ใครหลายคนอาจให้นิยามความรักว่า คือ การให้และการเสียสละ ซึ่งมีความหมายตามพจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔ ว่า ให้ คือ มอบ, สละ ส่วน เสียสละ ก็คือ ให้โดยยินยอม, ให้ด้วยความเต็มใจ ในทางพระพุทธศาสนาเรียกการให้และการเสียสละว่า ทาน หนังสือสอนพระพุทธศาสนาแก่เด็ก (ซึ่งสำนักงานราชบัณฑิตยสภารวมเล่มจัดพิมพ์เนื่องในโอกาสครบรอบ ๑๒๐ ปีพระบรมราชสมภพ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว) เรื่อง ทาน การเสียสละ สำนวนของ พันตรี วัชระ คงอดิศักดิ์ ซึ่งได้รับพระราชทานรางวัลชั้นที่ ๑ ในการประกวดแต่งหนังสือสอนพระพุทธศาสนาแก่เด็กประจำ พ.ศ. ๒๕๑๖ กล่าวถึงการให้และการเสียสละในทางพระพุทธศาสนาไว้ได้อย่างทันยุคทันสมัย ใช้ได้กับทุกรุ่นทุกวัย แม้จะเขียนขึ้นมานานแล้วก็ตาม ดังนี้ ทาน ในทางพระพุทธศาสนาแบ่งได้เป็น ๒ อย่าง คือ อามิสทาน (ให้สิ่งของ) และ ธรรมทาน (ให้ความรู้) องค์ประกอบของการให้ทานมีอยู่ ๓ อย่าง คือ มีสิ่งของที่จะให้ มีความตั้งใจที่จะให้ และมีบุคคลที่จะมารับทาน ถ้าขาดข้อใดข้อหนึ่งนี้ก็ให้ทานไม่ได้
บุคคลที่เราควรให้ทานมีอยู่ ๓ ประเภท คือ คนที่สูงกว่า คนที่เสมอกัน และคนที่ต่ำกว่า เราให้ทานแก่คนที่สูงกว่าเพื่อบูชาคุณ เช่น เราถวายทานแด่พระสงฆ์ เพราะเคารพเลื่อมใสในคุณความดีของท่าน เราให้ทานแก่คนที่เสมอกัน (คนที่มีฐานะทัดเทียมกันหรือเป็นมิตรสหายกัน) เพื่อสงเคราะห์ คือผูกน้ำใจรักษาไมตรีกันไว้ เช่น เพื่อนบ้านใกล้เรือนเคียงที่แบ่งปันของกินของใช้แก่กัน ส่วนการให้ทานแก่คนที่ต่ำกว่า เช่น คนที่มีฐานะยากจนขัดสนกว่าเรา คนที่มีร่างกายพิการ หรือคนที่กำลังประสบภัย เราให้เพื่ออนุเคราะห์ช่วยเหลือให้เขาพ้นจากความทุกข์ และได้รับความสุข ส่วนการให้อาหารแก่สัตว์เลี้ยงก็เรียกว่าให้เพื่ออนุเคราะห์เช่นกัน.
อารยา ถิรมงคลจิต
ที่มา เดลินิวส์