5. คำสอนดีๆของพระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตโต) (1)
นามเดิม ประยุทธ์ อารยางค์กูร เกิดเมื่อวันที่ 12 มกราคม 2481 ตรงกับวันพฤหัสบดี แรม 7 ค่ำ เดือน 12 ปีขาล เป็นบุตรคนที่ 5 ของนายสำราญ และนางชุนกี อารยางค์กูร ที่ตลาดใต้ อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี เริ่มการศึกษาเบื้องต้น เมื่อ พ.ศ. 2487 ที่โรงเรียนอนุบาลครูเฉลียว ตลาดศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี พ.ศ. 2488-2490 ระดับประถมศึกษาที่โรงเรียนประชาบาลชัยศรีประชาราษฎร์ (วัดยาง) จังหวัดสุพรรณบุรี พ.ศ. 2490-2493 ศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-3 ที่โรงเรียนมัธยมวัดปทุมคงคา กรุงเทพมหานคร ได้รับทุนเรียนดีของกระทรวงศึกษาธิการ บรรพชาเป็นสามเณร เมื่อ 10 พฤษภาคม พ.ศ. 2494 ที่วัดบ้านกร่าง อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี เมื่ออายุย่าง 13 ปี เริ่มเรียนพระปริยัติธรรม ณ วัดนั้น พ.ศ. 2495 ย้ายไปอยู่ที่วัดปราสาททอง อำเภอเมือง จังหวัดสุพรรณบุรี เพื่อศึกษาพระ ปริยัติธรรม และได้เข้าฝึกวิปัสสนา เมื่อจบการฝึกแล้ว พระอาจารย์ผู้นำการปฏิบัติได้ชวนไปอยู่ประจำในสำนักวิปัสสนา แต่โยมบิดาไม่ยอม เพราะเห็นว่าสามเณรบุตรชายควรได้ศึกษา ปริยัติธรรมขั้นสูงต่อไป พ.ศ. 2496 ย้ายมาจำพรรษาที่วัดพระพิเรนทร์ กรุงเทพมหานคร เรียนพระปริยัติธรรม จนสอบได้เปรียญธรรม 9 ประโยค ขณะยังเป็นสามเณร นับเป็นสามเณรรูปที่ 4 ในสมัย กรุงรัตนโกสินทร์ จึงได้รับพระราชทานพระบรมราชานุเคราะห์ให้อุปสมบทในฐานะนาคหลวงเมื่อวันจันทร์ที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2505 ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ได้นามฉายาว่า ปยุตโต แปลว่า ผู้เพียรประกอบแล้ว พ.ศ. 2505 สำเร็จการศึกษาปริญญาพุทธศาสตร์บัณฑิต (เกียรตินิยมอันดับ 1) จากมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย และสอบได้ วิชาชุดครู พ.ม. ในปี พ.ศ. 2506 หลังจากสำเร็จการศึกษาเป็นอาจารย์ในมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เป็นผู้ช่วยเลขาธิการและต่อมาเป็นรองเลขาธิการ จนถึง พ.ศ. 2517 และได้เป็นเจ้าอาวาสวัดพระพิเรนทร์ กรุงเทพมหานคร ตั้งแต่ พ.ศ. 2515 ถึง พ.ศ. 2519 นอกจากสอนวิชาพระพุทธศาสนาตามมหาวิทยาลัยต่างๆ ในประเทศไทยแล้ว ท่านได้รับนิมนต์ไปบรรยาย ณ University Museum แห่งมหาวิทยาลัย Pennsylvania ใน พ.ศ. 2515 และที่ Swarthmore College สหรัฐอเมริกา ใน พ.ศ. 2519 ต่อมาได้รับนิมนต์ให้เป็น Visiting Scholarและได้รับแต่งตั้งเป็น Research Fellow ณ Divinity Faculty แห่งมหาวิทยาลัย Harvard ท่านมีธรรมกถาที่เผยแผ่นับพันรายการ และมีผลงานหนังสือที่ใช้เป็นหลักอ้างอิงหลายร้อยเรื่องเฉพาะอย่างยิ่งพุทธธรรมพจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม และพจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ สถาบันการศึกษาชั้นสูงเกือบ 20 แห่ง ทั้งในและต่างประเทศ ได้ถวายปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ และตำแหน่งเชิดชูเกียรติต่างๆ อาทิ ตรีปิฏกาจารย์กิตติมศักดิ์จากนวนาลันทามหาวิหาร ประเทศอินเดีย และเมธาจารย์ (Most Eminent Scholar) จากมหาวิทยาลัยพระพุทธศาสนาแห่งโลก สำนักของท่านในปัจจุบัน คือวัดญาณเวศกวัน ตั้งอยู่ในอำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม พระสงฆ์ต้องรักษาธรรม ถ้าพระสงฆ์ไม่รักษาธรรม ก็เรียกไม่ได้ว่าเป็นพระสงฆ์ ธรรมดาทหารต้องมีความกล้าหาญ ถ้าทหารไม่มีความ กล้าหาญก็ไม่ควรเรียกว่าเป็นทหาร แต่ในทำนองเดียวกัน พระสงฆ์ก็มีหน้าที่ต้องรักษาธรรม ถ้าพระสงฆ์ไม่รักษาธรรม ก็เรียกไม่ได้ว่าเป็นพระสงฆ์ ป.อ.ปยุตโต อย่ามัวรอฤกษ์ยาม พระพุทธเจ้าก็ตรัสบอกว่า คนเขลามัวคำนวณดวงดาวอยู่ พระพุทธเจ้าก็ตรัสบอกว่า คนเขลามัวคำนวณดวงดาวอยู่ ประโยชน์ได้ล่วงเลยเขาไปเสียแล้ว ประโยชน์เป็นฤกษ์ของ ประโยชน์เอง ดวงดาวจะทำอะไรได้ มัวรอฤกษ์ยามนี่ มันเสียซะเยอะ พระพุทธศาสนานี่ ท่านไม่มัวรอเรื่องเหล่านี้ ป.อ.ปยุตโต เอาทุกข์ทับถมตน คิดเรื่องอะไรต่ออะไรมาทำให้หัวสมองทุกข์ ไอ้นี่เขาเรียกว่า เอาทุกข์ทับถมตน คนจำนวนมากนี่เอาทุกข์มาทับถมตัวเอง ไปเที่ยวหาเรื่องมาทุกข์ อย่างคนแก่ๆ ก็นั่งกลุ้มใจเอาเรื่องนั้นเรื่องนี้มา อยู่ดีๆ ล่ะไปคิด เรื่องอะไรต่ออะไรมาทำให้หัวสมองทุกข์ไอ้นี่เขาเรียกว่า ความทุกข์ ทับถมตน ป.อ.ปยุตโต สุขสบายแล้วอย่าประมาท ใครทั้งๆ ที่สุขสบายก็ไม่ประมาทได้ ก็คนนั้นแหละเป็นคนที่ปฏิบัติธรรมได้ผล คนเรานี่เวลามีภัยคุกคาม มีทุกข์บีบคั้นก็ลุกขึ้นดิ้นรนขวนขวาย พอสุขสบายก็นอนต่อไป พระพุทธศาสนาก็จึงต้องย้ำด้วยความไม่ประมาท เพราะว่า เมื่อสบายแล้วคนโน้มเอียงจะประมาท ใครทั้งๆ ที่สุขสบายก็ไม่ประมาทได้ก็คนนั้นแหละ เป็นคนที่ปฏิบัติธรรมได้ผล ป.อ.ปยุตโต มนุษย์ประเสริฐได้ด้วยการฝึก มนุษย์ที่ไม่มีการฝึก เป็นสัตว์ที่แย่ที่สุดกว่าสัตว์ ใดๆ ทั้งสิ้น มนุษย์เป็นสัตว์ที่ประเสริฐด้วยการฝึก ถ้าไม่ฝึกหาประเสริฐไม่ มนุษย์ที่ไม่มีการฝึกเป็นสัตว์ที่แย่ที่สุดกว่าสัตว์ใดๆ ทั้งสิ้น อันนี้เป็นหลักพระศาสนา เพราะฉะนั้นจึงพุทธพจน์ว่า ทันโต เสฏโฐ มนุสเสสุ แปลว่า ในหมู่มนุษย์ผู้ที่ฝึกแล้วประเสริฐ ป.อ.ปยุตโต ความเพียร ชนะโชคชะตา ความเพียรของมนุษย์ เทวดาก็กีดกันไม่ได้ ความเพียรของมนุษย์ เทวดาก็กีดกันไม่ได้ ว่าอย่างนั้นนะ อันนี้ก็หมายความว่า พุทธศาสนานี่ไม่ยอมแก่เรื่อง โชคชะตา ให้มีความเพียรพยายามใช้สติปัญญากำลัง ความสามารถแล้วจะสามารถเอาชนะแม้แต่โชคชะตาได้ ป.อ.ปยุตโต ทำอยู่กับปัจจุบัน สิ่งใดล่วงแล้วก็ผ่านไป สิ่งใดยังไม่ถึงสิ่งนั้นก็ทำไม่ได้ สิ่งที่ทำได้แน่นอนคือปัจจุบันนี้ ไม่พึงมัวหวนละห้อยความหลัง ไม่มัวเพ้อหวังอนาคต สิ่งใดล่วงแล้วก็ผ่านไป สิ่งใดยังไม่ถึงสิ่งนั้นก็ทำไม่ได้ สิ่งที่ทำได้แน่นอนคือปัจจุบันนี้ ให้มองเห็นให้พิจารณาให้ชัดเจน แจ่มแจ้ง เมื่อมองเห็น เข้าใจชัดเจนแจ่มแจ้งแล้วทำ ป.อ.ปยุตโต ปัญญามาปัญหาหมด ปัญหาก็คู่กับปัญญา ปัญญามาปัญหาก็หมดไป ถ้าสังคมใดไร้ปัญญา สังคมนั้นก็เต็มไปด้วยปัญหา จะแก้ปัญหา ก็ไม่ได้ ปัญหาก็คู่กับปัญญา ปัญญามาปัญหาก็หมดไป พระพุทธศาสนาสอนก็จึงได้มีธรรมะข้อสูงสุดก็คือปัญญา ป.อ.ปยุตโต จากหนังสือร้อยธรรมคำสอน ผู้แต่ง พุทธทาสภิกขุ, ปัญญานันทภิกขุ, ป.อ.ปยุตโต, พระไพศาล วิสาโล และ ว.วชิรเมธี พิมพ์ครั้งที่ 2 หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ ดำเนินการโดย บริษัท สนุกคิด มีเดีย จำกัด และธรรมภาคี ผู้มีส่วนร่วมในธรรม ทั้งหลาย
Create Date : 30 มกราคม 2560 |
Last Update : 30 มกราคม 2560 16:40:07 น. |
|
0 comments
|
Counter : 541 Pageviews. |
|
|