม เพื่อฟื้นฟูภูมิปัญญาโบราณมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันของคนไทย

นายประชาวัฒน์ เกษียรพรหมราช แพทย์แผนไทยประยุกต์ ประจำศูนย์สุขภาพแพทย์แผนไทยประยุกต์ มร.สส. กล่าวว่า ในสมัยโบราณการแพทย์ในราชสำนักเป็นการถวายการรักษา บำบัดพระโรคให้กับพระมหากษัตริย์ เจ้านายชั้นสูง โดยการนวดรักษา กดจุด จับเส้น ประคบสมุนไพร ซึ่งเป็นการแพทย์ในราชสำนักที่มีมาตั้งแต่กรุงรัตนโกสินทร์และสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน

อย่างไรก็ตาม การนวดรักษาแผนไทยตำรับราชสำนักเป็นวิชาการแพทย์ที่ไม่ได้รับการเผยแพร่มากนัก เมื่อเปรียบเทียบกับการนวดแผนไทยตำรับวัดโพธิ์ ซึ่งมีการเผยแพร่เป็นที่รู้จักไปทั่วโลก เพราะศาสตร์ของการนวดรักษาแผนไทยในราชสำนักเป็นวิชาการแพทย์ชั้นสูงที่ใช้ดูแลรักษาโรคในวังเท่านั้น

ต่อมา ศ.น.พ.อวย เกตุสิงห์ คิดริเริ่มฟื้นฟูการแพทย์แผนไทย โดยจัดตั้งสถาบันอายุรเวทวิทยาลัย ที่วัดบวรนิเวศวิหาร ซึ่งผลิตบัณฑิตสาขาแพทย์แผนไทยประยุกต์

ในปัจจุบัน มร.สส.ให้ความสำคัญในการจัดการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์สุขภาพ สาขาวิชาแพทย์แผนไทยประยุกต์ จัดหลักสูตรการนวดรักษาตำรับราชสำนัก โดยที่ศูนย์การแพทย์แผนไทยประยุกต์ให้บริการรักษาโรคด้วยการนวดรักษาตำรับราชสำนักควบคู่กับการรักษาด้วยยาสมุนไพร ซึ่งจะมีการตรวจร่างกาย สอบถามประเมินอาการของคนไข้ ซึ่งเป็นการเรียนแบบผสมผสานการแพทย์แผนปัจจุบันกับการแพทย์แผนไทย โดยแพทย์แผนไทยประยุกต์ต้องใช้ทั้งความรู้และประสบการณ์วินิจฉัยอาการเจ็บป่วยก่อนจะทำการนวดรักษา

"ที่สำคัญการนวดรักษาตำรับราชสำนักมีคุณลักษณะพิเศษที่แตกต่างจากการนวดทั่วๆ ไป คือ แพทย์ผู้ทำการรักษาจะคลานเข่าเข้ามาแล้วกราบขอขมาก่อนที่จะทำการนวดร่างกาย เพราะการนวดรักษาถวายแด่พระเจ้าแผ่นดิน และเจ้านายชั้นสูง จะใช้มือนวดเพียงอย่างเดียว แพทย์ต้องมีอาการสำรวมไม่จ้องร่างกาย ไม่ใช้เท้าหรือเข่าเหยียบไปบนร่างกาย ทั้งนี้ วิธีการนวดเน้นการกดจุดรักษาบริเวณบ่า หัวไหล่ และอวัยวะต่างๆ เพื่อให้เกิดการไหลเวียนของโลหิตไปทั่วร่างกาย แก้ไขอาการเจ็บป่วย จากนั้นแพทย์จะใช้สมุนไพรนวดประคบให้ตัวยาจากสมุนไพรซึมเข้าสู่ร่างกาย" ประชาวัฒน์กล่าว

ด้าน ดร.รัตนา ปานเรียนแสน อาจารย์ประจำสาขาการแพทย์แผนไทยประยุกต์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มร.สส. กล่าวว่า ศูนย์การแพทย์แผนไทยประยุกต์ เป็นคลินิกที่ฝึกปฏิบัติของนักศึกษารักษาโรคด้วยแพทย์แผนไทยประยุกต์ ซึ่งแตกต่างจากแพทย์แผนไทยและแพทย์แผนปัจจุบัน เพราะสาขาวิชานี้อยู่ตรงกลางที่สามารถเข้าใจการรักษาของการแพทย์ทั้งสองแบบแผน

นักศึกษาสาขาการแพทย์แผนไทยประยุกต์เรียนวิชาต่างๆ เหมือนการเรียนแพทย์แผนปัจจุบัน และฝึกงานในชั้นปีที่ 4 ตามโรงพยาบาลที่มีความร่วมมือกับมหาวิทยาลัย อาทิ ร.พ.ศิริราช และร.พ.สมเด็จฯ ศรีราชา จ.ชลบุรี เป็นต้น

อย่างไรก็ตาม การแพทย์แผนไทยประยุกต์ไม่ได้มีวิธีการรักษาแต่เฉพาะการนวดรักษาเท่านั้น แต่ยังจัดการเรียนการสอนด้วยสมุนไพร การผดุงครรภ์ ดูแลมารดาก่อนคลอดและหลังคลอด โดยเฉพาะการสืบทอดองค์ความรู้ของการอยู่ไฟ ทับหม้อเกลือ เพื่อให้ร่างกายมารดาหลังคลอดแข็งแรงและขับน้ำคาวปลาที่จับอยู่ตามมดลูกให้หลุดออกไปหมด ซึ่งเป็นภูมิปัญญาของไทยโบราณ

ปัจจุบันคนไทยไม่เข้าใจการรักษาแบบแพทย์แผนไทยประยุกต์ มีทัศนคติว่าเป็นการแพทย์แผนโบราณ ซึ่งการนวดรักษาแบบแพทย์แผนไทยประยุกต์กับคนไข้นั้นต้องใช้เครื่องมือในการตรวจรักษาควบคู่กับการจัดยาสมุนไพรให้ด้วย ไม่ว่าจะเป็นการสอบถามอาการ การวัดความดันโลหิต เป็นต้น ที่สำคัญหัวใจของการแพทย์แผนไทยประยุกต์ต้องวินิจฉัยการรักษาโรคและสามารถส่งต่อผู้ป่วยไปรักษาด้วยการแพทย์แผนปัจจุบัน

ดร.รัตนากล่าวว่า สำหรับการนวดรักษาตำรับราชสำนักเป็นความรู้ที่อยู่ในวังเจ้าจอม ที่มร.สส.พยายามฟื้นฟูศาสตร์การนวดรักษาให้เป็นที่รู้จักมากยิ่งขึ้น เพราะคนส่วนใหญ่รู้จักแต่การนวดตำรับวัดโพธิ์เท่านั้น ทั้งนี้มหาวิทยาลัยมีนโยบายบุกเบิกตลาดการผลิตบัณฑิตการนวดรักษาตำรับราชสำนัก หากมหาวิทยาลัยเปิดสถานพยาบาลและส่งบัณฑิตไปประจำการก็จะทำให้เผยแพร่การนวดรักษาตำรับราชสำนักมากยิ่งขึ้น

ขณะนี้ศูนย์การแพทย์แผนไทยประยุกต์ และศูนย์สปาและความงาม จัดตั้งให้บริการอยู่ที่ตำหนัก พระวิมาดาเธอ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัชดา พระอัครชายาในรัชกาลที่ 5

อย่างไรก็ตาม มหาวิทยาลัยกำลังปรับปรุงซ่อมแซมพระตำหนักบริเวณ มร.สส. เพื่อขยายศูนย์การแพทย์แผนไทยประยุกต์ให้มีพื้นที่ให้บริการรองรับคนไข้และผู้ที่ต้องการนวดผ่อนคลายด้านสปาและความงาม เท่ากับเป็นการชูจุดเด่นของวังเจ้าจอมให้มีชีวิตชีวาเป็นศูนย์ศิลปวิทยาการต่างๆ อวดโฉมให้กับนักท่องเที่ยวและผู้ที่สนใจเข้ามาใช้บริการที่นี่

รศ.ดร.ช่วงโชติ พันธุเวช อธิการบดี มร.สส. กล่าวถึงแนวทางการพัฒนาศูนย์การแพทย์แผนไทยประยุกต์ ศูนย์สปาและความงาม ว่า มหาวิทยาลัยมีนโยบายขยายฐานการให้บริการทางวิชาการของทั้งสองศูนย์ โดยมีเป้าหมายสร้างศูนย์วิจัยและพัฒนา จ.ระนอง เพื่อรองรับการจัดตั้งศูนย์วิจัย การเปิดหลักสูตรพยาบาล การแพทย์แผนไทยประยุกต์ และการโรงแรมและการท่องเที่ยว

มหาวิทยาลัยมีนโยบายจะใช้ศูนย์นี้เป็นสถานที่ฝึกปฏิบัติของนักศึกษาชั้นปีที่ 3-4 คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ในสาขาวิชาด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพ จับกลุ่มเป้าหมายดูแลนักท่องเที่ยวจากต่างประเทศแถบสแกนดิเนเวีย ยุโรป ที่เข้ามาพักผ่อนและรับบริการด้านการแพทย์แผนไทยประยุกต์ สปาและความงาม โดยอาศัยศูนย์การศึกษา จ.ระนอง ให้บริการแบบ Long stay ต่อไป

"ซึ่งขณะนี้การก่อสร้างมีความคืบหน้าไปมากแล้ว คาดว่าในปีการศึกษา 2552 จะสามารถเปิดศูนย์การศึกษา จ.ระนอง เป็นสถานที่ฝึกปฏิบัติของนักศึกษา และมหาวิทยาลัยหวังจะเผยแพร่ภูมิปัญญาด้านการดูแลสุขภาพของไทยให้ชาวต่างประเทศรู้จักมากยิ่งขึ้นผ่านธุรกิจวิชาการแขนงนี้" รศ.ดร.ช่วงโชติกล่าว

การนำจุดเด่นของ "การนวดรักษาและสปาชาววัง" มรดกแห่งความภาคภูมิใจในประวัติศาสตร์แห่งวังเจ้าจอมของมหาวิทยาลัยแห่งนี้ คงเป็นการต่อยอดความรู้ทางวิชาการนำมาสร้างจุดขาย และโอกาสในการบุกเบิกตลาดธุรกิจวิชาการของชาวสวนสุนันทา

หน้า 21

H O M E

Create Date : 02 พฤษภาคม 2551

Last Update : 22 กรกฎาคม 2551 21:26:09 น.

1 comments

Counter : 2401 Pageviews.

มาเยือนครับ

โดย: พริกดิบ 's blog (พริกดิบ

) วันที่: 3 สิงหาคม 2551 เวลา:21:00:42 น.