ไขสันหลัง ไขสันหลัง (spinal cord) เป็นส่วนของระบบประสาทที่ต่อออกมาจากเมดัลลาออบลองกาตา อยู่ภายในกระดูกสันหลัง ตั้งแต่กระดูกสันหลังข้อแรกจนถึงกระดูกสันหลังบริเวณบั้นเอวข้อที่ 2 และมีเยื่อหุ้มเช่นเดียวกับสมอง ไขสันหลังบริเวณอกและเอวขยายกว้างกว่าส่วนอื่น ๆ เมื่อเลยกระเบนเหน็บลงไปแล้ว จะเรียวเล็กจนมีลักษณะเป็นเส้นไม่มีเยื่อหุ้ม ดังนั้นการฉีดยาเข้าที่บริเวณไขสันหลังและเจาะน้ำบริเวณไขสันหลังจึงทำกันต่ำกว่ากระดูกสันหลังเอวข้อที่สองลงมา เส้นประสาทที่แยกออกจากไขสันหลังมีทั้งหมด 31 คู่ เป็นเส้นประสาทประสม(mixed never)แบ่งออกเป็นทั้งหมด 5บริเวณดังนี้ เส้นประสาทบริเวณคอ (cervical never) 8 คู่ เส้นประสาทบริเวณอก (thoracal never) 12 คู่ เส้นประสาทบริเวณเอว (lumbar never) 5 คู่ เส้นประสาทบริเวณกระเบนเหน็บ (sacral never) 5 คู่ เส้นประสาทบริเวณก้นกบ (coccygeal never) 1 คู่ เส้นประสาทที่ไขสันหลังไปเลี้ยงแขนและขาจะมีความยาวมากกว่าไปเลี้ยงลำตัวถ้าตัดไขสันหลังออกตามขวางจะพบว่าแบ่งออกเป็น 2 ส่วนคือ 1.ส่วนที่เป็นสีเทา 2.ส่วนที่เป็นสีขาว 1. เนื้อสีเทา (gray matter) อยู่ทางด้านใน มีลักษณะเป็นรูปผีเสื้อเป็นที่อยู่ของเซลล์ประสาทและ ใยประสาทที่มีเยื่อไมอีลินหุ้ม ส่วนตรงกลางของไขสันหลัง บริเวณเนื้อสีเทาจะมีช่องในไขสันหลัง เรียกว่า ช่องกลวงตรงกลางไขสันหลัง (central canal) เป็นที่อยู่ของ น้ำเลี้ยงสมองและไขสันหลัง (cerebo-spinal fluid) ส่วนของไขสันหลังสีเทาที่ยื่นไปข้างหลัง เรียกว่า ปีกบน (posterior gray horn) จะมีแอกซอนของเซลล์ประสาทพวกรับความรู้สึกจากอวัยวะรับสัมผัสต่าง ๆ เข้าสู่ปีกบนทางรากบน (dorsal root) ของเส้นประสาทไขสันหลัง ส่วนไขสันหลังสีเทาที่ยื่นออกมาข้างหน้าเรียกว่าปีกล่าง(anterior gray horn vetral gray horn) เป็นที่อยู่ของ เซลล์ประสาทสั่งการ (motor neuron ) นำกระแสประสาทออกทางรากล่าง (ventral root) ของเส้นประสาทไขสันหลัง ไขสันหลังส่วนสีเทาแบ่งตามหน้าที่ สามารถจำแนกได้ 4 บริเวณ คือ 1.1 โซมาติกเซนซอรีคอลัมน์ (somatic motor column) เป็นบริเวณที่ทำหน้าที่ในการรับความรู้สึก คือ รับความรู้สึกจากผิวหนังและกล้ามเนื้อ ทั่วร่างกายได้แก่ส่วนของปีกบน (posterior gray horn) ด้านใน ซึ่งอยู่ชิดกับร่องทางด้านหลังของไขสันหลัง 1.2 โซมาติก มอเตอร์ คอลัมน์ (somatic motor column ) เป็นบริเวณที่ทำหน้าที่สั่งการออกจากไขสันหลังไปสู่กล้ามเนื้อของอวัยวะตอบสนองต่าง ๆ ทั่วร่างกาย ได้แก่ ส่วนของปีกล่าง (anterior gray horn ) ด้านใน ซึ่งชิดกับร่องทางด้นหลังของไขสันหลัง 1.3 วิสเซอรัล เซนเซอรี คอลัมน์ (visceral sensory column ) เป็นบริเวณที่รับความรู้สึกจากอวัยวะภายในต่าง ๆ ได้แก่ ส่วนของปีกบนด้านนอก ซึ่งอยู่ชิดกับด้านข้างของเนื้อสีขาว (white matter ) 1.4 วิสเซอรัลมอเตอร์คอลัมน์ (visceral motor column ) เป็นบริเวณที่ทำหน้าที่สั่งการออกไปสู่กล้ามเนื้อของอวัยวะภายในต่าง ๆได้แก่ ส่วนของปีกล่างด้านนอกซึ่งอยู่ชิดกับด้านข้างของเนื้อสีขาว 2. เนื้อสีขาว (white matter ) เป็นส่วนที่อยู่ด้านนอก เป็นพวกใยประสาทที่มีเยื่อไมอีลินหุ้มอยู่หนาแน่น จึงมีสีขาว ทำหน้าที่เป็นทางผ่านของกระแสประสาทระหว่างไขสันสันหลังกับสมอง กลุ่มเส้นประสาทแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มคือ 1. กลุ่มเส้นประสาทนำกระแสประสาทเข้าสู่สมอง (ascending tract ) 2. กลุ่มเส้นประสาทสั่งการจากสมองผ่านไขสันหลังไปยังอวัยวะตอบสนองต่าง ๆ (descending tract ) กลุ่มเส้นประสาทนำกระแสประสาทเข้าสู่สมอง (ascending tract ) แบ่งเป็นกลุ่มย่อย ๆ เช่น นำกระแสประสาทจากกล้ามเนื้อเข้าสู่ไขสันหลังและสมอง นำกระแสประสาทรับความรู้สึกเกี่ยวกับการสัมผัส ความดัน ไปสู่สมองส่วนที่ทำหน้าที่นั้น ๆ นำกระแสประสาทเกี่ยวกับความรู้สึกเจ็บและอุณหภูมิจากอวัยวะ รับสัมผัสต่าง ๆ เข้าสู่สมอง กลุ่มเส้นประสาทสั่งการจากสมองผ่านไขสันหลังไปยังอวัยวะตอบสนองต่าง ๆ (descending tract ) ได้แก่ กลุ่มเส้นประสาทที่นำคำสั่งจากสมองโดยเฉพาะจากซีรีบัลคอร์เทกซ์ (cerebral cortex) ลงมาตามไขสันหลังไปสู่กล้ามเนื้อมัดต่าง ๆ ซึ่งอยู่ในอำนาจจิตใจ (voluntary muscle ) ทั่วร่างกาย เส้นประสาทไขสันหลังแต่ละเส้นประกอบด้วยมัดเส้นใยประสาทหลาย ๆ มัด และมัดเส้นใยประสาทประกอบด้วยใยประสาทจำนวนมาก มัดเส้นใยประสาทมีทั้งเส้นใย ประสาทสั่งการและใยประสาทรับความรู้สึก ดั้งนั้น เส้นประสาทไขสันหลังจึงเป็นเส้นประสาทประสม (mixed nerve) ทั้งหมด   Create Date : 18 สิงหาคม 2552 16 comments Last Update : 30 สิงหาคม 2552 18:52:19 น. Counter : 26785 Pageviews. Share Tweet

เป็นข้อมูลที่ดีมากๆเลยค่ะ อ่านแล้วเข้าใจดีด้วยค่ะ ขอบคุณมากค่ะ   โดย: คนน่ารักจัง พยบ.ปี 1 IP: 172.1.2.173, 202.183.221.242 19 กันยายน 2552 19:28:54 น.

ขอบคุณมากครับ   โดย: ZEEK IP: 114.128.8.180 21 กันยายน 2552 21:28:55 น.

ขอบพระคูณทำให้เข้าใจเกี่ยวกับร่างกายมากขึ้น   โดย: สุจนา คีรีวัลย์ IP: 202.29.52.241 16 พฤศจิกายน 2552 14:22:59 น.

น่าจะมีเรื่องร่องของไขสันหลังด้วยค่ะ   โดย: An IP: 119.42.78.119 25 พฤศจิกายน 2552 23:49:52 น.

ขอบคุงคร๊ะ   โดย: kongking IP: 118.173.209.249 17 กรกฎาคม 2553 17:30:42 น.

ข้อมูลและภาพประกอบดีมากเลยครับ กำลังเรียนเรื่องนี้อยู่พอดี ขอบคุณมากครับ   โดย: โน้ตดนตรี IP: 101.109.232.27 25 กรกฎาคม 2554 21:13:38 น.

เนื้อหาน้อยไปไหมครับ - -   โดย: B.P. IP: 113.53.234.194 24 สิงหาคม 2554 8:35:30 น.

ชอบๆๆๆ   โดย: ssd IP: 49.49.77.177 25 ตุลาคม 2554 10:28:16 น.

may i coppy it please   โดย: seefo IP: 103.1.29.165 4 มีนาคม 2555 15:00:52 น.

ดี   โดย: 43980 IP: 223.205.231.159 4 มิถุนายน 2555 10:21:21 น.

ชอบคะเพราะทำให้รู้จักกันกระดูกไขสันหลังมากยิ่งขึ้น   โดย: วาวาร์คะ IP: 49.228.18.243 17 มิถุนายน 2555 19:01:34 น.

ชอบคะเพราะทำให้รู้จักกันกระดูกไขสันหลังมากยิ่งขึ้น   โดย: วาวาร์คะ IP: 49.228.18.243 17 มิถุนายน 2555 19:02:40 น.

อ่านแล้วเข้าใจง่ายดี   โดย: ก๊อปเองคับ IP: 223.206.135.172 27 กุมภาพันธ์ 2557 23:59:42 น.

.   โดย: . IP: 125.24.142.31 3 กรกฎาคม 2557 17:58:39 น.

มีอีกไหมครับ ผมอยากรู้ลึกกว่านี้อีกนิดนึง   โดย: Ram chinjung IP: 49.237.4.67 3 มกราคม 2558 13:47:03 น.

ฉันเป็นไขสันหลังชำรุนหูรูดไมทำงานมีโอกาดจะเดินได้ไหม   โดย: หทัยกาญ IP: 171.5.248.44 26 มิถุนายน 2559 18:43:46 น.