คำอธิบาย


เมื่อบุตรทั้งหลายสูญหายไปก็ดี เสื่อมเสียไปก็ดี ด้วยอำนาจแห่งการเดินทางไปต่าประเทศ แม้มีความสงสัยในบัดนี้ว่า จักสูญเสียไป มารดาและบิดาย่อมเศร้าโศก.


อนึ่ง เมื่อบุตรตายแล้วก็ดี กำลังจะตายก็ดี หรือถูกราชบุรุษหรือโจรเป็นต้นจับตัวไป หรือว่าเข้าไปสู่เงื้อมมือของข้าศึกทั้งหลาย มารดาหรือบิดาเป็นผู้มีความสงสัยว่าตายแล้วก็ดี ย่อมเศร้าโศก.


เมื่อบุตรพลัดตกจากต้นไม้หรือจากภูเขาเป็นต้นมีมือและเท้าหักก็ดี บอบช้ำก็ดี มีความสงสัยว่าแตกหักแล้วก็ดี มารดาหรือบิดาย่อมเศร้าโศก.


บุคคลมีบุตรย่อมเศร้าโศกเพราะบุตรทั้งหลายฉันใด แม้คนมีโคก็ฉันนั้น ย่อมเศร้าโศกเพราะโคทั้งหลาย โดยอาการ ๙ อย่าง.

เหมือนอย่างว่า บุตรและโคทั้งหลายฉันใด แม้อุปธิคือกามคุณ ๕ ก็ฉันนั้น ย่อมยังนรชนให้เศร้าโศก โดยนัยที่ตรัสไว้ว่า


ตสฺส เจ กามยมานสฺส ฉนฺทชาตสฺส ชนฺตุโน
เต กามา ปริหายนฺติ สลฺลวิทฺโธว รุปฺปติ.

หากว่าสัตว์นั้นเกิดมีความรักใคร่ มีความพอใจเกิดแล้ว
กาม(สิ่งที่ชอบ,สิ่งที่ติด)เหล่านั้นย่อมยังเขาให้ย่อยยับไป เหมือนบุคคล ถูกลูกศรแทงแล้ว ย่อมพินาศ ฉะนั้น.


เพราะฉะนั้น บัณฑิตพึงทราบว่า ความเศร้าโศกของนรชน ก็คือเรื่องความเศร้าโศก

พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสอธิบายไว้ว่า อุปธิ ๔ เหล่านี้ไม่มีแก่ผู้ใด ผู้นั้นย่อมไม่มีอุปธิ คือความเศร้าโศก. ดูก่อนเทวดา เพราะเหตุนั้นแหละ พระมหาขีณาสพ(พระอรหันต์)จะเศร้าโศก หรือกำลังเศร้าโศกจะมีได้อย่างไรเล่า ดังนี้แล.


//community.thaiware.com/index.php/topic/336337-aaoaocoaaoesieoea-aeiaaeiaaaodheoene/

บุคคลยึดสิ่งใด ย่อมทุกข์ใจเพราะสิ่งนั้น การพลัดพรากคือทุกข์ เยื่อใยก็ทุกข์ แม้ไม่เห็นหน้าก็ทุกข์ ทำเช่นใดหนอ จึงละความรัก ความพอใจ และเยื่อใยอันแน่นหนานั้นได้