วัดพระนอน

วัดพระนอน อายุราวพุทธศตวรรษที่ ๒๐ – ๒๑ (พ.ศ. ๒๑๐๐ – พ.ศ. ๒๒๙๙) เป็นวัดขนาดใหญ่ที่มีแผนผังวัดเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ตั้งอยู่นอกเมืองทางทิศเหนือ หรือบริเวณที่เรียกว่าอรัญญิก หันหน้าไปทางทิศตะวันออก กำแพงวัดก่อด้วยศิลาแลงเฉพาะด้านทิศตะวันออกและด้านทิศใต้ หน้าวัดมีศาลา บ่อน้ำ และห้องน้ำ ภายในวัดแบ่งพื้นที่ออกเป็น ๒ ส่วน คือ เขตพุทธาวาส และเขตสังฆาวาส มีกำแพงแก้วก่อด้วยศิลาแลง สิ่งก่อสร้างสำคัญในเขตพุทธาวาสประกอบด้วย พระอุโบสถ วิหารพระนอน เจดีย์ทรงระฆังขนาดใหญ่ และมณฑปประดิษฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัย เขตสังฆาวาสตั้งอยู่ด้านเหนือของเขตพุทธาวาส เป็นบริเวณที่พักอาศัยของสงฆ์ มีกุฏิ ศาลา บ่อน้ำ และเว็จกุฎิ (ห้องส้วม) และได้พบใบเสมาหินชนวนจำหลักลวดลาย ปัจจุบันนำไปแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์สถานกำแพงเพชร

วัดสิงห์

วัดสิงห์ ไม่ปรากฏเรื่องราวความเป็นมาให้ได้ทราบแต่อย่างใด คงมีป้ายที่กรมศิลปากรได้บันทึกตามรูปแบบสันนิษฐานไว้ว่า..

“ ฐานของเจดีย์ประธานมีซุ้มพระประจำสี่ด้าน เหนือฐานคงเป็นทรงยอดดอกบัวตูม แต่มีความเห็นแตกต่างว่าคงเป็นทรงระฆัง ที่เลือกสันนิษฐานในที่นี้ ว่าเป็นทรงยอดดอกบัวตูม เพราะมีแบบอย่างทำนองเดียวกัน เป็นเจดีย์รายบางองค์ในวัดเจ็ดแถว เมืองศรีสัชนาลัย อนึ่ง เชื่อว่ามีเจดีย์บริวารประจำสี่มุมของเจดีย์ประธาน และมีซุ้มสำหรับวางเครื่องบูชาประจำหน้าซุ้มทั้งสี่ที่มีพระพุทธรูปประดิษฐานอยู่ภายใน ฐานสูงรองรับอุโบสถ พื้นลานของฐานสูงมีใบเสมาประจำแปดทิศ “

และ

“ เจดีย์ประธานเหลือหลักฐานเฉพาะส่วนของฐานหน้ากระดานและฐานบัวสี่เหลี่ยมตอนล่างทำเป็นซุ้มพระยื่นออกมากทั้งสี่ด้าน องค์เจดีย์ก่อด้วยอิฐ ส่วนยอดเจดีย์หักพังหมดแล้ว จากการศึกษารูปทรงเดิมขององค์เจดีย์ จากหลักฐานภาพถ่ายเมื่อสมัยรัชกาลที่ ๕ และจากการขุดค้นที่พบชิ้นส่วนบัวปากระฆังโดยรอบฐานเจดีย์ สันนิษฐานได้ว่ารูปทรงเดิมขององค์เจดีย์ประธาน เป็นเจดีย์ทรงระฆังฐานสี่เหลี่ยมที่มีการเพิ่มฐานสี่เหลี่ยมซ้อนลดหลั่นกันหลายชั้น “

เพลง ต้อยตะริ่ง