พืชชั้นต่ำ ยามเที่ยงผมจะออกไปกินข้าวที่โรงอาหาร วันก่อนเห็นตรงมุมระหว่างทางเท้าและถนนตัวหนอนหน้าอาคารเรียนรวมมีพืชชั้นต่ำหน้าตาประหลาดๆ โตอยู่เลยคว้ากล้องออกไปถ่ายภาพเก็บไว้พืชพันธุ์นี้ผมไม่ค่อยได้เห็นบ่อยนัก และยิ่งถ้าใครไม่เคยสังเกตก็ยิ่งไม่เห็นใหญ่ เสร็จจากมื้ออาหารแวะตรงหน้าอาคารเรียนรวมถ่ายรูปพืชชั้นต่ำนี่สักหน่อย มันคือลีเวอร์เวิท Liverwort ผมเรียกเองว่าต้นใบตับ ลีเวอร์เวิทเป็นพืชชั้นต่ำที่ยังไม่มีระบบท่อลำเลียง อะไรคือพืชชั้นต่ำ... และมันต่ำแค่ไหน ไม่อยากว่าตามตำราเลย อนุกรมวิธานพืชก็เรียนนานจนเข้ากรุแล้ว คุ้นๆ แต่ว่าพืชชั้นต่ำในกลุ่มนี้ไม่มีระบบท่อลำเลียง ซึ่งท่อลำเลียงในต้นไม้ช่วยส่งให้ไม้ชั้นสูงสามารถทนทานต่อสิ่งแวดล้อมที่แห้งแล้งและมีสภาพความรุนแรงของอากาศได้ รวมถึงมีขนาดใหญ่โตกว่าพืชชั้นต่ำ... พืชชั้นต่ำต้องอยู่แนบๆ กับพื้นผิวที่ขึ้น เพราะจะได้ดูดซึมความชื้นหล่อเลี้ยงได้ง่ายๆ(ใบไม้แห้งในภาพคือใบหางนกยูงฝรั่งลองเที่ยบขนาดกับลีเวอร์เวิทดู) พืชชั้นต่ำที่อยู่ในระดับต่ำชั้นไม่ใกล้ไม่ไกลกับต้นลีเวอร์เวิท ที่คนไทยรู้จักกันดีก็คือ มอส มอสพืชชั้นต่ำที่ไม่มีระบบท่อลำเลียง อันนี้ถ่ายตรงใต้แอร์หลังที่ทำงาน มีน้ำหยดติ๋งจากเครื่องแอร์ให้ความชุ่มชื้นเกือบตลอดเวลา ทั้งมอสและลีเวอร์เวิท ต้องอาศัยความชื้นสูงในการเติบโต เหตุผลสำคัญก็เพราะเรื่องไม่มีท่อลำเลียง... ที่จะลำเลียงน้ำไปเลี้ยงส่วนต่างๆ พูพอนที่โคนต้นหางนกยูงฝรั่งที่เป็นพืชชั้นสูง ระบบท่อลำเลียงโครงสร้างที่ซับซ้อนช่วยทำให้ไม้ชั้นสูงลำเลียงน้ำขึ้นไปสู่ยอดใบที่สูงขึ้นไป ส่วนภาพบนนี้ตะไคร่น้ำที่ขึ้นจับตามพื้นผิวชื้นแฉะ ถ่ายใต้ต้นไม้ใกล้โรงอาหารนั่นแหละ ตะไคร่น้ำนี้นับว่ายิ่งต่ำชั้นกว่าพืชชั้นต่ำที่ได้กล่าวไปแล้ว... ทำไมนะหรือ ตะไคร่น้ำพวกนี้ที่จริงคือกลุ่มของสาหร่ายที่เรียกว่าสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน โครงสร้างของเซลล์และองค์ประกอบในเซลล์ นั้นอยู่ระดับเดียวกับแบคทีเรีย เรียกว่าเป็นจุลินทรีย์ชนิดหนึ่ง อธิบายไปคนอ่านคงยิ่งงงใหญ่ เอาเป็นว่าตะไคร่พวกนี้อย่าเรียกว่าพืชดีกว่า ส่วนนี่เห็ดขึ้นที่ขอนไม้ผุ... เห็ดเป็นพืชหรือป่าว ผมว่าไม่ เนื่องจากว่ามันไม่มีอะไรเหมือนพืชเลย ไม่สังเคราะห์แสง ไม่สร้างดอก อืมบางคนบอกว่าดอกเห็ดไง... นั่นนะสิ ดอกเห็ด ก็เรียกว่าดอก แต่เหนืออื่นใดในพืชไม่ว่าต่ำหรือสูง จะสังเคราะห์แสงได้หรือไม่ได้ก็จะมีการเจริญสลับช่วงระหว่างช่วงที่มีโครโมโชม 2 ชุดและ 1 ชุด ซึ่งแม้แต่ในพืชพวกลีเวอร์เวิทและมอสก็มีช่วงการเจริญที่มีชุดของโครโมโซมเป็น 2 ชุด กับชุดเดียว เมื่อพิจารณาวิธีการที่พวกนี้เติบโตและขยายพันธุ์ร่วมด้วยแล้วเห็ดไม่ใช่พืช แม้ในตำราสมัยเรียนตอนเด็กจะนับมันเป็นพืช ทุกวันนี้เขาว่าอย่าไปนับว่าพวกนี้เป็นพืชเลย... ควรจัดให้มันเป็นกลุ่มใหม่ ไม่ใช่ทั้งพืชหรือสัตว์แต่เรียกว่าเห็ดราแล้วกัน ส่วนภาพข้างบนดวงเขียวบนเปลือกไม้คือไลเคน Lichen ผมถ่ายแถวหน้าสถาบันวิจัย ม.ศิลปากร นครปฐม ไลเคนนี่ก็ไม่ใช่พืชอีก มันเป็นการอยู่ร่วมกันของสาหร่ายสีน้ำเงินแกมเขียวกับเห็ดรา... โดยทั่วไปไลเคนในเขตเมืองใหญ่สังเกตได้ยากเนื่องจากมีมลพิษสูงจึงมีเฉพาะไลเคนที่ไม่มีใบ ซึ่งสังเกตเห็นยาก(แก้จาก โดยทั่วไปจะไม่พบไลเคนในเขตเมืองเนื่องจากไลเคนทนมลพิษสูงไม่ได้ ขอบคุณข้อมูลจากพี่มัจฉานุครับ) ไม่รู้เหมือนกันว่าคนอื่นจะรู้สึกอย่างไร แต่ผมเพลิดเพลินดีที่ได้เห็นได้สังเกตพืชชั้นต่ำพวกนี้เล่นๆ ว่าแล้วก็เดินเล่นถ่ายภาพโน่นนี่ดีกว่า มะเดื่อหน้าหอสมุด ออกผลตามต้นและกิ่ง มะเดื่อเป็นพืชวงศ์ไทรที่ขึ้นดาษๆ ทั่วไปในบ้านเรา ผลมันเห็นนกบางอย่างและก็กระรอกกินบ้าง ที่จริงคนก็กินได้ตอนเที่ยวเวียดนามร้านอาหารที่นั่นเอาผลดิบมากินกับแหนมเนืองมีรสฝาดมัน มะเดื่อสุกพร้อมกันทีละมากๆ ร่วงหล่นเน่าเกลื่อนตามพื้น แมลงวันแมลงหวี่จะมาตอมเยอะแยะ กลิ่นเหม็นแบบผลไม้เน่าอวนอยู่ในบรรยากาศ ไปเดินดูอย่างอื่นต่อดีกว่า ต้นปีบแถวหน้าสถาบันวิจัย ช่วงนี้หลายที่ปีบออกดอกดก กลิ่นหอมอบอวน ผมชอบกลิ่นดอกปีบครับ ดอกเกลื่อนอยู่ตามพื้น ลูกตัวเงินตัวทองเดินผ่านมาพอดี(ขออภัยที่ไม่เอ่ยชื่อจริง) ดอกชงโคพันธุ์พื้นๆ ถ้าบานดกๆ หอมดี แต่ช่วงนี้กลิ่นดอกปีบกลบสนิท หน้าสถาบันวิจัยมีสระน้ำเล็กๆ อยู่ มีต้นจาก ต้นลำเจียก ต้นโน่น ต้นนี่ เยอะแยะ รกดีเหมือนป่าเขตร้อน เห็นมีผีเสื้อหนอนกาฝากหลายตัวมาเกาะพักที่ใบปาล์มตรงสระหน้าสถาบันวิจัย แต่บางตัวไม่ได้เกาะพักเห็นพยายามเกี๊ยวพาราสีกันอยู่ อันนี้เป็นใบของเฟิร์นกอพันธุ์ใหญ่ที่สุดในเมืองไทย มีชื่อว่าปรงทะเล ใบของปรงทะเล ส่วนที่สร้างสปอร์จะมีสีน้ำตาลแดง ส่วนนี่มดแดงบนต้นจามจุรี เดินดูไปถ่ายภาพไป มองนาฬิกาได้เวลาต้องกลับไปทำงานแล้ว ว่าแล้วก็เดินดุ่มๆ กลับไปที่ทำงาน.... ไม่ว่าจะเป็นพืชชั้นต่ำหรือชั้นสูง หรือสาหร่าย หรือ เห็ดรา หรือมดแดง ล้วนมีบทบาทวงจรในห่วงโซ่ของชีวิตที่เชื่อมโยงประสานกัน บทบาทเหล่านี้หาได้มีใครมาบังคับ แต่เป็นไปเองตามธรรมชาติ บางครั้งบางอย่างก็เบียดเบียน บางอย่างเกื้อหนุนกัน แต่ทั้งหมดคือความเป็นไป และอาศัยแหล่งพลังงานที่สำคัญที่สุดคือดวงตะวัน ที่มอบความสว่างและความอบอุ่นให้กับผืนโลก ใต้ฟ้าเดียวกัน มีความสุขนะ...    Create Date : 27 ตุลาคม 2552 20 comments Last Update : 24 ตุลาคม 2555 15:35:29 น. Counter : 18404 Pageviews. Share Tweet

๙๙๙ จุ๊บ จุ๊บ ๙๙๙   โดย: raya-a 27 ตุลาคม 2552 16:15:09 น.

สวัสดีคุณรยา ไวมากๆ เลยครับ ขอบคุณครับผม   โดย: bite25 27 ตุลาคม 2552 16:21:42 น.

สวัสดีอีกรอบค่ะ หนูรู้จักป่ามากขึ้นเมื่อครั้งหนึ่งได้ไปทัศนศีกษาที่เขาใหญ่น่ะค่ะ ได้รู้จักพืชชั้นต่ำ มอส เฟริ์น ไลเคน คุณเจ้าหน้าที่แกว่า อย่าเห็นว่าเป็นพืชชั้นต่ำ แล้วจะเดินเหยียบย่ำไปย่ำมาแค่นั้นนะ สิ่งมีชีวิตทุกชนิดเกี่ยวข้องเกื้อกูลกันทั้งนั้น กลับจากป่าคราวนั้น รักษ์ป่ากันมากเลยค่ะ ความรู้คราวนั้น ลางเลือนแล้วค่ะ ได้มาแจ่มขึ้นอีกครั้งด้วยคุณไบท์ (อีกแล้ว) หนูสบายดีค่ะ เห็นคุณไบท์อัพบล็อคอยู่เรื่อย ๆ แบบนี้ ก็อุ่นใจค่ะ ว่ายังไม่ทิ้งกันไปไหน ขอบคุณมากนะคะ   โดย: raya-a 27 ตุลาคม 2552 16:26:41 น.

ถ่ายรูปเก่งจังเลยค่ะ   โดย: หนูเมเปิล 27 ตุลาคม 2552 17:07:19 น.

ดูรูปแล้ว ทำให้ผมคิดถึงทับแก้วสมัยก่อน ป่ารก นกเยอะ ตัวเงินตัวทองก็อ้วนพี นักศึกษาก็ขี้เมา 55 (เกี่ยวกันมั้ยเนี่ย) รูปสวยครับ ชอบๆ   โดย: หะลวง IP: 125.24.116.137 27 ตุลาคม 2552 17:28:41 น.

สวัสดียามค่ำ -คุณรยาอีกครั้ง เวลาเที่ยวป่าเจ้าหน้าที่ป่าไม้มักมีเรื่องราวเล่าขานที่น่าประทับใจมาก ผมเองก็เช่นกันที่ได้รับความประทับใจจากการเที่ยวป่า และความคิดเชิงอนุรักษ์จากป่า ดีใจครับที่ได้ช่วยให้ความรู้เกี่ยวกับป่าแจ่มชัดขึ้นมาอีกครั้ง และดีใจที่สบายดีนะครับ -คุณหนูเมเปิล ขอบคุณมากๆ ครับ ขอบอกตามตรงว่าต้องถ่ายไว้หลายช็อตครับ เพราะภาพถ่ายในสภาพแสงน้อย และซูมไกลบ้างหรือถ่ายแมคโครใกล้มากๆ บ้าง ลมพัดไม้ไหวภาพก็เบลอ มือสั่นภาพก็เบลอ -หะลวง เอิ๊ก เดี๋ยวนี้พี่ไม่ได้ถือกล่องไปส่องนกเลย แต่สายตาและหูยังคอยจ้องคอยฟังเสียงนก รู้สึกเองว่าทั้งชนิดพันธุ์และจำนวนลดลงอย่างรู้สึกได้ ทุกวันนี้รถราเยอะมากตัวเงินตัวทองถูกรถทับตายให้เห็นบ่อยๆ แต่นักศึกษาขี้เมาคิดว่าเยอะกว่าสมัยก่อนแต่ย้ายมาเมากันข้างนอกแล้วเพราะนัยว่ามหาวิทยาลัยสีขาวปลอดแอลกอฮอล์ คนกินดื่มจึงย้ายมาตามร้านรวงด้านนอกหมด ไว้จะถ่ายภาพสวยและเรื่องราวจากมุมมองของผมในทับแก้วมาให้ดูกันอีกนะ มีความสุขกันถ้วนทั่ว สวัสดี   โดย: bite25 27 ตุลาคม 2552 20:59:20 น.

Liverwort แถวบ้านผมไม่เคยมีเลยครับ ต้นไปดูบนเขา แสดงว่าร่มรื่นมากเลยนะครับแถวๆนั้น   โดย: endless man 27 ตุลาคม 2552 21:00:29 น.

นกคิดว่าพืชชั้นต่ำ เป็นองค์ประกอบที่ขาดไม่ได้ในระบบของมันนะคะ ทำให้ไม้ยืนต้นสมบูรณ์ ( คิดเรื่อยเปื่อยไปเอง )แล้วมีพืชชั้นสูงไหมคะ ปล.ตัวเงินตัวทองสมัยนกเรียนใหญ่โตอลังการมากค่ะ ยังจำได้ดี 5555.......เดี๋ยวนี้ลดลงแหะและดีใจที่ปริมาณนักศึกษาขี้เมายังไม่ลดลง เอิ๊กๆๆๆ   โดย: popang (popang ) 27 ตุลาคม 2552 21:15:38 น.

พอพูดถึง Liverwort ก็นึกออกว่าเราไม่ได้นึกถึง Liverwort นานแค่ไหนแล้ว ไม่เห็นด้วยดิ... ส่วนไลเคน(ขี้กลากต้นไม้) นี่ ถ้าศึกษาดีๆ แต่ละชนิด จะสนุกมาก ตอนนี้ มูลนิธิโลกสีเขียวกำลังจับมาเป็น pollution indicator ทำที่กรุงเทพด้วยค่ะ รู้สึกจะเริ่มที่สวนลุมฯ ลองติดตามดูนะคะ อืมม..ไลเคนในเมืองก็มีนะคะ แต่เป็นชนิดที่ทนกับมลพิษ เป็นพวกที่ไม่มีใบ ทำให้เรามองเห็นได้ยากถ้าไม่สังเกตค่ะ ที่คุณไบร์ทถ่ายมาเป็นพวกมีใบ พบบริเวณที่อากาศดีไม่มีมลพิษค่ะ   โดย: mutcha_nu 27 ตุลาคม 2552 21:42:53 น.

สวัสดียามดึกดื่นใกล้เที่ยงคืน -คุณมิน ที่ทับแก้ว(ม.ศิลปากร นครปฐม) ยังนับว่าร่มรื่นอยู่มากครับ ที่จริงแปลกเหมือนกัน สมัยก่อนตอนเรียนจำได้ว่าดูตัวอย่างดอง ผมเพิ่งสังเกตเห็นว่ามีลีเวอร์เวิทขึ้นอยู่เมื่อไม่นานมานี้เอง คุยกับพี่ที่ภาคชีวะเขาบอกว่าเขาเห็นมาสัก 2 ปีแล้ว เขาว่าก่อนนี้ต้องไปซื้อตัวอย่างจากที่อื่น แต่เดี๋ยวนี้เก็บที่นี่ได้เลย เขาก็ว่าแปลกดีที่มันมาขึ้นได้ไง คงเพราะแสงและอากาศเหมาะกระมัง -น้องนก ใช่ครับความหลากหลายต้องมีประกอบกันหลายอย่างจึงจะสมบูรณ์ ส่วนพืชชั้นสุงมีครับ หมายถึงพืชที่มีรากลำต้นใบอย่างแท้จริง ซึ่งก็คือภายในก็มีท่อลำเลียงน้ำและอาหารอะครับ อืมตัวเงินตัวทองตัวใหญ่ยังมีบ้างนะครับ แต่ถ่ายมาแล้วเด๋วสยองเกิน ขี้เมายังมาก พี่หนึ่งเคยบอกว่าจะเป็นไปได้ไงที่มหาลัยศิลปากรจะปลอดแอลกอฮอล์ -พี่มัจฉานุ ใช่ครับไลเคนเห็นยากพอควร ส่วนเรื่องขี้กลากต้นไม้ฟังดูน่าสนุกจัง ไลเคนแบบไม่มีใบในกรุงเทพฯเหรอครับ ดีจัง ไว้จะลองติดตามดู ขอบคุณนะครับ ฝันดีครับทุกท่าน   โดย: bite25 27 ตุลาคม 2552 23:45:50 น.

นึกขึ้นได้ ว่าถ่ายภาพของลีเวอร์เวิทที่เจอที่ดาร์จีลิ่งที่มีขนาดใหญ่ไว้ เอามาลงเทียบให้ดูครับ   โดย: bite25 28 ตุลาคม 2552 0:12:38 น.

และนี่ไลเคนสีส้มเจอที่ดาร์จีลิ่ง อินเดีย เช่นกัน   โดย: bite25 28 ตุลาคม 2552 0:13:58 น.

กู้ด มอร์นิ้งค่ะ แอบมาอ่านคุณไบท์ตอบจดหมายค่ะ คุณไบท์นอนดึกจังเลยนะคะ จนจะข้ามไปวันใหม่แล้ว ยังไม่ยอมนอน แล้วตอนนี้ตื่นหรือยังล่ะคะ หนูจ็อกกิ้ง 5 รอบแล้วไปแอบฟังเสียงนกนิดนึง ตอนเดินกลับบ้านค่ะ แฮฟ อะ เกรท เดย์ นะคะ   โดย: raya-a 28 ตุลาคม 2552 8:31:44 น.

ดีจังที่โลกนี้สร้างคนให้สนใจในเรื่องที่แตกต่างกัน อย่างพี่ไบท์ชอบศึกษาเรื่องพืชพันธุ์และนำมาเล่าสู่กันฟัง ทำให้คนที่ไม่เคยสนใจอย่างเช่นไผ่ได้รับความรู้เล็กๆน้อยๆไปด้วย จริงๆเป็นคนชอบอยู่กับต้นไม้ ป่า ภูเขามากๆ ได้เห็นอะไรเขียวๆ ก็ทำให้สบายตาและก็สบายใจด้วย แต่ไม่เคยสังเกตเลยว่าต้นไม้ชนิดนี้หรือชนิดนั้นคืออะไร ขอบคุณพี่ไบท์ที่นำความรู้มาฝากเสมอ เห็นตัวตุ๊ดตู่และต้นไม้แล้วคิดถึงทับแก้ว เคยปั่นจักยานซิ่งมาแต่ไกล แล้วเกือบชนตัวตุ๊ดตู่ กดเบรคจนสายเบรคเด้งขาดออกมาทั้งสองข้างเลย ตอนนั้นใจหายนึกว่าจะชนมันซะแล้ว พี่ไบท์มีความสุขกับวันใหม่นะคะ   โดย: ไผ่ (Coucou Bamboo ) 29 ตุลาคม 2552 0:49:00 น.

ลืมแซวไป ไม่ได้เห็นพี่ไบท์ซะนาน พอมาเห็นรูปใหม่ในโปรไฟล์ของพี่อันล่าสุด พี่ไบท์ดูภูมิฐานเชียว :):)   โดย: ไผ่ (Coucou Bamboo ) 29 ตุลาคม 2552 0:52:25 น.

สมัยเรียน ต้องเป็นคนเก็บไปให้อาจารย์สอนเด็ก ทุกปีเลย อิอิ แถวบ้านสวนกล้วยไม้ทั้งนั้น   โดย: Mr.Kim Henry 29 ตุลาคม 2552 22:51:57 น.

สวยดี   โดย: คน IP: 223.204.101.112 15 กุมภาพันธ์ 2554 21:32:14 น.

อยารู้ว่า พื้นชั้นสูง หมายถึง -*- บอกนะ ถ้ารู้บอกมาพรุ่งนี้ โทร087-695-6013   โดย: ไม่บอก IP: 192.168.10.106, 58.9.154.149 7 มิถุนายน 2554 19:23:08 น.

ออกกาการตอนดูทีละต้นเเตกต่างกันหรือเกิน   โดย: c.c. IP: 202.29.182.195 15 กรกฎาคม 2555 14:02:47 น.

เยส   โดย: หน้ามิ IP: 171.97.109.192 15 ธันวาคม 2563 17:49:55 น.