|
| 1 | 2 |
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
31 | |
|
|
|
|
|
|
|
ทรงตรัส กับ พระราหุล ถึง ข้อปฎิบัติเกี่ยวกับ ธาตุ ห้า
ข้อปฎิบัติเกี่ยวกับ ธาตุ ห้า
..........ราหุล ! รูป อย่างใดอย่างหนึ่ง อันเป็นภายใน เฉพาะตน เป็นของหยาบ มีลักษณะ เเข้นแข็ง อันอุปาทาน ( ของคนหรือสัตว์ ) เข้าไปถือเอาแล้ว ตัวอย่างเช่น ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก เยื่อในกระดูก ไตหัวใจ ตับ พังผืด ปอด ลำไส้ ลำไส้สุด อาหารในกระเพาะ อุจจาระ หรือจะยังมีรูปแม้อื่น อันเป็นภายใน เฉพาะตน เป็นของหยาบ มีลักษณะ เเข้นแข็ง อันอุปาทาน ( ของคนหรือสัตว์ ) เข้าไปถือเอาแล้ว อย่างเดียวกันนี้
..........ราหุล ! นี้เรียกว่า ปฐวีธาตุ อันเป็นภายใน ปฐวีธาตุ อันเป็นภายในด้วย ภายนอกด้วย นั้น ก็เป็น สักว่า ปฐวีธาตุ เสมอกัน ใครๆพึงเห็น ปฐวีธาตุนั้นด้วยปัญญาอันชอบตามที่เป็นจริง อย่างนี้ว่า นั่นไม่ใช่ของเรา นั่นไม่ใช่เป็นเรา นั่นไม่ใช่ตัวตนของเรา ครั้นเห็นปฐวีธาตุ นั้นด้วยปัญญาอันชอบตามเป็นจริง อย่างนี้แล้ว จิตย่อมเบื่อหน่ายต่อปฐวีธาตุ ย่อมคลายกำหนัดจากปฐวีธาตุ
..........ราหุล ! เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยแผ่นดิน (ปฐวี ) เถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมอด้วยแผ่นดิน อยู่ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจอันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ..........ราหุล ! เปรียบเหมือนเมื่อคนเขาทิ้งของสะอาดบ้าง ไม่สะอาดบ้าง ทิ้งคูถ บ้าง มูตร บ้าง ทิ้งน้ำลายบ้าง หนองบ้าง โลหิตบ้าง ลงบนแผ่นดิน แผ่นดินก็ไม่รู้สึกอึดอัดระอารังเกียจ ด้วยสิ่งเหล่านี้ฉันใด
..........ราหุล ! เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยแผ่นดินเถิด เมื่อเธอ อบรมจิตให้เสมอด้วยแผ่นดินอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจ และไม่น่าพอใจ อันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ฉันนั้นเหมือนกัน
.........ราหุล ! อาโปธาตุ เป็นอย่างไรเล่า ? อาโปธาตุ มีทั้งที่เป็นภายในและภายนอก
..........ราหุล ! อาโปธาตุ ที่เป็นภายใน เป็นอย่างไรเล่า ? อาโปธาตุ อันเป็นภายใน เฉพาะตน เป็นของเหลว อันอุปาทาน ( ของคนหรือสัตว์ ) เข้าไปถือเอาแล้ว ตัวอย่างเช่น น้ำดี เสลด หนอง โลหิต เหงื่อ มัน น้ำตา น้ำเหลืองน้ำลาย น้ำเมือก น้ำหล่อลื่นข้อ น้ำมูตร นี้ ก็ดี หรือ จะยังมีอาโปธาตุ อันเป็นภายใน เฉพาะตน เป็นของเหลว อันอุปาทานเข้าไปถือเอาแล้ว ไรๆอื่นนอกไปจากนี้ อันใดก็ดี
..........ราหุล ! อาโปธาตุทั้งสองประเภทนี้ เราเรียกว่า อาโปธาตุ อันเป็นภายใน อาโปธาตุ ที่เป็นภายในด้วย อาโปธาตุที่เป็นภายนอกด้วย นั้นก็เป็นสักว่า อาโปธาตุ เท่านั้น ใครๆพึงเห็นอาโปธาตุนั้นด้วยปัญญาอันชอบ ตามเป็นจริงอย่างนี้ว่า นั่นไม่ใช่เรา นั่นไม่ใช่ของเรา นั่นไม่ใช่ตัวตนของเรา ครั้นเห็นอาโปธาตุด้วยปัญญาอันชอบตามเป็นจริง อย่างนี้แล้ว จิตย่อมเบื่อหน่าย ต่ออาโปธาตุ ย่อมคลายกำหนัดจากอาโปธาตุ
..........ราหุล ! เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยน้ำ ( อาโป ) เถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมอด้วยน้ำอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจอันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ( ข้อความ ต่อไปจากนี้ ตรัสถึงการที่ น้ำ ไม่อึดอัดระอาต่อสิ่งปฎิกูลและไม่ปฎิกูลนานาชนิด( ดังที่กล่าวแล้วในตอนที่ว่าด้วยธาตุดิน )ที่เขาล้างลงไปในน้ำ อันเป็นอุปมาของจิตที่อบรมแล้วเสมอด้วยน้ำ ฉันใดก็ฉันนั้น )
..........ราหุล ! เตโชธาตุ เป็นอย่างไรเล่า ? เตโชธาตุ มีทั้งที่เป็นภายในและเป็นภายนอก
..........ราหุล ! เตโชธาตุที่เป็นภายใน เป็อย่างไรเล่า ? เตโชธาตุอันใด อันเป็นภายใน เฉพาะตน เป็นของเผาผลาญ อันอุปาทานเข้าไปถือเอาแล้วตัวอย่างเช่น ไฟที่ยังกายให้อุ่น ไฟที่ยังกายให้ทรุดโทรม ไฟที่ยังกายให้กระวนกระวาย และไฟที่เผาอาหารอันกินแล้ว ดื่มแล้ว เคี้ยวแล้ว ลิ้มแล้ว ให้แปรไปโดยชอบ นี้ก็ดี หรือ จะยังมีเตโชธาตุ อันเป็นภายใน เฉพาะตน เป็นของเผาผลาญ อันอุปาทานเข้าไปถือแล้ว ไรๆอื่นนอกไปจากนี้ อันใด ก็ดี
..........ราหุล ! เตโชธาตุทั้งสองประเภทนี้ เรียกว่า เตโชธาตุ อันเป็นภายในเตโชธาตุอันเป็นภายในด้วย เตโชธาตุอันเป็นภายนอกด้วย นั้นก็เป็นสักแต่ว่า เตโชธาตุ เท่านั้น ใครๆพึงเห็น เตโชธาตุนั้น ด้วยปัญญาอันชอบตามที่เป็นจริง อย่างนี้ว่า นั่นไม่ใช่เป็นเรา นั่นไม่ใช่ของเรา นั่นไม่ใช่ตัวตนของเรา ครั้นเห็นเตโชธาตุนั้นด้วยปัญญาอันชอบตามเป็นจริงอย่างนี้แล้ว จิตย่อมเบื่อหน่ายต่อเตโชธาตุ ย่อมคลายกำหนัดจากเตโชธาตุ
..........ราหุล ! เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยไฟ ( เตโช ) เถิด เมื่อเธออบรมจิต ให้เสมอด้วยไฟอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจ อันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ( ข้อความต่อไปจากนี้ ตรัสถึงการที่ไฟ ไม่อึดอัดระอาต่อสิ่งปฎิกูลและไม่ปฎิกูลนานาชนิด ( ดังกล่าวแล้วในตอนธาตุดิน ) ที่เขาทิ้งลงไปให้มันไหม้ อันเป็นอุปมา ของจิต ที่อบรมแล้ว เสมอด้วยไฟ ฉันใดก็ฉันนั้น )
..........ราหุล ! วาโยธาตุ เป็นอย่างไรเล่า? วาโยธาตุ มีทั้งที่เป็นภายในและ เป็นภายนอก
..........ราหุล ! วาโยธาตุที่เป็นภายใน เป็นอย่างไรเล่า ? วาโยธาตุอันใด อันเป็นภายใน เฉพาะตน เป็นของพัดไปมา อันอุปาทาน เข้าไปถือเอาแล้วตัวอย่างเช่น ลมพัดขึ้นเบื้องบน ลมพัดลงเบื้องต่ำ ลมในท้อง ลมในใส้ ลมแล่นไปตามอวัยวะน้อยใหญ่ ลมหายใจเข้า ลมหายใจออก นี้ก็ดี หรือ ยังจะมี วาโยธาตุ อันเป็นภายใน เฉพาะตน เป็นของพัดไปมา อันอุปาทานเข้าไปถือเอาแล้ว ไรๆอื่นนอกไปจากนี้ อันใดก็ดี
..........ราหุล ! วาโยธาตุทั้งสองประเภทนี้ เรียกว่า วาโยธาตุ อันเป็นภายใน วาโยธาตุอันเป็นภายในด้วย วาโยธาตุอันเป็นภายนอกด้วย นั้นก็ สักว่า วาโยธาตุ เท่านั้น ใครๆพึงเห็นวาโยธาตุด้วยปัญญาอันชอบตามที่เป็นจริงอย่างนี้ว่า นั่นไม่ใช่เป็นเรา นั่นไม่ใช่ของเรา นั่นไม่ใช่ตัวตนของเรา ครั้นเห็นวาโยธาตุนั้นด้วยปัญญาอันชอบตามเป็นจริงอย่างนี้แล้ว จิตย่อมเบื่อหน่ายต่อวาโยธาตุย่อมคลายกำหนัดจากวาโยธาตุ
..........ราหุล ! เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยลม ( วาโย ) เถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมอด้วยลมอยู่ ผัสสะทั้งหลาย ที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจ อันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ( ข้อความต่อไปจากนี้ ตรัสถึงการที่ลม ไม่อึดอัดระอาต่อสิ่ง ปฎิกูล และไม่ปฎิกูล นานาชนิด ( ดังกล่าวแล้วในตอนที่ว่าด้วยธาตุดิน ) ที่ลมพัดผ่านเข้าไป อันเป็นอุปมาของจิต ที่อบรมแล้ว เสมอด้วยลม ฉันใดก็ ฉันนั้น )
..........ราหุล ! อากาสธาตุ เป็นอย่างไรเล่า? อากาสธาตุมีทั้งที่เป็นภายในและภายนอก
..........ราหุล ! อากาสธาตุที่เป็นภายใน เป็นอย่างไรเล่า ? อากาสธาตุอันใด อันเป็นในภายใน เฉพาะตน เป็นของแสดงลักษณะแห่งความว่าง อันอุปาทานเข้าไปถือเอาแล้ว , ตัวอย่างเช่น ช่องหู ช่องจมูก ช่องปาก ที่ว่างอันที่อาหารกินแล้ว ดื่มแล้ว ลิ้มแล้ว เคี้ยวแล้ว ออกสู่เบื้องล่าง นี้ก็ดี หรือจะยังมีอากาสธาตุ อันเป็นในภายในเฉพาะตน เป็นของแสดงลักษณะแห่งความว่าง ไรๆอื่นนอกไปจากนี้ ซึ่งไม่ตัน มีลักษณะไม่ตัน เป็นของเปิด มีลักษณะเปิด อันเลือดและเนื้อไม่เข้าไปบรรจุอยู่ อันเป็นภายใน อันอุปาทานเข้าไปถือแล้ว อันใดก็ดี
..........ราหุล ! อากาสธาตุทั้งสองประเภทนี้ เรียกว่า อากาสธาตุอันเป็นภายใน อากาสธาตุ อันเป็นภายในด้วย อากาสธาตุอันเป็นภายนอกด้วย นั่นก็เป็นสักว่าอากาสธาตุ เท่านั้น ใครๆพึงเห็นอากาสธาตุนั้นด้วยปัญญาอันชอบตามที่เป็นจริงอย่างนี้ว่า นั่นไม่ใช่ของเรา นั่นไม่ใช่เป็นเรา นั่นไม่ใช่ตัวตนของเรา ครั้นเห็นอากาสธาตุนั้นด้วยปัญญาอันชอบตามที่เป็นจริง อย่างนี้แล้ว จิตย่อมเบื่อหน่ายต่ออากาสธาตุ ย่อมคลายกำหนัดจากอากาสธาตุ
..........ราหุล ! เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยอากาสธาตุเถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมอด้วยอากาสอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจอันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตอยู่
..........ราหุล ! เปรียบเหมือนอากาส เป็นสิ่งมิได้ตั้งอยู่เฉพาะในที่ไรๆ มี้ฉันใด
..........ราหุล ! เธอจงอบรมจิตเสมอด้วยอากาสธาตุเถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมออากาสธาตุอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจ และไม่น่าพอใจอันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ฉันนั้นเหมือนกัน
Create Date : 14 ตุลาคม 2553 |
Last Update : 14 ตุลาคม 2553 13:02:18 น. |
|
27 comments
|
Counter : 858 Pageviews. |
|
|
|
โดย: แม่ออมบุญ วันที่: 14 ตุลาคม 2553 เวลา:15:27:06 น. |
|
|
|
โดย: shada วันที่: 14 ตุลาคม 2553 เวลา:15:31:37 น. |
|
|
|
โดย: พรหมญาณี วันที่: 15 ตุลาคม 2553 เวลา:8:34:30 น. |
|
|
|
โดย: พรหมญาณี วันที่: 18 ตุลาคม 2553 เวลา:13:22:12 น. |
|
|
|
โดย: อะไรกัน IP: 192.168.1.123, 61.7.133.149 วันที่: 18 ตุลาคม 2553 เวลา:17:30:08 น. |
|
|
|
โดย: อะไรกัน IP: 192.168.1.123, 61.7.133.149 วันที่: 18 ตุลาคม 2553 เวลา:17:31:39 น. |
|
|
|
โดย: อะไรกัน IP: 192.168.1.123, 61.7.133.138 วันที่: 18 ตุลาคม 2553 เวลา:17:33:13 น. |
|
|
|
โดย: อารันไก@งงติ๊บ !!! IP: 192.168.1.101, 61.7.133.111 วันที่: 19 ตุลาคม 2553 เวลา:14:09:18 น. |
|
|
|
โดย: อะไรกัน IP: 192.168.1.53, 61.7.133.45 วันที่: 20 ตุลาคม 2553 เวลา:12:55:16 น. |
|
|
|
โดย: อะไรกัน IP: 192.168.1.53, 61.7.133.145 วันที่: 21 ตุลาคม 2553 เวลา:17:25:52 น. |
|
|
|
โดย: พรหมญาณี วันที่: 26 ตุลาคม 2553 เวลา:12:49:54 น. |
|
|
|
โดย: อะไรกัน IP: 192.168.1.101, 61.7.133.132 วันที่: 26 ตุลาคม 2553 เวลา:16:21:56 น. |
|
|
|
โดย: พรหมญาณี วันที่: 29 ตุลาคม 2553 เวลา:12:26:36 น. |
|
|
|
โดย: อารันไก IP: 192.168.1.123, 61.7.133.141 วันที่: 30 ตุลาคม 2553 เวลา:19:10:51 น. |
|
|
|
โดย: พธู วันที่: 31 ตุลาคม 2553 เวลา:16:59:48 น. |
|
|
|
โดย: อะไรกัน@งงตึ๊บ!!! IP: 192.168.1.123, 61.7.133.235 วันที่: 31 ตุลาคม 2553 เวลา:20:40:53 น. |
|
|
|
โดย: อะไรกัน@งงต่อ !!! IP: 192.168.1.123, 61.7.133.176 วันที่: 1 พฤศจิกายน 2553 เวลา:14:27:39 น. |
|
|
|
โดย: พรหมญาณี วันที่: 2 พฤศจิกายน 2553 เวลา:12:32:27 น. |
|
|
|
โดย: อะไรกัน IP: 192.168.1.58, 61.7.133.97 วันที่: 2 พฤศจิกายน 2553 เวลา:13:22:06 น. |
|
|
|
โดย: อย่านะ วันที่: 2 พฤศจิกายน 2553 เวลา:18:39:42 น. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ทำให้ หวานรู้สึกปลงกับชีวิตได้อีกมากเลยค่ะ
ตัวเรา ไม่ใช่ของเราจริงๆ ค่ะ