ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

ต. เขาหินซ้อน อ.พนมสารคาม จ.ฉะเชิงเทรา

   เป็นศูนย์ศึกษาการพัฒนาฯ แห่งแรก ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 8 สิงหาคม 2522 ถือเป็นศูนย์ศึกษาฯ ที่เป็นตัวอย่างของการพัฒนาตามแนวเกษตรยั่งยืน (Sustainable Agriculture) ดำเนินการพัฒนาทางด้านการเกษตรอย่างสมบูรณ์แบบ โดยเน้นการปรับปรุงและฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติของดินและน้ำให้มีความสมบูรณ์ เนื่องจากสภาพพื้นที่แห่งนี้เคยมีการตัดไม้แล้วปลูกพืชไร่ เช่น ข้าวโพด และมันสำปะหลัง ทำให้ดินจืด และเสื่อมคุณภาพจนกลายเป็นดินทราย ในฤดูแล้งจะมีการชะล้าง เนื่องจากลมพัด (Wind erosion) ส่วนในฤดูฝนจะมีการชะล้างเนื่องจากน้ำเซาะ (Water erosion) ทำให้หน้าดินถูกทำลายไม่สามารถใช้ประโยชน์ได้
   พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานพระราชดำริให้ทำการฟื้นฟูสภาพของดิน เพื่อให้เกษตรกรสามารถนำไปใช้ในการประกอบอาชีพได้อย่างยั่งยืน โดยใช้วิชาการในหลายๆ ด้านประกอบกัน ในลักษณะผสมผสานของหลายๆ หน่วยงานแบบบูรณาการ ทำการพัฒนาด้านต่าง ๆ อาทิ การพัฒนาปรับปรุงดินโดยใช้ปุ๋ยพืชสด และปลูกพืชตระกูลถั่วเป็นพืชแซม การป้องกันศัตรูพืชโดยวิธีธรรมชาติ การศึกษาความเหมาะสมของการใช้ประโยชน์ที่ดินในการปลูกไม้ผล การฟื้นฟูสภาพป่า การบำรุงพันธุ์ไม้เดิม ไม้มีค่าหายาก และไม้มีค่าทางเศรษฐกิจ การจัดทำสวนสมุนไพร การรวบรวมพันธุ์ไม้ป่าหายากในภาคตะวันออก การสาธิตการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำในกระชัง การสาธิตการเพาะเลี้ยงพันธุ์ปลาสวยงาม ซึ่งราษฎรสามารถนำไปประกอบอาชีพเป็นรายได้เสริม นอกเหนือจากการทำการเกษตรรวมทั้งแนะนำส่งเสริมระบบสหกรณ์ให้แก่เกษตรกร การให้บริการสีข้าว ฝึกอบรมการแปรรูปผลผลิตเพื่อจำหน่าย อันจะทำให้เกษตรกรมีรายได้ที่มั่นคงสมบูรณ์ต่อไป

พื้นที่ดำเนินงาน
   ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อน อันเนื่องมาจากพระราชดำริ มีพื้นที่ดำเนินงาน คือ พื้นที่ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนฯ อำเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา มีเนื้อที่ประมาณ 1,250 ไร่ และหมู่บ้านรอบศูนย์ ในพื้นที่ลุ่มน้ำโจน จำนวน 15 หมู่บ้าน ในเขตตำบลเขาหินซ้อน และตำบลเกาะขนุนมีเนื้อที่ประมาณ 113,214 ไร่ และศูนย์ฯ สาขาอีก 2 แห่ง ประกอบด้วย
   1. โครงการส่วนพระองค์เขาหินซ้อนฯ อำเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา มีเนื้อที่ 655 ไร่ ดำเนินกิจกรรมทางการเกษตร เช่น ทำนา ปลูกผักปลอดสารพิษ
   2. โครงการพัฒนาพื้นที่บริเวณเขาชะโงก จังหวัดนครนายก มีเนื้อที่ประมาณ 23,157 ไร่ เป็นโครงการพัฒนาแบบเบ็ดเสร็จ โดยทำแปลงสาธิตและการเกษตรผสมผสานให้แก่เกษตรกรเข้ามาศึกษา

“... ที่เขาหินซ้อน หลายฝ่ายช่วยกัน ใช้เวลา 15 ปี ที่นี่จึงเป็นแม่แบบช่วยชาวบ้านได้ ที่อื่นเลยทำได้ง่ายขึ้น
ต้องอดทน แล้วเป็นไง ก็ได้ประโยชน์ ชาวบ้านมีความสุข เราก็สุข ที่นี่ เมื่อก่อนปลูกมันสำปะหลังยังไม่ขึ้น
เลย เดี๋ยวนี้ดีขึ้น แต่ก็เย็นสบายดี เปลี่ยนแปลงไปมาก..”
                                                                          พระราชดำรัส พระราชทานแก่ข้าราชการหน่วยงานต่างๆ
                                                                   ระหว่างเสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรผลการดำเนินงาน
                                                                     ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
                                                                                             วันพุธที่ 23 เมษายน พุทธศักราช 2540

“... การปรับปรุงที่ดินนั้นต้องอนุรักษ์ผิวดิน ซึ่งมีความสมบูรณ์ไว้ ไม่ไถหรือลอกหน้าดินทิ้งไป สงวนไม้ยืนต้นที่
ยังเหลืออยู่เพื่อที่จะรักษาชุ่มชื้นของผิวดิน ...”
                                                                         พระราชดำรัส พระราชทานแก่ข้าราชการหน่วยงานต่างๆ
                                                                 ระหว่างเสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรผลการดำเนินงาน
                                                                    ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
                                                                                            วันพุธที่ 23 เมษายน พุทธศักราช 2540

“.. ให้ศึกษาการปลูกหญ้าแฝกในดินดานของตำบลเขาหินซ้อน ซึ่งเคยให้ทำในดินดานที่เขาชะงุ้มฯ และห้วย
ทราย …”
                                                                         พระราชดำรัส พระราชทานแก่ข้าราชการหน่วยงานต่างๆ
                                                                 ระหว่างเสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรผลการดำเนินงาน
                                                                    ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
                                                                                            วันพุธที่ 23 เมษายน พุทธศักราช 2540

“..ฝ่ายกรมกองต่างๆ ก็บอกว่าแถวนี้ดินมันไม่ดี ใช้ไม่ได้ ไม่ควรจะทำโครงการ ไม่คุ้ม แต่ว่าก็ได้พูดว่า ดิน
ไม่ดีนั่นเอง มีเยอะแยะในประเทศไทย ถ้าหากว่า บอกว่าที่นี่ดินไม่ดี ไม่ช่วยกันทำ ลงท้ายประเทศไทยทั้ง
ประเทศก็จะกลายเป็นทะเลทรายหมด เจ้าหน้าที่ก็เข้าใจ ก็เลยพยายามหาวิธีที่จะฟื้นฟูดินให้เป็นดินที่ใช้การ
ได้ คือ มาบัดนี้ก็ปลูกข้าวได้ ปลูกพืชอะไรต่างๆก็ได้ โดยที่ถ้าดูตามสูตรที่เขาใช้กันว่า ลงทุนเท่าไร แล้วก็
ผลประโยชน์เท่าไร มีสัดส่วนอย่างไรก็ออกจะไม่ได้ แต่ว่าว่านึกดูเราปรับปรุงแล้ว พื้นที่ที่ได้รับประโยชน์ก็
มากขึ้นแล้ว ผลผลิตก็มากขึ้น นอกจากนั้น ผลผลิตนอกเขตก็ได้มาก เป็นอันว่าเหมาะสมในการทำโครงการ
จำเป็นที่เราต้องศึกษา แล้วดูว่าในที่สุดจะได้ผลอย่างไร ศูนย์ศึกษาการพัฒนาก็เกิดขึ้น ..”
                                                                                     พระราชดำรัส พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ที่่มา : //www.vajiravudh.ac.th

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมครับ

Create Date : 04 กันยายน 2555		0 comments
Last Update : 4 กันยายน 2555 8:40:00 น.
Counter : 1446 Pageviews.
Share Tweet