Kimjongilia / North Korea's cinema of dreams : แด่ท่านผู้นำ คิมจองอิล
โดย คันฉัตร รังษีกาญจน์ส่อง
Kimjongilia (2009, N.C. Heikin, A+) North Korea's cinema of dreams (2011, Lynn Lee + James Leong, A+)
Kimjongilia สารคดีความยาว 75 นาที เป็นการสัมภาษณ์ชาวเกาหลีเหนือที่หนีตายออกมาจากประเทศ หากใครคิดว่าบรรยากาศคริสต์มาสช่วงนี้ลัลล้าน่ารำคาญจนเกินไป ก็โปรดดูหนังเรื่องนี้เลย รับรองว่าหนักหนาสาหัสอย่างที่สุด แถมคนที่ถูกสัมภาษณ์ในหนังเพิ่งหนีกันออกมาในช่วงปี 1992-2006 นี่เอง ความรันทดทรมานในหนังจึงเป็นเรื่องที่เป็นปัจจุบันขณะมากๆ
ตัวอย่างความหนัก
- การหนีจากเกาหลีเหนือไปเกาหลีใต้โดยผ่านทางเส้นขนานที่ 38 เป็นเรื่องที่ยากมาก ผู้อพยพส่วนใหญ่จึงหนีไปทางประเทศจีนแทน แต่จีนมีนโยบายส่งกลับผู้อพยพ ชาวเกาหลีเหลือจึงต้องอาศัยในจีนอย่างหลบซ่อน และกลายเป็นคนชั้นรอง บ้างถูกบังคับไปขายตัว 5 ปี, นักเปียโนคนหนึ่งถูกเจ้าหน้าที่จับห้อยหัวและซ้อมถึง 14 ชั่วโมง เพื่อบังคับให้สารภาพว่าเป็นผู้ลี้ภัย สิ่งที่เขาทำคือ เอามือซุกไว้ใต้รักแร้ เพราะมือคือชีวิตของเขา
- หญิงสาวคนหนึ่งป่วยหนัก ในเกาหลีเหนือไม่มียารักษาที่เพียงพอ พี่ชายจึงแบกเธอขึ้นหลังข้ามไปประเทศจีน และเดินทางไปกลับระหว่างสองประเทศเพื่อเอาอาหารและของจำเป็นมาให้ ในที่สุดพี่ชายถูกทางหารจับได้ เขาสารภาพเพราะหวังจะได้ลดโทษ แต่สุดท้ายเขาถูกประหารชีวิตต่อหน้าสาธารณชน
- ชาวเกาหลีเหนือบางส่วนเดินทางต่อจากจีนไปมองโกเลีย เพราะมองโกเลียไม่มีนโยบายส่งคนกลับ หญิงสาวคนหนึ่งเล่าว่าขณะกำลังจะข้ามพรมแดน จีน-มองโกเลีย ก็มีเจ้าหน้าที่โผล่มาพอดี เธอพลัดพรากกับพี่สาวในเหตุการณ์นั้น และคิดว่าชีวิตคงไม่ได้เจอพี่สาวอีกแล้ว
- มีกลุ่มชาวเกาหลีใต้ในประเทศจีนที่พยายามให้ความช่วยชาวเกาหลีเหนือ หนึ่งในแกนนำถูกทางการจีนจับตัวไปขังคุกอยู่ 4 ปี สิ่งที่เขาต้องทำตลอดสี่ปีคือ ผลิตดอกไม้ปลอม เรื่องเสียดเย้ยคือดอกไม้ปลอมเหล่านั้นส่งออกไปที่เกาหลีใต้! หลังออกจากคุกเขามีอาการทางจิต
ถึงจะเป็นสารคดีรวมสัมภาษณ์คนหนังก็ไม่ได้น่าเบื่อ มีการใส่ฟุตเทจน่าสนใจเป็นระยะ เช่น การไล่เรียงประวัติศาสตร์เกาหลีเหนืออย่างรวบรัดและเข้าใจง่าย, ภาพหนังโปรปากันดาของเกาหลีเหนือ, ภาพการแสดงสุดอลังการเพื่อท่านผู้นำ (ซึ่งดูแล้วไม่รู้ว่าควรปลื้มใจไปกับความงดงามของมันหรือไม่) มีภาพ insert shot สวยงามเป็นระยะ แต่จุดที่รู้สึกว่าล้นเกินไปหน่อย คือพวก physical theatre ทั้งหลาย
มีตอนหนึ่งของหนังที่คิดว่าน่าขนลุกดี เหมือนบททำนายอนาคต หนึ่งในผู้สัมภาษณ์พูดว่า “ถ้าคิมจองอิลตาย คงเกิดความชิบหายขึ้นแน่นอน แต่ก็ไม่มียุคไหนที่จะชิบหายเท่ากับตอนที่เขายังอยู่อีกแล้ว”
Kimjongilia เน้นนำเสนอข้อมูลด้านเดียว นั่นก็เพราะจุดมุ่งหมายของหนังคือแฉความโหดร้ายและเลวร้ายของระบบในเกาหลีเหนือ หากอยากดูข้อมูลอีกด้านหนึ่ง ก็เชิญชม North Korea's cinema of dreams สารคดี 25 นาทีของช่องอัลจาซีราว่าด้วยการติดตาม อันบอม และ ยุนมี สองนักศึกษาแห่งมหาวิทยาลัยเปียงยาง สาขาภาพยนตร์และการแสดง โดยทีมงานต้องใช้เวลาถึงสองปีกว่าทางมหาวิทยาลัยจะยอมให้เข้าไปถ่ายทำ
คำให้สัมภาษณ์ของ อันบอม และ ยุนมี ต่างกับผู้คนในเรื่อง Kimjongilia ราวฟ้ากับเหว ทั้งสองดูมีความสุขดี มีชีวิตปกติตามแบบนักศึกษาทั่วไป ทั้งคู่ยืนยันว่ามหาวิทยาลัยแห่งนี้คือที่ที่ดีที่สุดในโลก ไม่มีที่ไหนจะเหมือนที่นี่อีกแล้ว (ทั้งที่พวกเขาอาจจะไม่เคยออกนอกประเทศเลยด้วยซ้ำ) พวกเขามุ่งหมายจะเป็นนักแสดง เป้าหมายสำคัญคือ มอบความปิติให้แก่ท่านผู้นำ แม่ของอันบอมสอนเขาว่า ลูกจะเป็นนักแสดงที่ดีได้ เมื่อลูกเป็นผู้ที่รักในชาติของตน
แต่เมื่อพิจารณาดูแล้ว จะพบว่าหนุ่มสาวทั้งสองออกปากว่ามีความสุขได้ ก็เพราะอยู่ในสถานะสังคมที่มั่นคง พ่อของยุนมีทำงานด้านวิทยาศาสตร์ เขาให้สัมภาษณ์ว่าท่านผู้นำให้ความสำคัญกับอาชีพนี้ และทำให้เขาได้อยู่ในอพาร์ตเมนต์ชั้นดี ส่วนแม่ของอันบอมก็เป็นนักแสดงชื่อดังจากยุค 70
ฉากที่น่าสนใจของหนังคือตอนที่ อันบอม และ ยุนมี ซ้อมการแสดงอย่างเอาเป็นเอาตาย ก่อนที่เราจะได้ทราบถัดมาว่านั่นคือ การถ่ายหนังเพื่อโปรโมตโนบายสาธารณสุขของรัฐบาล แม้จะต้องซ้อมกันหลายสิบรอบ หรือถ่ายทำท่ามกลางอากาศ -6 องศาเซลเซียส เขาและเธอก็ยังเชื่อมั่นในสิ่งที่ตนทำ ดวงตาที่มุ่งมั่นของเขาทั้งสองบางครั้งทำให้เราอดขนลุกไม่ได้
พอดูสารคดีเรื่องนี้จบ ก็เกิดคำถามสองประการ หนึ่ง-ณ ตอนนี้ วันที่ท่านผู้นำจากไปแล้ว อันบอม กับ ยุนมี จะเป็นอย่างไรบ้าง และ สอง-ในอีกสิบหรือยี่สิบปีข้าง เมื่อพวกเขาได้มาดูตัวเองในสารคดีชิ้นนี้ เขาจะรู้สึกเช่นไร เขาจะคิดแตกต่างไปจากเดิมหรือไม่ หรือบางที...อาจไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลง
ดูหนังทั้งสองเรื่องได้ทาง youtube
Create Date : 25 ธันวาคม 2554 |
|
0 comments |
Last Update : 25 ธันวาคม 2554 21:17:41 น. |
Counter : 2244 Pageviews. |
|
|
|