|
เคมีบำบัด (Chemotherapy) คืออะไร
โดย : รศ.นพ.นรินทร์ วรวุฒิ หน่วยมะเร็งวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทย์ศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
นรินทร์ วรวุฒิ (2552; 23-24) กล่าวว่า เคมีบำบัด คือ การรักษาด้วยยาหรือสารเคมีที่มีฤทธิ์ในการฆ่าเซลล์มะเร็ง โดยในรูปแบบการบริหารยาทางช่องทางใดก็ตาม ยาเคมีบำบัดมีผลต่อวัฏจักรเซลล์ (Cell cycle) ซึ่งแบ่งเป็น 2 ชนิด คือ ย่าที่ออกฤทธิ์เฉพาะกับเซลล์ที่อยู่ในวัฏจักรเซลล์ และชนิดที่ออกฤทธิ์ไม่เฉพาะกับวัฏจักรเซลล์ ในกลุ่มที่ออกฤทธิ์เฉพาะกับวัฏจักรเซลล์ ยังแบ่งเป็นการออกฤทธิ์ต่อระยะใดระยะหนึ่งของวัฏจักรเซลล์ ดังนั้น จะเห็นว่ายาเคมีบำบัดส่วนใหญ่จะมีผลต่อเซลล์ที่แบ่งตัวเร็วมากกว่าเซลล์ที่แบ่งตัวช้า จึงมีผลต่อทั้งเซลล์มะเร็งและเซลล์ปกติของร่างกาย
ร่างกายคนเราประกอบไปด้วยเซลล์ต่าง ๆ ที่มีการแบ่งตัวเพื่อเพิ่มจำนวนเซลล์ไปทำงานแต่ละหน้าที่ และอวัยวะต่าง ๆ วงจรชีวิตของเซลล์จะเรียกว่า วัฏจักรเซลล์ (Cell cycle) ซึ่งจะมีกลไกต่าง ๆ ควบคุมวัฏจักรเซลล์หลายขั้นตอน เพื่อควบคุมปริมาณของเซลล์ให้มีจำนวนตามปกติ ในกรณีของเซลล์มะเร็ง คือ จะมีความเสียหายของระบบควบคุมวัฏจักรเซลล์ ทำให้เซลล์มีการแบ่งตัวอยู่ตลอดเวลา โดยทั่วไปแล้ววัฏจักรของเซลล์จะประกอบไปด้วย 5 ระยะ ดังต่อไปนี้
G0 phase เป็นระยะที่เซลล์อยู่เฉย ๆ ไม่เข้าสู่วัฏจักรเซลล์ ซึ่งเมื่อมีปัจจัยที่เหมาะสมมากระตุ้นจะทำให้เซลล์เข้าสู่ Cell cycle ได้ต่อไป
G1 phase เป็นระยะแรกของเซลล์จะเข้าสู่ Cell cycle ก่อนที่เซลล์จะเริ่มสร้าง DNA
S phase เป็นระยะที่เซลล์ทำการสร้างและสังเคราะห์ DNA
G2 phase เป็นระยะที่ต่อเนื่องจาก S phase เพื่อเตรียมความพร้อมก่อนเข้าสู่ช่วง M phase
M phase เป็นช่วงที่โครโมโซมหนาตัวขึ้น มีการแบ่งโครโมโซมออกเป็น 2 ชุด เพื่อแยกกันให้เป็น 2 เซลล์ในที่สุด
เคมีบำบัด เป็นภาษาทางการที่ใช้ในวงการแพทย์ ส่วนคีโมเทอราปี (Chemotherapy) รากศัพท์มาจากภาษาละตินและกรีก
คีโม คือ สารเคมี เทอราป คือ การรักษา
คีโมเทอราปี คือ การรักษาด้วยยา หรือสารเคมีที่มีฤทธิ์ในการฆ่าเซลล์มะเร็ง โดยในรูปแบบการบริหารยาทางช่องทางใดก็ตาม ผลของยาเคมีบำบัดต่อ Cell cycle ของเซลล์นี้จะแบ่งเป็น 2 ชนิด คือ ยาที่ออกฤทธิ์เฉพาะกับเซลล์ที่อยู่ใน Cell cycle และชนิดที่ออกฤทธิ์ไม่เฉพาะกับ Cell cycle ในกลุ่มที่ออกฤทธิ์เฉพาะกับ Cell cycle ยังแบ่งเป็นการออกฤทธิ์ต่อระยะใดระยะหนึ่ง (phase specific) ของ Cell cycle ดังนั้น จะเห็นได้ว่ายาเคมีบำบัดส่วนใหญ่จะมีผลต่อเซลล์ที่แบ่งตัวเร็วมากกว่าที่แบ่งตัวช้า จึงมีผลต่อทั้งเซลล์มะเร็งและเซลล์ปกติของร่างกาย
เอกสารอ้างอิง : กมล ไชยสิทธิ์ และคนอื่น ๆ. โภชนบำบัดมะเร็ง. กรุงเทพมหานคร: Nextstep Design, 2552.
Create Date : 24 กรกฎาคม 2552 | | |
Last Update : 20 สิงหาคม 2552 21:14:22 น. |
Counter : 5486 Pageviews. |
| |
|
|
|
|
เคมีบำบัด ที่ควรรู้จัก
ที่มา : //www.bangkokhealth.com/cancer_htdoc/cancer_health_detail.asp?Number=9412
เคมีบำบัด หมายถึง การรักษาด้วยยาเพื่อควบคุมหรือทำลายเซลล์มะเร็ง โดยการออกฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตและแบ่งตัวของเซลล์มะเร็งและทำลายเซลล์มะเร็งโดยตรง บางครั้งอาจมีผลข้างเคียง เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ปากอักเสบ ผมร่วง ซึ่งอาการเหล่านี้จะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับชนิดของยา สภาวะความแข็งแรงของร่างกาย ความพร้อมทางด้านจิตใจของผู้ป่วย
วิธีการให้ยาเคมีบำบัดแบ่งง่ายๆ เป็น 2 วิธี 1. ยาเคมีบำบัดชนิดรับประทาน 2. ยาเคมีบำบัดชนิดฉีดเข้าเส้นเลือด ระยะเวลาของการให้ยาเคมีบำบัด ขึ้นอยู่กับชนิดและระยะของโรคมะเร็งที่ผู้ป่วยเป็นรวมทั้งผลการตอบสนองต่อยาของผู้ป่วยแต่ละราย โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะเป็นผู้วิเคราะห์แนะนำและกำหนดเวลา ตลอดจนเลือกยาที่ได้ผลดีที่สุดต่อผู้ป่วย ความถี่ของการให้ยาเคมีบำบัดแตกต่างกันขึ้นอยู่กับสูตรยาที่ใช้และสภาพร่างกายของผู้ป่วย เช่น ทุกวัน ทุกสัปดาห์ หรือทุกเดือน บางครั้งอาจต้องหยุดยาชั่วคราว เพื่อให้ร่างกายมีเวลาพักและซ่อมแซมเซลล์ปกติให้แข็งแรงพอที่จะให้ยาครั้งต่อไปได้ ผู้ป่วยบางรายอาจท้อแท้ เนื่องจากระยะเวลาอันยาวนานของการรักษา ถ้าหากมีความกังวลใจ ควรปรึกษาแพทย์ผู้ดูแล แพทย์อาจปรับปรุงเปลี่ยนแปลงแผนการรักษาให้เหมาะสมขึ้น ควรติดตามผลการรักษาเป็นระยะ โดยมาตรวจตรงตามแพทย์นัด ให้ยาตรงตามแผนการรักษา การได้ยาไม่ครบหรือระยะเวลาไม่ตรงกำหนด จะก่อให้เกิดผลเสียต่อการรักษา ถ้ามีเหตุจำเป็นที่จะต้องเลื่อนระยะเวลาการให้ยาควรปรึกษาแพทย์ผู้รักษาก่อนทุกครั้ง
การเตรียมตัวก่อนได้รับยาเคมีบำบัด ด้านร่างกาย รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เนื้อสัตว์ นม ไข่ ผัก ผลไม้ ควรพักผ่อนให้เพียงพอ และเพิ่มการนอนพักในตอนกลางวัน 1-2 ชั่วโมงต่อวัน ถ้ามีโรคประจำตัว เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน ความดันโลหิตสูง หรือโรคที่ต้องรับประทานยาเป็นประจำ ต้องแจ้งให้แพทย์ผู้รักษาทราบ ด้านจิตใจ ควรทำอารมณ์ จิตใจ พร้อมรับการรักษา ลดความกลัว ความวิตกกังวล มั่นใจในวิทยาการสมัยใหม่ ซึ่งสามารถลดอาการข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้ ถ้าท่านรู้สึกไม่สบายใจเกี่ยวกับโรค การดูแลรักษาตนเอง ควรปรึกษาแพทย์และพยาบาล
การดูแลตนเองขณะรับยาเคมีบำบัด ผู้ป่วยเป็นปัจจัยที่สำคัญที่สุดในการรักษา ถ้าผู้ป่วยร่วมมือด้วยการดูแลตัวเองและร่วมมือในการปฏิบัติตามคำแนะนำ จะช่วยให้การรักษาได้ผลดียิ่งขึ้น ควรดูแลตนเองดังนี้ สังเกตผิวหนังบริเวณที่ฉีดยา ถ้ารู้สึกปวด บวม แดง หรือสงสัยมียารั่วซึมออกนอกหลอดเลือด ต้องแจ้งเจ้าหน้าที่พยาบาลทันที ดื่มน้ำมากๆ เพื่อช่วยขับสารเคมีที่อาจตกค้างในร่างกายออกทางปัสสาวะ ถ้ามีอาการคลื่นไส้อาเจียน ให้แจ้งพยาบาลทันที เพื่อรับการแก้ไขอย่างเร่งด่วน
อาการที่ควรปรึกษาแพทย์ เมื่อได้รับยาเคมีบำบัด ผู้ป่วยบางรายอาจมีผลข้างเคียงเกิดขึ้นได้ การบำบัดรักษาตั้งแต่เริ่มต้นจะได้ผลดีกว่าการรักษาเมื่อเป็นมากแล้ว ผลข้างเคียงบางประการถ้าไม่รักษาทันท่วงที อาจนำไปสู่ผลแทรกซ้อนที่รุนแรงได้ เช่น อาการไข้ ระหว่างที่เม็ดเลือดขาวต่ำ อาจนำไปสู่อาการช็อคจากการติดเชื้อในกระแสเลือดได้ อาการสำคัญที่ควรปรึกษาแพทย์ พอสรุปได้ดังนี้ มีแผลในปากและคอ ซึมลง ชัก หรือมีอาการเกร็งผิดปกติ ไข้สูงเกิน 38 องศาเซลเซียส (101 องศาฟาเรนไฮต์) ท้องผูกหรือท้องเดินอย่างรุนแรง น้ำหนักลด หรือเพิ่มอย่างรวดเร็ว มีอาการบวมผิดปกติ ไอ มีเสมหะ เหนื่อยหอบ แน่นหน้าอก เลือดออกง่าย หรือไม่หยุด หรือมีจุดเลือดออกตามผิวหนัง ปัสสาวะเป็นเลือด มีผื่นขึ้นตามลำตัว มีอาการปวดท้องรุนแรง คลื่นไส้อาเจียนอย่างรุนแรง บริเวณให้ยา ปวดแสบ ปวดร้อน บวมแดง มีการติดเชื้อเกิดขึ้น
การปฏิบัติตนระหว่างและหลังรับยาเคมีบำบัด รับประทานอาหารครั้งละน้อยๆ แต่บ่อยครั้ง หลีกเลี่ยงอาหารหวานจัด มันจัด กลิ่นฉุน ควรดื่มน้ำอุ่นๆ น้ำส้ม น้ำมะนาว บ้วนปากด้วยน้ำอุ่นๆ หรือน้ำเกลือเจือจางหลังรับประทานอาหารหรือหลังอาเจียนทุกครั้ง
เบื่ออาหาร รับประทานอาหารย่อยง่าย ครั้งละน้อยๆ บ่อยๆ ครั้ง ดูแลความสะอาดของช่องปากและฟัน การออกกำลังกายเบาๆ ก่อนมื้ออาหาร 5-10 นาที ท้องเสีย งดอาหารประเภทของหมักดอง รับประทานอาหารอ่อนย่อยง่าย ไม่มีกาก ดื่มน้ำเกลือแร่เสริม ถ้าอาการไม่ทุเลา ให้แจ้งแพทย์หรือพยาบาลทราบเพื่อดำเนินการแก้ไข
อ่อนเพลีย ภาวะซีด รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เช่น แป้ง เนื้อสัตว์ นม ไข่ ผัก ผลไม้ พักผ่อนให้เพียงพอ เพิ่มการนอนพักกลางวัน วันละ 1-2 ชั่วโมง
เยื่อบุช่องปากอักเสบ รักษาความสะอาดในช่องปาก แปรงฟันด้วยแปรงสีฟันขนนุ่มๆ บ้วนปากด้วยน้ำหรือน้ำเกลือบ่อยๆ และหลังรับประทานอาหาร รับประทานอาหารอ่อน หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด ร้อนจัด งดบุหรี่ เหล้า หมาก ดื่มน้ำมากๆ
ภูมิต้านทานต่ำ ทำให้เกิดการติดเชื้อได้ง่าย ดูแลรักษาความสะอาดร่างกายทั่วไป หลีกเลี่ยงการอยู่ในที่ชุมชน เช่น โรงภาพยนตร์ ศูนย์การค้า หลีกเลี่ยงการใกล้ชิดกับบุคคลที่เป็นโรคติดต่อ เช่น ไข้หวัด วัณโรค รับประทานอาหารที่สุก สะอาด งดผักสด สังเกตการติดเชื้อ เช่น มีไข้สูง เจ็บคอ ปัสสาวะแสบขัด ให้รายงานแพทย์หรือพยาบาลทราบ
ผมร่วง ยาเคมีบำบัดบางชนิด ทำให้ผมร่วงหมดศีรษะ แนะนำให้ซื้อวิกผมมาใส่ และเมื่อจบการรักษา ผมจะงอกขึ้นมาเป็นปกติ โปรดระลึกไว้เสมอ : อาการข้างเคียงเหล่านี้อาจเกิดขึ้นหรือไม่ก็ได้ ถ้าเกิดขึ้นจะเป็นเพียงชั่วคราวเท่านั้น เมื่อหยุดการรักษาอาการต่างๆก็จะหายไป
การปฎิบัติตนเมื่อกลับบ้าน ท่านควรปฎิบัติตามคำแนะนำต่อไปอีกประมาณ 1 เดือน เพื่อลดภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น กรณีมีอาการผิดปกติ เช่นมีไข้สูง คลื่นไส้อาเจียนมาก ท้องเสียรุนแรง มีจุดเลือดออกตามผิวหนังหรือมีเลือดออกจากอวัยวะต่างๆ ให้ติดต่อเพื่อนัดพบแพทย์ก่อนวันนัดเดิม กรณีไม่มีอาการผิดปกติ ควรมาตรวจอย่างสม่ำเสมอตามวันและเวลาที่แพทย์นัด
ที่มา : คลีนิคอายุรกรรม รพ.กรุงเทพ
Create Date : 05 พฤศจิกายน 2550 | | |
Last Update : 24 กรกฎาคม 2552 18:04:44 น. |
Counter : 576 Pageviews. |
| |
|
|
|
|
| |
|
blog counterDiseño Web
Share on Facebook
ทาน ศีล ภาวนา ธรรมทั้ง 3 นี้
เป็นรากแก้วของความเป็นมนุษย์
และเป็นรากเหง้าของพระศาสนา
หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต
ถ้าเรารู้เรื่องธรรมดาของโลก และรู้จักความเป็นจริงของธรรมแล้ว
เราก็จะไม่ต้องมีความยุ่งยากในการเป็นอยู่
เรื่องภายนอกนั้น ถึงเราจะศึกษาให้มีความรู้สักเท่าไรๆ
ก็ไม่ทำให้เราพ้นจากทุกข์ได้
สู้การเรียนรู้จิตใจของตนอยู่ภายในวงแคบๆ นี้ไม่ได้
ท่านพ่อลี ธมฺมธโร
อย่าไปอยากรู้เรื่องของคนอื่นมันเป็นทุกข์
ให้สนใจเรื่องของตัวเอง
คือเรื่องของกายกับใจ
ดูให้มันชัด
หลวงปู่เพียร วิริโย
สิ่งใดมันล่วงไปแล้ว สิ่งนั้นมันก็ล่วงไปแล้ว หมดไปแล้ว
ไม่ควรเอามาคิด มาติดอยู่ในใจ ละทิ้งให้หมด
ส่วนว่าอารมณ์อันเป็นอนาคตกาล
ดีร้ายประการใด ทั้งทางโลก และทางธรรม
สิ่งนั้นก็ยังอยู่ข้างหน้า คือยังไม่มาถึง
เวลาปัจจุบัน คือ เป็นเวลาเรานั่งภาวนา ฟังธรรม
สงบกาย สงบวาจา สงบจิต สงบใจ อยู่นี้แหละ
เป็นธรรมะปัจจุบัน ให้ระลึกภาวนาทุกลมหายใจเข้าออก...
หลวงปู่สิม พุทธาจาโร
... ให้รักษาศีล
ให้รู้จักพิจารณา เกิด แก่ เจ็บ ตาย
รู้จักแก้ไขจิตของตน ...
หลวงปู่จาม มหาปุณฺโญ
หลวงพ่อชา สุภทฺโท : ปล่อยวาง 1
พระอาจารย์สิงห์ทอง ธมฺมวโร : ธรรมสู่ใจ
หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ : ไม่ยอมละ
ดาวน์โหลดหนังสือธรรมะ (Download E-Book) :
ดาวน์โหลดหนังสือธรรมะ โครงการบูรพาจารย์ (Download E-Book) :
ดาวน์โหลดหนังสือวิธีปฏิบัติสมาธิ วิปัสสนากัมมัฏฐาน (Download E-Book) :
ดาวน์โหลดหนังสือธรรมะ สำหรับผู้ป่วย, ญาติ และผู้รักษา (Download E-Book) :
ดาวน์โหลดหนังสือพระไตรปิฎก :
ดาวน์โหลดหนังสือธรรมะทั่วไป (Download E-Book) :
ดาวน์โหลด (Download): วารสาร นิตยสาร และสถิติ ที่เกี่ยวข้องกับมะเร็ง:
ดาวน์โหลด (Download): เอกสาร, คู่มือมะเร็ง และที่เกี่ยวข้อง:
ลิงค์ (Link): เรื่องที่น่าสนใจเกี่ยวกับมะเร็ง
ลิงค์ (Link): การแพทย์ทางเลือก, การแพทย์แผนไทย และธรรมชาติบำบัด
Link: ลิงค์ หน่วยงาน, สถาบัน, องค์กร และที่เกี่ยวข้องกับมะเร็ง
Link: ลิงค์ หน่วยงาน, สถาบัน, องค์กรด้านการสาธารณสุข และที่เกี่ยวข้อง
ดาวน์โหลด (Download): กฎหมาย, ประกาศ, ระเบียบ, ข้อบังคับ, คำสั่ง
ดาวน์โหลด (Download): เอกสารข้อมูลทางการแพทย์และสาธารณสุขที่สำคัญ
ลิงค์ (Link): การเดินทาง, แผนที่, ตารางเวลา และการส่งกลับทางอากาศ :
ลิงค์ (Link): หมายเลขโทรศัพท์, การติดต่อสื่อสาร และการขนส่ง
ลิงค์ (Link): ค้นหาแผนที่
สมาทานศีล 5
หลวงพ่อชา สมาทานศีล 5
พุทธมนต์, พุทธคุณ ๑๐๘ นำสวดโดย หลวงพ่อจรัญ ธิตธมฺโม
ทำวัตรเช้า นำสวดโดย หลวงพ่อจรัญ ธิตธมฺโม
ทำวัตรเย็น นำสวดโดย หลวงพ่อจรัญ ธิตธมฺโม
ทำวัตรเย็น นำสวดโดย หลวงพ่ออุทัย สิริธโร
พาหุงมหากา นำสวดโดย หลวงพ่อจรัญ ธิตธมฺโม
บทสวดพระคาถาชินบัญชร
บทสวดยอดพระกัณฑ์ไตรปิฎก
บทสวดโพชฌังคปริตร
พระคาถาสักกัตวา
หลวงพ่อชา สอนการทำสมาธิ
หลวงพ่อจรัญสอนกรรมฐาน ตอนที่ 3/9
หลวงพ่อจรัญสอนกรรมฐาน ตอนที่ 4/9
หลวงพ่อฤๅษี ลิงดำ สอนกรรมฐาน 40 ตอนที่ 1
หลวงพ่อฤๅษี ลิงดำ สอนกรรมฐาน 40 ตอนที่ 2
หลวงพ่อฤๅษี ลิงดำ สอนกรรมฐาน 40 ตอนที่ 3
หลวงพ่อฤๅษี ลิงดำ สอนกรรมฐาน 40 ตอนที่ 4
หลวงพ่อพุธ ฐานิโย สอนกรรมฐาน
ลิงค์ (Link): ข่าวสาร, ข้อมูล, บทความเกี่ยวกับน้ำท่วม
ดาวน์โหลด (Download): เอกสาร คู่มือเกี่ยวกับน้ำท่วม
หมายเลขโทรศัพท์ที่สำคัญ :
Ayutthaya Thai Flood 2011
น้ำท่วมกรุงเทพ ปี 2485 (Bangkok floods in 1942)
Nuidears Flood Control
mobile flood barrier
ถุงคลุมรถ
ข้อควรปฏิบัติขับรถช่วงน้ำท่วม
Thai PBS ฝ่าวิกฤตน้ำท่วม พบหมอรถ 1/5 (23 ต.ค.54
Thai PBS ฝ่าวิกฤตน้ำท่วม พบหมอรถ 2/5 (23 ต.ค.54
Thai PBS ฝ่าวิกฤตน้ำท่วม พบหมอรถ 3/5 (23 ต.ค.54)
Thai PBS ฝ่าวิกฤตน้ำท่วม พบหมอรถ 4/5 (23 ต.ค.54)
Thai PBS ฝ่าวิกฤตน้ำท่วม พบหมอรถ 5/5 (23 ต.ค.54)
Thai PBS ฝ่าวิกฤตน้ำท่วม - พบหมอบ้าน 1/6 (22 ต.ค.54)
เพลง ประสบทุกข์ ประสบภัย ฝ่าไปด้วยกัน (ขับร้องโดย พนักงานไทยพีบีเอส
เพลงน้ำใจไทย (ขับร้องโดย แอ๊ด คาราบาว)
|
|
|
|
|
|
|
|