เปลี่ยนชีวิต พิชิตความเครียด

โดย *ศูนย์ส่งเสริมการศึกษาตามอัธยาศัย*


ก่อนอื่นต้องรู้ถึงสัจธรรมข้อหนึ่งว่าสิ่งที่ทำให้เกิดความเครียดแก่ใครได้นั้น สิ่งนั้นต้องเป็นสิ่งที่สำคัญในชีวิตของคนนั้นเลยทีเดียว ซึ่งอาจจะเป็นสิ่งที่เขาต้องรับผิดชอบ เป็นสิ่งที่จะต้องทำให้เสร็จทันเวลา เมื่อไม่เสร็จตามกำหนดก็ต้องเครียดเป็นธรรมดา แต่อย่างไรก็ตาม การมีความเครียดในระดับพอเหมาะและระยะสั้น ๆ จะเป็นตัวกระตุ้นให้สามารถฟันฝ่าอุปสรรคและแก้ปัญหาต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังนั้น การดำเนินชีวิตในปัจจุบันจะทำอย่างไรจึงจะไม่เครียดหรือมีความเครียดน้อยที่สุด จึงต้องมีการปรับวิถีการดำเนินชีวิตตนเอง เพื่อให้มีสุขภาพดีทั้งร่างกาย จิตใจ และอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข

ทำอย่างไรจึงจะไม่เครียด

เป็นที่ทราบกันอยู่แล้วว่าการที่คนเรามีสุขภาพกายดี สุขภาพจิตดี อยู่ในสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างมีความสุข จะสามารถป้องกันความเครียดได้ระดับหนึ่ง ดังนั้น สิ่งที่ควรปฏิบัติเพื่อให้มีสุขภาพดี มีดังนี้คือ

1. เรื่องอาหาร อาหารจะให้ทั้งคุณและโทษต่อร่างกาย ดังนั้น เราควรจะต้องใคร่ครวญให้ดีว่าควร
จะรับประทานอาหารประเภทใด จึงจะมีประโยชน์ต่อร่างกาย และหลีกเลี่ยงอาหารที่จะให้โทษแก่ร่างกาย

อาหารที่เพิ่มความเครียด ได้แก่ อาหารที่มีแคลอรี่สูง อาหารประเภทแอลกอฮอล์ น้ำชา กาแฟ และเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมคาเฟอีน อาหารขยะ และอาหารจานด่วน อาหารเหล่านี้หากรับประทานเป็นประจำ
นอกจากจะทำให้เกิดโรคอ้วน เนื่องจากได้รับแต่แคลอรี่ล้วน ๆ แล้ว เกลือในอาหารก็เป็นตัวช่วยในการเพิ่ม

ความดันโลหิตสูง สารกันบูดในอาหารจะทำให้ร่างกายอ่อนแอและติดเชื้อได้ง่ายขึ้น เป็นต้น ดังนั้น จึงต้องหลีกเลี่ยงอาหารเหล่านี้หรือรับประทานได้เป็นครั้งคราวเท่านั้น ทางที่ดีควรหันมารับประทานอาหารแนวธรรมชาติที่ให้ความสมดุลแก่ร่างกายจะดีกว่า คือหารหลัก 5 หมู่ ประกอบด้วย เมล็ดข้าว นม ผลไม้ พืชผัก เนื้อไก่ ปลา หรืออาหารที่ให้โปรตีนสูงชนิดอื่น ๆ นอกจากนั้น ในการรับประทานอาหารแต่ละมื้อ ต้องรับประทานให้พอเหมาะกับความต้องการของร่างกาย ไม่มากหรือน้อยจนเกินไป โดยเฉพาะมื้อเย็น
หากรับประทานมากเกินไปทำให้อึดอัด จุกแน่น นอนไม่หลับ และจะเกิดอาการเครียดได้
2. การออกกำลังกาย ผู้ที่ออกกำลังกายเป็นประจำ จะทำให้ร่างกายมีความกระปรี้กระเปร่า นอนหลับสนิท และเพิ่มภูมิต้านทานในตนเอง ลดน้ำหนักส่วนเกิน ระบบขับถ่ายดี ท้องไม่ผูก ช่วยการขับถ่ายของเสียออกจากร่างกาย ผ่อนคลายความเครียด ช่วยกระตุ้นระบบไหลเวียนโลหิต
และทำให้จิตใจเบิกบาน

ปกติร่างกายของคนเราถูกสร้างไว้ให้เคลื่อนไหว ถ้าขาดไปก็จะเครียด แต่ถ้าได้เคลื่อนไหวอย่างสม่ำเสมอและเต็มพลังแล้ว ร่างกายจะทำงานราบรื่น และให้ความรู้สึกที่ดี เป็นเพราะกล้ามเนื้อได้ยืดหดตัว เหงื่อและของเสียถูกขับออกไป หัวใจและปอดทำงานดีขึ้น แคลอรีถูกเผาผลาญเป็นพลังงานจนหมดไม่สะสมไว้เป็นไขมัน ทำให้ไม่อ้วน ถ้าขาดการออกกำลังกายเมื่อไร ร่างกายจะเครียดเพราะอวัยวะต่าง ๆ ไม่ได้เคลื่อนไหว ต่อมต่าง ๆ ขาดการกระตุ้น

คนเราสามารถออกกำลังกายได้ทุกวัน และสามารถออกกำลังกายได้ทุกแบบ ตามความชอบ ความถนัด และตามกำลังความสามารถของแต่ละคน และเหมาะสมกับสภาพร่างกาย รวมทั้งต้องไม่หักโหม
จนเกินไป การออกกำลังกายทำได้หลายแบบ ได้แก่ การเดินเร็ว ๆ วิ่งเหยาะ ๆ ว่ายน้ำ เทนนิส แบดมินตัน วอลเลย์บอล โบว์ลิ่ง หรือกอล์ฟ ฯลฯ เป็นต้น โดยที่เราควรจะออกกำลังอย่างน้อยวันละ 10 - 15 นาที หรือนานกว่านั้นก็จะยิ่งดี จะทำให้ไม่เครียด และจิตใจเบิกบานอยู่เสมอ

3. พักผ่อนนอนหลับให้เพียงพอ เนื่องจากตลอดสัปดาห์ต้องทำงานหนัก เมื่อมีวันหยุด อาจเป็นวันสุดสัปดาห์ วันหยุดเนื่องในวันสำคัญต่าง ๆ หรือวันลาพักผ่อนประจำปี ควรจะได้มีการพักผ่อนจริง ๆ
ไม่ใช่หอบงานมาที่บ้าน ควรจะได้พักผ่อนกับครอบครัว อาจจะไปเที่ยวตามชายทะเล หรือไปเที่ยวที่ไหนก็ได้ที่ได้สัมผัสกับบรรยายกาศธรรมชาติเป็นการเพิ่มพลังให้กับชีวิต

บางคนที่มีเวลามาก ควรจะสำรวจดูว่าตนเองชอบอะไร หรือมีความสนใจเรื่องอะไรที่ทำให้เรามีความสุข และจะไม่ทำให้คนอื่นเดือดร้อน เช่น การปลูกต้นไม้ กล้วยไม้ หรือการเลี้ยงสัตว์ พวกสุนัข แมว นก ฯลฯ เป็นต้น ซึ่งจะมีการช่วยพัฒนาสมองข้างขวา และช่วยให้เราไม่เครียด จิตใจก็จะสงบ

นอกจากนั้น คนเราต้องพักผ่อนโดยการนอนหลับ ซึ่งเป็นการพักผ่อนที่ดีที่สุด โดยต้องนอนหลับให้เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย คนเราเมื่อนอนไม่หลับ ร่างกายก็ไม่ได้รับการพักผ่อนที่เพียงพอ หลังตื่นนอนจะมีอาการหงุดหงิด มีอาการเครียดได้ แต่ถ้าสามารถนอนหลับสนิท เมื่อตื่นนอนร่างกายก็จะดูสดชื่น กระปรี้กระเปร่า ไม่งัวเงีย สมองแจ่มใส ไม่รู้สึกอ่อนเพลีย บางคนอาจไม่จำเป็นต้องใช้ชั่วโมงการนอนถึงแปดชั่วโมงก็ได้ การที่คนเรานอนไม่หลับจะต้องมีสาเหตุจากบางสิ่งบางอย่าง ซึ่งต้องวิเคราะห์หาสาเหตุแล้วแก้ไข ความเครียดก็เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดภาวะการนอนไม่หลับด้วย

4. รู้จักควบคุมจิตใจตนเอง

คนเราย่อมมีปัญหาด้วยกันทั้งนั้น เพียงแต่ว่าเราสามารถควบคุมจิตใจและมีสติแก้ปัญหานั้นหรือไม่ คนที่ไม่สามารถควบคุมจิตใจตนเอง ปล่อยให้สิ่งอื่นมีอิทธิพลเหนือจิตใจของตัวเอง ย่อมทำให้เกิดความเครียดได้ง่าย และวิธีการควบคุมจิตใจตนเองมีดังนี้คือ

4.1 เป็นตัวของตัวเอง
ไม่เปรียบเทียบกับผู้อื่น การที่คนเราคิดว่าตัวเองไม่เก่ง ไม่ดี ไม่รวยเหมือนคนอื่นนั้น เป็นสิ่งไม่ถูกต้อง จะทำให้รู้สึกว่าตนเองไม่มีคุณค่า กลายเป็นปมด้อยในจิตใจ ไม่มีความสุขไม่สบายใจ จงคิดอยู่เสมอว่าคนเรามีความแตกต่างกันไปทุกคน ย่อมไม่เหมือนกัน ทุกอย่าง ซึ่งเราต้องยอมรับความจริงข้อนี้ และทำปัจจุบันที่เป็นตัวเราให้ดีที่สุด จะทำให้เราไม่เครียด

4.2 มองโลกในแง่ดีเสมอ
การมองโลกในแง่ดีทำให้เราสบายใจ ไม่มีความกังวล แต่ในทางตรงกันข้าม ถ้าเรามองโลกในแง่ร้าย จิตใจของเราจะมีแต่ความกังวล กลัดกลุ่ม โลกนี้ไม่น่าอยู่ และจะบั่นทอนจิตใจให้ท้อแท้ ทำให้ไม่มีความสุขในการดำรงชีวิตในโลกนี้ตลอดไป

4.3 รู้จักให้อภัย
เนื่องจากคนเรามีโอกาสทำอะไรผิดพลาดได้ แม้แต่เราเองก็ตาม เราจึงควร
ให้อภัยแก่ตัวเองเองและผู้อื่น ไม่เก็บเอาไว้ในใจ โดยคิดว่าความผิดนั้นเป็นสิ่งที่ร้ายแรงจนเกินกว่าจะอภัยได้ ซึ่งจะเป็นการสร้างความเครียดให้กับตนเองมากขึ้น

4.4 มีมนุษยสัมพันธ์ดี
ตามปกติคนเราอยู่ในโลกคนเดียวไม่ได้ มนุษย์เป็นสัตว์สังคม ต้องอยู่ร่วมกับผู้อื่น ไม่ว่าจะเป็นครอบครัว หรือในสังคมหน้าที่การงาน จึงควรที่จะทำตนให้เข้ากับผู้อื่นได้ดี รู้จักคบหาสมาคม ไม่แยกตัวตามลำพัง การไม่ยอมที่จะปรับตัวเข้ากับคนอื่นจะทำให้จิตใจเรารู้สึกหดหู่และเครียดได้

4.5 รู้จักเป็นคนมีอารมณ์ขัน
คนเราถ้ายิ้มได้หรือหัวเราะออกมา จะช่วยให้จิตใจสดชื่น มีความสุข ความสบายใจ คนที่หัวเราะร่าเริงจะมีสุขภาพจิตดี และเป็นที่ชื่นชอบแก่ผู้พบเห็น

5. การรู้จักปล่อยวางเสียบ้าง
การปล่อยวางเป็นหนทางลดความเครียดได้ทางหนึ่ง ชีวิตคนเรามีสุข มีทุกข์ มีการอยู่ร่วมกัน มีการพลัดพรากจากกันเป็นธรรมดา ถ้าเราปรับตัวให้เข้ากับสังคมของชีวิตได้ เราจะเป็นสุข แต่ถ้าขืนสู้ เราจะเป็นทุกข์

ถ้าเราต่อสู้ขัดขืนลีลาของชีวิต โดยที่เราไม่ยอมรับในสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิต เราจะมีแต่ความทุกข์ ดังนั้น เราจงคิดหรือทำใจให้ได้ว่าเมื่ออะไรจะเกิดก็ขอให้มันเกิดเถิด ทำใจให้สงบ มั่นคงในความเป็นจริงที่เกิดขึ้น นั่นไม่ได้หมายความว่าเรามีความปรารถนาเป็นอย่างอื่นไม่ได้ เพียงแต่เราไม่เข้าไปเรียกร้องบังคับให้กลายเป็นอย่างอื่น "ด้วยการยอมรับ" ความเป็นจริงเท่านั้นจะช่วยให้เรามีชีวิตยืนหยัดอยู่ได้อย่างแท้จริง แล้วเราจะไม่เครียด

ส่วนใหญ่ความเครียดเกิดจากการที่เราเคี่ยวเข็ญเอากับชีวิตว่า จะต้องเป็นอย่างนั้น อย่างนี้ มากกว่าจะเกี่ยวข้องสัมพันธ์กับมันอย่างง่าย ๆ ตามสภาพความเป็นจริง เราทดลองปล่อยวางเรื่องบางเรื่องที่เราคิด และพิจารณาแล้วว่าไม่ได้สำคัญที่สุดในชีวิตเสียบาง แล้วเราจะมีความสุข

ที่กล่าวมาแล้วทั้งหมดเป็นวิธีการหนึ่งในหลาย ๆ วิธีทีน่าจะนำไปใช้ในการปรับชีวิตเพื่อพิชิตความเครียด หรือเป็นการป้องกันไม่ให้เกิดความเครียด เมื่อเราอ่านถึงตรงนี้แล้ว เราพร้อมหรือยังที่จะปรับชีวิตของตัวเราเองด้วยวิธีง่าย ๆ ดังกล่าวมาแล้ว ชีวิตของเราจะอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข

Create Date : 05 กันยายน 2551 Last Update : 5 กันยายน 2551 5:16:45 น. Counter : 434 Pageviews.		0 comments
Share Tweet