เชื้อราในสมอง...ภัยใกล้ตัวที่คนยังไม่รู้ เตือนความจำ เชื้อราในสมอง...ภัยใกล้ตัวที่คนยังไม่รู้ เตือนความจำ ผมมีเรื่องจะเล่าให้ฟังเกี่ยวกับเชื้อราในสมอง ผมมีเรื่องที่พวกเราควรจะสนใจรู้มาเล่าให้ฟังเกี่ยวกับเชื้อราในสมอง ที่จะเล่าให้พวกเราฟัง 1. เรื่องแรกนั้น เกิดขึ้นกับคุณประสิทธิ์ มูลเมือง ซึ่งสอบได้ไปเป็นนายช่างการบินไทยประจำสถานี DALLAS หรือ DFWOMTG เมื่อสิบกว่าปีมาแล้ว คุณประสิทธิ์ ไปอยู่ DALLAS พร้อมครอบครัว โดยมีลูกๆ สามคนเดินทางไป เรียนด้วย คุณประสิทธิ์วางแผนอนาคตของลูกจะต้องอยู่เรียนต่อในอเมริกาหลังจากที่พี่ประสิทธิ์ต้อง เดินทางกลับเมื่อครบกำหนดสี่ปี ทำให้พี่ประสิทธิ์ต้องพยายามเก็บเงินเอาไว้ให้ลูกๆใช้หลังจากที่แกต้องกลับมา ทำให้ต้องใช้จ่ายอย่างประหยัด จนกระทั่งหกเดือนก่อนครบกำหนดกลับ พี่ประสิทธิ์ไม่สบายจนต้องเข้ารับการรักษาตัวที่โรงพยาบาล และได้รับการผ่าตัดสมอง เพราะหมอพบว่ามีเชื้อราในสมอง เมื่อพบเชื้อรา หมอฝรั่งจึงต้องหาสาเหตุ และพบว่า พี่ประสิทธิ์ชอบทานบะหมี่อบแห้งทานเกือบทุกวัน โดยสั่งมาจากเมืองไทย บะหมี่อบแห้งนั้น ถ้าเก็บไว้นานจนหมดอายุการเก็บ หรืออาจจะอบไม่ดีพอ เพราะของกินประเภทนี้บ้านเรามีมาก และพวกเราไม่ค่อยสนใจ อายุการเก็บ หรือบางครั้งไม่มีบอกด้วย ทำให้มีเชื้อราเกิดขึ้น ถ้าเรากินไม่บ่อยนักนานๆครั้ง เชื้อราพวกนี้จะถูกทำลายโดยภูมิคุ้มกันของตัวเรา แต่ถ้าทานมากๆหรือทุกวัน จะเกิดการสะสมของเชื้อรา และลามขึ้นไปถึงสมองไปทำลายสมองของเรา พี่ประสิทธิ์ยังโชคดีที่ป่วยในอเมริกา หมอฝรั่งทำการผ่าตัดได้ แต่พี่ประสิทธิ์ก็ไม่สามารถทำงานต่อไปได้ ต้องลาออกจากการบินไทย กลับมาอยู่บ้านที่ ฝั่งโขง หน้าสนามบิน ผมรู้จักพี่ประสิทธิ์ดีเพราะเคยเดินทางไปเป็น OM ชั่วคราวที่ DALLAS ช่วงที่พี่เรายังดีอยู่ถึงสองครั้ง 2. เรื่องที่สอง เพื่อนบ้านผมเป็นพยาบาล อยู่โรงพยาบาลในต่างจังหวัด และสาเหตุที่เป็นพยาบาลเวลาไม่สบายก็เอายาที่โรงพยาบาลมาทาน จนกระทั่งผมได้ข่าวว่าเธอเสียชีวิตลง หมอและเพื่อนๆได้ทำการหาสาเหตุของการเสียชีวิตของเธอและพบว่าสาเหตุของการ เสียชีวิตนั้นเกิดจากมีเชื้อราในสมอง ทำลายสมองหมด เชื้อรามาจากไหน และก็พบว่าสาเหตุจากเอายาโรงพยาบาลไปทานบ่อยๆเกือบทุกวัน ทำไมยาจากโรงพยาบาลจึงมีเชื้อรา เพื่อนของผมมีร้านขายยา ตามปกติแล้วจะมีพวก SALE มาติดต่อขายยาให้ตามร้านขายยา หรือโรงพยาบาล ถ้าเป็นโรงพยาบาลก็จะมีการให้เปอร์เซนต์หมอหรือเภสัชผู้สั่งซื้อ ถ้าเป็นร้านค้าก็อาจจะกำหนดลงไปว่าถ้าซื้อจำนวนเท่าไรแล้วจะได้ของแถมหรือถ้ามาก ๆก็จะได้ไปเที่ยวเมืองนอก เพื่อนผมเขาเป็นลูกคนจีนร้านขายยาจึงได้ไปเที่ยวเมืองนอกประจำ โดยยาพวกนี้ เช่นสั่งยาสองแสนบาทก็จะได้ยาราคาเม็ดละประมาณไม่กี่สตางค็มาหลายแสนเม็ด ยาพวกนี้เอามาขายเม็ดละหลายบาท และเพราะสั่งยามาจำนวนมากจึงขายไม่หมด จนหมดอายุก็จะส่งคืนบริษัทยา ได้เงินคืน เหมือนกันยาตามโรงพยาบาลสั่งมามากเมื่อหมดอายุจะคืนก็กลัวโดนสอบที่สั่งซื้อมามากก็พยายามใช้ให้หมด หรือบางครั้งยาที่ซื้อมาเป็นยาใกล้หมดอายุหรือหมดอายุแล้วที่คืนมาจากร้านขายยาและนำมาขายต่อราคาถูกให้เปอร์เซนต์โรงพยาบาล ยาพวกนี้หมดอายุจึงมีเชื้อรา กินไปมากๆก็เกิดการสะสมในร่างกายได้เป็นอันตราย 3. เรื่องที่สาม ผมไม่ทานขนมเปี๊ยะมานานแล้วทั้งๆที่สมัยเป็นเด็กชอบทานมาก ขนมเปี๊ยะเป็นขนมที่ส่วนมากแล้วคนจีนจะทำออกมาขายโดยทำจากแป้งและใส้หวานๆพวกฝักบดเชื่อมหรือในปัจจุบันนี้มีการใส่ไส้ไข่แดง หรือไข่เข็มใส่กล่องแดงๆน่ากินวางขายตามร้านทั่วไป หรือตาม ซุปเปอร์ ต่างๆ ขนมพวกนี้มีอายุการเก็บ โดยที่ส่วนมากแล้วทางโรงงานทำขนมซึ่งเป็นโรงงานแบบครอบครัวเล็กๆจะเอาไปฝากวางขายโดยแบ่งเปอร์เซ็นต์ให้ร้าน หรือ เอาไปส่งให้ร้านขายของพวกขนมไปวางขาย โดยทางโรงงานทำจะเอาขนมมาเปลี่ยนและเก็บขนมที่ขายไม่ได้นานๆกลับไป โดยมากแล้วทางโรงงานจะเลือกเอาขนมที่มองแล้วว่ามีราขึ้นแล้วกลับไป ข้างบ้านผมมีโรงงานทำขนมเปี๊ยะ ที่ผมเห็นประจำคือ เจ้าของโรงงานทีเป็นคนจีนจะเอาขนมที่เก็บมาจากร้านค้ามาขูดเอาหน้าที่มีเชื้อราออกแล้วส่วนทีเหลือ เอาแป้งไปบดใหม่ใส่ปนไปกลับของใหม่ ไส้หวานๆก็เอารวมไปกับของใหม่ไม่ทิ้งไป แล้วทำเป็นขนมใหม่ส่งไปขายต่อไป พวกเรานั้นถ้าซื้อเอากินมากๆก็อาจจะเป็นอันตรายได้เพราะเชื้อรานั้นติดมากลับขนมด้วยที่ผมเขียนมานี้คือสิ่งที่ผมเห็นมาว่าการเกิดเชื้อราที่สมองนั้นเกิดจากการ กินอาหารที่มีเชื้อราเข้าไปมากและบ่อยๆจนเกิดการสะสมของเชื้อราขึ้นทำลายประสาทสมอง ายนักร้องคนนี้อาจจะมีโรคประจำที่ต้องทานยาประจำหรือการที่เป็นนักร้องมีชื่อเสียงต้องไปร้องเพลิงที่ต่างๆไม่มีเวลาจนต้องทานอาหารประเภทนี้บ่อยๆ แต่อย่างไรก็แล้วแต่การมีเชื้อราในสมองนั้นไม่ใช่เกิดขึ้นทันทีทันได แต่เกิดจากการสะสมของเชื้อรา พวกเรานั้นทำงานกันตามสถานีต่างๆผมเชื่อได้เลยว่าเกือบทุกคนมีบะหมี่อบแห้งอยู่ประจำบ้านและทานประจำโดยเฉพาะตอนแม่บ้านไม่อยู่เพราะสะดวก และมีรสชาติที่ดีด้วย ผมก็ทานแต่นานๆครั้ง ก่อนจะทานก็นึกถึง พี่ประสิทธิ์ไว้ด้วยก็แล้วกัน โดย : คนการบินไทย ข้อมูลจาก //www.cityvariety.com/topic-21.html ลักษณะของเชื้อรา และยาที่ใช้ในการรักษาเชื้อรา ลักษณะของเชื้อรา เชื้อราที่พบเป็นเชื้อ Scedosporium ซึ่งเป็นเชื้อ เซปโปรไฟท์แบบเส้นยาว (saprophytic filamentous) ซึ่งมีรายงานครั้งแรกที่พบในคนเมื่อปี 1984 เชื้อนี้มีชนิดย่อย (species) 2 ชนิด คือ S. apiospermum (ซึ่งเป็นเชื้อราแบบไม่มีเพศ (asexual anamorph) หรือเรียกอีกอย่างว่า Pseudallescheria boydii ซึ่งเป็นชนิดที่พบในบิ๊ก ดีทูบี และ อีกชนิด คือ S. prolificans (เดิมเรียกว่า S. inflatum) ซึ่งเชื้อทั้ง 2 ชนิดย่อยนี้ก่อให้เกิดโรคได้ลักษณะเหมือน ๆ กัน ลักษณะเชื้อนี้จะโตเร็วมาก มักภายใน 48 ถึง 72 ชั่วโมง บนน้ำยาอาหาร ในห้องทดลอง มีลักษณะเฉพาะ โดยถ้าเพาะได้ จะมีสีคล้ายควันบุหรี่สีเทาน้ำตาลและ เป็นปุยคล้ายปุยฝ้าย และการตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์ จะมีลักษณะเป็นทรง แบบโคน และ มีเส้นใยเชื้อราร่วมด้วย (conidia, conidiophores และ hyphae) และตรวจทดสอบให้ชัดเจนมากขึ้นได้โดยใช้สาร cycloheximide หรือ actidione ยับยั้งเชื้อนี้ได้ อีกทั้งเชื้อราตัวนี้เจริญเติบโตได้ดีที่อุณหภูมิ 30-37 องศาเซลเซียส ประกอบกับส่วนต่างๆ ของร่างกายมีโปรตีนและไขมันมากมาย ที่เป็นแหล่งอาหารชั้นดี เชื้อราจึงดูดซึมจากอวัยวะและเนื้อเยื่อ เพื่อใช้ในการเจริญเติบโตได้เป็นอย่างดี ธรรมชาติของเชื้อราชนิดย่อยที่ชื่อว่า สูดาเลสซีเรียบอยดีไอ (Pseudallescheria boydii) เป็นราที่ทำหน้าที่ย่อยสลายอินทรียวัตถุ แม้ว่าจะไม่จัดอยู่ในกลุ่มเชื้อราที่ก่อให้เกิดโรคโดยตรง แต่ก็เป็นเชื้อราชนิดฉวยโอกาสก่อให้เกิดโรคได้ทุกเวลา เชื้อราชนิดนี้ พบได้จากแหล่งต่างๆตามธรรมชาติทั่วโลก และจะพบมากโดยเฉพาะแหล่งที่มีการสะสมสารอาหาร บริเวณ ที่เกิดการเน่าเปื่อยของอินทรียวัตถุ เช่น เศษซากพืช ซากสัตว์ มูลสัตว์ สิ่งสกปรกโสโครก รวมถึงมลพิษต่างๆ เช่นเดียวกับรายงานผู้ติดเชื้อในต่างประเทศส่วนใหญ่มักมีประวัติเกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อมที่คาดว่าจะพบเชื้อราชนิดนี้ โดยรับเชื้อทางบาดแผล และรับเชื้อหลังจากการจมน้ำ ลักษณะการแพร่ของเชื้อ เชื้อ Scedosporium สามารถแยกได้จากดิน และ ขนสัตว์ คนรับเชื้อนี้โดยการหายใจเอาสปอร์เข้าสู่ปอด หรือไซนัส หรือเข้าได้โดยตรงผ่านแผล ในคนเชื้อจะสามารถแบ่งตัวต่อได้ มักเป็นในปอด เชื้ออาจอยู่เฉพาะที่ หรืออาจกระจายรุนแรงทั่วร่างกายก็ได้ การติดเชื้อราในสมอง เชื้อนี้สามารถเป็นได้ทั้งคนที่มีปัญหาภูมิต้านทาน (โรคเอดส์ โรคไขกระดูก โรคไต เปลี่ยนอวัยวะ ได้ยากดภูมิ steroid นาน ๆ หรือ คนเป็นโรคเม็ดเลือดขาวต่ำ) หรือ เป็นคนปกติแข็งแรงไม่มีโรคใด ๆ แบบ บิ๊กดีทูบี ก็ได้ (immunocompetent หรือ immunocompromised hosts) แต่การกระจายทั้งตัวมักเป็นในคนที่มีปัญหาภูมิต้านทานมากกว่า คนที่ภูมิต้านทานดีมักเป็นที่ผิวหนัง กระดูก หรือข้อ มากกว่า และมีรายงานการเกิดเชื้อนี้ในคนที่เกิดตามหลังจมน้ำ แบบบิ๊ก ดีทูบี ซึ่งแพทย์บอกว่ามีรายงานกันมามาก นอกจากนี้ยังมีรายงานการกระจายของเชื้อนี้ในโรงพยาบาลที่ขาดการป้องกันด้วย อาการของโรค อาการจะคล้ายเชื้อราที่พบบ่อยตัวหนึ่งคือ เชื้อ Aspergillus แต่ต้องแยกเชื้อรา ทั้ง 2 กลุ่มนี้ออกจากกันให้ได้ เพราะ การรักษาต่างกันโดยสิ้นเชิง 1. อาการทางปอด พบบ่อยมากที่สุด อาจมาด้วยโรคไซนัส มีจุดกลมคล้ายมีลูกบอลในปอด อาจทำให้ปอดเน่า ตาย หรือ อาจคล้ายโรคภูมิแพ้เรื้อรัง ผู้ป่วยจะมีอาการไอ ไอเป็นเลือด เจ็บในอกเสีอด และมีไข้ การเอ๊กซเรย์ปอดจะพบรอยฝ้า และเกิดโพรงในปอด โดยเชื้อนี้พบในปอดถึง 10 % ของผู้ป่วยที่เป็นโรคน้ำย่อยปอด ผิดปกติที่เรียกว่า (cystic fibrosis) และ อาจเกิดโรคร่วมกับเชื้อราอีกตัวหนึ่งพร้อมกัน (เชื้อ Aspergillus) ก็ได้ 2. อาการเฉพาะที่อื่น อาจเกิดที่กระดูก ข้อ รวมทั้งผิวหนัง และ ตาก็พบได้บ่อย อาจตาอักเสบจนปวด แดง หรือ คล้ายมีฝุ่นในตาได้ด้วย 3. อาการจากเชื้อกระจายเข้ากระแสเลือด มีลักษณะเฉพาะคือช๊อค มีอวัยวะล้มเหลวหลายอย่าง มักเป็นในรายที่มีภูมิต้านทานต่ำอยู่เดิมก่อนติดเชื้อนี้ การวินิจฉัยโรค การพบเชื้อนี้ในทางเดินหายใจ อาจเป็นจากการตรวจผิดพลาดธรรมดา เป็นเชื้อที่อยู่ในอากาศมาติด ไม่ได้เป็นเชื้อต้นเหตุจากการป่วยจริงก็ได้ (colonization) ควรตรวจบริเวณอื่นที่เชื้อนี้ไปอยู่ เช่น การผ่าสมองระบาย และ เพาะเชื้อเช่นเดียวกับที่ที่ทำใน บิ๊กดีทูบี การตรวจเลือด (Serologic diagnosis) ปัจจุบันยังไม่ได้ผล และ เริ่มมีการทดลองใช้ Molecular techniques แต่ยังไม่สามารถนำมาใช้ในการตรวจรักษาในปัจจุบันได้ การรักษาและการใช้ยาฆ่าเชื้อรา เชื้อรานี้แบ่งเป็น 2 ชนิด และ ผลการรักษาโดยใช้ยาต่างกันมาก 1. กรณีเป็นเชื้อ S. prolificans เป็นเชื้อที่ดื้อรักษายาก ยาทุกตัวได้ผลไม่ดี ยา Amphotericin B, flucytosine และ azoles รวมทั้งยาเชื้อราตัวใหม่ ๆ เช่น caspofungin มีผลน้อยมาก UR-9825 และ voriconazole พบว่ามีผลในหลอดทดลองดีที่สุดแต่มีผลแค่ปานกลาง มีการศึกษาโดยใช้ยาสองตัวร่วมกัน itraconazole และ terbinafine พบว่าผลเสริมยากันได้ในหลอดทดลอง ผลถึง 95 % หลังทดลอง 48 ชั่วโมง มีการศึกษาอีกการศึกษา ได้ผล 85 % หลังได้ยา terbinafine ร่วมกับยา voriconazole หรือitraconazole 2. กรณีเป็นเชื้อ S. apiospermum เชื้อนี้มักดื้อต่อยาเชื้อราที่ใช้กันบ่อย ๆ เดิมเช่นกัน คือยา fluconazole และ flucytosine ในหลอดทดลอง และ ตอบสนองไม่แน่นอนต่อยา itraconazole มีรายงานการตอบสนองต่อยา miconazole และ voriconazole ซึ่งได้ผลยอมรับได้ ยาบางตัวได้ผลบางส่วนเช่น Posaconazole และยา UR-9825 ยาเชื้อราตัวใหม่คือ ravuconazole พบว่าได้ผลดีต่อเชื้อนี้เช่นกัน การใช้ยาเชื้อราหยดรักษาโดยใช้ amphotericin B มีรายงานเชื้อราพันธุ์ย่อยบางตัวดื้อยานี้ได้ Voriconazole ทดลองในหลอดทดลองพบว่าได้ผลดีกว่ายาหยดรักษาเชื้อรา amphotericin B หรือยา itraconazole การให้ยาเชื้อราหลายตัว มีรายงานเช่นกัน เช่น การใช้ amphotericin B และยารับประทานกลุ่ม azole พบว่าผลเสริมกัน ได้ผลประมาณ 67 % ในการทดสอบ ตัวอย่างเชื้อรา 22 ตัวอย่าง ยาเชื้อรากลุ่มใหม่ล่าสุด Caspofungin มีผลการศึกษาว่าได้ผลดีมาก ๆ เช่นกัน พบว่าน่าจะได้ผลดีกว่ายาเชื้อราดั้งเดิม สรุปว่า ในปัจจุบันควรใช้ยาร่วมกันของ voriconazole หรือ itraconazole ร่วมกับยา terbinafine และยา Posaconazole ก็น่าจะได้ผลดี การรักษายังต้องมีการรักษาอื่นควรคู่ด้วย เช่น การระบายฝีในสมอง ระวังสมองบวม ระวังการติดต่อลามไปไซนัส กระดูก การให้ยากระตุ้นภูมิต้านทาน (colony-stimulating factors) มีรายงานการใช้น้อย โดยผลบางรายดีขึ้นถ้าใช้ยานี้ร่วมในคนที่มีปัญหาภูมิต้านทานผิดปกติผลสรุปหลังการรักษา ขึ้นกับปัจจัยดังนี้ คนที่มีภูมิต้านทานเดิมปกติ แบบบิ๊กดีทูบี (immunocompetent hosts) มีผลดีกว่าภูมิต่ำซึ่งมักเสียชีวิต แต่กรณีที่กระจายทั้งตัว อย่างนี้ มีอัตราการตายสูง ในการศึกษา 16 คน (โดยในนี้ 15 คนเป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือด) ตายไป 14 คนแม้ได้ยาฆ่าไวรัสก็ตาม มีการศึกษาย้อนหลัง 23 คน ในคนที่เปลี่ยนอวัยวะ ตายถึง 73 % โดยคนที่มีการติดเชื้อในสมอง ตายถึง 10 ใน 11 คน และ 5 ใน 6 คนที่รอดมาจะมีรอยโรคค้างอยู่ อย่างที่บอกว่าอาจมีปัญหาแขนขาอ่อนแรง หรือ อัมพาตครึ่งซีกได้ หลังจากที่ดิฉันได้หาข้อมูลและรู้ว่าเชื้อราดังกล่าวมันมีความร้ายกาจมากขนาดไหนแล้ว ทำให้อดเป็นห่วงพนักงานทุกๆ ระดับ ตั้งแต่ผู้บริหาร หัวหน้างาน จนถึงระดับปฏิบัติการ ที่ทำงานในโรงงาน หรือบริษัทที่ได้รับผลกระทบจากการถูกน้ำท่วมไม่ได้ว่า “ท่านมั่นใจได้มากน้อยแค่ไหน ว่าท่านสามารถหามาตรการป้องกัน และรับมือกับเชื้อราดังกล่าวได้ดีแค่ไหนกันเชียว” เพราะอย่าลืมนะว่าน้ำที่ท่วมโรงงานหรือบริษัทของท่านน่ะมีสิ่งสกปรก และมลพิษต่างๆ สะสมอยู่อย่างมากเป็นเวลาหลายเดือนทีเดียว แหล่งข้อมูล 1. ข้อมูล นพ.ระพีพันธุ์ กัลยาวินัย อายุรแพทย์ ร.พ.พระรามเก้า //www.praram9.com/news 2. ดร.สมศักดิ์ ศิวิชัย นักวิจัยโครงการพัฒนาองค์ความรู้และศึกษานโยบายการ จัดการทรัพยากรชีวภาพในประเทศไทย newyorknurse   Create Date : 07 พฤษภาคม 2556 2 comments Last Update : 7 พฤษภาคม 2556 5:56:45 น. Counter : 103472 Pageviews. Share Tweet

น่ากลัวจริงๆค่ะ โดยเฉพาะขนมเปี๊ยะ เพราะเราไม่รู้เลยว่ากินอะไรเข้าไปมั่ง   โดย: ที่เห็นและเป็นมา 7 พฤษภาคม 2556 13:31:29 น.

ขอบคุณมากๆสำหรับข้อมูลค่ะ ภัยใกล้ตัวน่ากลัวจริงๆเลย ประมาทไม่ได้ ><   โดย: lovereason 8 พฤษภาคม 2556 15:35:27 น.