Bloggang.com : jenifaae : เจ้าพระยาอภัยภูเบศร 'กลับบ้าน'

เจ้าพระยาอภัยภูเบศร 'กลับบ้าน'

รายงานโดย :วันพรรษา อภิรัฐนานนท์

"โน่นแน่ะๆ มาโน่นแล้ว" เสียงชาวบ้านที่ท่างานกระซิบบอกกัน หนึ่งในนั้นคือ น.ส.บุญเหลือ ตั้งหยู (สุนทรวัฒน์) ซึ่งรีบเขม้นมองไปตามเสียงบอก แลเห็นอยู่ลิบๆ คือกระบวนกองเกวียนของเจ้าพระยาอภัยภูเบศร

ที่ค่อยๆ เคลื่อนเข้ามาใกล้ วันนี้คือวันเข้าพรรษา ปีพ.ศ. 2450 วันที่กระบวนกองเกวียนของท่านเจ้าพระยาฯ อดีตผู้สำเร็จราชการมณฑลบูรพา เดินทางจากพระตะบองมาถึงเมืองปราจีนบุรี และจากวันนี้ไปท่านไม่เคยได้กลับบ้านของท่านที่พระตะบองอีกเลย

กองเกวียนเกียรติยศ

น.ส.บุญเหลือมารออยู่ตั้งแต่เช้า เรียงรายไปตลอด 2 ข้างทางยังมีชาวบ้านอีกมากมายนับไม่ถ้วนที่พร้อมใจกันมารับขบวนของท่าน สองข้างทางเป็นดงพุทราหนา ต่างได้อาศัยซ่อนเร้นกาย บ้างยืนบ้างหมอบอยู่เงียบเชียบ ในปีเดียวกันนั้น (21 มิ.ย. 2450) รัฐบาลไทยทำสัตยาบรรณกับฝรั่งเศส ยกดินแดนมณฑลบูรพาทั้งหมด ประกอบด้วยพระตะบอง เสียมราฐ และศรีโสภณ แลกกับตราดและจันทบุรี ท่ามกลางสถานการณ์บ้านเมืองที่กำลังสูญเสีย ทุกคนที่มาเฝ้ารับอยู่ ณ ที่นั้น ได้แต่ส่งใจไปคารวะท่านเจ้าของกองเกวียน

เจ้าพระยาอภัยภูเบศร (ชุ่ม) เกิดที่พระตะบอง (29 ก.ค. 2404) บิดาของท่านคือเจ้าพระยาคทาธรธรณินทร์ (เยีย) ผู้สำเร็จราชการเมืองพระตะบอง ในปี 2446 รับโปรดเกล้าเป็นผู้สำเร็จราชการมณฑลบูรพาแทนบิดา ว่าราชการเมืองพระตะบองจนถึงปี 2449 การเมืองผันแปร ไทยต้องเสียดินแดนส่วนนี้แก่ฝรั่งเศส ฝรั่งเศสขอให้เจ้าพระยาอภัยภูเบศรปกครองมณฑลบูรพาต่อ

ด้วยใจเด็ดเดี่ยว ท่านกราบบังคมทูลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวว่า "ต้นตระกูลรวมทั้งปู่และบิดาได้เป็นข้าทูลละอองธุลีพระบาทมาหลายชั่วคน ไม่ปรารถนาไปเป็นข้ากัมพูชา เมื่อพระราชทานเมืองไปเป็นของกัมพูชาเมื่อใด จะขอพระราชทานราชานุญาตอพยพเข้ามารับราชการสนองพระเดชพระคุณในกรุงเทพฯ"

การอพยพของท่านคือการมาอันยิ่งใหญ่ของกองเกวียนแห่งเกียรติยศ ว่ากันว่านี่คือขบวนกองเกวียนที่ยิ่งใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยมีมาในแผ่นดิน กองเกวียนมากมายหลายร้อยเล่มยาวเหยียดไกลสุดสายตา แต่ละเล่มหลังเกวียนเต็มปรี่บรรทุกข้าวของทองเงินทรัพย์สมบัติ ใช้เวลาตั้งแต่วันยันพลบจนค่ำมืดก็ยังไม่สุดสิ้นกระบวนเกวียน เกวียนเล่มแล้วเล่มเล่าที่ผ่านไป คือชีวิตคือบ้านเมืองคือศักดิ์ศรีอันแหนหวงของคนไทยคนหนึ่ง ผู้ไม่ยอมทิ้งความเป็นไทย แต่ยอมทิ้งยศถาบรรดาศักดิ์ความเป็นเจ้าเมืองสู่การเป็นสามัญชน

กองเกวียนยังประกอบด้วยขบวนช้างม้าวัวควายและผู้คนชายหญิง ชาวเมืองพระตะบองคนไหนที่สมัครใจตามมา รวมทั้งภรรยาทั้ง 30 คนท่านเอามาด้วยหมด กองช้างกองม้าเท่าที่มณฑลบูรพามีอยู่ก็ขนมาไม่เหลือ ขนาดปืนใหญ่ยังเอาขึ้นช้างกลับมาด้วย คือ 2 กระบอกที่ตั้งขนาบไว้หน้าประตูบ้านท่านที่ปราจีนบุรี (ปืนใหญ่ที่เหลือว่ากันว่าฝรั่งเศสเอาไปหลอมสร้างหัวสะพานหมด) ที่ปราจีนบุรีนี้ยังมีคลองวัว ได้ชื่อมาก็ในคราวกองเกวียนท่านเจ้าพระยาฯ ผ่าน ด้วยวัวมากมายเป็นร้อยเป็นพันตัวเดินตัดลงที่คลองบริเวณนี้

ตุ้บ! มีอะไรบางอย่างหล่นจากกองเกวียน น.ส.บุญเหลือซึ่งหมอบอยู่ข้างทาง ตาไวทันเห็นถาดเงินแท้ใบเขื่องกลิ้งกระดอนไปทางหนึ่ง รอจังหวะกองเกวียนพอมีช่อง จึงกึ่งวิ่งกึ่งมุด คลานเข้าไปคว้าเอามาได้..."หายไปไหนนานแล้ว" น.ส.บุญเหลือซึ่งตอนนี้เป็นคุณยายบุญเหลือพึมพำ คุณยายอายุ 96 ปีแล้ว เสียงและดวงตาแจ่มใสพูดถึงถาดเงินจากมหากองเกวียนที่ยังแจ่มชัดในความรู้สึก

อำไพ (สุนทรวัฒน์) ตรีสุวรรณ หนึ่งในลูกหลานยังช่วยถ่ายทอดให้ฟังถึงเจ้าพระยาอภัยภูเบศรขณะมีชีวิตอยู่ว่า ท่านเป็นคนเสียงดัง พูดมึงกู ลักษณะเหมือนเจ้านายโบราณ หนวดงามโง้งราศีจับ จริงๆ ไม่ได้น่ากลัว ออกจะน่ารัก และขึ้นชื่อว่าน้ำจิตน้ำใจเมตตาสูง ใครเข้าหาท่านขอข้าวของท่าน หากเห็นเป็นคนจนยาก น่าให้ท่านก็ให้ ที่ปราจีนบุรีท่านตั้งบ้านเรือนอยู่ที่เชิงสะพานยศเส กับผูกเรือนไทยเป็นหมู่ใหญ่ไว้ที่ท่างาม ปัจจุบันเป็นบริเวณโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร

100 ปีตึกเจ้าพระยาอภัยภูเบศร

ตึกเจ้าพระยาอภัยภูเบศรสร้างขึ้นในปี 2452 ด้วยท่านเจ้าพระยาฯ ตั้งใจจะถวายให้เป็นที่ประทับแรมแด่ล้นเกล้ารัชกาลที่ 5 ย้อนกลับไปในปี 2451 รัชกาลที่ 5 เสด็จประพาสปราจีนฯ การรับเสด็จในครั้งนั้น เจ้าพระยาอภัยภูเบศรเป็นควาญช้างพระที่นั่งนำเสด็จประพาสดงศรีมหาโพธิ์ด้วยตัวท่านเอง หากการประทับแรมต้องสร้างเพิงพักขึ้นพอแก้ขัด เหตุการณ์ในครั้งนี้ทำให้เจ้าพระยาอภัยภูเบศรประสงค์จะให้พระมหากษัตริย์ไทยได้อยู่อย่างสมพระเกียรติ มิใช่อยู่เพิงพักชั่วคราวอีก

จึงว่าจ้างบริษัท โอวาร์ดเออร์สกิน ซึ่งเป็นบริษัทเดียวกับที่ท่านให้สร้างบ้านของท่านที่จังหวัดพระตะบอง ใช้เงินค่าก่อสร้าง 1 ล้านบาทเศษ สถาปัตยกรรมเป็นแบบบาร็อกงดงามมาก ตึกหลังนี้ไม่ใช้เสาเข็ม หากเอาซุงวางช้างเหยียบ โดยใช้ช้างเป็นร้อยๆ เชือก ผลัดเปลี่ยนกันย่ำเหยียบจนแผ่นดินแน่น ตึกขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานในปี 2533 ทรงคุณค่าทั้งด้านสถาปัตยกรรมและประวัติศาสตร์ชาติ ปัจจุบันใช้พื้นที่เป็นพิพิธภัณฑ์การแพทย์แผนไทย และเป็นส่วนหนึ่งของโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร

เจ้าพระยาอภัยภูเบศรกับคนปราจีนฯ มีความผูกพันที่ร้อยรัดแน่นเหนียว แม้ท่านจะถึงแก่อสัญกรรมไปแล้ว คนปราจีนฯ ก็ยังเคารพกราบไหว้ อำไพเล่าว่า บนตึกท่านเขาก็เห็นกันอยู่เรื่อยว่า ท่านเจ้าพระยาฯ มาเดิน ทั้งพยาบาลทั้งหัวหน้าพยาบาลรวม 4-5 คนเห็นกันหมด บอกให้กราบด้วย "เฮ้ย! คุยกันเสียงดัง รู้มั้ยว่านี่ใคร" หัวหน้าพยาบาลอ้าปากหวอ "กราบลง" ท่านสำทับมาอีก

หน้ารูปปั้นของท่านที่หน้าตึกฯ จะมีปูนปั้นไก่ชน หรือหลายครั้งก็จะมีไก่ชนจริงๆ มาชนกันต่อหน้า ถือเป็นโรงพยาบาลที่มีไก่ชนเดินเพ่นพ่านอยู่มากที่สุด ที่เป็นเช่นนี้ก็เพราะสมัยท่านเจ้าพระยาฯ ยังมีชีวิตชอบตีไก่ ผู้ป่วยหรือญาติผู้ป่วยจึงบนชนไก่ ตอนหลังมีคนหัวใส เมื่อต้องแก้บนก็ขนไก่มา 2 ตัว อีกตัวให้พวกจับไว้ อีกตัวพาจูงเดินมาถวาย จุดธูปร้องว่าผมเอาไก่มาถวายแล้วนะคร๊าบ

เสร็จสรรพก็ใช้เชือกผูกขาไก่ไว้ ปากก็ร้องชวนเชิญว่า มาตีไก่กับผมมั้ยขอรับ ตกลงตีกับไก่ผมนะครับ พูดเองเออเอง แล้วก็จูงเอาไก่อีกตัวมา ตัวหลังนี้ทำนองว่าเป็นไก่ของท่านเจ้าพระยาฯ กระโดดจิ้มกัน 2 เพล๊ก "อ้าวๆ ไก่ท่านแพ้ไก่ผมแล้วนะขอรับ งั้นขอรับไปนะขอรับ" เป็นอันเสร็จพิธีแก้บน เอาไก่กลับบ้านได้ กลับบ้าน

ตลอดทั้งปี 2552 จ.ปราจีนบุรี การท่องเที่ยวฯ และมูลนิธิโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร จัดโครงการ "ด้วยรักและภักดี 100 ปี ตึกเจ้าพระยาอภัยภูเบศร" (สอบถามรายละเอียด 08-9607-0070) กิจกรรมสำคัญคือการพาเจ้าพระยาฯ กลับบ้าน มูลนิธิฯ จัดทอดผ้าป่าไปวัดบ้านเกิดของท่าน เช่น วัดพระเจ้าช้างเผือก ที่พระตะบอง ประเทศกัมพูชา ในกลางเดือนเม.ย.นี้

เล่ากันว่า วันออกเดินทางจากพระตะบองนั้น ประชาชนนับหมื่นได้มาชุมนุม และร้องไห้อาลัยท่านไปทั้งเมือง เจ้าพระยาอภัยภูเบศรกล่าวโอวาทเป็นครั้งสุดท้ายด้วยเสียงอันดังพร้อมๆ กับน้ำตาที่คลอเบ้า แผ่นดินพระตะบองคือบ้านเกิดและเป็นสิ่งแหนหวงยิ่งกว่าชีวิตของต้นตระกูลท่านเจ้าคุณ ท่านอยู่ในฐานะพ่อเมืองที่สืบต่อเมืองมาหลายชั่วอายุ จากทวดถึงปู่ จากปู่ถึงบิดา จากบิดาถึงตัวท่าน ความรักอาลัยยากจะบรรยาย

ชีวิตท่านไม่เคยหวนกลับไปพระตะบองอีก ทั้งๆ ที่คนเขมรนั้นรักบ้านมาก อย่างไรเสียต้องกลับบ้านเสมอ เนื่องจากให้ความสำคัญกับบรรพบุรุษที่ต้องดูแล กระดูกปู่ย่าตายายของท่านอยู่ที่พระตะบองหมด ต้องตัดใจทิ้งมา การได้พาท่านเจ้าพระยาฯ กลับมาตุภูมิในครั้งนี้ ถือเป็นการกลับบ้านครั้งแรกในรอบ 100 ปีของท่าน และเป็นเกียรติยศความภาคภูมิใจของชาวอภัยภูเบศร ชาวปราจีนบุรี หรือแม้แต่ชาวไทยทุกคน

อย่าบิดเบือนสมุนไพรไทย

ในฐานะโรงพยาบาลศูนย์แผนปัจจุบันที่บุกเบิกพัฒนาสมุนไพรและการแพทย์แผนไทยระดับแนวหน้า ภญ.ดร.สุภาภรณ์ ปิติพร มูลนิธิโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร กล่าวถึงกรณีแสบร้อนที่กระทรวงอุตสาหกรรมประกาศให้พืชสมุนไพร 13 ชนิด เป็นวัตถุอันตรายประเภทที่ 1 แม้กระแสจะกดดันเต็มที่ แต่ล่าสุดที่ประชุมคณะกรรมการวัตถุอันตรายคงมีมติเพียงให้ทบทวน

"ประกาศดังกล่าวบิดเบือนความเป็นจริงของคุณสมบัติพืชสมุนไพร ทำให้เกิดการเข้าใจผิดในหมู่ประชาชนอย่างกว้างขวาง ความเสียหายที่เกิดขึ้นถือว่าประเมินค่าไม่ได้ เพราะเท่ากับเป็นการตีตราพืชสมุนไพรในทางลบ เป็นการทำลายทุนทางสังคม และบิดเบือนประวัติศาสตร์ของชาติพันธุ์มนุษย์อย่างรุนแรง" ภญ.ดร.สุภาภรณ์ กล่าว คำตอบสุดท้ายจึงไม่เป็นอื่นได้ นอกจากให้ยกเลิกประกาศด่วนที่สุด พร้อมกำหนดแผนฟื้นฟูความเชื่อมั่นการใช้พืชสมุนไพร รวมทั้งส่งเสริมการผลิตสมุนไพรเกษตรอินทรีย์และพัฒนาการใช้สมุนไพรทดแทนสารพิษอย่างจริงจัง

ครบ 100 ปี ตึกเจ้าพระยาอภัยภูเบศร และมองไปอีก 100 ปีข้างหน้า ภญ.ดร.สุภาภรณ์ กล่าวว่า คือมิติที่ต่อเชื่อมกัน คารวะท่านเจ้าพระยาฯ ในสิ่งที่ท่านทำ ขณะเดียวกันมูลนิธิฯ ก็หวังให้คนไทยจะพึ่งตนเองได้ด้านยา มีความมั่นคงทางปัจจัย 4 และดำรงอยู่ซึ่งความเป็นชาติพันธุ์มนุษย์ที่มีศักดิ์ศรี ประกาศฉบับนี้หากยอมให้ประกาศใช้ สมุนไพรตัวอื่นจะทยอยต่อแถวตามมาเป็นวัตถุอันตรายอีกนับไม่ถ้วน

Credit : โพสต์ทูเดย์ วันจันทร์ที่ 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2552
Pic : www.rimpugardencamp.com

สนามหลวงพยากรณ์ออนไลน์
H O M E

Create Date : 02 เมษายน 2553

Last Update : 2 เมษายน 2553 11:45:27 น.

1 comments

Counter : 2040 Pageviews.

whenever you felt that your heart is going to breakdown
feel it with the love of God ask for his and then you will
find out what is the truth love in Your life as he does for me!

GOD always forgive your mistake
the one that you cant even forget,
he always does it and always being with us
to help and blesss us for us whose heart is full of him

โดย: da IP: 124.122.247.144 วันที่: 18 เมษายน 2553 เวลา:17:56:31 น.