วิพากษ์ "อกเกือบหักแอบรักคุณสามี" (หนังสือ) ด้วยแว่นตาเฟมินิสม์ (สตรีนิยม)

โปรดทำความเข้าใจก่อนอ่าน
เนื้อหาของกระทู้อ้างอิงฉบับหนังสือเท่านั้น

“อกเกือบหักแอบรักคุณสามี” เป็นนิยายพล็อตตลาด มีหญิงสาวแอบรักชายหนุ่มมานานโดยที่เขาไม่เคยรู้ตัว แล้วโชคชะตาก็เล่นตลก ฝ่ายชายซึ่งไปยุ่งกับเมียชาวบ้านจนได้เรื่อง ถูกจับแต่งงานกับนางเอกเพื่อหนีภัยซึ่งมีอันตายร้ายแรงถึงชีวิต ตัวละครทั้งสองมีความแตกต่างของฐานะ ทำให้ตัวละครหญิงรู้สึกว่าตนต่ำต้อยไม่คู่ควรกับฝ่ายชายผู้มีคุณสมบัติพระเอกครบถ้วน นั่นคือ โคตรเก่ง ฉลาด รูปหล่อ บ้านรวย เสือผู้หญิงแต่รักเดียวใจเดียว ทว่าความรักก็ได้ก่อตัวจากความใกล้ชิด มีอุปสรรคความไม่เข้าใจเล็ก ๆ แล้วจบลงอย่างแฮปปี้เอนดิ้ง 

          เราควรคาดหวังอะไรกับนิยายพล็อตน้ำเน่าประโลมโลกเรื่องนี้?
          เราจะไม่คาดหวังเลยถ้าโครงเรื่องไม่ปูมาว่า “ยายเมย” หาใช่สาวน้อยกะโหลกกะลาที่เฮฮาไปวัน ๆ แบบที่ “เธียรวัฒน์” เข้าใจ หากแต่เป็นสาวน้อยร้อยเล่ห์ เจ้าแผนการ นักจารกรรมและโจรกรรมผู้มีทักษะแฮกเกอร์ขั้นเทพเกินจะเป็นมือสมัครเล่น ทุกการกระทำและคำพูดของนางคือหมากซึ่งถูกวางอย่างรอบคอบ และหวังผลไว้แล้ว! แถมนางเอกยังเป็นหญิงยุคใหม่ใจกล้า แหวกขนบบอกรักผู้ชายก่อนอย่างเปิดเผย

          ปูมาซะนางเอกทั้งเก่ง ทั้งกล้า ให้เฟมินิสต์อ่านจนใจฟู หวังจะได้เห็นนิยายที่ล้มล้างอำนาจผู้ชายเป็นใหญ่ หลงคิดไปว่านี่คือการนำอำนาจกลับคืนสู่ตัวละครที่เป็นสตรี (empower female character) เพื่อสร้างแรงบันดาลใจให้ผู้หญิงยุคใหม่ซึ่งไม่จำเป็นต้องเป็นวีรสตรีเสียสละเพื่อชาติหรือกอบกู้อะไร แต่เป็นสามัญชนคนชั้นกลางนี่แหละ ทว่ามันก็คือฝันลม ๆ แล้ง ๆ เพราะสุดท้ายแล้วผู้เขียนก็ไม่ได้หลุดกรอบแนวคิดแบบชายเป็นใหญ่ หนำซ้ำยังผลิตซ้ำและส่งเสริมค่านิยมสังคมชายเป็นใหญ่ที่เชื่อว่าสามีมีอำนาจในตัวผู้หญิงเต็มที่ จนกระทั่งสามารถ “ทำอะไร” ก็ได้ที่ทำให้ตัวละครหญิงถูกละเมิดอย่างมีความสุข เป็นละครน้ำเน่าอีกเล่ม ในบริบทร่วมสมัย

          แม้เมยหรือนทีรินจะเป็นตัวละครหญิงเก่ง ฉลาด รู้จักใช้สติปัญญาแก้ปัญหา มีความกล้าหาญ และแข็งแกร่ง ทั้งยังมีความสามารถรอบด้าน (ทำงานเก่ง, เป็นแม่บ้านแม่เรือน) แต่ยังคงไม่หลุดกรอบ "นางเอก" ละครน้ำเน่า ซึ่งมีทัศนคติว่าผู้หญิงต้องทำหน้าที่ในครัวอย่างสมบูรณ์แบบ ทำอาหารเก่ง ดูแลผู้ชายเป็นอย่างดี ไม่ขาดตกบกพร่อง อันเป็นคุณลักษณะของ "ผู้หญิงไทยที่ดี" ซึ่งเกิดจากอุดมการณ์นิยมความเป็นชาย แถมยอมตกอยู่ใต้อาณัติของเธียรวัฒน์ผู้ซึ่งหากพิจารณาดี ๆ แล้วก็ไม่น่าจะใช้คนรักที่ดีสักเท่าไร เอาแต่วางท่า บ้าอำนาจ กดขี่และข่มเหงอย่างเปิดเผยเสียด้วยซ้ำ ยิ่งไปกว่านั้น แม้นางเอกจะความสามารถที่น่าทึ่งแค่ไหน แต่เจ้าตัวก็ยังคงรู้สึกต่ำต้อย ไม่เห็นคุณค่าของตนเอง  พร่ำบอกอยู่เสมอว่าตนเองไม่คู่ควรกับพระเอกผู้สุดแสนจะเพอร์เฟค รวมทั้งจะไม่สามารถลงเอยกับพระเอกได้ ถ้าไม่โดนขืนใจ (จริงอยู่บริบทอาจจะดูตามน้ำ แต่การขาดความยินยอม (consent) มันก็คือการขืนใจอยู่ดี) 
 
          สตรีในสังคมไทยนับว่าโชคดีมาก สังคมไทยไม่จำกัดบทบาทและสถานภาพของผู้หญิงเข้มงวดมากอย่างที่สตรีในสังคมตะวันตกหรือตะวันออกกลางต้องเจอ ทั้งผู้หญิงยังมีสิทธิในการเลือกตั้งหลังการเปลี่ยนการปกครอง พ.ศ. 2475 โดยที่ไม่ต้องออกไปเดินขบวนอย่างในอเมริกา ทว่าในมิติสังคมกลับมีค่านิยม โดยเฉพาะในกลุ่มผู้หญิงด้วยกันเองนี่แหละกดขี่กันโดยไม่รู้ตัว สิ่งที่สะท้อนอย่างเด่นชัดคือ บทบาทของตัวละคร "นางร้าย" ในวรรณกรรมและละครหลังข่าวซึ่งมักแบน ในสมองมีแต่บูชาวัตถุนิยมและความบ้าผู้ชาย รวมถึงการนำเสนอประเด็นความรุนแรงในครอบครัวอันเป็นปัญหาคลาสสิกที่สะท้อนให้เห็นว่าสังคมไทยไม่ก้าวหน้าไปไหนเลย
 
          แว่นตาแบบเฟมินิสต์ ทำให้เรารู้สึกหงุดหงิดใจประเด็นการทำให้เรื่องข่มขืนเป็น “ความปกติ” ซึ่งยอมรับได้หากเป็นผู้ชายที่รัก ค่านิยมซึ่งถูกผลิตซ้ำอย่างไม่ควรละเลย
 
          แม้ยังไม่มีข้อสรุปว่าวรรณกรรมละครน้ำเน่าสร้างสังคม หรือสังคมสร้างละครน้ำเน่า หรือต่างสะท้อนซึ่งกันและกัน ทั้งหมดทั้งมวลก็แสดงให้เห็นอยู่ดีว่าต่างมีอิทธิพลซึ่งกันและกัน มันคืออำนาจแห่งความไร้สาระซึ่งสร้างขึ้นจากประสบการณ์ร่วมกัน 
 
           อำนาจแห่งความไร้สาระ ซึ่งผู้อ่านผู้อาจไม่ตระหนักในมายาคติ ถูกทำให้เห็นดีเห็นงามกับความรุนแรงในครอบครัว ไม่ตระหนักถึงความรุนแรงจากการถูกล่วงละเมิดจากความไม่ยินยอม อันเป็นอุปสรรคสำคัญในการรื้อถอนมายาคติทางเพศของสังคมไทย
 
           กระทู้นี้จึงตั้งขึ้นเพื่อขอสะกิดนักสื่อสารอันได้แก่นักเขียนนิยายและบทละครโทรทัศน์ทั้งหลายรวมถึงผู้เสพงานทั้งหลายเหล่านี้ (ซึ่งส่วนมากก็เป็นผู้หญิง) ให้เลิกผลิตซ้ำมายาคติที่ถูกครอบงำด้วยระบบและมาตรฐานซึ่งถูกสร้างขึ้นจากค่านิยมความเป็นชาย และตระหนักถึงความซับซ้อนของปัญหาเรื่องการข่มขืนในวรรณกรรมและละครหลังข่าว เราจะไม่สามารถผลักดันความเปลี่ยนแปลงในสังคมได้เลยหากยังตกหลุม และ“ฟิน” กับฉากข่มขืน และในฐานะนักสตรีนิยมก่อนจะเรียกร้องให้ ผู้ถูกข่มขืนโดนโทษประหาร เราควรลดการส่งเสริมมายาคติแบบนี้ก่อนดีกว่า

ป,ล.ประหลาดใจที่pantipไม่มีแท็กสตรีนิยม และมีกระทู้ "สตรีนิยม" กับ "เฟมินิสต์" น้อยเหลือเชื่อ
แนบสถิติค้นหา ณ วันที่โพสต์
ค้นหาด้วยคำว่า "สตรีนิยม" เฉพาะชื่อกระทู้ พบ 13 กระทู้ และ "เฟมินิสต์" 12 กระทู้

Create Date : 07 กรกฎาคม 2563		0 comments
Last Update : 7 กรกฎาคม 2563 8:21:34 น.
Counter : 737 Pageviews.
Share Tweet