BlogGang.com : : กัมม์ - การเรียกนามพระเจ้าแผ่นดิน

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว

การเรียกนามพระเจ้าแผ่นดิน

เจ้าสัวน้อย - พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว

.........................................................................................................................................................

เรื่อง การเรียกนามพระเจ้าแผ่นดิน

เหตุ ที่จะถามปัญหานี้ เนื่องจากรู้สึกว่าพระนามพระเจ้าแผ่นดินไทยนั้นสับสนมาก มีเรียกกันหลายอย่าง

ปัญหา การเรียกพระนามพระเจ้าแผ่นดินไทย แต่โบราณมาจนทุกวันนี้มีหลักเกณฑ์อย่างไร

ตอบ การเรียกพระนามพระเจ้าแผ่นดินไทย พะม่า มอญ มีวิธีเรียกคล้ายคลึงกัน อาจจำแนกออกเป็น ๑๐ อย่างด้วยกันคือ

๑. เรียกเวลาดำรงพระชนม์อยู่ โดยมากข้าแผ่นดินเรียกว่า ขุนหลวง พระเป็นเจ้า เจ้าชีวิต พระเจ้าแผ่นดิน ในหลวง ฯลฯ ในบานแผนกกฎหมายใช้ พระบาทสมเด็จพระบรมบพิตร พระพุทธเจ้าอยู่หัว

๒. เรียกตามชื่อเมืองที่ปกครอง โดยมากชาวเมืองอื่นเรียก ว่าพระเจ้าอู่ทอง พระเจ้ากรุงศรีอยุธยา พระเจ้าเชียงใหม่ พระเจ้าหงสาวดี พระเจ้าอังวะ พระเจ้ากรุงสยาม

๓.เรียกตามพระนามเดิม โดยมากชาวพื้นเมืองเรียก ว่าพระเจ้าอู่ทอง พระยาอู่ พระเจ้ามังลอง พระเจ้ามังระ ฯลฯ

๔. เรียกตามพระนามเดิมในสุพรรณบัตรว่า พระบาทสมเด็จพระปรเมทรมหามงกุฎ สุทธสมมติเทพย์พงศ์ วงษาดิศวรกษัตริย์ วรขัตติราชนิกโรดม จาตุรันตบรมมหาจักรพรรดิราชสังกาศ บรมธรรมิกมหาราชาธิราช บรมนาถบพิตร พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว *

๕. เรียกตามพระนามที่ถวายแต่ต้นราชวงศ์ว่า พระรามาธิบดี พระสรรเพชญ์ พระมหาธรรมราชา พระบรมราชา ฯลฯ ที่ ๑, ๒, ๓ ตามลำดับ

๖. เรียกในราชการเมืองล่วงรัชกาลแล้วว่า พระบรมโกศ พระพุทธเจ้าหลวง และสมเด็จพระอัยยกา โดยลำดับ

๗. เรียกตามปากตลาดเมื่อล่วงรัชกาลแล้วว่า ขุนหลวงเสือ ขุนหลวงทรงปลา ขุนหลวงหาวัด ขุนหลวงขี้เรื้อน และพระเจ้าเชลยตองอู

๘. เรียกพิเศษเพิ่มพระเกียรติยศว่า พระเจ้าช้างเผือก พระมหาจักรพรรดิ พระบรมไตรโลกนาถ พระเจ้าทรงธรรม พระนเรศวร์ พระนารายณ์ พระปิยมหาราช ฯลฯ

๙. เรียกตามลำดับก่อนหลังในราชวงศ์ว่า แผ่นดินต้น แผ่นดินกลาง ฯลฯ

๑๐. เรียกตามนามพระพุทธรูปที่สร้างขึ้นอุทิศถวายว่า พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกย์ และพระพุทธเลิศหล้านภาลัย

.......................................................................................................................................

* ข้อความในต้นฉบับไม่ตรงกับพระนามในพระสุพรรณบัฏ จึงสอบทานแก้ไข - สปศ.

.........................................................................................................................................................

คัดจากบันทึกรับสั่งสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
ประทาน หม่อมราชวงศ์ สุมนชาติ สวัสดิกุล

Create Date : 09 พฤษภาคม 2550

Last Update : 9 พฤษภาคม 2550 10:21:09 น.

0 comments

Counter : 2037 Pageviews.