วัดศรีดอนชัย ตั้งอยู่บ้านสันมะนะ หมู่ที่ ๑๐ ตำบลบ้านธิ ตำบลเวียงเหนือ เป็นวัดที่มีประวัติศาสตร์ที่ยาวนาน โดยประวัติตามประวัติพงศาวดาร เป็นวัดแรกของเมืองปาย (อำเภอปาย) สร้างขึ้นเมื่อปีพุทธศักราช ๑๘๕๕ โดยพะก่าหม่องขอได้นำทัพพม่ามาตั้งที่บ้านดอนแห่งนี้ พะก่าหม่องขอจึงได้สร้างวัดนี้ขึ้นมาเป็นแห่งแรก ชื่อว่าวัดดอนจองใหม่ (หรือวัดใหญ่) โดยการสร้างครั้งแรกนั้นได้สร้างกุฎิ (หรือจองแบบไทยใหญ่) ให้เป็นที่บำเพ็ญกุศลของเหล่าทัพ และประชาชนในสมัยนั้น โดยได้นิมนต์พระพม่า ไทยใหญ่จากแสนหวี หนองฮีเมื่องปั่น ลางเคอ เมืองนาย มาจำพรรษาอบรมชาวบ้านและกองทัพในสมัยนั้น

จนมาถึงสมัยพะก่ากั่นนะ และพะก่าส่างกง วัดนี้ยังเป็นวัดของไทยใหญ่อยู่ ต่อมาถึงพุทธศักราช 2020 สมัย พระเจ้าติโลกราช กษัตริย์ผู้ครองนครนพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่ ได้มีพระราชบัญชาให้เจ้ามหาศรีไจยา หรือเจ้าศรีไจย์ ซึ่งเป็นราชบุตรของพระเจ้าเสนะภู เป็นหลานของพระเจ้าครามและเป็นเหลนของพระเจ้าเม็งรายมหาราช ได้นำช้างพลายเผือก 2 เชือก ชื่อช้างพลายเผือกเฒ่ามงคล และช้างพลายแก้วมงคล พร้อมเหล่าเสนาทหารยกทัพมาจากนครนพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่ เพื่อมาตีเมืองแห่งนี้จากพะก่ากั่นนะและพะก่าส่างกง และได้รับชัยชนะจากการรบในครั้งนั้น

ก่อนที่พะก่ากั่นนะและพะก่าส่างกงจะแพ้ศึกถอยทัพ ได้สั่งให้เผาวัดวาจนมอดไหม้ไปสิ้น การศึกครั้งนั้นได้ทำให้ช้างเผือก 2 เชือกของเจ้าศรีไจยา ได้หลุดหนีเข้าป่าไป เสนาอำมาตย์ได้ออกติดตาม ได้ที่ลำห้วยแม่น้ำ และเมื่ออำมาตย์ได้มากราบทูลเจ้ามหาชีวิตศรีไจยา ก็ได้ปรารภว่า แม่น้ำนี้มีชื่อว่าแม่น้ำปาย เหตุคือเรียกชื่อตามพลาย 2 เชือก (ภาษาเมืองเหนือ ช้างพลาย เรียกกันว่า จ๊างปาย) และเมืองๆนี้จึงได้ชื่อว่า เมืองปาย ตามชื่อแม่น้ำปายมาตราบจนถึงทุกวันนี้

พระพุทธสิหิงค์ หรือ พระสิงห์ปาย (องค์ซ้าย) เป็นพระพุทธรูปเก่าแก่คู่บ้านคู่เมืองปาย และเป็นพระพุทธรูปประธานวัดศรีดอนชัย เป็นพระพุทธรูปศิลปะเนื้อทองสำริด ปางมารวิชัยเชียงแสนสิงห์ยุคแรก สร้างในราวพุทธศตวรรษที่ 17-18 อายุราวประมาณ 700-800 ปี

เมื่อครั้งที่พระเจ้าติโลกราชได้สถาปนาพระนามใหม่ให้เจ้าศรีใจยาว่าเจ้าชัยสงคราม ให้ดูแลปกครองเมืองปาย และได้สร้างวัดโดยการสร้างขึ้นใหม่ เมื่อปีพุทธศักกราช 2021 โดยได้ก่อสร้างวิหาร กำแพง กุฏิ และเสนาสนะอื่นๆ และขุดสร้างกำแพงเมือง ประตูเมือง และอัญเชิญอาราธนาพระพุทธสิหิงค์ (พระสิงห์ปาย) จากเมืองนพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่มาประดิษ ฐานเป็นพระคู่บ้านคู่เมืองอยู่ประจำที่วัดแห่งนี้ในปีนั้นด้วย และได้อาราธนาพระวชิรปัญญามหาเถร วัดมหาโพธาราม (เจ็ดยอด) เชียงใหม่ และพระภิกษุมหาเถระจากเมืองพะเยา เชียงราย อีก 5 รูป จำพรรษาอบรมศีลธรรมให้กับชาวบ้าน โดยได้ตั้งชื่อวัดใหม่ว่า วัดศรีดอนชัย