อาการสำรวมจิตมี 3 อย่าง
1.สำรวมอินทรีย์ คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ มิให้ความยินดีครอบงำในเมื่อเห็นรูป ฟังเสียง ดมกลิ่น ลิ้มรส ถูกต้องโผฏฐัพพะอันน่าปราถนา
2.มนสิการ กัมมัฏฐานอันเป็นปฏิปักษ์ต่อกามฉันทะ คือ อสุภะ และกายคตาสติ หรืออันยังใจให้สลด คือ มรณสติ
3.เจริญวิปัสสนา คือพิจารณาสังขารแยกออกเป็นขันธ์ สันนิษฐานให้เห็นเป็นสภาพไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา
กิเลสกาม คือ เจตสิกอันเศร้าหมอง ชักให้ใคร่ ให้รัก ให้อยากได้ กล่าวคือ ตัณหา ความทะยานอยาก ราคะ ความกำหนัด อรติ ความขึ้งเครียด เป็นต้น จัดว่าเป็น มาร เพราะเป็นโทษล้างผลาญคุณความดีและทำให้เสียคน
วัตถุกาม คือ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ อันเป็นของน่าชอบใจจัดเป็นบ่วงแห่งมาร เพราะเป้นอารมณ์เครื่องผูกใจให้ติดแห่งมาร
บ่วงแห่งมารนี้ ผู้ที่สำรวมระวังจิตด้วยวิธีทั้ง3วิธีดังกล่าวแล้วจึ งจะสามารถหลุดพ้นจากอำนาจของมันได้ (อิงจาก หนังสือธรรมวิจารณ์ น.ธ.เอก)
|
|