เต้านมเป็นอวัยวะสำคัญที่บ่งบอกถึงความเป็นสัตว์โลกที่เลี้ยงลูกด้วยนม สำหรับมนุษย์ถือว่า เต้านมเป็นสัญลักษณ์ทางเพศที่สำคัญอย่างหนึ่ง โดยเฉพาะเพศหญิง ตั้งแต่วัยรุ่นจนถึงวัยแก่ ถ้าปราศจากอวัยวะนี้แล้ว คงจะมีปัญหาเกิดขึ้นมากมายอย่างน้อยที่สุดความเป็นผู้หญิงคงจะด้อยลงไป ดังนั้น หามีโรคภัยไข้เจ็บที่เกี่ยวกับเต้านม และทำให้ผุ้หญิงต้องสูญเสียของสงวนสิ่งนี้แล้ว คงจะสร้างความสะเทือนใจเป็น
อย่างยิ่งแม้แต่ผู้ชายเวลานมแตกพาน บางครั้งยังอับอาย
เพื่อนฝูงจนต้องขอให้แพทย์ช่วยผ่าตัดให้
เต้านมยังทำหน้าที่สำคัญในการสืบทอดความเป็นสิ่งมีชีวิต กล่าวคือ
ตามขั้นตอนของการสืบพันธุ์สำหรับสตรีเลี้ยงลูกด้วยนมนั้น เต้านม
ต้องทำหน้าที่ผลิตน้ำนมเพื่อเลี้ยงทารก
การเปลี่ยนแปลงของเต้านม
เมื่อเติบโตเข้าระยะวัยรุ่น เต้านมจะเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลาภายใต้
การควบคุมของฮอร์โมน 2 ชนิด คือ ฮอร์โมนเอสโตรเจนจากรังไข่
กระตุ้นให้เกิดการขยายตัวของหัวนม รวมทั้งท่อน้ำนมต่าง ๆ พร้อมกับกระตุ้นให้มีไขมันแทรกระหว่างท่อน้ำนมฮอร์โมนอีกชนิดคือ
โปรเจนเตอโรน ซึ่งร่างกายจะผลิตออกมาทุกเดือนตามรอบเดือน คอยกระตุ้นปลายท่อน้ำนมให้ขยายเป็นที่อยู่ของต่อมน้ำนม ทำ
หน้าที่ผลิตน้ำนม ดังนั้นเวลาประจำเดือนใกล้จะมาผู้หญิงจะรู้สึกว่า
เต้านมโตขึ้น และตึงคัด ซึ่งเป็นปฏิกิริยาตามธรรมชาติที่ร่างกาย
ตอบสนองต่อฮอร์โมนโปรเจนเตอโรน ที่หลั่งออกมาในช่งเวลา
ดังกล่าว ย่อมหมายความว่าวงจรของชีวิตแห่งความเป็นเพศหญิงกำลัง
ดำเนินไปอย่างปกติ
เต้านมที่เติบโตเต็มที่จะมีรูปร่างเกือบจะเป็นครึ่งทรงกลม มีส่วนปลาย
ยื่นเข้าไปบริเวณรักแร้ หัวนมจะเชิดขึ้นเล็กน้อย เป็นที่เปิดของท่อ
น้ำนม หัวนมจะล้อมรอบด้วยเนื้อเยื่อสีชมพู เรียกฐานหัวนม (AREOLA)
เต้าที่นมแต่ละข้างมีเส้นประสาทและเนื้อเยื้อพังผืด ประกอบจนเป็น
รูปร่างที่มีความเต่งตึงในยามสัมผัส หัวนมจะมีเส้นประสาทมา
หล่อเลี้ยงเพื่อประโยชน์ในการเลี้ยงลูกด้วยนม
เต้านมของผู้หญิงวางอยู่บนแผงหน้าอกด้านหน้า มีขอบเขต
ตั้งแต่กระดูกซี่โครงที่ 2-6 จากบนลงล่าง และตั้งแต่กระดูก
หน้าอกไปจนถึงด้านข้างของทรวงอก เต้านมของผู้ชาย จะ
ไม่เจริญเท่าผู้หญิง นอกจากในช่วงแตกเนื้อหนุ่ม อาจโตขึ้น
เล็กน้อยเป็นการชั่วคราวที่เรียกว่า"นมแตกพาน"
การตรวจเต้านมด้วยตนเอง
สำคัญมากสำหรับผู้หญิงที่มีอายุ 20 ปี ขึ้นไป ควรสร้างอุปนิสัยใน
การตรวจเต้านมของตนเองอย่างสม่ำเสมอและหมั่นคลำหาก้อนที่
ผิดปกติในเต้านม การตรวจเต้านมด้วยตนเองโดยการคลำอย่าง
เป็นระบบ ใช้มือขวาในการคลำเต้านมข้างซ้าย และสลับกันคือ
ใช้มือซ้ายคลำเต้านมด้านขวา คลำเต้านมโดยใช้ฝ่ามือเพียง
2-3 นิ้ว สัมผัสด้วยการหมุนไปรอบ ๆ ตามเข็มนาฬิกากดเบา ๆ
เพื่อให้ผิวหนังอยู่กับที่ เริ่มจากขอบนอกบนสุด หมุนเป็นวงกลม
ช้า ๆ ตามเข็มนาฬิกาจนกลับมาถึงจุดเริ่มต้น ขยับน้ำมือเข้า
ไปหาหัวนมราว 1 นิ้ว แล้วหมุนรอบซ้ำแบบเดิมอีกจนเข้ามา
ในสุดถึงหัวนม พยายามใช้ความรู้สึกสัมผัสของเต้านมปกติว่า
เป็นอย่างไร เพื่อจะได้จำได้ว่าเวลาเกิดความผิดปกติแล้วมัน
จะเปลี่ยนแปลงอย่างไร ท่านที่มีรูปร่างผอมบางอาจมีปัญหาว่า
กระดูกหน้าอกอาจปรากฎชัดเจน จำคลำดูเหมือนก้อน
โปรดระลึกไว้เสมอว่าแม้ว่าท่านจะตรวจพบก้อนที่เต้านมด้วย
ตนเองก็ตามแต่แพทย์เท่านั้นที่จะเป็นผู้ยืนยันว่าก้อนที่ท่าน
คลำได้นั้น เป็นก้อนที่ผิดปกติจริงหรือไม่ และเป็นชนิดไม่
ร้ายแรงหรือเป็นมะเร็ง ข้อสำคัญขอเพียงแต่ให้ท่านขยัน
หมั่นตรวจเต้าจมด้วยตนเองบ่อย ๆ เป็นประจำ
ก้อนที่เต้านม
ก่อนที่เต้านมหรือเนื้องอกที่เต้านม มักเกิดหลังอายุ 30 ปีไปแล้ว
เกิดจากการที่เซลล์ที่มีการแบ่งตัวผิดปกติ โดยเนื้องอกชนิด
ไม่ร้ายแรงจะมีการแบ่งตัวแล้วไม่ลุกลามออกนอกเปลือกหุ้ม
ในขณะที่เซลล์มะเร็งจะมีการกระจายไปทั่ว
เนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรงของเต้านมคิดเป็นประมาณ ร้อยละ 80
ของก้อนที่เต้านมทั้งหมด ที่สำคัญมีดังน้
1. ไฟโบรซิสติค (FIBROCYSTIC DISEASE) ภาวะนี้ของเต้านม
จริง ๆ แล้วไม่ใช่โรคอย่างแท้จริง เป็นภาวะที่พังผืด ต่อมและ
ท่อน้ำนมมีปฏิกริยามากเกินไปต่อการกระตุ้นของฮอร์โมนระหว่าง
การตกไข่ ทำให้ฟังผืดเกาะตัวเป็นกลุ่มเป็นก้อนและ/หรือ มี
ถุงน้ำเล็ก ๆ จำนวนมากปะปนอยู่ อาการของโรคนี้คือ มีก้อน
โตขึ้นและเจ็บเต้านมก่อนจะมีประจำเดือน แล้วค่อย ๆ ดีขึ้น
เมื่อประจำเดือนหมด
2. ไฟโปรอดีโนมา (FIBROADENOMA) เป็นเนื้องอกธรรมดา
ที่มีก้อนแข็งประกอบด้วยพังผืดและเนื้อเยื่อจากต่อมน้ำนม
พบบ่อยสุดในวัย 18-35 ปี มักไม่มีอาการเจ็บนอกจากบางครั้ง
อาจรู้สึกคัด ๆ เต้านมบ้างก่อนมีประจำเดือนเวลาคลำดูจะรู้สึกว่า
มันกลิ้งไปมาได้
ก้อนของเต้านมส่วนใหญ่เป็นชนิดไม่ร้ายแรง แต่อย่างไรก็ตาม
สิ่งเหล่านี้เมื่อเกิดขึ้นแล้วอาจต้องใช้วิธีการรักษา โดยผ่าตัด
เอาออกเพื่อไม่ให้รบกวนการทำงานปกติของเต้านม เนื้องอก
ชนิดไม่ร้ายแรงนี้จะไม่ลุกลามไปยังเนื้อเยื่อส่วนดีอื่น ๆ
ของเต้านม ไม่เป็นอันตรายต่อชีวิต
มะเร็งเต้านม
เนื้องอกชนิดร้ายแรงของเต้านม เราเรียกว่า "มะเร็งเต้านม"
อาการสำคัญสำหรับมะเร็งเต้านมก็คือ การคลำได้ก้อนภายใน
เต้านม โดยไม่มีอาการเจ็บปวด เวลาประจำเดือนมาก้อนนี้จะ
ไม่เปลี่ยนขนาด หรือความนุ่มแข็ง อาการอื่น ๆ ที่เกิดได้ก็คือ
การมีของเหลวไหลออกมาจากหัวนมหรือผัวหนังเหนือเต้านม
ขรุขระไปเหมือนผิวส้ม
เราแบ่งมะเร็งเต้านมอย่างง่าย ๆ เป็น 3 ระยะด้วยกัน
1. มะเร็งเต้านมระยะเริ่มต้น
หมายถึง มะเร็งที่มีก้อนเขนาดเล็กไม่เกิน 1 นิ้ว การแพทย์
สมัยใหม่สามารถตรวจพบมะเร็งที่มีก้อนขนาดเล็กกว่านี้มาก
เช่น ตรวจด้วย MAMMOGRAM ก้อนขนาดนี้จริง ๆ แล้วอาจมี
การเจริญเติบโตมานานแล้ว ซึ่งถ้าหากหมั่นตรวจเต้านมด้วย
ตนเองอยู่เสมอจะสามารถคลำได้ก่อนที่จะโตเท่านี้
โอกาสที่จะอยู่รอดเกิน 5 ปี หลังการรักษา มีสูงถึง 85%
2. มะเร็งเต้านมระยะเป็นมาก
คือมะเร็งที่กระจายจากเต้านมสู่ต่อมน้ำเหลืองบริเวณต่าง ๆ เช่น
ที่รักแร้ คอ และทรวงอก
โอกาสที่จะอยู่รอดเกิน 5 ปี หลังการรักษาจะลดลงเหลือเพียง 40%
หรือต่ำกว่านี้
3. มะเร็งเต้านมชนิดแพร่กระจาย
คือมะเร็งที่ลุกลามไปถึงต่อมน้ำเหลืองแล้วกระจายไปตามท่อ
น้ำเหลือง และกระแสโลหิตสู่สวนต่าง ๆ ของร่างกาย เช่น กระดูก
ตับ ปอด และสมอง
โอกาสที่จะอยู่รอดเกิน 5 ปี แม้จะให้การรักษาด้วยแทบจะไม่มีเลย
การรักษามะเร็งเต้านม
การรักษาโรคมะเร็งเต้านมอย่างจริงจังได้เริ่มขึ้นเมื่อต้นคริสต์
ศตวรรษที่ 19 โดยการผ่าตัดเต้านม ต่อมน้ำเหลืองบริเวณรักแร้
และกล้ามเนื้อหน้าอกออกจนหมดได้ผลดีแต่หน้าอกด้านที่ถูก
ผ่าตัดดจะแบนราบเห็นรอยกระดูกซี่โครงชัดเจน ต่อมาความรู้
ความเข้าใจเรื่องโรคมะเร็งเต้านมของสตรีดีขึ้น ผู้ป่วยจะมาพบ
แพทย์เร็วขึ้น จึงได้มีวิวัฒนาการผ่าตัดเอาเฉพาะเต้านมและ
ต่อมน้ำเหลืองออก แต่เหลือกล้ามเนื้อบริเวณหน้าอกเอาไว้
ผลการผ่าตัดจะไม่เห็นรอยซี่โครงและโอกาสจะมาเสริมแต่ง
หน้าอกและใส่เต้านมเทียมมากขึ้น
วิวัฒนาการรักษาโรคมะเร็งเต้านม ไม่เพียงแต่ทางศัลยกรรม
เท่านั้น ยังมีการใช้เคมีบำบัด และรังสีบำบัดมาร่วมในการ
รักษาทั้งก่อนและหลังการผ่าตัด ทำให้เปอร์เซ็นต์การอยู่รอด
ของผู้ป่วยที่เป็นโรคมะเร็งเต้านมดีขึ้น
ในระยะ 10 ปีที่ผ่านมา มีการนำเอาวิธีการรักษามะเร็งเต้านม
โดยไม่ตัดเอาเต้านมออกหมดมาใช้ร่วมกับการฉายรังสีและเคมี
บำบัดใช้เฉพาะมะเร็งเต้านมระยะแรกเริ่มได้ผลและปลอดภัย
ใกล้เคียงกับการรักษาโดย การตัดออกทั้งหมด
ทั้งหมดที่ได้กล่าวจะเห็นได้ว่า การรักษามะเร็งเต้านม
ในปัจจุบัน และอนาคตมีการหันเหไปใช้วิธีการเก็บเต้านม
ไว้มากขึ้น สิ่งเหล่านี้กระทำได้เนื่องจากประชาชนมีความรู้
ความเข้าใจในเรื่องโรคมะเร็งเต้านมดีขึ้น มีการตื่นตัวที่
จะตรวจตัวเองและให้แพทย์ตรวจ เพื่อค้นหามะเร็งเต้านม
ตั้งแต่ระยะเริ่มแรก นับเป็นโอกาสทองของชีวิตที่จะรักษา
ตัวเองให้หายจากมะเร็งเต้านม และไม่ต้องสูญเสีย
เต้านมอีกด้วย
|
|
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 92 คน [
