เรียนรู้...ด้วยมือน้อย ๆ (M&C แม่และเด็ก)

            เด็กวัย 7 - 12 เดือน ค้นพบแล้วว่าสองมือน้อย ๆ ของเขานั้น เป็นเครื่องมือสารพัดประโยชน์ในการไขว่คว้าและสำรวจที่สุดวิเศษ เขาจึงสนุกกับการใช้มือมากเป็นพิเศษ ทั้งตบพื้น ตีโต๊ะ หรือแม้กระทั่งพยายามหยิบตัวการ์ตูนออกมาจากหนังสือนิทาน นี่จึงเป็นโอกาสดี ๆ ที่เราจะช่วยให้ลูกได้เรียนรู้ สิ่งต่าง ๆ รอบตัวผ่านการใช้มือ ซึ่งจะนำไปสูพัฒนาการการเรียนรู้ด้านอื่น ๆ ต่อไป

            พัฒนาการของลูกวัยนี้ ก้าวหน้ากว่าตอนช่วง 4-6 เดือนแรกของชีวิตมาก จากที่เคยทำได้เพียงพลิกคว่ำพลิกหงายและเล่นกับมือตัวเอง แล้วค่อย ๆ ใช้ข้อมือยันตัวขึ้นสู่ท่านั่งได้ชั่วครู่ จนกระทั่งอายุครบ 8 เดือน เขาจึงนั่งได้อย่างมั่นคง และหากคุณแม่ลองจับเขายืน เขาจะเริ่มลงน้ำหนักที่เท้าแล้วซอยเท้าเล่นอย่างสนุกสนาน และหลังจากนั้นเขาก็จะพาตัวเองไปทุกที่ได้ตามใจต้องการแล้วล่ะ

เสียหลักล้มตึง...เรื่องธรรมดา

            แม้ช่วงนี้เจ้าตัวเล็กจะใช้มือหยิบของเก่งแล้ว แต่ลักษณะการ ‘หยิบ’ ของของเขาจะเป็นแบบการใช้ฝ่ามือตะปบ แล้วหยิบขึ้นมาเพราะเขายังใช้ปลายนิ้วได้ไม่คล่องนั่นเอง ถ้าได้ของถูกใจแล้วล่ะก็ เขาจะถือไว้นาน แถมยังเปลี่ยนมือที่ถือได้อย่างคล่องแคล่วเชียวค่ะ แต่เขายังกะระยะในการตะปบได้ไม่เก่ง แถมยังใจร้อน จึงมักเสียหลักหน้าทิ่มหรือหงายหลังลงพื้นอยู่บ่อย ๆ ดังนั้น คุณแม่ควรหาผ้านุ่ม ๆ มาปูไว้บริเวณที่ลูกนั่งเล่นด้วยนะคะ ให้เวลาเขาสักนิด ปล่อยให้เขาคว้าลิ่งของต่างๆ มาเล่นบ่อยๆ ถือ เป็นการช่วยให้เขาฝึกสายตาให้ประสานกับมือได้ดีขึ้นค่ะ

รู้มั้ย...หนูชอบของที่อยู่ใกล้ ๆ

            หลังจากวัย 7 เดือน ลูกจะสามารถแปลภาพลักษณะคร่าว ๆ ของวัตถุที่เห็นได้เพียง 3 อย่าง คือ ทรงกลม สามเหลี่ยม และสี่เหลี่ยม นั่นเป็นเหตุผลให้เด็ก ๆ โปรดปรานของเล่นอย่างลูกบอลและบล็อกไม้สีสันสดใสเป็นพิเศษ

            แต่ถ้าให้เขาเลือกหยิบสิ่งของที่มีรูปทรงเดียวกัน ไม่ว่าจะลูกบอลหรือบล็อกไม้ที่มีขนาดและระยะทางที่วางต่างกัน เขาจะเลือกของชิ้นเล็กที่อยู่ใกล้ มากกว่าของชิ้นใหญ่ที่อยู่ไกลออกไป ก็แหมของที่อยู่ในระยะตะปบเนี่ยมันคว้าง่ายกว่านี่คะ

ยิ่งใช้มือเก่งยิ่งต้องระวัง

            หากคุณแม่ฝึกให้เขาใช้มือบ่อย ๆ พออายุ 8-9 เดือน เขาจะใช้มือได้คล่องขึ้น และสามารถใช้สายตากะระยะสิ่งของได้อย่างแม่นยำ และจะเริ่มใช้หัวแม่มือและนิ้วชี้หยิบของเล็ก ๆ ขึ้นมาแทนการใช้ฝ่ามือตะปบแบบเดิม

            ไม่น่าเชื่อใช่มั้ยคะว่าเวลาแค่เดือนสองเดือนเด็ก ๆ จะมีพ้ฒนาการได้ดีขนาดนี้ พอถึงตอนนี้คุณแม่คงต้องจัดการบ้านให้สะอาดเรียบร้อยที่สุดด้วยนะคะ เพราะนอกจากเขาสามารถมองเห็นวัตถุชิ้นเล็ก ๆ ได้แล้ว เขายังสามารถใช้นิ้วเล็กๆ หยิบของนั้นขึ้นมาดู และพร้อมเอาเข้าปากชิมด้วย!!

1. ลูกบอลหลากสี ของเล่นสุดคลาสิก ที่เด็ก ๆ โปรดปราน เพราะในช่วงแรก ๆ ของชีวิตสายตาเขาจะสามารถแปลภาพคร่าว ๆ ของวัตถุที่เห็นได้เพียง 3 อย่าง คือ ทรงกลม สามเหลี่ยม และสี่เหลี่ยม

2.  ของเล่นหยิบหยอด นี่ก็อีกอย่างที่ช่วยพัฒนาการด้านการใช้มือของลูกได้เป็นอย่างดี ทั้งยังช่วยฝีกความช่างสังเกต ให้เด็ก ๆ ได้แยกแยะว่าสิ่งไหนมีรูปทรงเหมือนหรือต่างกัน

3. ภาพที่เห็นบ่อย ๆ หลังจากเด็ก ๆ หยิบของขึ้นมาพินิจพิจารณา ก็คือการเอาเข้าปากชิมด้วย นี่เป็นเรื่องธรรมดาค่ะ เพราะเด็กๆ จะมีสัมผัสทางปากและลิ้นที่ดีมาก เหมือนๆ กับที่ผู้ใหญ่เราใช้มือสัมผัสความนุ่ม - แข็ง เย็น - ร้อน ของสิ่งต่าง ๆ

4. ของเล่นที่มีเขย่าแล้วมีเสียง อาจสร้างความรำคาญใจให้ผู้ใหญ่ในบางครั้ง แต่เจ้าของเล่นเล็ก ๆ ที่ไม่มีกลไกสลับซับซ้อนนี้กลับช่วยเด็กๆ ให้รู้จักประสานการใช้มือ การมองเห็น และการได้ยิน เข้ากันได้อย่างดี

5.  คุณแม่สามารถ ช่วยให้ลูกใช้นิ้วมือได้คล่องขึ้นด้วยการหาของเล่นที่มีปุ่มกดเยอะ ๆ วางใกล้ตัวลูก เขาจะรู้ได้ด้วยตนเองว่าจะจัดการกับมันอย่างไร และแน่นอนยิ่งจิ้มยิ่งใช้นิ้วคล่อง ไม่นานท่าหยิบของ ด้วยการใช้ฝ่ามือตะปบก็จะเปลี่ยนเป็นการใช้นิ้วหยิบ

6. ถ้าลูกยังใช้นิ้วไม่คล่อง ลองของหาที่เปิด - ปิดได้ มาให้ลูกเล่น ระหว่างที่เขาใช้มือ (ทั้งมือ) เปิด ๆ ปิด ๆ นั่นล่ะค่ะที่กล้ามเนื้อมือของลูกจะค่อย ๆ แข็งแรงขึ้น นำไปสู่การใช้นิ้วได้อย่างคล่องแคล่ว

7. บ่อยครั้งที่เราจะเห็นเด็ก ๆ ทำท่าทางเลียนแบบคุณแม่ อย่างการป้อนนมตุ๊กตา เป็นนิมิตหมายที่ดีว่า เขาได้เรียนรู้ทักษะทางสังคม และการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่นแล้วล่ะค่ะ

8. ว่ากันว่าที่เด็ก ๆ ชอบหยิบหนังสือมาเล่นไม่ใช่เพราะเรื่องราวในนั้น แต่เป็นเพราะเขาถูกใจที่ตัวเองสามารถใช้มือพลิกกระดาษไปมาได้ และยิ่งเห็นภาพน่ารัก ๆ สีสันสดใส ก็จะยิ่งถูกใจจนอยากหยิบภาพนั้นออกมาจากหนังสือเลยล่ะค่ะ งานนี้ได้ประโยชน์สามต่อคือได้ทั้งฝึกมือ ฝึกสายตา แล้วยังเป็นการปลูกฝังการรักการอ่านให้ลูกไปในตัว

9. ของเล่นเสริมพัฒนาการไม่จำเป็นต้องแพงค่ะ ลองเอาของเหลือใช้ในบ้านอย่างกล่องทิชชู่ มาทำกล่องของเล่นหยอดหยิบแบบง่าย ๆ ก็เข้าท่าดีค่ะ ทั้งประหยัด ทั้งสนุก

10. เวลาลูกร้องโยเย การอุ้มเขาขึ้นมาปลอบโยนเป็นสิ่งที่ดีที่สุด แต่ไหนๆ ก็อุ้มแล้วลองพาเขาไปใกล้ ๆ โมไบล์สวย ๆ ที่แขวนประดับบ้านไว้ ให้ลูกได้เอื้อมมือคว้าจับเล่นเพลิน ๆ นอกจากแก้อารมณ์หงุดหงิดของเจ้าตัวเล็กได้ชะงัดแล้ว ยังช่วยให้ลูกใช้มือเก่งได้โดยไม่รู้ตัว

11. น่าทึ่งแค่ไหนที่เด็กเล็ก ๆ สามารถเรียนรู้ความสัมพันธ์ของสิ่งต่าง ๆ ได้อย่างรวดเร็ว อย่างเจ้ารีโมตคอนโทรลเนี่ย ไม่ต้องมีใครสอน แต่เด็กช่างสังเกตจะรู้ได้ด้วยตัวเองว่า พอคว้ามากด ภาพในทีวีจะเปลี่ยนไป

12. พัดลม...ของใช้อันตรายในบ้านที่ไม่ควารมองข้าม ก็ลูกกำลังอยู่ในช่วงฝึกการใช้มือและนิ้วด้วยตัวเองนี่คะ ถ้าคุณแม่เผลอเขาอาจเอานิ้วแหย่เข้าไปขณะที่พัดลมหมุนอยู่ก็ได้

13. การเอาของเล่นไปซ่อนแล้วให้ลูกหา ช่วยฝึกความช่างสังเกต ไปพร้อมๆ กับพัฒนาการด้านอื่นๆ ลองเล่นไปสักพัก เผลอๆ เขาจะกลับเป็นฝ่ายเอาของไปซ่อนแล้วให้คุณหาก็เป็นได้

14. ของเล่นที่มีสายยาว ๆ มีเชือกห้อย ถึงจะช่วยให้ลูกได้สนุกกับการใช้มือดึงแต่ก็ต้องระวัง เพราะเชือกอาจรัดคอเด็กได้ ทางที่ดีควรเล่นโดยมีผู้ใหญ่อยู่ใกล้ ๆ และต้องสังเกตดูว่าความยาวของเชือกมากไปหรือเปล่า ถ้าเชือกยาวเกิน 20 เซนติเมตรไม่ควรให้เด็กเล่นค่ะ

Create Date : 24 มิถุนายน 2555
Last Update : 24 มิถุนายน 2555 0:08:30 น.		0 comments
Counter : 788 Pageviews.
Share Tweet