ธรรมะวันหยุด
พระเทพคุณาภรณ์ (โสภณ โสภณจิตฺโต ป.ธ.9) เจ้าอาวาสวัดเทวราชกุญชรวรวิหาร www.watdevaraj.com

การทอดกฐิน เป็นประเพณีสำหรับชาวพุทธที่มีศรัทธาเลื่อมใส ประสงค์จะทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา และส่งเสริมให้พระภิกษุได้ปฏิบัติตามพระวินัย ซึ่งถือปฏิบัติมาตั้งแต่ครั้งพุทธกาลถึงปัจจุบัน เป็นการเพิ่มพูนบุญกุศล ซึ่งนำความสุขมาให้

กฐิน หมายถึง ไม้สะดึง หรือไม้แบบสำหรับขึงเพื่อเย็บจีวร ซึ่งมีลักษณะเป็นวงกลม เล็กบ้าง ใหญ่บ้าง เพื่อเป็นอุปกรณ์สำหรับใช้เป็นเครื่องมือเย็บจีวร

ในสมัยก่อน การเย็บจีวรต้องใช้ไม้สะดึงขึงให้ตึงก่อนแล้วจึงเย็บ ตัวอย่างวิธีทำจีวรในสมัยพุทธกาล มีพระเถระผู้ใหญ่ 80 รูป ช่วยพระอนุรุทธะเย็บจีวร พระมหากัสสปะนั่งหัวแถว พระสารีบุตรนั่งกลาง พระอานนท์นั่งท้ายสุด ภิกษุรูปอื่นๆ ช่วยกรอด้าย พระพุทธเจ้าทรงร้อยด้าย ส่วนพระโมคคัลลานะ จัดหาเสบียงมาถวายพระเถระผู้ร่วมทำจีวร

แต่ในปัจจุบันนี้จีวรสำเร็จรูปมาแล้ว

เหตุที่ทรงอนุญาตกฐิน ในสมัยที่พระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จประทับอยู่ที่วัดพระเชตวัน ใกล้เมืองสาวัตถี มีพระภิกษุชาวเมืองปาฐา 30 รูป มีปฏิปทาน่าเลื่อมใส ปฏิบัติเคร่งครัดในพระวินัย มีความตั้งใจจะพากันไปเข้าเฝ้าพระพุทธองค์ ซึ่งจำพรรษาในเมืองสาวัตถี แต่ต้องเดินทางไกล ถึงฤดูกาลเข้าพรรษาเสียก่อน จึงตกลงกันอธิษฐานใจอยู่จำพรรษาที่เมืองสาเกต ซึ่งอยู่ในระหว่างทาง ห่างจากเมืองสาวัตถี เป็นระยะทางหลายกิโลเมตร

เมื่อออกพรรษาแล้วจึงพากันไปเข้าเฝ้าเพื่อกราบไหว้พระพุทธองค์ พระพุทธองค์ตรัสถามถึงสุข ทุกข์และความก้าวหน้าแห่งการปฏิบัติธรรม ด้วยพระสุรเสียงที่เปี่ยมด้วยพระเมตตา

ภิกษุเหล่านั้นต่างพากันกราบทูลให้ทรงทราบถึงความลำบากในระหว่างเดินทางของตน เพราะอยู่ในช่วงฤดูฝน พากันเดินเหยียบย่ำโคลนตม จีวรเปื้อนโคลนเปียกชุ่มด้วยน้ำฝน พระพุทธองค์ จึงทรงอนุญาตให้พระภิกษุผู้ที่จำพรรษาครบ 3 เดือนแล้ว รับผ้ากฐินของผู้มีจิตศรัทธาถวายได้ เมื่อได้รับแล้วมีความสามัคคีร่วมกันทำให้ถูกต้องตามพระวินัย จะได้รับอานิสงส์ 5 ประการ


กฐิน แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ

1. มหากฐิน การทอดกฐินที่มีการจัดเตรียมกันระยะเวลานานจนถึงวันทอด เพื่อเชิญชวนผู้มีจิตศรัทธาร่วมบุญ เพื่อพัฒนาถาวรวัตถุภายในวัดตามความจำเป็นและให้เจริญรุ่งเรือง

2. จุลกฐิน การทอดกฐินที่มีเวลาเร่งด่วน เหลือเวลาเพียงวันเดียวจะหมดเขตกฐินแล้ว ต้องรีบจัดของที่เป็นอุปกรณ์องค์กฐินและบริวารกฐินให้ทันเวลา โดยส่วนมากจุลกฐิน จะมีสำหรับวัดที่มีกฐินตกค้างซึ่งไม่มีใครมาทอด สาธุชนเกรงว่าพระภิกษุที่อยู่จำพรรษาไม่ได้ปฏิบัติตามพระวินัย จึงรีบจัดการทอดกฐินในวันสุดท้าย

การทอดกฐิน แบ่งตามประเภทของวัด คือ พระอารามหลวง (วัดหลวง) ผ้าพระกฐินที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินไปพระราชทานด้วยพระองค์เอง หรือทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้พระบรมวงศานุวงศ์น้อมนำไปพระราชทาน เรียกว่า กฐินหลวง

ในบางครั้ง เสด็จไปพระราชทานที่วัดราษฎร์ วัดใดวัดหนึ่งก็มี นอกจากกฐินหลวงโดยตรงแล้ว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ข้าราชบริพาร ส่วนราชการ กระทรวง ทบวง กรม องค์กรเอกชน น้อมนำไปถวายตาม พระอารามหลวงต่างๆ เรียกว่า กฐินพระราชทาน

วัดราษฎร์ทั่วไป จะมีข้าราชการ พ่อค้า ประชาชน หรือผู้มีจิตศรัทธานำไปถวายตามวัดต่างๆ ในกรุงเทพฯ บ้าง ต่างจังหวัดบ้าง เรียกว่า กฐินราษฎร์ หรือกฐินสามัคคี

หน้า 23

ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์

กราบนมัสการขอบพระคุณ พระเทพคุณาภรณ์

สิริสวัสดิ์โสรวารค่ะ

Create Date : 11 ตุลาคม 2557
Last Update : 11 ตุลาคม 2557 12:48:09 น.		0 comments
Counter : 486 Pageviews.
Share Tweet