"ประกายไฟน้อยๆ ลามทุ่งได้"

 
พฤศจิกายน 2550
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930 
 
7 พฤศจิกายน 2550
 

หน้าที่ของบัณฑิต

ดุลยทัศน์ พืชมงคล

ปัญหาคุณธรรมและจริยธรรมที่ตกต่ำของคนในสังคมปัจจุบันกำลังเป็นเรื่องที่น่าเป็นห่วงมากขึ้นทุกขณะ และการที่สังคมมองว่าคุณธรรมของคนในสังคมต่ำลงก็เพราะคนในสังคมหนึ่งๆจะมีมาตราฐานร่วมกันว่าพฤติกรรมหรือการกระทำอะไรแค่ไหนเพียงใดจึงถือว่าถูกต้องมีคุณธรรม

ดังนั้นประเด็นที่น่าสนใจก็คือ การปล่อยให้เรื่องที่ไร้คุณธรรมเกิดขึ้นมากมายก่ายกองเสียจนส่งผลให้สังคมเกิดความสับสนวุ่นวาย และที่ยิ่งไปกว่านั้นก็คือสภาพของสังคมที่ขาดคุณธรรมจริยธรรมมีอยู่ตั้งอยู่ยาวนานเกินไปจนกระทั่งกลับกลายเป็นเรื่องธรรมดาสามัญและเป็นบรรทัดฐานใหม่ในเรื่องของคุณธรรมของสังคมนั้นๆไป

ปัญหาสังคมขาดคุณธรรมนี้จึงเป็นปัญหาเร่งด่วนและสำคัญที่สุดเรื่องหนึ่งในทุกวันนี้ ซึ่งการจะแก้ไขปัญหาที่รากฐานคงปฎิเสธไปไม่ได่ว่าจะต้องเริ่มต้นจากการศึกษาเพื่อปลูกฝังจิตสำนึกของบุคคลตั้งแต่เยาว์วัย สิ่งหนึ่งที่อาจจะต้องปฎิรูปหรือปรับเปลี่ยนทัศนคติของทุกฝ่ายไปจากเดิมก็คือ ระบบการศึกษาที่มุ่งเน้นแสวงหาแต่ความสำเร็จในเชิงวิชาการ โดยให้น้ำหนักในเรื่องของคุณธรรมและจริยะธรรมในระดับที่เจือจางหรือไม่ให้ความสำคัญแต่ประการใด

อย่างไรก็ดีการที่จะคิดพึ่งพาระบบหรือปัจจัยจากภายนอกก็อาจเป็นเรื่องที่ต้องใช้เวลาหรืออาจจะได้รับผลล่าช้า ฉะนั้นผู้ที่เป็นบัณฑิตอาจไม่จำเป็นต้องเฝ้ารอระบบมาเป็นผู้จัดการหรือไม่จำเป็นต้องให้ผู้ใดมาว่ากล่าวสั่งสอนทั้งหมด แต่พึงจะต้องศึกษาเรียนรู้ ใคร่ครวญทำความเข้าใจ และนำไปสู่การปฎิบัตินั้นได้ด้วยตนเอง
การที่จะเป็นบัณฑิตที่สมบูรณ์นั้นก็ไม่ใช่แต่เพียงสำเร็จการศึกษาและรับในปริญญาแต่ประการใด คนที่ร่ำเรียนจนสำเร็จการศึกษาเขาเรียกว่ากันเป็นบัญฑิตหรือผู้รู้ หมายถึงว่าเป็นผู้มีความรู้และมีสติปัญญาดี บางคนที่เพิ่งเรียนจบได้ยินได้ฟังคำคนเรียกเป็นบัณฑิตนี้แล้วก็ให้รู้สึกปลาบปลื้มยินดีซึ่งก็ไม่ใช่เรื่องแปลก แต่ในความยินดีนั้นก็สมควรต้องเข้าใจความหมายที่ซ่อนอยู่ภายในของคำว่าบัญฑิตว่าที่แท้จริงแล้วลึกและกว้างขวางไปกว่านั้นมากน้อยเพียงใด

บัญฑิตหมายถึงผู้รู้นั้นจริงอยู่ แต่คุณสมบัติของบัญฑิตหรือการเป็นผู้รู้แท้จริงแล้วยังมีอีกหลายสิ่งหลายอย่างที่ประกอบกันอยู่ภายใน

ในเบื้องต้นบัณฑิตจะต้องเป็นผู้มีคุณธรรมซึ่งเป็นพื้นฐานที่จะทำให้คนเป็นคนดีและมีผลให้มนุษย์อยู่ร่วมกันอย่างผาสุขสอดคล้องไปกับความถูกต้องและความดีงามของสังคม ดังนั้นการเป็นบัณฑิตที่แม้จะศึกษาร่ำเรียนสำเร็จในระดับสูงสุดเท่าใดก็ตาม หากแม้นขาดซึ่งคุณธรรมความดีก็ไม่อาจถือว่าเป็นบัณฑิตที่แท้จริงได้
คุณสมบัติเฉพาะของผู้เป็นบัณฑิตอีกประการหนึ่งคือ บัณฑิตเป็นผู้ที่มีความรักในความรู้ ซึ่งความรักในความรู้ในที่นี้ก็คือความรักที่จะศึกษาใฝ่หาความรู้อยู่เสมอและหัวใจของการเป็นนักศึกษาที่ถวิลใฝ่หาวิชาความรู้อยู่ตลอดเวลาไม่ว่าบัณฑิตนั้นจะอยู่ที่ไหนหรือมีอายุมากน้อยเพียงใดก็ตาม โดยไม่มองว่าการศึกษานั้นสิ้นสุดอยู่ที่เพียงแค่การเรียนจบหรือได้รับใบปริญญาซึ่งเป็นที่ถูกอุปโลกขึ้นเป็นเกณฑ์ทั่วไปอย่างหนึ่งของสังคม

พระพุทธเจ้าได้ทรงตรัสถึงเรื่องมงคลไว้หลายประการ ซึ่งบัณฑิตควรยึดถือนำไปประพฤติปฎิบัติ เช่นเรื่องของการไม่คบคนพาล บัณฑิตจะไม่คบหาคนพาล เนื่องเพราะคนพาลมีแต่จะชักนำไปสู่ทางที่ผิด และสร้างความเดือดร้อนทั้งกายใจให้แก่ทั้งตนเองและผู้คนรอบข้าง ธรรมดาคนนั้นหากแม้ตัวไม่เป็นคนพาล แต่หากคลุกคลีอยู่กับคนพาลแล้วก็จะต้องได้รับความเดือดร้อนเสียหายไม่ช้าก็เร็ว

นอกจากไม่คบหาคนพาลแล้วบัณฑิตพึงต้องคบหาบัณฑิตและคนดีมีความรู้ที่เหนือกว่าตน เพื่อที่จะได้ยกระดับและพัฒนาตนเองให้สูงยิ่งๆขึ้นไป การคบหาบัณฑิตนั้นไม่ใช่แต่เพียงว่าคบเปล่าเท่านั้น บัณฑิตควรที่จะแสดงความเคารพบูชาบุคคลที่น่าเคารพนับถือนั้นด้วย ทั้งที่นอกจากเป็นการแสดงความเคารพบูชาแล้วยังเป็นเพื่อความมงคลและความเป็นที่รักและเอ็นดูจากผู้ที่ตนเคารพนับถือนั้นอีกด้วย

อีกประการหนึ่งคือการตั้งอยู่ในที่อันควร หมายถึงการอยู่อาศัย การประกอบสัมมาอาชีพ การเดินทางทั้งใกล้ไกลนั้น ควรแก่การที่จะตั้งอยู่สถานที่และทำเลอันเหมาะสม ไม่อยู่ในที่ที่เป็นอันตรายแก่ตน ไม่อยู่ในสถานที่ที่นำไปสู่ทางที่ต่ำ ไม่อยู่ในที่ที่จะนำไปสู่ความเสี่ยงภัยอันตราย

นอกจากแนวทางหลายประการที่เป็นประโยชน์แก่ตนนี้แล้ว บัณฑิตยังควรประพฤติตนเป็นประโยชน์แก่ผู้อื่นรอบทิศด้วย เบื้องบนบัณฑิตพึงเคารพบูชา ปรนิบัติดูแลบิดามารดาและผู้มีพระคุณ เบื้องซ้ายขวาพึงต้องดูแลครอบครัว ญาตพี่น้อง มิตรสหาย เบื้องล่างดูแลลูกน้องและผู้ใต้บังคับบัญชา

การเป็นบัญฑิตนี้จึงไม่ใช่เรื่องที่ตัดตอนเอาแต่เฉพาะการสำเร็จการศึกษา แต่เป็นเรื่องที่ต้องศึกษาปฎิบัติและพัฒนาไปตลอดทุกวันเวลา และย่อมจะนำผู้ที่ปฎิบัติไปสู่ทางที่ดีและความสำเร็จในที่สุด.



Create Date : 07 พฤศจิกายน 2550
Last Update : 16 พฤศจิกายน 2550 0:33:28 น. 0 comments
Counter : 719 Pageviews.  
 
Name
Opinion
*ใช้ code html ตกแต่งข้อความได้เฉพาะสมาชิก

อาบูหะซัน
 
Location :


[ดู Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed

ผู้ติดตามบล็อก : 1 คน [?]




[Add อาบูหะซัน's blog to your web]

 
pantip.com pantipmarket.com pantown.com