ถ้าคุณบวรศักดิ์ อุวรรณโณ ประธานคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ

เห็นว่ากำลังแข่งพายเรือกับนักการเมือง, ก็ไม่น่าจะเป็นเรื่องแปลกอะไร

ความจริง ถ้าคนร่างรัฐธรรมนูญมองไม่ตรงกับนักการเมืองก็ควร

จะเป็นเรื่องที่น่ายินดีด้วยซ้ำ ตรงกันข้าม ถ้าคนเขียนกติกากับคนทำตามกติกาเ

ห็นพ้องต้องกันอย่างเป็นปี่เป็นขลุ่ย, นั่นซิน่ากลัวกว่า

การเขียนกติกาของบ้านเมืองโดยเฉพาะสำหรับนักการเมือง

ควรจะเป็นเรื่องของประชาชนที่ต้องวางกรอบไว้ให้แน่ใจว่าการเมือง

ต่อจากนี้ไปต้องตรวจสอบได้ ต้องลงโทษนักการเมืองฉ้อฉลได้ 

และหากใครเห็นว่าไม่สามารถทำตามกฎเกณฑ์ที่ผ่านความเห็นชอบของ

ประชาชนแล้ว, ก็ไม่ควรจะเข้ามาเล่นการเมือง

คณะกรรมาธิการยกร่างฯก็เป็นเพียงคน “ยกร่าง” เท่านั้น 

ต้องผ่านกระบวนการที่สะท้อนความเห็นชอบของประชาชนก่อน

จึงจะถือว่าเป็นกติกาของบ้านเมืองได้

ในคำปาฐกถาพิเศษเรื่อง “สานพลังเครือข่าย ภาคประชาสังคมในการมีส่วนร่วม

และรับฟังความเห็นต่อร่างรัฐธรรมนูญ” วันก่อน คุณบวรศักดิ์เปรียบเปรย

ได้น่าสนใจ ใครจะเห็นด้วยหรือไม่เป็นอีกเรื่องหนึ่ง

ท่านบอกว่า “กมธ. ยกร่างฯเปรียบเสมือนเป็นคนพายเรือ สปช. เป็นลูกเรือ 

เรือลำนี้กำลังแข่งกับนักการเมืองซึ่งเตรียมทีมแจวไว้อย่างดี 

เป็นการปรองดองครั้งแรกระหว่างพรรคเพื่อไทยและพรรคประชาธิปัตย์

ในการถล่มร่างรัฐธรรมนูญ เพราะฉะนั้นความร่วมมือของ สปช. 

และทุกหน่วยงานมีความสำคัญมากในการช่วยกันจัดทำรัฐธรรมนูญ 

การทำกฎหมายไม่ใช่เรื่องง่าย ดังนั้นจึงขอความร่วมมือทุกฝ่ายเพื่อ

ทำให้กระบวนการร่างรัฐธรรมนูญเกิดความสำเร็จ...”

ความเห็นของนักการเมืองเป็นประเด็นที่คนร่างต้องรับฟัง 

แต่เพราะนักการเมืองเป็นคนกระโดดลงไปเล่นด้วย 

จึงไม่อาจจะถือว่าเป็นความเห็นที่ปราศจากผลประโยชน์ทับซ้อน 

ดังนั้นจึงต้องประเมินว่าความเห็นใดเป็นการกลั่นกรองจากประสบการณ์

เพื่อประโยชน์ของบ้านเมือง และความเห็นใดเป็นเรื่องของการปกปักรักษาผล

ประโยชน์ของคนมีส่วนได้ส่วนเสียในกระบวนการเลือกตั้งและการเมืองเอง

สมาชิก กมธ. ยกร่างฯ และสภาปฏิรูปแห่งชาติ (สปช.) เอง

ก็อาจจะมีผลประโยชน์ทับซ้อนอำพรางอยู่ การถกแถลงเพื่อหาสูตร

ที่เหมาะสมที่สุดเพื่อร่างรัฐธรรมนูญเพื่อการปฏิรูปประเทศชาติอย่างแท้จริง

จึงจะต้องทำอย่างกว้างขวาง, โปร่งใสและถ่วงดุลอำนาจของคนในสังคม

ให้เหมาะสมโดยหยิบเอาบทเรียนในอดีตมาแก้ไข และยืนหยัดบนหลักการของ

การสร้างระบอบประชาธิปไตยที่สอดคล้องกับประเทศไทย 

ไม่ยอมให้ “ศรีธนญชัย” ครอบงำสังคมการเมือง

และต้องให้มีการตรวจสอบผู้มีอำนาจในทุก ๆ ด้านโดยอำนาจของประชาชนเอง

สมาชิก สปช. ก็เตรียมจะวิพากษ์วิจารณ์ร่างของ กมธฯ ยกร่างอย่างเผ็ดร้อน

ซึ่งผมก็เห็นว่าเป็นเรื่องที่ถูกต้องแล้ว ไม่ว่าจะเป็นประเด็น 

“นายกรัฐมนตรีคนนอก” หรือระบบเลือกตั้งแบบเยอรมัน, 

หรือการเปิดทางให้ ส.ส. ไม่ต้องสังกัดพรรคการเมือง 

อีกทั้งเรื่องการได้มาของสมาชิก

วุฒิสภาที่มาจากการเลือกตั้งทางอ้อม

ล้วนแล้วแต่มีแง่มุมที่ละเอียดอ่อน และจำเป็นที่ประชาชนจะต้องได้รับทราบ

ข้อดีข้อเสียอย่างกว้างขวางก่อนที่จะมีการตัดสินใจ

ท้ายที่สุดการลงประชามติในประเด็นต่าง  ๆ เหล่านี้

น่าจะเป็นการตอกย้ำความชอบธรรมของการผ่านร่างรัฐธรรมนูญ

เพราะหากเป็นเพียงการต่อสู้กันระหว่างกรรมการยกร่างฯ, สปช., สนช. 

และนักการเมืองกับนักวิชาการบางคนบางกลุ่มเท่านั้น, 

เราก็ไม่อาจแน่ใจได้ว่าปลายทางของการร่างกติกาใหม่นี้จะสะท้อนความต้องการ

ของประชาชนที่แท้จริงหรือไม่อย่างไร

การเดินทางของการร่างรัฐธรรมนูญจากนี้ไปตามคำบอกเล่าของคุณบวรศักดิ์

ก็คือ

26 พฤษภาคม ถึง 23 กรกฎาคมนี้ กมธ. ยกร่างฯเข้าสู่กระบวนการทบทวน

เนื้อหาตั้งแต่มาตรา 1 ถึง มาตรา 315 โดยนำคำขอแก้ไขเพิ่มเติมจากทุกฝ่าย

มาประกอบการพิจารณา

จากนั้นส่งต่อให้ สปช. ลงมติภายในวันที่ 6 สิงหาคม

ถ้า สปช. ลงมติไม่เห็นชอบร่างรัฐธรรมนูญ คุณบวรศักดิ์บอกว่า “แฝดอินจัน

 คือ กมธ. ยกร่างและ สปช. ก็ตายไปด้วยกัน ถูกจับใส่หม้อถ่วงน้ำ 

เสียชื่อวงศ์ตระกูล”

ถ้า สปช. เห็นชอบ ประธาน สปช. 

ก็มีเวลาระหว่าง 7 สิงหาคมถึง 4 กันยายน

ส่งร่างรัฐธรรมนูญให้ ครม. ดำเนินการตามขั้นตอน

ขั้นตอนต่อจากนั้น ภายใน 60 วันต้องดำเนินการพิจารณากฎหมายประกอบ

รัฐธรรมนูญทั้ง 3 ฉบับคือ

พ.ร.บ. ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส. 

และการได้มาซึ่ง ส.ว.

พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมืองและ

พ.ร.บ.ว่าด้วยคณะกรรมการเลือกตั้ง

ทั้งหมดนี้ให้เสร็จใน 90 วัน

หากกระบวนการนี้เป็นไปโดยไม่มีการทำประชามติ 

การเลือกตั้งก็น่าจะเกิดขึ้นประมาณปลายเดือนกุมภาพันธ์ หรือต้นเดือนมีนาคม 2559

แต่ถ้า ครม. ตัดสินใจทำประชามติ ก็บวกเวลาเพิ่มอีก 3 เดือน 

การเลือกตั้งก็คงเป็นช่วงเดือนมิถุนายน 2559

แต่นั่นยังไม่ได้ตกลงกันว่า “ประชามติ” จะตั้งคำถามประชาชนอะไรบ้าง 

หรือ “ประชามติ” ควรจะเป็นการตั้งคำถามที่กำลังถกแถลงกัน

เพื่อให้การยกร่างรัฐธรรมนูญเป็นไปตาม 

“ความต้องการของประชาชนอย่างแท้จริง” หรือไม่

ดังนั้น ที่ว่า กมธ.ยกร่างฯกำลังพายเรือแข่งกับนักการเมืองนั้น

อาจไม่ใช่การเปรียบเทียบที่ถูกต้องนัก ความจริงทั้ง กมธ.ม สปช. และ ครม. 

กับ คสช. จะต้องสำนึกในหน้าที่การร่วมกันสร้าง “รัฐนาวา”

 ลำใหม่ที่จะฝ่าคลื่นลมข้างหน้าอย่างเต็มที่มากกว่า

แล้วอย่าลืมถามเจ้าของรัฐนาวาให้รอบด้านเสียก่อนในทุก ๆ ประเด็น

ที่สำคัญต่อการเดินทางรอบใหม่เพื่อไม่ให้อับปางอีกรอบ!

เพราะพายุข้างหน้าหนักหน่วงนัก 

และ “แป๊ะ” ก็ไม่ได้เป็นเจ้าของเรือคนเดียว!

....................................................................................................................................