|
โลกแห่งซีรีย์ของผู้กำกับชุนอิ อิวาอิ (วาระครบรอบ ๔๗ ขวบพอดิบ พอดี)
เมื่อวานนี้ ผู้เขียนได้ออกไปซื้อเค้กมาหนึ่งชุด ความจริงแล้วเป็นเรื่องปกติ ที่ผู้เขียนมักจะออกไปหาอะไรกินในห้าง โดยเฉพาะห้างๆหนึ่ง ที่ผู้เขียนมักแวะไปด้อมๆมองๆร้านเบเกอรีเจ้าประจำ และที่สำคัญ มักจะไปหลังสี่ทุ่มเพื่อให้ได้ราคาเค้กในราคาพิเศษ เป็นราคาพิเศษที่จะมอบให้เป็นของขวัญแก่ "สหายสนิท" ที่รู้จักมักจี่กันมานาน ในฐานะที่วันนี้เป็นวันคล้ายวันเกิดในรอบ ๔๗ ขวบ เป็นความนาน ที่แม้จะไม่เคยได้สมัครทักทายตัวเป็นๆ แต่เกิดจากการได้ติดตามผลงานต่อเนื่องมาร่วมสิบกว่าปี นับจากงานลิขสิทธิ์ชิ้นแรกที่ชื่อ Love Letter จากผลงานการกำกับของ "ชุนจิ อิวาอิ"
และเป็นเรื่องปกติแทบทุกปี ที่สหายสนิทข้างเดียวของผู้เขียน มักไม่เคยมาร่วมความปรารถนาดีจากใจจริงของผู้เขียนเลยสักครั้ง ทำให้เค้กทุกก้อนที่ร่วมพิธี ตกกลายเป็นสิ่งอภิสิทธิ์ในการรับประทานของผู้เขียนเสมอ วันนี้ก็ยังเป็นการลองใจอีกหนึ่งปี ว่าเค้กก้อนที่แช่ตู้เย็นที่ว่านี้ เจ้าของวันเกิดตัวเป็นๆ จะให้เกียรติ์ต่อจิตภาวนาของตัวผู้เขียนรึไม่? ซึ่งถ้าไม่! ก็มิใช่เรื่องซีเรียสอะไร เพราะตกดึกทีไร สภาพหิวโซก็มักมาเยือนผู้เขียน อย่างที่เคยเป็นในทุกคืน .....................อยู่ดี
ความจริง ถ้าเทียบอายุของผู้กำกับอิวาอิ กับอายุของตัวผู้เขียนแล้ว ผกก. อิวาอิ น่าจะเป็นเพื่อนพ่อ มากกว่าความเป็นเพื่อนกับตัวผู้เขียนสักอีก แต่ตราบใดที่บิดาของผู้เขียน ยังคงชอบดูงิ้วของสมาคมจีนแคระ และยังมีความสุขกับการได้ฮัมเพลงเทียนมีมี้อยู่ ผลงานทุกชิ้นของอิวาอิ จึงน่าจะเข้าทางผู้เขียนมากกว่าผู้เป็นพ่อเสียทุกทาง อิวาอิ คนที่รับประทานเงินบาทของผู้เขียน เกือบทุกชุดลิขสิทธิ์ นับตั้งแต่มีผลงานลิขสิทธิ์ออกวางจำหน่ายในสยามประเทศ ถึงแม้ว่าจะมีอีกหลายผลงาน ที่เป็นปริศนาทำไมน้อ! ถึงไม่ยอมเอามาจำหน่าย ในเมืองไทย ถึงอย่างนั้นก็ตามที ผู้เขียนก็ไม่เคยแทงข้างหลังเพื่อนท่านนี้ ด้วยการไปลงไปโหลด หรือหยิบยืมต้นฉบับของเพื่อนข้างบ้าน เพื่อมาก๊อปปี้ซ้ำ ก็สู้ทนสะสมสตงสตางค์ให้ครบจำนวน เพื่อสะสมเป็นการครอบครองคอเลคชั่นส่วนตัว และจัดทำพื้นที่เก็บรักษาพิเศษ เพื่อกันการหยิบยืมซึ่งๆหน้า ยามที่มีมิตรมาเยี่ยมถึงถิ่น แล้วมักเป็นประเภทไม่ชอบกลับไปแบบมือเปล่า ต้องมีอะไรติดไม้ติดมืออยู่เสมอ ยิ่งชื่อเสียงบ่มเพาะของนายอิวาอิ มักจะเป็นงานที่เรียกแขกดีชะมัด ดังนั้น ก่อนที่จะรู้ถึงผลงานของเขา ควรมาทำความรู้จักประวัติของหมอนี้ กันสักนิดดีกว่า
ผกก. ชุนอิ อิวาอิ (Shunji Iwai) แกเกิดวันที่ ๒๔ มกราคม ค.ศ. ๑๙๖๓ ภูมิลำเนาเกิดทางตอนเหนือคนเมืองเซนได เส้นทางการศึกษาก็ต้องเรียกว่า มาทางสายนิเทศศิลป์โดยตรง สำเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยโยโกฮามา ในปี ๘๗ ถัดมาอีกหนึ่งปี ก็ได้เข้าทำงานในสายที่ได้ร่ำเรียนมา อยู่ในแวดวงความบันเทิง โดยเริ่มจากตำแหน่งเทือกๆทั่วไปแบบสัพเพเหระ ทั้ง ผู้กำกับซีรีย์ เขียนบท ตัดต่อ และมิวสิควีดีโอ
มีผลงานเป็นรูปธรรมชิ้นแรก ก็เป็นซีรีย์เรื่อง Ghost Soup ค่ายฟูจิทีวี.ในปี ๙๒ เป็นงานที่อิวาอิทุ่มเทประกอบทำเกือบทุกอย่าง ซีรีย์ตอนเดียวจบ เมื่อเด็กหนุ่มซุซุกิ อิชิโระต้องเข้ามาอยู่ในอพาร์ตเมต์ก่อนวันคริสตมาสอีฟ แล้วมาเจอะผู้ร่วมอาศัยอพาร์เมนต์ ที่มีนานา (เล่นโดย รานราน ซุซูกิ ป๊อปทีนเอจยุคนั้น และยังตามไปเล่นใน Love Letter ในบท ซานาเอะ โออิกาวา) กับ เมล (เล่นโดยเดฟ สเปคเตอร์ ที่เล่นเป็นGary ใน One Miss Call) ซึ่งมีแผนจะจัดปาร์ตี้คริสตมาสให้ห้องดังกล่าว จากนั้นก็มีการวางแผนขจัดต่างฝ่าย ศึกชิงห้องจึงเกิดขึ้น แล้วมีอาหารเป็นส่วนประกอบ เป็นซีรีย์โวกแวกโวยวาย ที่ดูเบาสมองตามสภาพกาลเวลาที่ไม่น่าเชื่อว่าเป็นงานของอิวาอิเขา (หาดูเรื่องนี้ได้จาก //v.youku.com แต่ต้องทำใจว่า ไม่ใช่อิวาอิในคราบปัจจุบัน)
ถัดมาในปีเดียวกัน อิวาอิกำกับและเขียนบทซีรีย์ตามประสาคนหนุ่มไฟแรง ที่เพิ่งจบหมาดๆ ในเรื่อง Geshi monogatari ซีรีย์เรื่องนี้แทบไม่มีรายละเอียด ในเนื้อหา รู้แต่เพียงว่าฉายในกลางเดือนกันยา ปี ๙๒ เวลาออกฉาย ๒๐ นาที สั้นพอที่ทำให้การรอรถเมล์บางสาย เป็นเรื่องที่ดูจะยาวนานกว่าสักอีก) แถมดาราก็ไม่รู้จักสักคน จะดีกว่า ถ้าลืมๆผลงานทางทีวีสักชิ้นของผกก.อิวาอิไป
แต่งานทางทีวีที่ชวนงง คงไม่เท่ากับใครถ้าเคยได้ดูเรื่อง Fried Dragon Fish ในปี ๙๓ เรื่องที่ไม่ได้เกี่ยวอะไรกับปลา แต่ว่าด้วย ระบบปฎิบัติการทางคอมพิวเตอร์ของบริษัทเดลต้า แต่มาคลุเคล้าดราม่าและ อภิปรัชญาจัดๆ เมื่อบริษัทเดลต้ากำหนดซอฟแวร์ที่ชื่อ ดรากอน ฟิช เป็นโปรแกรมที่คุมชะตากรรมของความลับบางอย่าง จนกระทั่งเกิดการมีการหักหลัง ชิงไหวชิงพริบ และเปิดเผยความจริงบางสิ่งที่เปลี่ยนแปลงชีวิตของผู้ที่เกี่ยวข้อง เรื่องนี้มีดารายุ่นที่กินเงินบาทจากตาเป็นเอก อย่างพี่ทาดะโนบุ อาซาโน ที่ไม่ว่าเฮียแกเล่นเรื่องอะไร มักเป็นหนังที่ดูยากเสมอ เป็นเพื่อนกับแกก็เหนื่อยอย่างนี้แหละ
แต่งานที่เริ่มสร้างชื่อให้แก่เขา และไม่อยากให้พลาด เป็นซีรีย์ดราม่าเรื่อง Fireworks : Should We See It from the Side or the Bottom? ในปี ๙๓ เป็นซีรีย์สั้นๆของเด็กกลุ่มหนึ่งในเมืองอิโอกะ เมืองที่จะมีการจัดเทศกาลดอกไม้ไฟขึ้น เจ้าหนูโนริมิชิ เจ้าหนูโยสุเกะและเพื่อนพ้องของโรงเรียน ต่างถกเถียงกับเกี่ยวกับ การกระจายตัวของดอกไม้ไฟ ว่าตกลงมันกระจายเป็นทรงอ้วน หรือทรงกว้างกันแน่ เป็นความวุ่นวายในช่วงเปิดตัว ก่อนจะตามติดมาด้วยเหตุอลวนวุ่นวายต่างๆนาๆ ที่หนักหนาขึ้น ทั้งปัญหาครอบครัว ความสัมพันธ์ของญาติมิตร การหย่าร้าง การทะเลาะเบาะแว้ง และการพลัดพรากของเพื่อนสนิท (ตอนนั้นเมกูมิ โอกินาเล่นเป็นหนูนาซูนะ น่ารักน่าหยิกเอาม๊ากๆ แต่พอมาเล่นในJu-On ผู้เขียนต้องเร่งหาสายสิญจ์มาแก้มนต์พลัน) เป็นซีรีย์ของอิวาอิที่ได้เสียงตอบรับอยู่ในเกณฑ์ดี และมีรางวีรางวัลเป็นเครื่องการันตีจาก สมาคมผู้กำกับแห่งประเทศญี่ปุ่น (The Japanese Director s Association) (หาชมได้จากเว็บ yoshigi450@youtube มีประมาณห้าคลิปสะกิดต่อมซึ้งบริบูรณ์)
แต่เห็นได้รับความชื่นชมเช่นนี้ ไม่ได้หมายความว่าจะไม่มีเสียงวิจารณ์ติติงเอาเสียเลย อย่างน้อยก็ยังโดนนักวิจารณ์รุ่นเดอะ ปรามาสผลงานการกำกับของอิวาอิ ว่า สไตล์การกำกับของเขาขาดซึ่งของความลึก (lacking depth) และรูปแบบก็ไม่ได้สร้างความรู้สึกแปลกใหม่ให้กับวงการแต่อย่างใด เผลอๆกับเป็นการหยิบยืม สไตล์การกำกับของผู้กำกับยุค ๗๐ อย่าง ชูจิ เทรายามา (รู้จักสองเองอะ คือ Video Letter กับ Boxer)
นอกจากนี้อิวาอิยังทิ้งท้าย ร่วมกำกับงานทางทีวี ของผู้กำกับหลายท่าน ใน If: Moshimo ในปี ๙๓ ที่มีผกก. H2 และ Ikagami สาส์นสั่งตาย อย่าง ทากายุกิ ยามาดะ และ ผกก. Udon บะหมี่สร้างชาติ อย่าง Katsuyuki Motihiro ร่วมถึงผู้กำกับท่านอื่นอีกหลายชีวิต ก่อนที่อิวาอิ จะคิดการใหญ่ เข้าไปมีโอกาสจับงานภาพยนตร์ ในปี ๙๕ จนไม่หวนกลับมาสู่วงการทางโทรทัศน์อีกเลย
ว่าจะเขียนต่อในโลกทางภาพยนตร์ของอิวาอิ แต่ไปต่อไม่ไหว เพราะผลงานของพี่ท่านที่สร้างไว้ ช่างมากมายเหลือเกิน ล่าสุด ไปเผชิญโชคในโลกของอุตสาหกรรมฮอลิวู้ดใน NewYork I love you ที่ต้องกำกับในตอนของคู่รักระหว่างออร์แลนโด บลูม ในมาดนักดนตรี กับ คริสติน่า ริชชี่ ในฐานะผู้ช่วยผู้กำกับ เป็นรักแบบไม่ต้องเห็นหน้า แต่ทว่างานดอสโตเยฟสกีช่วย เติมเต็มความรู้สึกได้ เออ ! พล็อตอย่างนี้เฮียแกก็คิดได้น้อ
เอาเป็นงานค่อยเขยิบโลกของ ชุนอิ อิวาอิ ในคราวหน้า คงสักประมาณระยะเวลา ครบรอบ ๔๗ ปีกับอีก ๑ เดือน ค่อยมาว่ากันใหม่ หรืออาจจะสักปีหน้า จะได้ครบ ๔๘ ปีพอดี เพราะตอนนี้มีซีรีย์ให้ต้องทยอยดู ชุดใหญ่ อาจไม่ส่าแก่ใจท่านมะนาวเพคะ ที่รอ้งขอ เพราะผู้เขียนแล้ว นอกจากกรอบของโลกซีรีย์แล้ว ที่เหลือก็ไปไม่เป็นอยู่เช่นกัน
อย่างไรแล้วก็ Otajobi Omedeto แฮปปี้โนะสุโค้ยยแบบอี้เดสนะ นายชินจิ........ ข้อมูลจาก //www.imdb.com Shunji Iwai bilgraphy by Johnathan Crow //www.wikipedia.com //www.allmovie.com
Create Date : 24 มกราคม 2553 | | |
Last Update : 27 มกราคม 2553 0:21:13 น. |
Counter : 2134 Pageviews. |
| |
|
|
|
|
หลับ
เช้าเข้าเราก็ยัง....................................หลับได้ สายสบายเราไม่วาย ............................หลับต่อ บ่ายหน่ายแหนงเอนกาย........................หลับนิด คงพอ เย็นยาวหาวเหวอว้อ..............................หลับเถอะ คงดี
เช้าพรุ่งนี้มีงาน......................................หลับยาก สายเข้ายิ่งลำบาก..................................หลับเหรอ? บ่ายสิงานยิ่งมาก...................................หลับอู้ บ่คิด เย็นแล้วอาจต้องเพ้อ...............................หลับหลับ หลับหลับ...........
Create Date : 13 ธันวาคม 2552 | | |
Last Update : 31 มกราคม 2553 12:58:17 น. |
Counter : 784 Pageviews. |
| |
|
|
|
|
หัวอกของคนเป็นพ่อ
พระคุณพ่อ ก่อร่าง สร้างลูกรัก พระคุณพ่อ แน่นหนัก เป็นหลักฐาน พระคุณพ่อ ต่อชีวิต จิตวิญญาณ พระคุณพ่อ เจือจาน แจกน้ำใจ พระคุณพ่อ ห่อหุ้ม อุ้มกายจิต พระคุณพ่อ เสมือนมิตร จิตสดใส พระคุณพ่อ อยู่เคียงข้าง มิห่างไกล พระคุณพ่อ ห่วงใย ในลูกยา พระคุณพ่อ เป็นความหมาย ของชายแกร่ง พระคุณพ่อ เป็นเรี่ยวแรง แสวงหา พระคุณพ่อ เป็นเสาหลัก ปักชีวา พระคุณพ่อ เป็นแนวหน้า นำครอบครัว พระคุณพ่อ คุ้มครอง ปกป้องลูก พระคุณพ่อ นำทางลูก ทุกถิ่นทั่ว พระคุณพ่อ ปกป้องภัย ไม่พันพัว พระคุณพ่อ เป็นรั้ว แห่งความรัก พระคุณพ่อ จึงยิ่งใหญ่ แผ่ไพศาล พระคุณพ่อ จึงเปรียบปาน เป็นเสาหลัก พระคุณพ่อ จึงจริงใจ แจ่มใสนัก พระคุณพ่อ จึงประจักษ์ กลางดวงใจ
กลอนแสนซาบซึ้ง จาก //pakakal.exteen.com
|
Create Date : 05 ธันวาคม 2552 | | |
Last Update : 5 ธันวาคม 2552 20:10:05 น. |
Counter : 980 Pageviews. |
| |
|
|
|
|
เศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบลตัวแม่
เคยคิดเสมอว่า ในแต่ละปี เรื่องของการแจกรางวัล เป็นสิ่งที่สร้างชีวิตชีวาให้กับการดำรงอยู่ยังผืนโลกใบนี้ แม้จะทำได้แค่เพียงตามลุ้น ตามเชียร์และร่วมดีใจไปกับเขา ประมาณว่า........เล็งเอาว่าจะได้ใคร และถ้าตรงใจ ก็จะได้เอาไปอวดภูมิพยากรณ์ แต่ถ้าพลาด!.........ก็ช่างมันปะไร ในเมือ่ไม่ได้มีส่วนได้ส่วนเสีย อีกทั้งก็ไม่ได้เป็นสายญาติห่างๆ เคยจินตนาการในวัยเด็กว่า.........ถ้าสมมติเผลอเกิดได้เข้ารอบลึกๆ แล้วกรรมการดันไปพร้อมใจกัน มอบรางวัลชนะเลิศให้ จะต้องเตรียมท่าดีใจและประโยคเก๋ๆอย่างไร ที่ยังทำให้เราดูดี ผ่านมาหลายสิบปี.............ก็ยังคิดท่าดีใจนั่นไม่ออก ที่สำคัญ! ตกม้าตายในสายรางวัลตั้งแต่เนิ่นๆ นับแต่เข้ารอบประกวด
ถึงกระนั้น...........รางวัลก็เป็นเครื่องมือที่ส่งเสริมบุคคล ในฐานะได้สร้างสรรค์คุณงามความดีและการอุทิศแรงกายแรงใจ จนมีผลงาน ที่ช่วยเหลือสังคมในแง่นวัตกรรม ความสามารถและแนวคิด ที่จะขับเคลื่อนให้สังคม ได้ก้าวต่อไปอย่างที่มันควรจะเป็น แม้ว่า............ในหลายๆครั้ง จะเกิดคำถามต่อความเหมาะสมของผู้ที่ได้รับเลือก กับเหล่าตัวเลือกที่เหลืออยู่ อันน่าที่จะเป็นทางเลือกที่ดีกว่า ตราบใดที่ใจเรา ไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งในใจของกรรมการที่ตัดสินอย่างเป็นทางการ ก็เป็นใจคนละดวงเดียวกัน คิดได้ ............แต่ก็ได้แต่คิด อาจชดเชยด้วยซุปไก่สักขวด เพื่อชดเชยส่วนความคิดที่สึกหร่อด้วยความฟุ่งซ่านไป
เหมือนล่าสุด กับเสียงวิพากษ์วิจารณ์ที่ดังระงม ในผลของการประกาศรางวัลโนเบลประจำปี ๒๕๕๒ ที่ผ่านมา ที่ดูจะเพ่งเล็งอยู่กับสองสาขา สาขาแรกว่าด้วยเรื่อง สาขาสันติภาพ อยู่ๆ ประธานาธิบดีโอบามา จากตัวเต็งในฐานะผู้เข้าชิงตำแหน่งผู้นำชาติสหรัฐ แต่กลับเป็นม้ามืดในสายรางวัลโนเบล สาขาที่ผู้คนจับตามองมากที่สุด งานนี้จึงกลายเป็นพันธกิจที่มัดมือชก หากสุนทรพจน์ในครั้งที่เคยปราศรัย ว่าจะกู้ศักดิ์ศรีชาติ และสร้างสันติภาพให้แก่โลก ถูกเสริมให้ศักดิ์สิทธิ์ด้วยรางวัลระดับโลกเช่นนี้แล้ว แม้ว่าโอบามาจะเพิ่งเป็นประธานาธิบดีได้ไม่นาน อย่างน้อยๆ ก็ตบหน้าพี่จอร์จ บุช ซีเนียร์ เพราะอยู่มาตั้งสองสมัย แปดปี แค่การเสนอชื่อเข้าชิง ยังไม่มีด้วยบุญญาธิการบนหน้ากระดาษ สักครั้งในชีวิต
ส่วนอีกรางวัลที่น่าจับตามองไม่แพ้กัน คือ สาขาเศรษฐศาสตร์ เพราะงานนี้ มีสตรีเป็นส่วนหนึ่งที่ได้รับเลือก และเป็นสตรีคนแรกที่ได้รับรางวัลสาขานี้ (She is the first woman to win the prize in this category) ถึงแม้ว่า ถ้าเทียบกับสาขาอื่นๆ โนเบลในสาขาเศรษฐศาสตร์จะถูกตั้งขึ้นได้ไม่นาน แต่การถูกตั้งครั้งแรก ในปี ค.ศ. ๑๙๖๘ ก็นานพอที่จะทำให้ผู้เขียนอย่างผม ที่ยังไม่ลืมตาดูโลกร้อนๆ ใบนี้ ดังนั้น เธอจึงน่าจะถูกสดุดีให้เป็นเศรษฐศาสตร์ตัวแม่ ก็ไม่น่าจะผิดอะไร โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ชีวิตของเธอก็ดูน่าสนใจ ลองศึกษาเงือ่นไขไว้ เพื่อใครที่จะเข้าข่าย จะได้สตาร์ทตัวเอง เผื่อมีรางวัลประดับหัวที่นอน ส่วนในหนังสืองานศพในช่องเกียรติคุณ จะได้ไม่เงียบเหงา.............................
ชื่อของเธอ คือ "อีลินอร์ ออสตรอม" คนเคยสาวที่เลยวัยเกษียณไปสิบห้าปี แต่ยังมีฐานะเป็นศาสตราจารย์ที่ผู้คนในแวดวงส่วนใหญ่ไม่ค่อยรู้จัก ทั้งในทางรัฐศาสตร์และยังเป็นศาสตราจารย์ทางสิ่งแวดล้อมและ กิจการสาธารณะที่มหาวิทยาลัยอินเดียนา สหรัฐอเมริกา ประเทศเดียวกับประธานาธิบดีโอบามา ผู้ได้รางวัลสันติภาพ (งานนี้ถ้าอยากรับรางวัล ด้วยเครื่องบินเที่ยวประหยัด ก็น่าจะนั่งพวงแอร์ฟอร์สวัน ของประธานาธิบดีมาด้วยนะเออ แต่ต้องแวะจอดมาปล่อยป้าแกที่สวีเดน ส่วนพี่โอบาม่าก็ไปรับที่นอร์เว เพราะเขาแจกรางวัลกันคนละประเทศ รู้ไหมเออ?) เห็นสาขาที่เจ๊แกรับผิดชอบอยู่ ก็อย่าได้แปลกใจ ทำงานสายรัฐศาสตร์กับจำพวกสิ่งแวดล้อม แล้วไปเกี่ยวกับเศรษฐศาสตร์ตรงไหน? เพราะคำให้สัมภาษณ์ ป้าแกก็ถูกแทงในคำถามนี้ ต้องถือว่าเป็นคำถามที่ตกเทรนด์ ด้วยรัฐศาสตร์สมัยนี้ เขามีสายแขนงที่เรียกว่า "เศรษฐศาสตร์การเมือง" เป็นศาสตร์ที่ผมเคยได้ยินนิยามมาว่า การเมืองที่ไม่มีเศรษฐศาสตร์ ก็ฉายภาพการเมืองที่ไม่ชัด ส่วนเศรษฐศาสตร์ที่ไม่มีเรื่องการเมือง ก็เป็นเศรษฐศาสตร์ที่ไม่มีจิตใจ ก็เลยออกมาเป็นเศรษฐศาสตร์งึกๆงักๆ ฟังดูประหลาดแต่ก็เป็นเรื่องจริง ต่อให้การเมืองไทยจะก้าวหน้า มีติดบัตรฝังไมโครชิพแก่พวกสส. แต่เวลาขอโควต้ารัฐมนตรี เขาก็ยังกดเครื่องคิดเลขหารด้วยจำนวนสส. ในแต่ละมุ้งอยู่ดี
เหตุที่ป้ามีหัวคิดที่แปลกใหม่ไม่เหมือนใคร ต่างจากสายตรงทางเศรษศาสตร์ ส่วนหนึ่งเพราะเจ๊มีสายหลักเติบโตมาจากสายรัฐศาสตร์อย่างต่อเนื่อง ในขณะที่สิ่งแวดล้อมรอบกายเจ๊ ก็ถูกล้างสมองด้วยเศรษฐศาสตร์ได้ไม่ยาก อย่างตอนที่เรียนปริญญาตรี เจ๊ก็มีครูเศรษฐศาสตร์ระดับกิตติคุณ เพื่อนร่วมงานปัจจุบัน ก็จบมาจากสายเศรษฐศาสตร์ แต่กระทั้งคุณสามีก็ยังจบมาทางสายเศรษฐศาสตร์เช่นกัน จะผิดอย่างเดียว ก็ตรงป้าแกเรียนรัฐศาสตร์นั้นแหละ เพราอย่างงี้ ทุกการประชุมเศรษศาสตร์ ป้ามักจะบอกว่าเปลี่ยวเหงาเสมอ ด้วยความที่เป็นนักเศรษฐศาสตร์หญิงในที่ประชุมคนเดียว ท่ามกลางหมู่นักเศรษฐศาสตร์ชาย ความที่ป้าแก มิได้เป็นตัวเต็งในส่วนผู้ที่จะได้รับรางวัล ซึ่งพอๆกับโอบามา ในวงการพนันที่ชอบสรรหาอะไรแปลกๆ มาพนัน ก็ตั้งอัตราแต้มต่อสำหรับป้าแก ไว้ที่ ๕๐ ต่อ ๑ ขณะที่ตัวเต็งถูกตั้งราคาไว้ที่ ๒ ต่อ ๑ (ดังนั้นทฤษฏีของป้าแก นอกจากสร้างประโยชน์ต่อโลกแล้ว ยังมีอานิสงส์ต่อนักพนันหน้ามืดอีก)
มาพูดในงานของป้าแก ที่ชวนให้คณะกรรมการสมควรที่จะมอบรางวัลดีกว่า จากเดิมที่เคยมีความเชื่อกันว่า ปัญหาการจัดการเรือ่งทรัพยากรธรรมชาติร่วมกัน จำเป็นที่จะต้องมีเรื่อง "กลไกตลาด" และ "ภาครัฐเข้ามาแทรกแซง" งานวิจัยของป้าแก ได้ทำลายความเชื่อเดิมๆนั้นสิ้น โดยป้าแกหันให้ความสำคัญกับ "การร่วมมือของชุมชน" กับ "ความเป็นมนุษย์" ในแง่การถือครองกรรมสิทธิ์ร่วมกัน (common ownership) หลายครั้งที่ กลไกตลาด เร่งให้เกิดการตักตวงทรัพยากรอย่างบ้าคลั่ง เพราะราคาดี คิดถึงประโยชน์ ณ ปัจจุบัน ไม่ได้คิดไกลถึงผลเสียในอนาคต หลายครั้งที่ ภาครัฐแทรกแซง แต่คนก็ยังแหกกฏ เพราะเห็นป้าย แต่ไม่เห็นจ่า บางครั้งออกกฎเกณฑ์ ที่ไม่ตอบสนองต่อความต้องการในพื้นที่ด้วยสายตาคนนอก เหมือนเจ้าหน้าที่ราชการที่มีพันธุกรรมบางอย่าง ที่เราทั้งหลายไม่เคยมี แต่ป้าแกก็เคยเลยที่จะทิ้งศรัทธาต่อความเป็นมนุษย์ ศรัทธาที่ป้าแกมีอย่างเปี่ยมล้น จากจุดเล็กๆ ที่ครั้งหนึ่งแม่ของแก รับบทเป็นแม่ครัวให้กับทหารฝ่ายสัมพันธมิตร จนประทับใจป้าตราบปัจจุบัน
ความที่ป้าแกได้ลงพื้นที่ภาคสนาม ทั้งในประเทศ อย่างเรื่องประมงกุ้งทะเลในมลรัฐเมน และนอกประเทศอย่างใน เนปาล ทำให้ความเชื่อในแง่จัดการทรัพย์สินสาธารณะ (common property) ที่สอนในมหาวิทยาลัย กลายเป็นเรื่องไม่น่าไว้วางใจ ตราบใดที่ผู้คนยังมองไม่เห็นความเป็นมรดกร่วมกัน (เหมือนกับที่ป้าแกไม่ไว้ใจกฎ กลไกตลาดของอดัม สมิธ จะแก้ปัญหาครอบจักรวาล และอดัม สมิธ เจ้าหน้าที่เว็บไซต์ทางการของมูลนิธิโนเบลในสตอกโฮล์ม ที่ชื่อพ้องกัน แต่ต้องโทร แจ้งข่าวดีเกี่ยวกับรางวัล สำหรับผู้ที่ได้รับเลือก) ยิ่งเจ้าพวกแผนการจัดการไม่ว่า จะเป็นของ ADB World Bank IMF ยิ่งชวนทำให้ชุมชนแตกแยก กลายเป็นว่า..........ให้ชุนชนสร้างกรอบ ออกกติกาและแบ่งปันผลประโยชน์ ก็ได้ผลที่ยั่งยืนกว่า เหมือนกับกลุ่มสัจจะออมทรัพย์ ที่สงขลา ไม่ต้องลงโทษสมาชิกด้วยกฎหมายแพ่ง แต่จะสาปแช่งต่อสมาชิกที่ไม่รักษาสัจจะ ทุกวันนี้ ต่อให้มีวิกฤตการเงิน ก็ไม่ใช่ปัญหาสำหรับพวกเขา เหมือนกับงานวิจัยของป้าแก ที่บอกว่า "ธรรมภิบาลที่แท้" หาได้จากดินแดนหลังเขาอย่างเนปาล มากกว่าประเทศเสรีการเงินอย่างอเมริกาสักอีก
รางวัลโนเบล จะเป็นถ้วยรางวัลหนึ่งที่เคียงถ้วยรางวัลก่อนหน้า ทั้งรางวัลโยฮัน สไกต์ รางวัลเจมส์ แมดิสัน รางวัลวิลเลียม เอช. ไรเกอร์ และรางวัลทิสช์ ซีวิก อินเกจเมนต์ รีเสิร์ช ถือเป็นปีขาขึ้น ท่ามกลางข้อจำกัด และความเสื่อมโทรมทางทรัพยากรธรรมชาติที่กำลังเข้าสู่ขาลงอย่างต่อเนือ่งและรวดเร็วด้วยสิ
Ostrom identifies eight "design principles" of stable local common pool resource management:
1. Clearly defined boundaries (effective exclusion of external unentitled parties); 2. Rules regarding the appropriation and provision of common resources are adapted to local conditions; 3. Collective-choice arrangements allow most resource appropriators to participate in the decision-making process; 4. Effective monitoring by monitors who are part of or accountable to the appropriators; 5. There is a scale of graduated sanctions for resource appropriators who violate community rules; 6. Mechanisms of conflict resolution are cheap and of easy access; 7. The self-determination of the community is recognized by higher-level authorities; 8. In the case of larger common-pool resources: organization in the form of multiple layers of nested enterprises, with small local CPRs at the base level. (From : Ostrom, Elinor (1990). Governing the Commons: The Evolution of Institutions for Collective Action)........
ข้อมูล
- รางวัลโนเบลทางเศรษฐศาสตร์ปี 2009 โดย ดร.วีรพงษ์ รามางกูร - เอลินอร์ ออสทรอม นักรัฐศาสตร์หญิงผู้คว้ารางวัลโนเบลเศรษฐศาสตร์ โดย เกษียร เตชะพีระ - เอลินอร์ ออสตรอม หญิงคนแรกคว้ารางวัลโนเบล สาขาเศรษฐศาสตร์ คอลัมภ์ คนของโลก และ wikipedia เช่นเคย
ภาพจาก หนังสือพิมพ์มติชน
Create Date : 01 พฤศจิกายน 2552 | | |
Last Update : 1 พฤศจิกายน 2552 15:22:25 น. |
Counter : 933 Pageviews. |
| |
|
|
|
|
| |
|
|