๑) คำพูดนั้น ยั่วยุก่อให้เกิดการกระทำความผิดที่ใกล้จะเกิด
๒) คำพูดที่ จะก่อให้เกิดการกระทำผิดหรือความรุนแรงเกิดขึ้นในโดยอัตโนมัติ ในลักษณะที่ถือเป็น Fighting Words
๓) คำพูดที่ ถือเป็นข่มขู่อย่างแท้จริง (True Threats)
๔) การกระทำหรือภาพในลักษณะ เป็นการลามกอนาจาร (Obscenity)
๕) ภาพลามกที่เป็นภาพของเด็ก (Child pornography)
๖) ถ้อยคำที่ถือเป็นการหมิ่นประมาท (Defamatory speech)
๗) ถ้อยคำที่เกี่ยวข้องกับการค้า ที่มีลักษณะเป็นเท็จ หรือ ฉ้อฉล (False or misleading speech) ซึ่งเกี่ยวข้องกับการขาย หรือ การให้บริการ หรือ การเสนอให้มีการกระทำผิด

ก) กฎเกณฑ์ที่ควบคุม Content-Based คือ การควบคุมการชุมนุมหรือการแสดงความคิดหรือการพูด โดยพิจารณาจาก ถ้อยคำ หรือเนื้อหาสาระของผู้พูดหรือผู้ชุมนุมเป็นสำคัญ กรณีนี้ รัฐอาจจะวางกฎเกณฑ์ ที่เหมาะสม (Reasonable regulation) ที่เป็นการจำกัด หรือกำหนดเงื่อนไขในการใช้สิทธิดังกล่าว โดยกำหนดขั้นตอน หรือ เวลา หรือ สถานที่ ได้ เป็นต้นว่า ในกรณีที่มีการขออนุญาตเดินขบวนพาเหรด หรือ การชุมนุม ๒ กลุ่มในเวลาและสถานที่เดียวกัน การกำหนดอนุญาตให้สองกลุ่มใช้สถานที่ในเวลาเดียวกัน จึงทำไม่ได้ ด้วยเหตุนี้ รัฐจึงวางกฎเกณฑ์เกี่ยวกับการขออนุญาตในการชุมนุมได้ แต่จะปฏิเสธไม่อนุญาต โดยพิจารณาจากเนื้อหาของการชุมนุม เป็นสำคัญไม่ได้

ในกรณีนี้ รัฐอาจจะกำหนดกฎเกณฑ์ ที่ห้ามกลุ่มผู้ชุมนุม เข้าไปในสถานที่เอกชน กำหนดรายละเอียดการใช้เครื่องเสียงหรืออุปกรณ์ที่ห้ามรบกวนความปกติในการใช้ชีวิตของประชาชนเกินสมควร รวมถึงการชุมนุมในเวลาที่ประชาชนพักผ่อน เช่น ห้ามชุมนุมในเวลา ๐๒.๐๐ น. เป็นต้น การกำหนดห้ามชุมนุม โดยเด็ดขาดย่อมไม่สามารถกระทำได้ รวมถึงการห้ามหรือการจำกัดสิทธิชุมนุม รัฐจะต้อง แสดงให้เห็นว่า การบัญญัติกฎหมายนั้น เป็นสิ่งที่จำเป็นในการคุ้มครองผลประโยชน์ของรัฐ และ วิธีการที่กำหนดนั้นนำไปสู่ผลสำเร็จ อันเป็นวิธีการที่ร้ายแรงน้อยที่สุดในบรรดาวิธีการหรือทางเลือกที่มีนั้น (Narrowly tailored to a compelling interest) กล่าวอีกนัยหนึ่ง ศาลจะพิจารณาว่า

๑) กฎเกณฑ์นั้น บัญญัติเพื่อควบคุมเกี่ยวกับ Content หรือ สารัตถะในการพูดหรือการชุมนุม
๒) กฎเกณฑ์ที่ใช้ เป็นสิ่งที่จำเป็นเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ที่จำเป็นอย่างยิ่งของรัฐหรือประโยชน์สาธารณะ (Necessary to achieve a compelling interest of state.)
๓) กฎเกณฑ์ที่ใช้นั้น เป็นวิธีการที่จะทำให้บรรลุวัตถุประสงค์ที่สำคัญอันยิ่งยวดได้อย่างจริงจัง และ เป็นวิธีการที่รุนแรงหรือไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ (Be narrowly tailored to a compelling interest) หากฝ่ายรัฐ ที่ออกกฎเกณฑ์นั้น สามารถพิสูจน์ ถึงความจำเป็นและตามกฎเกณฑ์ข้างต้นแล้ว กฎเกณฑ์ที่ออกมาย่อมชอบด้วยรัฐธรรมนูญ

ข) กฎเกณฑ์ที่ควบคุม Content – Neutral คือ การควบคุมการพูดหรือการชุมนุม ที่โดยเนื้อหาของกฎหมายนั้นไม่ได้เกี่ยวข้องกับเนื้อหา หรือ Content โดยตรงของการชุมนุมโดยตรง กล่าวคือ ไม่ถือว่าเป็นกฎเกณฑ์ที่กระทบต่อสิทธิขั้นพื้นฐานโดยตรง กฎหมายจะชอบรัฐธรรมนูญได้ หากรัฐบาลได้แสดงให้เห็นว่า กฎเกณฑ์นั้นชอบด้วยเหตุผล ตามหลัก Rationality Standard กล่าวคือ รัฐบาลมีวัตถุประสงค์ที่ชอบด้วยกฎหมาย (legitimate Interest) และการวางกฎเกณฑ์นั้น มีเหตุผลที่จะทำให้วัตถุประสงค์นั้น บรรลุกฎหมายได้ กรณีนี้ รัฐจะต้องพิสูจน์ว่า

๑) กฎเกณฑ์นั้น ไม่ได้บัญญัติเพื่อควบคุม Content-Based แต่เป็น Content-Neutral
๒) กฎเกณฑ์นั้น เป็นสิ่งที่จำเป็นในการบรรลุวัตถุประสงค์อันสำคัญในการรักษาผลประโยชน์ของรัฐ
๓) กฎเกณฑ์นั้น เปิดโอกาสให้ประชาชน มีทางเลือกในการชุมนุม หรือเสนอความคิดเห็นนั้นได้ พอสมควรด้วย
๔) จะต้องเป็นทางเลือกที่รุนแรงน้อยที่สุดในบรรดาทางเลือกที่จำเป็นที่มีอยู่ในการบรรลุวัตถุประสงค์หรือผลประโยชน์ของรัฐ

กฎหมายที่บัญญัติขึ้นมานั้น จะต้องมีลักษณะที่ชอบด้วยรัฐธรรมนูญ ทั้งเนื้อหาที่เป็นลายลักษณ์อักษร และชอบด้วยกฎหมายในการบังคับใช้กฎหมาย กฎหมายที่กำหนดห้ามมิให้เดินขบวนหรือชุมนุม เพื่อแสดงการข่มขู่ให้บุคคลอื่นหวาดกลัว ซึ่งถือเป็น Fighting Words จึงบัญญัติขึ้นบังคับใช้ได้ หากปรากฎว่ามีภยันตรายที่ใกล้จะเกิดหรือจะต้องเกิดขึ้นอย่างแน่แท้ แต่อย่างไรก็ตาม กฎหมายบางฉบับ แม้บทบัญญัติตามลายลักษณ์อักษรจะชอบด้วยรัฐธรรมนูญ แต่วิธีการบังคับใช้ อาจจะมีปัญหา เพราะวัตถุประสงค์ของกฎหมาย กับการนำมาประยุกต์ใช้ หรือบังคับใช้ อาจจะไม่ชอบด้วยกฎหมาย เป็นต้นว่า การใช้กฎหมายตาม พ.ร.บ. รักษาความสะอาด ที่โดยลายลักษณ์อักษรนั้นชอบด้วยรัฐธรรมนูญ แต่การนำมาใช้เพื่อควบคุม และจัดการกับการชุมนุม อาจจะมีปัญหาขัดรัฐธรรมนูญได้ เพราะวัตถุประสงค์ของกฎหมายเพื่อรักษาความสะอาด ไม่ใช่ เพื่อรักษาความสงบเรียบร้อย การนำกฎหมายรักษาความสะอาดมาจัดการควบคุมการชุมนุม จึงไม่ใช่วิธีการที่จะนำไปสู่ความสงบเรียบร้อยที่สมเหตุสมผล ด้วยเหตุนี้ จึงจำเป็นต้องมีกฎหมายที่กำหนดขั้นตอนวิธีการชุมนุม หรือ เวลา หรือ สถานที่ ในการชุมนุม ให้แก่ประชาชน เพื่อให้บ้านเมืองเกิดความสงบสุข และขณะเดียวกัน สิทธิและเสรีภาพของประชาชนในการชุมนุมหรือการพูดได้รับการคุ้มครอง ตามความมุ่งหมายของรัฐธรรมนูญ

๒.๓) เงื่อนไขเกี่ยวกับประเภทสถานที่ในการออกกฎเกณฑ์ กฎหมายที่กำหนดเขต หรือพื้นที่ ในการใช้สิทธิและเสรีภาพในการชุมนุม ก็สามารถบัญญัติขึ้นได้ เช่น การห้ามชุมนุมในบริเวณใกล้เขตศาล โรงเรียน หรือ สถานที่ราชการอื่น ๆ หากรัฐบาลมีเหตุผลอันสมควรและจำเป็นที่จะต้องกำหนดกฎเกณฑ์เช่นนั้น เป็นต้นว่า หากปล่อยให้มีการชุมนุมในเขตดังกล่าว จะกระทบต่อความบริสุทธิ์ยุติธรรมในการการบริหารงานยุติธรรมของรัฐ หรือ ผลประโยชน์ของนักเรียนในการด้านการศึกษา หรือ ผลประโยชน์ในการบริหารงานฝ่ายบริหาร ที่ไม่มีทางเยียวยาแก้ไขได้ ด้วยเหตุนี้ การกำหนดกฎเกณฑ์ในการจำกัดสิทธิ์ จึงจะต้องพิจารณา ปัจจัยเกี่ยวกับสถานที่ในการชุมนุม ดังนี้

๑) Public Forum หรือ การชุมนุมในสถานที่สาธารณะทั่วไป การกำหนดกฎเกณฑ์ในการจำกัดสิทธิในการชุมนุม รัฐจะต้องพิสูจน์ว่า มาตรการที่วางไว้เป็นสิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่งยวด (Necessary) และ เป็นวิธีการที่สำคัญในการทำให้บรรลุถึงวัตถุประสงค์ที่สำคัญยิ่งนั้น (Promote compelling state interest)

๒) Limited Public Forum หรือ การชุมนุมในเขตที่เป็นของราชการแต่เปิดโอกาสให้ประชาชนได้เข้ามาใช้บริการ ในบางครั้งบางคราว เช่น มหาวิทยาลัย หรือ โรงเรียนของรัฐบาล เป็นต้น การกำหนดกฎเกณฑ์ในการควบคุมการใช้เสรีภาพในการชุมนุม นอกจากการดำเนินการของมหาวิทยาลัยหรือโรงเรียนปกติ จึงสามารถกระทำได้ แต่จะต้องเป็นไปตามหลักเสมอภาค ไม่เลือกปฏิบัติ

๓) Non-Public Forum หรือ การกำหนดกฎเกณฑ์ในการชุมนุมในพื้นที่ที่เป็นของรัฐโดยแท้ เป็นต้นว่า ทำเนียบรัฐบาล หรือ สถานที่ราชการที่ไม่ได้เปิดให้ประชาชนเข้ามาใช้บริการเป็นการทั่วไป หากรัฐต้องการกำหนดกฎเกณฑ์ในการชุมนุม ย่อมสามารถกระทำได้อย่างกว้างขวาง แต่จะต้องเข้าเงื่อนไขดังนี้

๓.๑) ต้องเป็นกฎเกณฑ์ที่ควบคุมเกี่ยวกับสถานที่ เวลา และ ขั้นตอนการปฎิบัติที่ไม่เกี่ยวเนื่องกับเนื้อหาในการพูด หรือเป็น Content-Neutral
๓.๒) ต้องเป็นกฎเกณฑ์ที่นำไปสู่ผลประโยชน์ที่ชอบด้วยกฎหมายของรัฐ
๓.๓) ต้องเป็นกฎเกณฑ์ที่สมเหตุสมผล

๒.๔) การพิจารณาว่ากฎเกณฑ์นั้น จะชอบด้วยรัฐธรรมนูญหรือไม่

๑) Overbreadth Doctrine คือ กฎเกณฑ์ที่กำหนดจะต้องไม่มีลักษณะกว้างขวางเกินสมควร แม้ว่าการกระทำการดังกล่าวจะถือว่าเป็นความผิดตามกฎหมาย หรือ ไม่ได้ความคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญก็ตาม แต่กฎเกณฑ์ควบคุมการชุมนุมจะต้องมีลักษณะที่ไม่กว้างจนถึงขนาดที่ฝ่ายตรงข้ามของรัฐบาล หรือฝ่ายที่ไม่เห็นด้วยกับความเห็นของรัฐบาลไม่สามารถแสดงความเห็นที่แตกต่างได้ หรือ อาจจะเป็นการเปิดโอกาสให้ผู้มีอำนาจพิจารณาใช้อำนาจอย่างกว้างขวาง ในการพิจารณาอนุมัติการชุมนุม หรือ เป็นการใช้อำนาจโดยไม่ชอบได้ เช่น การให้อำนาจอย่างไม่จำกัดแก่ หัวหน้าตำรวจ หรือ คณะกรรมการ ที่จะพิจารณาคำขออนุญาตชุมนุม อย่างกว้างขวาง ไร้ขอบเขตจำกัด หรือ ไม่พื้นฐานกฎเกณฑ์ในการในการปฏิเสธคำขออนุญาตนั้น

๒) Void / Vagueness Doctrine คือ กฎเกณฑ์นั้น จะต้องมีลักษณะที่ไม่คลุมเครือ กล่าวคือ ประชาชนได้รับการแจ้งล่วงหน้าในการบังคับใช้กฎหมายนั้น และ ประชาชนจะต้องได้รับกระบวนการพิจารณาคำร้องหรือคำขอ และ กระบวนการพิจารณาชั้นศาลอย่างเสมอภาค และเป็นธรรม กฎเกณฑ์นี้ จะช่วยให้ประชาชนได้เข้าใจ และรู้ถึงสิทธิและหน้าที่ของตนเอง และ ยังเป็นการจำกัดสิทธิ์ของตำรวจในการจับกุมบุคคล กฎเกณฑ์ ที่ไม่เกี่ยวข้องกับสิทธิขั้นพื้นฐาน แต่เป็นกฎเกณฑ์ที่มีผลต่อสิทธิทางเศรษฐกิจ รัฐย่อมมีอำนาจออกได้อย่างแทบไม่มีข้อจำกัด เป็นต้นว่า การห้ามขับรถโดยประมท หรือ ขับรถโดยไม่มีใบขับขี่ เป็นต้น ต

๓) Equal Protection คือ หลักความเสมอภาค กล่าวคือ จะต้องบังคับใช้กฎเกณฑ์ต่าง ๆ อย่างเสมอภาค ไม่เลือกปฏิบัติอันเนื่องมาจาก เพศ เชื้อชาติ หรือ ผิวสี หรือกลุ่มคน เป็นต้น

๒.๕) ปัจจัยที่ใช้ในการพิจารณาเสรีภาพในการชุมนุม กับ กฎเกณฑ์ที่ใช้บังคับ การปกป้องเสรีภาพในการพูดและการชุมนั้น เป็นสิ่งที่รัฐต้องให้หลักประกัน แต่ไม่ใช่ว่า สิทธิและเสรีภาพในการพูดนั้นจะไม่ใช่มีข้อจำกัด ตัวอย่างเช่นในสหรัฐอเมริกานั้น ศาลสูงสุดสหรัฐฯ ได้รับรองว่า กฎหมาย Espionage Act of 1917 ชอบด้วยรัฐธรรมนูญ ในคดี Schenck (๑๙๑๙) โดยให้เหตุผลว่า เสรีภาพนั้นจะต้องชั่งน้ำหนักกับ การรักษาความมั่นคงและความปลอดภัยของชาติเป็นสำคัญ ศาลสูงสุดสหรัฐฯ ได้วางหลักเกณฑ์ว่า หากการชุมนุมหรือการใช้เสรีภาพนั้น ก่อให้เกิดผลบางประการขึ้นแล้ว ย่อมไม่ได้รับการคุ้มครอง ได้แก่

๑) การพูดหรือกล่าวถ้อยคำอันเป็นเท็จ ที่จะก่อให้เกิดความตระหนกตกใจ (Falsely shouting) แก่ประชาชน
๒) การพูดหรือกล่าวถ้อยคำที่ก่อให้เกิดภยันตราย และทำให้เกิดขึ้นซึ่งภยันตรายแก่ประชาชน อย่างแน่แท้ (Create clear and present danger)
๓) น่าจะก่อให้เกิดผลร้ายเกิดขึ้นจากการกระทำนั้นขึ้นได้ (Harmful result) ตามหลักความใกล้เคียงอย่างยิ่งต่อผลสำเร็จ (Proximity and degree) หรือ Bad tendency test
๔) การคุ้มครองการใช้สิทธิเสรีภาพนั้น จะไม่ขยายไปถึงภาวะที่บ้านเมืองไม่ปกติ เช่น ภาวะสงคราม เป็นต้น

Create Date : 01 สิงหาคม 2551
Last Update : 18 มิถุนายน 2553 13:26:07 น.		2 comments
Counter : 2118 Pageviews.
Share Tweet