เรื่องยกเสาเอก ไม่ใช่เรื่องของพระ เป็นเรื่องทางพราหมณ์ที่คนทั่วไปทำเองก็ได้

ของใช้ในพิธี

* จัดโต๊ะหมู่บูชา ๑ ชุดพร้อมเครื่องสักการะ  

* จตุปัจจัยไทยธรรมถวายพระ๑ ชุด (กรณีนิมนต์พระมาประพรมน้ำมนต์ที่หลุม และเจริญชัยมงคลคาถา)

* เครื่องบูชาฤกษ์หรือสังเวยเทวดา(จัดย่อส่วนก็ได้ ดูพิธีวางศิลาฤกษ์)

* ผ้าสามสี อย่างละ 2 ผืน (ใช้ผูกกับเสาเอก และเสาโท)

* พวงมาลัยดอกดาวเรือง 2 พวง

* น้ำอบ 1 ขวด

* ใบทอง นาก เงิน อย่างละ๓ ใบ (เราใช้ทั้งเสาเอก และเสาโท)

* เหรียญทอง เงิน อย่างละ๙ เหรียญ (เราใช้ทั้งเสาเอก และเสาโท)

* น้ำมนต์ ๑ ขัน(เราไปขอน้ำมนต์จากที่วัด)

* ด้ายสายสิญจน์ ๑ม้วน

* ทองคำเปลว ๓ แผ่น (เราใช้ทั้งเสาเอก และเสาโท)

* ผ้าขาวม้า ๑ ผืน (ใช้ผูกที่เสาเอก)

* ผ้าซิ่น ๑ ผืน (ใช้ผูกที่เสาโท)

* หน่อกล้วย อ้อย อย่างละ๒ หน่อ (ใช้ผูกที่เสาเอก และเสาโท)

* ไม้มงคล ๙ ชนิด (ใช้ที่เสาเอกอย่างเดียว)

* แผ่นทอง นาก เงินอย่างละ ๑ แผ่น (ใช้ที่เสาเอกอย่างเดียว)

* ข้าวตอกดอกไม้ ๑ ขัน

ของเซ่นไหว้

* ไก่ต้ม

* เหล้าขาว

* ผลไม้ตามฤดูกาล (มะพร้าวอ่อน, สัปปะรด)

* ทองหยิบ ทองหยอด ฝอยทอง

* ขนมต้มแดง ต้มขาว

ลำดับพิธี

* วางสายสิญจน์เริ่มจากโต๊ะบูชาไปโต๊ะสังเวยเวียนขวาบริเวณสถานที่ก่อสร้างเข้าสู่เสาเอก(ก่อนเวลาฤกษ์พอสมควร)

* เจ้าภาพจุดเทียนธูปที่โต๊ะหมู่บูชา อธิษฐานเพื่อเกิดสิริมงคล กราบพระ

* จุดเทียนธูปที่โต๊ะสังเวยบูชาเทวดาให้คุ้มครอง

* พิธีกรกล่าวสังเวยเทวดา

* เจ้าภาพ ตอกไม้มงคล ๙ชนิด ที่หลุมเสาเอก

* วางแผ่นทอง นากเงินในหลุมเสาเอก

* นำใบทอง นาก เงิน ลงก้นหลุมเสาเอก

* วางเหรียญทอง เงินลงกันหลุมเสาเอก และเสาโท

* ปิดทองเสาเอก และเสาโท

* ผูกหน่อกล้วย อ้อยและผ้า 3 สี ผ้าขาวม้าที่เสาเอก

* ผูกหน่อกล้วย อ้อย และผ้า 3 สี ผ้าซิ่นที่เสาโท

* แขวนพวงมาลัยที่เสาเอก และเสาโท

* ถือด้ายสายสิญจน์พร้อมทั้งญาติมิตรผู้ร่วมพิธี

* ช่างช่วยกันยกเสาเอกจนตั้งเรียบร้อย 

* เจ้าภาพโปรยข้าวตอกดอกไม้ลงหลุมเสาเอก และเสาโท พร้อมทั้งญาติมิตรผู้ร่วมพิธี เสร็จพิธี

หมายเหตุ

* ถ้ายกเสาเอกในเดือนอ้าย ยี่ สาม เสาเอก อยู่ทิศอีสาน

* ถ้ายกเสาเอกในเดือน ๔ - ๕ - ๖ เสาเอก อยู่ทิศอาคเนย์

* ถ้ายกเสาเอกในเดือน ๗ - ๘ - ๙ เสาเอก อยู่ทิศหรดี

* ถ้ายกเสาเอกในเดือน ๑๐ - ๑๑ - ๑๒ เสาเอก อยู่ทิศพายัพ

เมื่อธูปที่โต๊ะสังเวยไหม้หมดดอก ให้ลาเครื่องสังเวยได้ว่า"เสสัง มังคะลัง ยาจามิ"

หน่อกล้วย อ้อย เมื่อช่างเอาลงจากเสาแล้วให้นำไปปลูกไว้ในที่ต้องการ เพื่อเสี่ยงทายว่าจะงอกงามเพียงใด
ถ้าจัดโต๊ะสังเวยไม่ได้จะจัดเป็นสำรับบูชาพระภูมิเจ้าที่ธรรมดาก็ได้ และสิ่งประกอบอื่น ๆ ก็เลือกเอาเท่าที่จำเป็นและหาได้ง่าย
ไม้มงคล ๙ ชนิดซื้อได้ตามร้านสังฆภัณฑ์ทั่วไป
ในการก่อสร้างอาคารบ้านเรือนก่อนทำการก่อสร้างนิยมทำพิธีวางศิลาฤกษ์โดยใช้ไม้มงคล ๙ ชนิด ปักกับพื้นดินไม้ทั้ง ๙ ชนิดมีชื่อเป็นมงคลนาม ดังนี้
๑. ไม้ราชพฤกษ์ หมายถึง ความเป็นใหญ่และมีอำนาจวาสนา
๒. ไม้ขนุน หมายถึง หนุนให้ดีขึ้นร่ำรวยขึ้นทำอะไรจะมีผู้ให้การเกื้อหนุน
๓. ไม้ชัยพฤกษ์ หมายถึง การมีโชคชัย ชัยชนะ
๔. ไม้ทองหลาง หมายถึง การมีเงินมีทอง
๕. ไม้ไผ่สีสุก หมายถึง มีความสุข
๖. ไม้ทรงบาดาล หมายถึง ความมั่นคง หรือทำให้บ้านมั่นคงแข็งแรง
๗. ไม้สัก หมายถึง ความมีศักดิ์ศรี ความมีเกียรติ
๘. ไม้พะยูง หมายถึง การพยุงฐานะให้ดีขึ้น
๙. ไม้กันเกรา หมายถึง ป้องกันภัยอันตรายต่าง ๆหรืออีกชื่อหนึ่งว่าตำเสา ซึ่งอาจหมายถึง ทำให้เสาเรือนมั่นคง
ไม้มงคลเหล่านี้จะลงอักขระที่เรียกว่าหัวใจพระอิติปิโส ได้แก่ อะ สัง วิ สุ โล ปุ สะ พุ ภะ ลงบนท่อนไม้ชนิดละอักขระพร้อมทั้งปิดทองทั้ง 9ท่อนโดยปักวนจากซ้ายไปขวา (ทักษิณาวรรต)

คำอัญเชิญเทวดา

สะรัชชัง สะเสนังสะพันธุง นะรินทัง ปะริตตานุภาโว สะทา รักขะตุติ
ผะริตวานะ เมตตังสะเมตตา ภะทันตา อะวิกขิตตะจิตตา ปะริตตัง ภะณันตุ

สัคเค กาเม จะ รูเป ศิริสิขะระตะเฎ จันตะลิกเข วิมาเน ทีเปรัฏเฐ จะคาเม ตะรุวะนะ คะหะเน เคหะวัตถุมหิ เขตเต ภูมมา จายันตุ เทวาชะละถะละวิสะเม ยักขะคันธัพพะนาคา ติฏฐันตา สันติเก ยัง มุนิวะระวะจะนัง สาธะโว เมสุณันตุฯ
สุณันตุ โภนโต เยเทวสังฆา ดูราเทพยดาเจ้าทั้งหลาย สัคเคกาเม อันอยู่บนสวรรค์ชั้น กามภพ ๖ ชั้น รูเป ในรูปพรหม ๑๖ ชั้น ศิริสิขะระตะเฏ บนยอดเขาและเหวห้วย จันตะลิกเข วิมาเนในวิมานอากาศ ทีเป ตนอยู่ในทวีปต่าง ๆ มีอุดรกุรุทวีป เป็นต้น รัฏเฐ ตนอยู่ในขอบเขตเมืองไทยคาเม ตนอยู่ในหมู่บ้าน ตะรุวะนะคะหะเน ตนอยู่ในพงไพร ป่าไม้ เคหะวัตถุมหิ เขตเตตนอยู่ตามเรือนชานและไร่นาทุกแห่ง ภูมมา ตนสถิตย์รักษาอยู่ภาคพื้นแผ่นดินอันมีแม่ธรณีเป็นเค้า ชะละ ถะละวิสะเม ตนอยู่ในแม่น้ำและฝั่งสมุทรยักขะคันธัพพะนาคา ขออัญเชิญทั้งพระเวสสุวรรณ ผู้เป็นราชาของยักษ์ คนธรรพ์และพระยานาค ติฏฐันตา สันติเก ทั้งอยู่ไกลและอยู่ใกล้ ได้ยินผู้ข้าฯ เชิญแล้วขอจงได้เสด็จมาให้พรลูกหลานชื่อว่า .....................ผู้อยู่อาศัยในบ้านนี้ให้เขานั้นอยู่สวัสดี เป็นสุขีตราบต่อเท่าอายุเจ้าได้ร้อยปีก็ข้าเทอญฯ

ข้าแต่ฯ พระพุทธพระธรรม พระสงฆ์ ข้าพเจ้า (ชื่อ สกุล)......ขอน้อมอัญเชิญเทพยดาเจ้าทั้งหลายโปรดได้เสด็จมาช่วยดูแลปกปักษ์รักษาบ้านของข้าพเจ้า.....ขอให้อนุโมทนาและประสิทธิ์ประสาทพรให้ข้าพเจ้า....ด้วยเทอญ

ข้าพเจ้า....ขอขมากรรมหากกรรมใดที่ข้าพเจ้า...ได้กระทำแล้วพลาดผิดด้วย กาย วาจา และด้วยใจตั้งแต่อดีตชาติเป็นต้นมาจวบจนในวันนี้ ทั้งข้าพเจ้า....ตั้งใจก็ดีมิได้ตั้งใจก็ดี ทั้งข้าพเจ้าระลึกได้ก็ดี ระลึกไม่ได้ก็ดีทั้งข้าพเจ้ารู้เท่าถึงการณ์ก็ดี และรู้เท่าไม่ถึงการก็ดี ขอทุกๆพระองค์จงโปรดเมตตาอโหสิกรรมให้แก่ข้าพเจ้า...ด้วยเทอญ

ข้าพเจ้า....ขอถวายพระพรขอทุกๆพระองค์จงทรงพระเกษมสำราญจงทรงพระชนมายุยิ่งยืนนาน จงทรงพระญาณบารมีสูงยิ่งๆขึ้นไปเทอญ

ขอพระองค์ทั้งหลายจงประทานพรให้ข้าพเจ้า...พ้นจากสัพพะทุกข์ สัพพะโศก สัพพะโรค สัพพะภัยสัพพะเคราะห์เสนียด[^_^]จงพ้นจากตัวของข้าพเจ้า.....และขอให้ข้าพเจ้า...ได้ตาทิพย์หูทิพย์ และเจโตปริยญาณ พร้อมทั้งเกิดดวงตาเห็นธรรม ได้สำเร็จมรรคผล นิพพานเทอญสาธุ (กราบ 3 ครั้ง)

อัญเชิญเทวดากลับ

ทุกขัปปัตตา จะนิททุกขา ภะยัปปัตตา จะ นิพภะยา
โสกัปปัตตา จะ นิสโสกาโหนตุ สัพเพปิ ปาณิโน
เอตตาวะตา จะ อัมเหหิสัมภะตัง ปุญญะสัมปะทัง
สัพเพ เทวานุโมทันตุสัพพะสัมปัตติสิทธิยา
ทานัง ทะทันตุ สัทธายะสีลัง รักขันตุ สัพพะทา
ภาวะนาภิระตา โหตุคัจฉันตุ เทวะตาคะตา

สัพเพ พุทธา พะลัปปัตตาปัจเจกานัญจะ ยัง พะลัง
อะระหันตานัญจะ เตเชนะรักขัง พันธามิ สัพพะโสฯ

โต๊ะบูชา นิยมหันหน้าพระพุทธรูปไปทางทิศตะวันออก

ใช้พระพุทธรูปที่บ้านก็ได้เพื่อเป็นประธานในพิธี โต๊ะเล็กๆก็ได้ โต๊ะเครื่องสังเวยแยกออกจากกัน

เป็นอันเสร็จพิธีค่ะ