Vortex Tube - ท่อฉงน เป่าเข้าไป ได้ทั้งร้อน ได้ทั้งเย็น
Vortex เป็นคำศัพท์ที่มีความหมายว่า การหมุนวนของของไหล (Fluid) เป็นวงเหมือนก้นหอยหลายคนคงจะคุ้นๆกับคำว่า Vortex อยู่บ้างเพราะมันถูกนำไปใช้หลายที่ ตั้งแต่ สุขภัณฑ์ระบบ Siphon Vortex ที่พ่นน้ำจากด้านข้าง เพื่อให้เกิดพลังน้ำวนดูดอุนจิ ให้หายวับไปโดยผู้ใช้แทบไม่ได้ยินเสียง เป็นชื่อ เครื่องปั่นน้ำพลังแม่เหล็ก หรืออาจได้ยินว่า Vortex ที่เป็นชื่อของเครื่องเล่นรถไฟเหาะตีลังกาที่ สวนสยาม เป็นต้น (ทำไมต้องเป็นต้น)Vortex Tube เป็นชื่อของประดิษฐกรรมที่มีอายุ 77 ปี (...สังเกตไหมว่า Blog นี้มีแต่ของเก่าๆทั้งนั้นเลย ) ที่ทำขึ้นโดยนักฟิสิคส์ชาวฝรั่งเศสชื่อ นาย Georges J. Ranque ในปี 1933เจ้าหลอดฉงนนี้มีขนาดเล็กพอๆกับก๊อกน้ำ Sanwa คือยาวประมาณ 10-15 ซม. เท่านั้นเอง การใช้งานก็แค่ต่อท่อที่จะเป่าลมเข้าไปในท่อ เมื่อเปิดเครื่องปั๊มลมแล้ว ปลายท่อข้างหนึ่งจะมีลมเย็นออกมา ส่วนอีกปลายหนึ่งก็จะเป็นลมร้อน ท่อนี้ไม่มีชิ้นส่วนเคลื่อนไหวใดๆเลย แต่สามารถแยกลมออกเป็นสองกระแสสองอุณหภูมิได้ มันเป็นเช่นนี้จริงๆแล้วมันทำได้อย่างไร (ภาพจาก //www.arizonavortex.com)เขาบอกว่า มุมของท่อลมเข้าที่ทำไว้เอียงๆและเฉียงๆ เมื่อเราเป่าลมเข้าไปในท่อ มันจะทำให้ลมหมุนวนเป็นเกลียวอย่างรวดเร็วและรุนแรง ลมที่พัดหมุนเป็นเกลียวนี้จะมีความเร็วสูงมากที่ผิวด้านนอก เมื่อไปถึงปลายท่อด้านหนึ่ง ปลายท่อนั้นจะมีช่องที่ปล่อยเฉพาะลมที่ผิวออกไป (ในรูปเป็นด้านขวา) ลมส่วนใส้ในจะถูกกั้นเอาไว้แล้วสะท้อนกลับสวนออกมาที่ปลายท่ออีกด้านหนึ่ง (ด้านซ้าย) - ภาพจากวิกิพีเดียลมที่ผิวนอกจะมีอุณหภูมิสูงขึ้นและลมที่อยู่ใส้ในจะมีอุณหภูมิลดต่ำลง ส่วนต่างของอุณหภูมิจะมากหรือน้อย ขึ้นอยู่กับความดันของลมที่เป่าเข้าไป อุณหภูมิที่ปลายท่อทั้งสองด้านจะมีส่วนสัมพันธ์กัน ยิ่งต้องการให้ปลายด้านหนึ่งร้อนจัดปลายอีกด้านหนึ่งก็จะต้องเย็นจัด เช่นที่ความดันลม 100 PSI ( Pound per Square Inch) สามารถปรับท่อให้เป็นลมเย็นจัด (อุณหภูมิลดลง 71 C จากลมที่เป่าเข้าไป) หรือ ร้อนจัด (อุณหภูมิเพิ่มขึ้น 140 C จากลมที่เป่าเข้าไป) ได้ ดูสิ...มันเยี่ยมมากเลย แต่เดี๋ยวก่อน ใครที่คิดจะเอาไอ้เจ้าท่อนี้ไปทำเครื่องปรับอากาศโปรดทราบด้วยว่าประสิทธิภาพของเจ้าท่อฉงนนี้ มันต่ำยิ่งนัก มันอาจจะทำความเย็นได้เพียงร้อยหรือพัน BTU เท่านั้น คงไม่สามารถไปทำเครื่องปรับอากาศได้(ข้อมูล //www.newmantools.com/787/vortex_tubes.htm)การใช้งานส่วนใหญ่จึงอยู่ในโรงงานที่ต้องการทำความเย็นเฉพาะจุด เช่น การตัดหรือเจาะโลหะ ที่มักจะทำให้เกิดความร้อนสูง ซึ่งอาจใช้น้ำหรือของเหลวพ่นทำความเย็นก็ได้ แต่ไม่เหมาะกับชิ้นงานบางประเภท การใช้ท่อ Vortex นี้ จะช่วยให้ชิ้นงานแห้งได้ตลอดการผลิตวันนี้ขอจบมันดื้อๆแค่นี้แหละ