happy memories
Group Blog
 
 
พฤษภาคม 2560
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031 
 
20 พฤษภาคม 2560
 
All Blogs
 

พระเมรุมาศรัชกาลที่ ๙ ศิลปกรรมชิ้นเอกแห่งจักรวาล








พระบรมฉายาลักษณ์จาก กระทู้พันทิป



พระเมรุมาศ สุดยอดแห่งสถาปัตยกรรมไทย











โมเดลจำลองพระเมรุมาศ ร.๙



ตลอดทั้งปีนี้คนไทยจะได้ทราบข่าวเรื่องการสร้างพระเมรุมาศเพื่อเตรียมการถวายพระเพลิงพระบรมศพฯ เป็นระยะ ๆ ด้วยเหตุที่เป็นงานศิลปกรรมที่สุดยอดของสถาปัตยกรรมไทย อันเป็นมรดกทางศิลปกรรมชั้นเอกของประเทศและที่สุดของโลกด้วย





เขาพระสุเมรุ-ลายรดนํ้าศิลปะอยุธยา





จักรวาลและเขาพระสุเมรุ ในคติไตรภูมิ



รูปแบบการสร้างพระเมรุมาศ มีหลักฐานมาจากมกุฏพันธนเจดีย์ ซึ่งเป็นสถูปโบราณที่สร้างขึ้นตรงสถานที่ถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระของพระพุทธเจ้า น่าจะเป็นจุดเริ่มต้นการจัดพระบรมศพแม้จะไม่ปรากฏรูปแบบให้เห็นก็ถือว่าเป็นสิ่งก่อสร้างที่เกิดขึ้นและสืบต่อมาจนมีรูปแบบการจัดพระราชพิธีอันเนื่องจากพระบรมศพของกษัตริย์ผู้เป็นองค์พุทธศาสนูปถัมภกในประเทศต่างๆ มกุฏพันธนเจดีย์แห่งนี้สร้างโดยพระเจ้าอโศกมหาราช ณ บริเวณด้านตะวันออก ของเมืองกุสินาราปัจจุบันคือ ตำบลกาเซีย รัฐอุตตรประเทศในอินเดีย





สวรรค์ชั้นดาวดึงส์





พระมหาธาตุเจดีย์ภักดีประกาศ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
ที่จุดประกายศิลปินในการออกแบบเมรุมาศ ในหลวงรัชกาลที่ ๙ ให้เป็นทรง ๙ ยอด






มกุฏพันธนเจดีย์-พระเจ้าอโศกฯทรงสร้าง



ด้วยเหตุที่กษัตริย์นั้นถือว่าเป็นสมมุติเทพหรือพระนารายณ์อวตารลงมาจุติยังโลกมนุษย์ ซึ่งเป็นเทพที่สถิตยังสวรรค์ และยอดเขาพระสุเมรุนั้นเป็นที่ตั้งของสวรรค์ชั้นดาวดึงส์อันมีผู้ปกครองสูงสุดคือ พระอินทร์ ผู้เป็นมหาเทพที่เป็นใหญ่เหนือเทวดาทั้งปวง ซึ่งมีการนำพระนามนั้นมาใช้กับกษัตริย์ผู้เป็น “อินทราชา” หรือ “รามาธิบดี” ซึ่งเป็นพระนามที่เชื่อมโยงคติความนับถือไปถึงพระมหาเทพทั้งสามหรือตรีมูรติ คือ พระพรหม พระศิวะ พระนารายณ์ โดยพระพรหมนั้นสถิตสวรรค์ชั้นพรหม เป็นเทวดาชั้นสูงกว่าเทวดาทั่วไปในฉกามาพจร พระศิวะหรือพระอิศวร สถิต ณ เขาไกรลาสตามคติ “เทวราชา”และพระวิษณุหรือพระนารายณ์ สถิต ณ เกษียรสมุทรเพื่อคอยรักษาและคุ้มครองโลกตามคติ “รามราชา” 







 
 

สำหรับพระเมรุมาศและประติมากรรมประดับพระเมรุมาศของ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ จึงมีรูปแบบสถาปัตยกรรมที่วิจิตรตระการตาและยิ่งใหญ่ตามแนวคิดเรื่องคติจักรวาลของศาสนาพราหมณ์ฮินดูและพุทธศาสนาเช่นกัน โดยเทียบว่าพระเมรุมาศนั้นเป็นสัญลักษณ์แทนเขาพระสุเมรุอันเป็นศูนย์กลางของจักรวาล โดยรอบพระเมรุมาศนั้นมีอาคารบุษบกน้อยรายล้อมเปรียบได้กับเขาสัตบริภัณฑ์ หรือเขาบริวารทั้ง ๗ ของยอดเขาพระสุเมรุ





แบบพระเมรุมาศ
 


ในคติพราหมณ์ฮินดูและพุทธศาสนานั้นได้กล่าวถึงเขาพระสุเมรุไว้ว่าเป็นดินแดนแห่งสรวงสวรรค์ที่มีเทพ เทวดา และสัตว์ป่าหิมพานต์อาศัยอยู่ พระเมรุมาศองค์นี้เป็นพระเมรุมาศขนาดใหญ่ที่มีพระเมรุมาศและซุ้มอาคารบุษบกน้อยอยู่รอบรวมเป็น ๙ ยอด โดยรอบพระเมรุมาศนั้นประกอบด้วยประติมากรรมรูปต่าง ๆ ที่สื่อความหมายถึงชีวิตในแดนสุขาวดี





ภาพรวมพระเมรุมาศและสิ่งปลุกสร้างประกอบ ณ มณฑลพิธี ท้องสนามหลวง



ดังนั้น พระราชพิธีอันเนื่องพระบรมศพจึงเกิดสถาปัตยกรรมและศิลปกรรมที่เนรมิตงานศิลปกรรมและการได้อัญเชิญมากระทำพิธีที่พระเมรุมาศนั้น ประดุจได้กับเทพเจ้าที่เสด็จกลับไปยังแดนสวรรค์ การถวายพระเพลิงพระบรมศพที่พระเมรุมาศ จึงเปรียบเสมือนการส่งเสด็จกษัตริย์กลับสู่สวรรค์ยังเขาพระสุเมรุตามคติความเชื่อเรื่องสมมุติเทพที่ว่ากษัตริย์ทรงเป็นเทพเจ้าที่อวตารลงมาเพื่อปกครองมวลมนุษย์นั่นเอง





ลายเส้นพระเมรุมาศก่อนจะสมบูรณ์





พระราชพิธีปักหมุดสร้างพระเมรุมาศ ณ ท้องสนามหลวง เมื่อวันที่ ๒๖ ธ.๕. ๒๕๕๙










ด้วยเหตุนี้การจัดวางประติมากรรมเพื่อสร้างให้พระเมรุมาศเป็นสรวงสวรรค์จึงแนวคิดเรื่องคติจักรวาลโดยมีการจัดวางผังของสถาปัตยกรรม ประติมากรรมแต่ละชิ้นนั้นให้มีความหมายเฉพาะตัว และมีการจัดวางเรียงลำดับชั้นของพระเมรุมาศให้สอดคล้องกับเขาพระสุเมรุ เป็นสัญลักษณ์ที่ทำให้ปรากฏถึงสวรรค์ชั้นภูมิต่าง ๆ อันเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์หิมพานต์ และหมู่เทพ เทวดาในแต่ละชั้น โดยยึดหลักโบราณราชประเพณีการสร้างพระเมรุมาศของพระมหากษัตริย์ในกรุงรัตนโกสินทร์มาเป็นแบบอย่าง





ก่อเกียรติ ทองผุด สถาปนิกผู้ออกแบบ









คุณก่อเกียรติ ชี้ให้เห็นแนวเส้นส่วนยอดของบุษบกน้อยในพระเมรุมาศ
ที่ไล่เรียงกันอย่างอ่อนช้อย แม้จะไม่สามาราถเห็นด้วยตาเปล่า
แต่ถ้ามองระยไกลจะสัมผัสได้ถึงความงดงามในสถาปัตยกรรมไทย



อีกทั้งยึดคติความเชื่อเรื่องพระมหากษัตริยาธิราชเจ้าผู้เป็นสมมุติเทพตามระบอบเทวราชา การสร้างพระเมรุมาศจำลองเป็นเขาพระสุเมรุกลางสนามหลวงนั้นกำหนดสร้างพระเมรุมาศเป็นทรงบุษบก ๙ ชั้น สูง ๕o.๔๙ เมตร ให้เป็นองค์ประธานอยู่ตรงกลาง และรายรอบด้วยซุ้มบุษบกมีเรือนยอด ๘ ซุ้มโดยประดับสัตว์หิมพานต์ซึ่งมีพื้นที่โดยรอบเป็นผังสี่เหลี่ยมจัตุรัสกว้างด้านละ ๖o เมตรและใช้เสาโครงแบบครุฑ โดยมีการตอกหมุดกึ่งกลางพระเมรุมาศ เป็นการสร้างสรวงสวรรค์บนดินโดยศิลปกรรมไทยหนึ่งเดียวในโลก





ยอดพระเมรุมาศยอดกลางมีการเชิงกลอน ๗ ชั้น
และมีภาพพระโพธิสัตว์ซ่อนอยู่ สื่อถึงสวรรค์ชั้นดุสิต






กว่าจะมาเป็นพระเมรุมาศที่มีความงดงามที่สุดครั้งหนึ่ง





ช่างศิลปกรรมไทยผู้สร้างงาน



















ภาพข้อมูลจาก
naewna.com
นสพ. Xcite ไทยโพสต์ ๕ มกราคม ๒๕๖o
คอลัมน์ "ภูมิบ้าน ภูมิเมือง" นสพ.แนวหน้า ๒๖ มีนาคม ๒๕๖o



โหวตหมวดศิลปะ



บีจีจากคุณยายกุ๊กไก่ กรอบจากคุณ ebaemi

Free TextEditor





 

Create Date : 20 พฤษภาคม 2560
0 comments
Last Update : 20 สิงหาคม 2560 22:15:39 น.
Counter : 7067 Pageviews.

ผู้โหวตบล็อกนี้...
คุณmariabamboo, คุณSweet_pills, คุณฟ้าใสวันใหม่, คุณปรัซซี่, คุณClose To Heaven, คุณlovereason, คุณnewyorknurse, คุณmambymam, คุณกะว่าก๋า, คุณmoresaw, คุณเนินน้ำ, คุณหอมกร, คุณtoor36, คุณเรียวรุ้ง, คุณภาวิดา คนบ้านป่า, คุณสายหมอกและก้อนเมฆ, คุณกิ่งฟ้า, คุณpantawan, คุณRinsa Yoyolive, คุณข้ามขอบฟ้า, คุณก้นกะลา, คุณชีริว, คุณเกศสุริยง, คุณไวน์กับสายน้ำ, คุณkae+aoe, คุณคนผ่านทางมาเจอ, คุณบาบิบูเบะ...แปลงกายเป็นบูริน, คุณSai Eeuu, คุณที่เห็นและเป็นมา, คุณสองแผ่นดิน, คุณThe Kop Civil


haiku
Location :


[ดู Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
Smember
ผู้ติดตามบล็อก : 161 คน [?]




New Comments
Friends' blogs
[Add haiku's blog to your web]
Links
 

 Pantip.com | PantipMarket.com | Pantown.com | © 2004 BlogGang.com allrights reserved.