คอลัมน์ ธรรมะวันหยุด
พระเทพคุณาภรณ์ (โสภณ โสภณจิตฺโต ป.ธ.9) เจ้าอาวาสวัดเทวราชกุญชรวรวิหาร www.watdevaraj.com

ความอดทน หมายถึง ความอดทนเพื่อบรรลุความดีงามและความมุ่งหมายอันชอบ เมื่อถูกกระทบด้วยสิ่งอันไม่พึงปรารถนา เป็นลักษณะของกายและใจที่พร้อมจะเผชิญกับเหตุการณ์ที่พึงทำหรือที่จะเกิดขึ้นในทุกรูปแบบ โดยไม่มีความย่อท้อหรืออ่อนแอ เมื่อประสบกับสิ่งที่ลำบากหรือสิ่งที่ไม่ต้องการ จำแนกเป็น 3 ประการ คือ 1.อดทนต่อความยากลำบาก 2.อดทนต่อความตรากตรำ 3.อดทนต่อความเจ็บใจ

ประการที่ 1 อดทนต่อความยากลำบากในการดำเนินชีวิต บางครั้ง มีปัญหาอุปสรรค ได้รับความเดือดร้อน ที่เคยอยู่อย่างสุขสบาย กลายเป็นความทุกข์ยากลำบาก บางครอบครัวสูญเสียญาติพี่น้อง บางครอบครัวสูญเสียทรัพย์สินเงินทอง ธุรกิจที่ทำได้รับความเสียหาย ขาดรายได้มาจุนเจือครอบครัว บางครอบครัวไม่มีที่อยู่อาศัย

ความเดือดร้อนเช่นนี้ ไม่มีใครต้องการให้เกิดขึ้น แต่ไม่สามารถยับยั้งได้ โดยยอมรับสภาพความเป็นจริงที่เกิดขึ้น พยายามดูแลรักษาสุขภาพกายสุขภาพใจให้ดี ให้ใช้หลักธรรม คือ ความอดทน

อดทนต่อทุกขเวทนาที่เกิดจากความเจ็บไข้ได้ป่วย เมื่อเกิดทุกขเวทนา ไม่แสดงอาการทุรนทุราย ควรสร้างกำลังใจให้เข้มแข็ง โดยการพิจารณาถึงธรรมะที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสสอนไว้ในอภิณหปัจจเวกขณะข้อหนึ่งว่า บรรพชิตหรือคฤหัสถ์ ควรพิจารณาเนืองๆ ว่าเรามีความเจ็บไข้เป็นของธรรมดา ไม่มีใครสามารถล่วงพ้นความเจ็บไข้ไปได้

ประการที่ 2 อดทนต่อความตรากตรำ หมายความว่า อดทนต่อความทุกข์ยากจากการทำงาน ทุกๆ คนจะสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ ต้องอาศัยอาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย และยารักษาโรค ซึ่งผู้ที่จะได้สิ่งเหล่านี้มาเป็นเครื่องเลี้ยงชีวิต จะต้องขยันประกอบอาชีพการงาน

บางคนมีจิตใจท้อแท้ ไม่สู้งาน ไม่อดทนต่อความหนาว-ร้อน ไม่สามารถประกอบการงานให้เป็นชิ้นเป็นอันได้ คนเช่นนั้น นับว่าไม่อดทน เป็นคนเกียจคร้าน จัดเข้าในลักษณะที่พระพุทธองค์ตรัสไว้ในสิงคาลกสูตรว่า คนเกียจคร้าน มักอ้างว่าหนาวนัก แล้วไม่ทำงาน มักอ้างว่าร้อนนัก แล้วไม่ทำงาน มักอ้างว่าเวลาเย็นนัก แล้วไม่ทำงาน มักอ้างว่ายังเช้าอยู่ แล้วไม่ทำงาน มักอ้างว่าหิวนัก กระหายนัก แล้วไม่ทำการงาน เป็นต้น

การประกอบอาชีพการงานนั้น ย่อมประสบกับปัญหาและอุปสรรค ความเหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้า ความยากลำบากเป็นธรรมดา ควรเป็นคนสู้งาน หนักเอาเบาสู้ไม่ทอดทิ้งหรือท้อถอย ควรใช้ความอดทนเป็นสำคัญ การงานที่ได้มุ่งหวังตั้งใจไว้ จะสำเร็จลุล่วงไปได้ด้วยดี

ประการที่ 3 อดทนต่อความเจ็บใจ หมายความว่า อดทนต่อความโกรธที่มากระทบกระทั่ง เพราะทุกคนจะอยู่ลำพังเพียงผู้เดียวไม่ได้ ต้องอาศัยการอยู่ร่วมกันเป็นหมู่คณะ

การอยู่ร่วมกัน บางครั้งอาจมีความกระทบกระทั่งกัน ทะเลาะวิวาทกันบ้าง เพราะต่างมีกิเลสด้วยกันทั้งนั้น ถ้าหากฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งขาดความอดทนแล้ว ความทะเลาะวิวาท จะแผ่ขยายกว้างออกไป เกิดความแตกแยก ทำให้เสียหน้าที่การงาน

ความอดทนนี้ เป็นคุณธรรมที่ทำให้ผู้ปฏิบัติมีความงดงาม สามารถผ่านปัญหาอุปสรรคได้โดยไม่ยาก ประสบความสำเร็จในการดำเนินชีวิต

หน้า 23

ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์

กราบนมัสการขอบพระคุณ พระเทพคุณาภรณ์ 

อาทิตยวารสิริสวัสดิ์ค่ะ

Create Date : 07 กันยายน 2557
Last Update : 7 กันยายน 2557 14:05:08 น.		0 comments
Counter : 469 Pageviews.
Share Tweet