|
☆☆☆ กลวิธีดูแลจิตใจตนเอง ☆☆☆
ทุกคนมีช่วงเวลาของความผิดหวัง เสียใจ ท้อแท้หรือเหงาว้าเหว่ทำให้ขาดกำลังใจ ขาดแรงจูงใจที่จะปรับตัวปรับใจต่อสู้ปัญหาต่าง ๆ และมีหลายคนที่จิตใจอ่อนแอต้อง พึ่งพิงสิ่งย้อมใจ เพื่อให้อารมณ์และความรู้สึกพ้นจากสภาวะทุกข์ดังกล่าว โดยเข้าใจว่าจะทำให้ลืมความทุกข์หรือต้องการกระตุ้นตนเองให้ร่าเริงสนุกสนาน เช่น การใช้สารเสพติดทั้งหลาย ที่เรามักพบเห็นบ่อยมากคือ การดื่มเหล้า บางคนรู้สึกเหงา ก็ดื่มเหล้า เศร้าใจก็ดื่มเหล้าปลอบใจ จะทำอะไรใจไม่กล้า ก็เอาเหล้ายามาปลุกย้อมใจให้ฮึกเหิม เมื่อดื่มบ่อยเข้าจนติดทั้งกายและใจ หนทางดูแลจิตใจวิธีนี้ทำให้ชีวิตก้าวไปสู่ความตายได้….ในที่สุด
ในทางตรงข้ามวิธีดูแลจิตใจตนเองโดยไม่ต้องใช้สุรายาเสพติด ยังมีอีกหลายวิธี เช่น "การสั่งตนเอง" เริ่มจากการสำรวจตนเองว่าความไม่สบายใจไม่สบายกายนั้น มีเรื่องใดบ้าง ลงมือเขียนตามลำดับ และทำเครื่องหมาย * ในเรื่องที่ เร่งด่วนหรือเดือดร้อนใจมากที่สุด ขั้นตอนนี้เรียกว่า
1. สำรวจและประเมินปัญหา
2. ทดลองเขียน - โยงเส้นจากสาเหตุหรือปัจจัยที่เกี่ยวข้อง (ให้บอกตนเองว่า ตัวเราย่อมรู้ ข้อมูลเรื่องนี้มากกว่าคนอื่น ๆ เพราะเป็นเรื่องของตัวเราเองและเราตั้งใจ จะทำความรู้จักตนเองในมุมนี้อย่างจริงใจ)
3. ถ้าเรื่องนั้นได้ผ่านมาแล้ว แต่เรายังคิดกังวลหรือโกรธแค้นอยู่เสมอ ให้ใช้วิธีสั่งตนเองว่าเรื่องนี้ปิดฉากแล้ว จบแล้ว ยุติไปตามวันเวลาแล้ว ชีวิตเรามิได้เดินย้อนกลับไปอีกแล้ว เราจะอยู่กับปัจจุบัน และก้าวไปสู่อนาคต
กลวิธีการสั่งตนเองหรือการพูดกับตนเองนั้น ถ้าพูดในทางดีจะมีแรงจูงใจให้เราแสดงพฤติกรรม ในทางดีได้
ดังนั้น ลองปรับเปลี่ยนและฝึกการพูดทางสร้างสรรค์ เช่น - ฉันจะหยุดลงโทษตนเอง ทำลายตนเองด้วยสิ่งผิดๆหรือหยุดเคยชินกับเรื่องร้ายๆทั้งหลาย - ฉันจะเบนความสนใจไปสู่สิ่งอื่นที่ดีกว่า มีประโยชน์กว่าและจะเริ่มตั้งแต่เดี๋ยวนี้ ชั่วโมงนี้….. - ฉันจะไม่ทำให้ตัวเองขวัญเสียกับเรื่องบ้า ๆ ที่ผ่านเข้ามา เดี๋ยวมันก็ผ่านไป….. - ฉันเคยทำผิดมาบ้าง แต่ฉันจะไม่ทำผิดซ้ำสองอีก - ฉันไม่ใช่คนสมบูรณ์แบบ แต่ฉันเป็นคนดี - ในความเป็นจริงไม่มีอะไรจะโหดร้ายกับฉันตลอดเวลา - ฉันเคยผิดหวัง แต่ไม่ถึงกับตาย….เพราะยังอยู่มาได้จนถึง….วันนี้
ข้อพึงระมัดระวังคือ การพูดกับตนเองนั้น…..ถ้าเป็นการตั้งความหวัง ควรจะให้มีความเป็นไปได้หรือมีเหตุผลตามความเป็นจริงอยู่ด้วย ตัวอย่างที่ไม่สมเหตุผล เช่น - ถ้าใครไม่ชอบฉัน หมายถึงว่า ฉันเป็นคนไม่ดี - ถ้าสอบตก แสดงถึงความล้มเหลวในชีวิต - ฉันจะมีคุณค่า เมื่อมีความสำเร็จในทุกสิ่งที่ทำ - การพูดกับตนเองเพื่อให้เกิดความเข้มแข็งเมื่อท้อแท้หรืออ่อนล้า เช่น เราเคยทำสิ่งดี ๆ มาบ้าง แล้ว เราจะสร้างสิ่งดี ๆ ได้อีก…….ลองเริ่มสิ่งที่อยากทำ……ที่ทำได้ง่ายก่อน - ฉันจะไม่อ่อนแอพิรี้พิไรอีกต่อไป เริ่มทำงานได้แล้ว เอาล่ะทำงานไปทีละอย่าง….. วันนี้….. ทำอะไรก่อน? อะไรจำเป็น?…..อะไรสำคัญ? ทำเดี๋ยวนี้เลยนะ……
การพูดกับตนเองด้วยความคิด หรือพูดออกเสียงอาจจะไม่เข้มข้น ในบางครั้งเพราะพูดแล้วอาจลืมบ้าง หรือมีจุดสนใจอื่น ๆ มาแทรก จึงควรมีการเขียนเป็นคำเตือนใจ ให้ได้อ่านเห็นอยู่เสมอ เช่น ติดที่กระจกซึ่งเรามักจะดูและส่องใบหน้าวันละหลายๆครั้ง หรือติดที่กระเป๋าสตางค์ หรือที่ซึ่งต้องพบเห็นเป็นประจำวัน สิ่งเหล่านี้ เป็นกลวิธีที่ทุกคนทำได้อย่างอิสระ เพราะความผิดอยู่กับตัวเราตลอดเวลา ใช้ตอนใด เวลาใด ย่อมทำได้ ด้วยเหตุนี้ จึงอยากเชิญชวนให้ สะสมคำพูดดี ๆ ฝึกการนำมาใช้ บอกหรือสั่งตนเองตามความจำเป็นและเหมาะสมกับเหตุการณ์ ถ้าทำได้บ่อยครั้งเราจะคิดได้เร็วและทันต่อความรู้สึกของเรา เมื่อถึงขั้นนั้น ท่านจะพบว่ามีผลดีต่ออารมณ์จิตใจและความเชื่อมั่นในตนเองด้วย
โดย จริยา วัฒนโสภณ สถาบันสุขภาพจิตเด็กและวัยรุ่นราชนครินทร์
Create Date : 11 มกราคม 2552 |
Last Update : 11 มกราคม 2552 21:16:04 น. |
|
0 comments
|
Counter : 803 Pageviews. |
|
|
|
|
|
|
|