VUW - Victoria University of Wellington, New Zealand
Group Blog
 
All Blogs
 

เจ้าหนานปัญญา ธรรมยศ (ณ ลำปาง)

เจ้าหนานปัญญา ธรรมยศ (ณ ลำปาง)
 
โดย พันเอก ศนิโรจน์ ธรรมยศ
 
Master of International Relations (with merit), Victoria University of Wellington, 
New Zealand
 
ผู้เขียนหนังสือเรื่อง "สมรภูมิรบสะท้านโลกของฮิตเลอร์", "ขุมกำลังรบของฮิตเลอร์", "THE WAR เส้นทางสู่สงคราม" และ "ยุทธการขจัดทรราชย์"  
 
 
 
 
มีเอกสารหลายฉบับที่เขียนเกี่ยวกับสกุล "ธรรมยศ" โดยเฉพาะเอกสารเกี่ยวกับ "ส.ธรรมยศ" หรือ แสน ธรรมยศ นักเขียนชื่อดังแห่งฟากฟ้าวรรณกรรมไทย โดยระบุว่า แสน ธรรมยศ เป็นบุตรชายของนายปัญญา ธรรมยศ และเจ้าเกี๋ยงแก้ว ณ ลำปาง อีกทั้งยังระบุต่อไปว่า แสน ธรรมยศ มีเชื้อสาย ณ ลำปาง หรือ อยู่ในราชตระกูล "เจ้าเจ็ดตน"​ หรือ "ทิพย์จักราธิวงศ์"​แห่งอาณาจักรล้านนา โดยสืบเชื้อสายความเป็นเจ้ามาจากมารดาคือ เจ้าเกี๋ยงแก้ว ณ ลำปาง ในขณะที่บิดาของแสน ธรรมยศนั้น เป็นสามัญชน
 
ข้าพเจ้าในฐานะหลานคนหนึ่งของแสน ธรรมยศ เนื่องจากบิดาของข้าพเจ้าเป็นบุตรชายของเจ้าหนานปัญญา ธรรมยศ ด้วยเช่นกัน หากแต่คนละมารดากับแสน ธรรมยศ กล่าวคือมีมารดาชื่อ เจ้าแจ้นธรรมวงศ์ หรือ นางแจ้น (สีนวล) ธรรมวงศ์ ซึ่งกล่าวกันว่าเป็นเชื้อสาย ณ ลำปางอีกสายหนึ่งด้วยเช่นกัน จากข้อมูลที่เล่าสืบต่อกันมา ทำให้ข้ำพเจ้าได้เริ่มต้นเสาะหา และค้นคว้าประวัติของสกุล "ธรรมยศ"​ อย่างจริงจังว่ามีความเป็นมาเช่นไร โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อค้นหารากเหง้าของตนเอง และเพื่อเป็นหลักฐานสืบทอดต่อไปถึงลูกหลาน มิได้ต้องการปีนป่ายสถานะทางสังคมเพื่อนำไปสู่ความเป็นเจ้า ณ ลำปางแต่อย่างใด
 
จากเอกสารการเข้ารับราชการทหารของพันโท อดิศร ธรรมยศ บุตรชายของนายปัญญา ธรรมยศ เมื่อเข้ารับราชการเป็นร้อยตรี (สืบค้นที่กรมสารบรรญทหารบก ภายหลังจากการเสียชีวิตของพันโท อดิศร ธรรมยศ ในวัย 79 ปี) ระบุว่า บิดาของหนานปัญญา ธรรมยศ ชื่อ เจ้าน้อยยศ มารดาชื่อ พิมพา

ในทางล้านนาเรียกเจ้ายศว่า เจ้าน้อยยศ ณ ลำปาง และเจ้าพิมลา ธรรมยศ มีบุตรชาย บุตรสาว 7 คนคือ

1. เจ้าสุข ธรรมยศ
2. เจ้าน้อยเปี้ย (เจ้าชัยสงคราม) ธรรมยศ สมรสกับเจ้าห่าแก้ว ณ ลำปาง ธิดาของเจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต มีธิดา 1 คน คือ เจ้าทิพวรรณ ธรรมยศ สมรสกับเจ้าพรหมลือ ณ เชียงตุง
3. เจ้าแก้ว ธรรมยศ 
4. เจ้าตุ่นแก้ว ธรรมยศ (มารดาของเจ้าคำป้อ) สมรสกับ เจ้าหนานวงศ์ (หนานจ๊อก) ณ ลำปาง
5. เจ้าน้อยหล้า ธรรมยศ
6. เจ้าต๊อด ธรรมยศ
7. เจ้าหนานอึ่ง หรือ เจ้าหนานปัญญา ธรรมยศ สมรส ครั้งแรกกับเจ้าเกี๋ยงแก้ว ณ ลำปางคือบุตรคือ แสน (ส.) ธรรมยศ สมรสครั้งที่ 2 กับ เจ้าแจ้น (สีนวล) ธรรมวงศ์

ก่อนที่จะลงลึกถึงประวัตินามสกุล "ธรรมยศ"​ ต้องขอเรียนให้ทราบว่า เจ้าหนานปัญญา ธรรมยศ เกิดเมื่อวันที่ 23 สิงหาคม พุทธศักราช 2429 ในขณะที่พระราชบัญญัติขนานนามสกุลมีการประกาศในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว ล้นเกล้ารัชกาลที่ 6 เมื่อเดือนกรกฎาคม พุทธศักราช 2456 และทรงพระราชทานนามสกุล ณ ลำปาง แด่เจ้าบญวาทย์วงศ์มานิตย์ ผู้ครองนครลำปางหรือ เจ้าหลวงลำปางองค์สุดท้ายในวันที่ 5 เมษายน พุทธศักราช 2457 ภายหลังจากที่เจ้าหนานปัญญาถือกำเนิดขึ้นมาเป็นเวลานานถึง 28 ปี
 
นั่นหมายถึง เจ้ายศ หรือ เจ้าหนานยศ ซึ่งพันโทอดิศร ธรรมยศ บิดาของข้าพเจ้าระบุไว้ในเอกสารของทางราชการว่าเป็นบิดาของเจ้าหนานปัญญานั้น ยังไม่ได้ใช้สกุล "ธรรมยศ" หรือแม้กระทั่งสกุล "ณ ลำปาง"​เนื่องจากยังไม่มีพระราชบัญญัติ "ขนานนามสกุล" 
 
อีกทั้งในสมัยของเจ้าหนานปัญญาเอง ก็ยังไม่มีนามสกุลใช้จนกระทั่งอายุของท่านล่วงมาได้ 28 ปี จนมีพระราชบัญญัติ "ขนานนามสกุล"​ ในปีพุทธศักราช 2456 
 
พันโทอดิศร ธรรมยศ บิดาของข้าพเจ้าซึ่งอยู่ระดับชั้นเดียวกับ ส.ธรรมยศ เนื่องจากมีบิดาคนเดียวกัน หากแต่ต่างมารดากัน ได้ระบุในคำไว้อาลัยแด่เจ้าแม่คำป้อ ขันธรักษ์ ณ ลำปาง หรือ นางอุทานคดี ภรรยาของรองอำมาตย์ตรีขุนอุทานคดีในหนังสือพระราชทานเพลิงศพของ เจ้าแม่คำป้อ ขันธรักษ์ ณ ลำปาง ความตอนหนึ่งว่า .. 
 
".. ที่กระผมเรียก เจ้าแม่คำป้อ ขันธรักษ์ ณ ลำปาง ว่า เจ้าอา .. เจ้าอาเป็นลูกผุ้พี่ กระผมเป็นลูกผู้น้อง .. ง่ายๆ (คืิอ) เจ้าแม่ของเจ้าอา เป็นพี่ของเจ้าพ่อกระผม .."
 
 
คำไว้อาลัยของพันโทอดิศร ธรรมยศ แด่เจ้าแม่คำป้อ ขันธรักษ์ ณ ลำปาง
 
 
"เจ้าแม่" ของเจ้าแม่คำป้อ ขันธรักษ์ ณ ลำปาง ที่พันโทอดิศร ธรรมยศ บิดาของข้าพเจ้ากล่าวถึงก็คือ เจ้าแม่ตุ่นแก้ว ณ ลำปาง สกุลเดิม ธรรมยศ ซึ่งสมรสกับเจ้าพ่อหนานวงศ์ (จ๊อก) ณ ลำปาง ซึ่งโดยทั่วไปผู้คนเรียกท่านว่า "เจ้าแม่ตุ่น"​ และเป็นผู้ที่บิดาของข้าพเจ้าเคยอาศัยอยู่ด้วยเมื่อครั้งเป็นครูสอนอยู่ที่โรงเรียนมัธยมราษฎร์นั่นเอง
 
ทั้งนี้มีข้อสงสัยหรืออาจโต้แย้งได้ว่า เจ้าแม่ตุ่นแก้ว มิได้สืบเชื้อสายจากสกุล ณ ลำปาง แต่ได้รับความเป็นเจ้าในราชสกุล ณ ลำปางจากสามี คือ เจ้าหนานวงศ์ เช่นเดียวกับกรณีของ ส.ธรรมยศ ที่ได้รับสายสกุลเจ้า ณ ลำปางจากมารดาคือ เจ้าเกี๋ยงแก้ว ณ ลำปาง มิได้จากเจ้าหนานปัญญา ผู้เป็นบิดา .. ประเด็นนี้ยังคงเป็นที่คลางแคลงใจของข้าพเจ้าอยู่ด้วยเช่นกัน และต้องอาศัยการสืบค้นต่อไป
 
อย่างไรก็ตามสิ่งที่ยืนยันหรือเป็นกำลังใจให้กับข้าพเจ้าคือ ข้อเขียนของพันโทอดิศร บิดาของข้าพเจ้าที่ว่า ".. เจ้าแม่ของเจ้าอา เป็นพี่ของเจ้าพ่อกระผม .." คำว่า "เจ้าพ่อ" นั้นยืนยันถึงการสืบสายสกุล ณ ลำปาง อย่างชัดเจน รวมถึงการระบุบิดาของเจ้าหนานปัญญา ว่าคือ "เจ้ายศ" หรือ "เจ้าหนานยศ" อีกด้วย
 
ประวัติศาสตร์ยังคงต้องอาศัยการสืบค้นต่อไปเพื่อความกระจ่างชัด ข้าพเจ้าก็ยังคงมุ่งค้นคว้าต่อไปถึงรากเหง้าของตนอย่างไม่หยุดหย่อน หากผู้อ่านท่านใดมีข้อมูลหรือหลักฐานเพื่อลบล้างหรือสนับสนุนข้อสมมติฐานนี้ของข้าพเจ้า ขอความกรุณาได้ร่วมแสดงความคิดเห็นด้วย จักเป็นพระคุณยิ่ง .. ขอบพระคุณล่วงหน้าครับ  
 
 
 
 




 

Create Date : 18 พฤษภาคม 2557    
Last Update : 14 กันยายน 2566 10:41:41 น.
Counter : 115 Pageviews.  


unmoknight
Location :
กรุงเทพฯ Thailand

[Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
Smember
ผู้ติดตามบล็อก : 49 คน [?]




ฉันจะบิน ... บินไป ... ไกลแสนไกลไม่หวั่น
เก็บร้อยความฝันที่มันเรียงราย ...
ให้กลายมาเป็นความจริง ...
New Comments
Friends' blogs
[Add unmoknight's blog to your web]
Links
 

 Pantip.com | PantipMarket.com | Pantown.com | © 2004 BlogGang.com allrights reserved.