รวยกับซวย

.............

 เขียนเล่าเรื่อง พระไพศาล วิสาโล

หลวงปู่ดู่ พรหมปัญโญ

เป็นพระมหาเถระที่มีลูกศิษย์ลูกหาทั่วประเทศ

 ไม่จำเพาะจังหวัดอยุธยา อันเป็นบ้านเกิด

และที่ตั้งของวัดสะแก

 อันเป็นสถานพำนักของท่านเท่านั้น

ตอนที่ท่านแรกบวช

ท่านมิได้ปรารถนามรรคผลนิพพานแต่อย่างใด

 หากต้องการเรียนรู้วิชาคงกระพันชาตรี

และเวทมนต์คาถา เพื่อสึกออกไปแก้แค้นโจร

ที่ปล้นบ้านโยมพ่อโยมแม่ของท่านถึง สองครั้งสองครา

แต่ต่อมาท่านได้คิด นึกสลดสังเวชใจ

ที่ปล่อยให้ความอาฆาตพยาบาท

ครอบงำจิตใจนานนับสิบปี

ในที่สุดท่านได้ตั้งจิตอโหสิกรรมแก่คนเหล่านั้น

แล้วมุ่งเจริญสมณธรรมอย่างจริงจัง

ในวัยฉกรรจ์ท่านได้เดินธุดงค์ติดต่อกัน

เป็นเวลาหลายปี

จนในที่สุดได้มาพำนักที่วัดสะแก

นับแต่นั้นก็ได้เป็นที่พึ่งทางใจแก่ญาติโยมมาโดยตลอด

ต่อมาราว ๆ ปี ๒๔๙๐ คือเมื่ออายุได้ ๔๓ ปี

ท่านตัดสินใจไม่รับกิจนิมนต์นอกวัด

ใครที่ตั้งใจกราบนมัสการหรือฟังธรรมจากท่าน

 แม้จะเดินทางไกลเพียงใด ก็ไม่ผิดหวังเลย

เพราะเมื่อมาถึงวัดสะแก จะเห็นท่านนั่งรับแขกหน้ากุฏิ

ตั้งแต่เช้าจรดค่ำ แม้กระทั่งเมื่อท่านชราภาพมากแล้ว

มีลูกศิษย์จัดทำป้ายกำหนดเวลารับแขก

เพื่อถนอมสุขภาพของท่าน

แต่ไม่นานท่านก็ให้นำป้ายออกไป

ด้วยความเมตตาที่ท่านมีต่อญาติโยมทั้งหลายนั้นเอง

ท่านมีวิธีสอนธรรมะแก่ญาติโยมอย่างแยบคาย

คราวหนึ่งมีศิษย์มากราบท่าน

โดยพาเพื่อนซึ่งเป็นนักเลงเหล้าตามมาด้วย

 เมื่อสนทนากับหลวงปู่ได้พักหนึ่ง

 ศิษย์ผู้นั้นได้ชักชวนเพื่อนให้สมาทานศีลห้า

พร้อมกับทำสมาธิภาวนา

นักเลงเหล้าผู้นั้นแย้งต่อหน้าหลวงปู่ว่า

“จะให้ผมสมาทานศีลและปฏิบัติได้ยังไง

ก็ผมยังกินเหล้าเมายาอยู่นี่ครับ”

หลวงปู่ดู่แทนที่จะคาดคั้นหรือคะยั้นคะยอเขา

กลับตอบว่า

 “เอ็งจะกินก็กินไปซิ ข้าไม่ว่า

 แต่ให้เอ็งปฏิบัติให้ข้าวันละห้านาทีก็พอ”

 ชายผู้นั้นเห็นว่านั่งสมาธิแค่วันละห้านาทีไม่ใช่เรื่องยาก

จึงรับคำหลวงปู่

นับแต่วันนั้นเขาก็นั่งสมาธิอย่างสม่ำเสมอ

ตามที่รับปากเอาไว้ ไม่ขาดแม้แต่วันเดียว

บางวันถึงกับงดกินเหล้ากับเพื่อน ๆ

 เพราะได้เวลาปฏิบัติพอดี

 เมื่อได้สัมผัสกับความสงบจากสมาธิภาวนา

เขาก็มีความสุข จึงโหยหาเหล้าน้อยลง

จนในที่สุดก็เลิกเหล้าไปโดยไม่รู้ตัว

หลังจากนั้นไม่นานเขาก็ละชีวิตทางโลก

อุปสมบทเป็นพระภิกษุและมุ่งมั่นกับการปฏิบัติธรรม

หลวงปู่รู้ดีว่าการขอร้องให้เขาเลิกเหล้านั้นเป็นเรื่องยาก

ดังนั้นแทนที่ท่านจะห้ามเขากินเหล้า

ท่านกลับขอให้เขาทำสิ่งที่ง่ายกว่านั้นคือ

 นั่งสมาธิแค่วันละห้านาที

ท่านรู้ดีว่าใครที่ทำสมาธิภาวนาทุกวันแม้จะไม่กี่นาที

ไม่นานก็จะเห็นอานิสงส์ของการปฏิบัติ

และปฏิบัตินานขึ้นเอง จนเลิกเหล้าได้ในที่สุด

อีกคราวหนึ่งมีชาวบ้านซึ่งมีอาชีพหาปลามานมัสการท่าน

 ก่อนกลับท่านขอให้เขาสมาทานศีล ๕

 เขารู้สึกลำบากใจ จึงกราบเรียนท่านว่า

 “ผมไม่กล้าสมาทานศีลห้า เพราะรู้ว่า

ประเดี๋ยวต้องไปจับปลา จับกุ้ง

 มันเป็นอาชีพของผมครับ”

หลวงปู่ตอบเขาว่า

 “แกจะรู้หรือว่า แกจะตายเมื่อไหร่

ไม่แน่ว่าแกเดินออกไปจากกุฏิข้าแล้ว

 อาจถูกงูกัดตายเสียกลางทางก่อนไปจับปลา จับกุ้ง ก็ได้

เพราะฉะนั้นเมื่อตอนนี้แกยังไม่ได้ทำบาปกรรมอะไร

ยังไง ๆ ก็ให้มีศีลไว้ก่อน”

แล้วท่านก็พูดต่อว่า

 “ถึงจะมีศีลขาดก็ยังดีกว่าไม่มีศีล”

หลวงปู่ไม่ได้บอกให้เขาเลิกอาชีพหาปลา

แต่ให้มีศีลเป็นหลักของชีวิต

 แม้จะทำได้บ้างไม่ได้บ้างก็ยังดีกว่าไม่มีหลักไว้เลย

คำชี้แจงของท่านทำให้ชายผู้นั้นยอมสมาทานศีลห้าในที่สุด

ท่านมีวิธีติงหรือเตือนที่แยบคาย

คราวหนึ่งมีชายผู้หนึ่งมาขอเช่าพระอุปคุตที่วัด

เพื่อนำไปบูชา เขาให้เหตุผลว่า บูชาแล้วจะได้รวย

 เมื่อเขามากราบหลวงปู่ดู่ ท่านก็เปรยขึ้นมาว่า

 “รวยกับซวย มันใกล้ ๆ กันนะ”

เพื่อนของชายผู้นั้นจึงถามท่านว่า “ใกล้กันยังไงครับ”

“มันออกเสียงคล้ายกัน” ท่านตอบ

สักครู่ท่านก็ขยายความว่า

“จะเอารวยน่ะ จะหามายังไงก็ทุกข์ จะรักษามันก็ทุกข์

หมดไปก็ทุกข์อีก กลัวคนจะจี้จะปล้น

ไปคิดดูเถอะ มันไม่จบหรอก มีแต่เรื่องยุ่ง เอาดี ดีกว่า”

ถึงรวยก็ยังทุกข์ ความดีหรือธรรมะต่างหาก

ที่ช่วยให้พ้นทุกข์ได้






ขอบคุณที่มา fb. วัดป่าสุคะโต เพื่อธรรมะและธรรมชาติ