เรื่องของการติดเชื้อในร่างกาย และยาฆ่าเชื้อ
โรคหลายๆ ชนิดเกิดจากการติดเชื้อ เชื้อที่ว่าคือเชื้อโรค บ่อยครั้งที่คนไข้มักทำหน้างง เมื่อหมอบอกว่าคุณติดเชื้อ โดยจะมีคำตามต่อมาว่ามันคือเชื้ออะไร เชื้อโรคเป็นสิ่งมีชีวิต ได้แก่ แบคทีเรีย (Bacteria), ไวรัส (Virus), เชื้อรา (Fungus), ปรสิตหรือพยาธิ (Parasite) แต่ละชนิดมีองค์ประกอบที่แตกต่างกันไป จริงๆ แล้วบางชนิด เรามีมันอยู่แล้วในตัวซะด้วยซ้ำ เพียงแต่มันไม่ก่อโรคเท่านั้นเอง เช่น แบคทีเรียเลคโตบาซีลัสที่มีอยู่ในลำใส่ใหญ่และนมเปรี้ยวเป็นต้น ดังนั้นเมื่อคุณหมอบอกคุณว่าคุณมีการติดเชื้อที่นั่นที่นี่ (อวัยวะต่างๆ) หมายความว่ามีเชื้อโรคบางอย่างเข้าไปในร่างกายแล้วทำให้คุณป่วยนั่นเอง โดยการติดเชื้อที่หมอบอกนั้นจะบอกเป็นกลุ่มไป แต่จะให้ระบุตัวนั้นทำไม่ได้ จนกว่าจะเพาะเชื้อถึงจะบอกได้ ในกลุ่มโรคต่างๆ ได้ทำการวิจัยมาแล้วว่ามักจะเป็นเชื้อตัวไหน หมอจึงสามารถเลือกใช้ยาปฏิชีวนะได้อย่างเหมาะสม
โรคที่เกิดจากการติดเชื้อกับการรักษา คือ ยาที่มีฤทธิ์สามารถทำลายเชื้อโรคในร่างกายเราได้
กล่าวถึง ยาต้านจุลชีพ (Antimicrobial) หมายถึงยาฆ่าเชื้อในทุกๆ ชนิด ไม่ว่าจะเป็นเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา เชื้อไวรัส
ยาปฏิชีวนะ (Antibiotic) เป็นยาที่สกัดมาจากจุลินทรีย์บางชนิด เช่น เชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา บางชนิด เพื่อนำมาใช้ฆ่าแบคทีเรียในร่างกายเรา ดังนั้น antibiotic จึงเป็นคำที่ใช้เรียกสารที่ผลิตจาก "semisynthetic microorganism-derivatives" หรือสารที่สกัดจากจุลชีพนั่นเอง เช่น penicillin ก็สกัดจากเชื้อรา penicillium spp. เป็นต้น และสารมานำมาทำละลายเพื่อใช้ "ยับยั้ง" หรือ "กำจัด" จุลชีพอื่น
ส่วนเชื้อโรคชนิดอื่นๆ ต้องใช้ยาเฉพาะในแต่ละชนิดนั้น เช่น ไวรัสก็ต้องใช้ยาฆ่าไวรัส (Antiviral drug), ยาฆ่าเชื้อรา (Antifungal drug) โดยยาในกลุ่มหลังนี่เป็นสารสังเคราะห์ล้วนๆ ค่ะ
ดังนั้น...ถ้าพูดถึงยาปฏีวนะ จะหมายถึง ยาที่มีฤทธิฆ่าแบคทีเรียเป็นหลักค่ะ
ส่วน antiseptic เป็นคำที่ใช้เรียกสารใด ๆ (อาจสกัดจากจุลชีพหรือไม่ก็ได้) ที่ยับยั้งการเติบโตหรือการทำงานของจุลชีพ โดยเฉพาะที่อาศัยอยู่ตามเนื้อเยื่อต่าง ๆ เช่น ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ ไม่ได้สกัดจากเชื้อโรค ก็นำมาใช้ฆ่าเชื้อได้ เป็นต้น
ดังนั้น antiseptic ดูเหมือนความหมายกว้างกว่า ขัดกับความรู้สึกว่าใช้ทาภายนอก แต่จริง ๆ แล้วก็มีข้อจำกัดคือ **"ใช้กับจุลชีพตามเนื้อเยื่อต่าง ๆ"** ไม่ใช่ในระบบหมุนเวียนโลหิต จึงกลายเป็นว่าใช้เรียกกับยาภายนอกแทน ทั้งนี้ "น้ำยาบ้วนปาก" ที่ใช้กลั้วคอ อาจกลืนได้บ้าง ก็ไม่ใช่ยาภายนอก (topical antiseptic) เสียทีเดียว แต่ก็ถือว่าเป็น antiseptic เพราะวัตถุประสงค์อยู่ที่เชื้อที่อยู่บริเวณเนื้อเยื่อในปาก เหงือก
ส่วน antibiotic นั้นต้อง **"สกัดจากผลิตภัณฑ์ของจุลชีพ"** แต่ไม่จำกัดว่าจะทาถูข้างนอก สอดเข้าก้น กินทางปาก ฯลฯ จึงอาจใช้ได้กว้างขวางกว่า
คงเพิ่มความเข้าใจบ้างไม่มากก็น้อยนะคะ เรื่องสุขภาพไม่ใช่เรื่องยากและใกล้ตัว เราทุกคนมีสุขภาพที่ดีได้ค่ะ
Create Date : 22 มิถุนายน 2552 |
Last Update : 25 มิถุนายน 2552 2:03:20 น. |
|
0 comments
|
Counter : 1889 Pageviews. |
|
|
|
| |