Bloggang.com : buma_ka - red blood cell

Bloggang.com : weblog for you and your gang

ขอบคุณที่คิดถึงกัน

Group Blog

All blogs

red blood cell

สวัสดีค่ะ เพื่อนๆ...

จะเรียกว่าเพื่อนๆละกันนะคะ วันนี้ buma มีเรื่องเกี่ยวกับเม็ดเลือดแดงมาเล่าให้ฟัง
ก็เป็นเนื้อหาที่ได้เล่าเรียนมาค่ะ เชื่อถือได้ดีทีเดียว เพราะว่าทุกวันนี้ที่กล้าตอบ กล้าพูดเรื่องเหล่านี้ก็เพราะคณาจารย์ที่ได้ประสาทความรู้มาให้ค่ะ

เม็ดเลือดแดง คืออะไร

เม็ดเลือดแดงคือ เม็ดเลือดที่ไม่มีนิวเคลียส ค่ะ และเม็ดเลือดแดงตัวแก่ จะมีขนาดเฉลี่ย 7.2-7.4 µ มีรูปร่างเหมือนโดนัส เรียกว่า biconcave ตรงกลางไม่ถึงกับกลวงเป็นรูค่ะ แต่จะแค่เว้าเท่านั้นเอง อาจเรียกอีกชื่อ ว่า discocyte เม็ดเลือดแดงตัวแก่จะไม่มีการสร้างหรือพัฒนาต่อไป ไม่มีการสร้าง hemoglobin เม็ดเลือดแดงจะอยู่ในกระแสเลือดได้นาน 120 วัน รูปร่างของเม็ดเลือดแดงนั้นสามารถยืดหยุนได้ดีในขณะที่ไหลผ่านไปยังที่ต่างๆของร่างกาย การเว้าของเม็ดเลือดก็จะช่วยทำให้มีพื้นที่ในการจับออกซิเจนไปยังเนื้อเยื่อต่างๆ และจะจับคาร์บอนไดอ๊อกไซด์ออกมายังปอด เพื่อขับออกไปในรูปของก๊าซ เม็ดเลือดแดงตัวไหนที่ไม่มีรูปร่างตามที่กล่าวมาแล้วนั้น จะต้องถูกทำลายที่ม้ามจ้า.....

ภายในเซลเม็ดเลือดแดง มี Hemoglobin(ส่งผ่านออกซิเจน) อยู่มากที่สุด และยังมี สารละลายโปรตีน มีเอนไซม์ที่สำคัญนำมาใช้ในการสร่งพลังงาน อีกทั้งยังเป็นตัวควบคุมการทำงานของ Hemoglobin

เรามีเม็ดเลือดแดงไว้ทำไม....

เรามีเม็ดเลือดแดงเอาไว้ ขนส่งออกซิเจนไปตามเนื้อเยื่อต่างๆ เอาไว้จับคาร์บอนไดอ๊อกไซด์ออกมาทิ้ง และยังช่วยทำหน้าที่รักษาสมดุล กรด-ด่าง

เม็ดเลือดแดงมาจากๆไหน

หลังจากที่เสปิร์มเจาะไข่แล้วเรียกว่า การปฎิสนธิ และหลังจากการปฎิสนธิ ได้ 3 week ตอนนั้นเราจะอยู่ในระยะของตัวอ่อน (embryo) เม็ดเลือดแดงจะสร้างมาจาก yolk sac จนเราอายุได้ 3 เดือน การสร้างเม็ดเลือดแดงจาก yolk sac จะลดลง และตอนที่เรามีอายุ 5 week ตับก็จะช่วยสร้างเม็ดเลือดแดง เมื่อเรา มีอายุ 6 เดือน เม็ดเลือดแดงที่สร้างจากตับก็จะลดลงเรื่อยๆ จนกระทั่งหยุดการสร้างเมื่อเราถูกคลอดออกมาแล้ว 2 week ขณะเดียวกันตอนที่เรามีอายุ 6 เดือนการสร้างเม็ดเลือดแดงก็ จะถูกสร้างมาจากไขกระดูก (Bone Marrow) จนกระทั้งเราถูกคลอดออกมาจากท้องแม่ และจนกระทั่งเราโตเป็นผู้ใหญ่ ยังไม่หมดนะคะ ม้ามก็ช่วยสร้างเหมือนกันโดยจะสร้างตอนที่เราอยู่ในท้องที่มีอายุ 10 week จนถึงหลังคลอด 26 week สงสัยมั๊ยคะว่าไขกระดูกส่วนไหนที่สร้างเม็ดเลือดแดงได้ ก็ไขกระดูกจาก ซี่โครง หน้าอก และ เอ็นของกระดูกโคนขา ต้นแขน

อะไรบ้างที่จำเป็นต่อการสร้างเม็ดเลือดแดง

สารที่จำเป็นได้แก่ Vit B12 B6 Vit C Vit E amino acid riboflavin (Bรวม) copper (ทองแดง) เหล็ก โคบอลต์ สารเหล่านี้จะสำคัญในการเอาไปสร้าง DNA RNA HEME Globin C0-Enzyme

เวลาที่เราต้องส่องกล้องจุลทรรศน์เพื่อมองหาระยะต่างๆของเม็ดเลือดแดง เราจะเห็นระยะต่างๆดังนี้
** เมื่อย้อมสี wright stain **

ระยะที่มีการแบ่งตัว Proliferation พร้อมกับการแก่ต้ว

ระยะ pronormoblast จะติดสีน้ำเงินเข้ม เพราะว่ามีRNA เยอะ จึงติดสี methylene blue ระยะนี้ chromatin ละเอียด มี nucleoli

ระยะ basophilic normoblast ขนาดจะเล็กลง ติดสีน้ำเงินเข้ม ไม่มี nucleoli

ระยะ polychromatic normoblast จะมี nu ลดลง เพราะ chromatin อัดตัวแน่นขึ้น จึงมี cytoplasmมากขึ้น มีการติดสีของ RNA สีน้ำเงิน ติดสีแดงของ Hemoglobin จึงมองเห็นภาพรวมๆเป็นสีม่วงๆ

ระยะ maturation

ระยะ orthochromatic normoblast เป้นระยะสุดท้ายที่มี Nu

ระยะ polychromasia (reticulocyte) จะเห็นร่างแห reticulocyte ของ RNA ระยะนี้มีอายุ 2-3 วัน จากนั้นจะถูกปล่อยออกมาจากไขกระดูก มาทาง sinusoid ของไขกระดูก เมื่อออกมาล่องลอยอยู่ในกระแสเลือดได้ 24-48 ชม ส่วนประกอบต่างๆในเซลล์จะหายไป และมีรูปร่างเป็น biconcave จนกลายเป็นตัวแก่

ระยะ Mature Red Blood Cell ระยะสุดท้าย จะมีขนาดเฉลี่ย 7.2-7.4 µ มีรูปร่างเป็น biconcave

ใครควบคุม Red Blood Cell
-Interleukin 3 - GM-CSF -Erythropoietin - สารต่างๆ

Interleukin 3 และ GM-CSF ถูกสร้างในไขกระดูก ออกฤทธิ์กระตุ้นเซลล์ในไขกระดูก จะกระตุ้น BFU-E ให้แบ่งตัว

Erythropoietin ถูกสร้างขึ้นที่ไต ออกฤทธิ์กระตุ้นเซลล์ในไขกระดูก โดยกระตุ้น CFU-E ให้เป็น pronormoblast เร่ง Mature Red Blood Cell เร่ง ให้ปล่อย reticulocyte เร่งการสังเคราะห์ Hemoglobin

** ระดับ O2 จะควบคุม Erythropoietin และ testosterone จะกระตุ้นให้สร้าง Erythropoietin ทำให้มีการสร้าง RBC เพิ่มขึ้น ดังนั้นผู้ชายจึงมี RBC มากกว่าผู้หญิง นั่นเอง