Group Blog
All Blog
### พินัยกรรมชีวิต สิทธิการตายโดยชอบด้วยกฎหมาย ###















‘พินัยกรรมชีวิต-สิทธิการตาย

โดยชอบด้วยกฎหมาย'

‘พินัยกรรมชีวิต-สิทธิการตายโดยชอบ ก.ม.’ :

 โอภาส บุญล้อมรายงาน


เมื่อวันพฤหัสบดีที่ผ่านมา ศาลปกครองสูงสุด

 ได้มีคำพิพากษาคดีสำคัญที่ประชาชนคนไทยควรรู้เป็นอย่างยิ่ง

 เพราะเป็นเรื่องสิทธิในชีวิตและร่างกายของทุกคน

คดีดังกล่าว เป็นคดีที่กลุ่มแพทย์กลุ่มหนึ่ง

 นำโดย นพ. ฐาปนวงศ์ ตั้งอุไรวรรณ เป็นโจทก์ยื่นฟ้อง

น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ในขณะนั้น

และ นายวิทยา บุรณศิริ รมว.สาธารณสุข ในขณะนั้น เป็นจำเลย

 ต่อศาลปกครองสูงสุด ขอให้ศาลพิพากษา

ให้ยกเลิกกฎกระทรวงที่ออกตามมาตรา 12 วรรคสอง

 ของ พ.ร.บ.สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2550

  ที่ว่าด้วยการให้สิทธิการตายกับผู้ป่วย

หรือการขอละเว้นการรักษาในช่วงวาระสุดท้ายของชีวิต

ทั้งนี้ สาเหตุที่แพทย์กลุ่มดังกล่าวยื่นฟ้อง เพราะเห็นว่า

กฎกระทรวงที่ให้สิทธิกับผู้ป่วยในการปฏิเสธการรักษาของแพทย์

ในช่วงวาระสุดท้ายของชีวิตนั้น

เป็นการขัดต่อจรรยาบรรณของแพทย์

ที่ห้ามแพทย์หยุดการรักษาผู้ป่วย

สำหรับ มาตรา 12 ของ พ.ร.บ.สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2550

 บัญญัติว่า บุคคลมีสิทธิทำหนังสือแสดงเจตนา

ไม่ประสงค์จะรับบริการสาธารณสุขที่เป็นไป

เพื่อยืดการตายในวาระสุดท้ายของชีวิตตน

 หรือเพื่อยุติการทรมานจากการเจ็บป่วยได้

วรรคสอง บัญญัติว่า การดำเนินการตามหนังสือ

เพื่อแสดงเจตนาตามวรรคหนึ่ง ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์

และวิธีการที่กำหนดในกฎกระทรวง

วรรคสาม บัญญัติว่า เมื่อผู้ประกอบวิชาชีพด้านสาธารณสุข

ได้ปฏิบัติตามเจตนาของบุคคลตามวรรคหนึ่งแล้ว

มิให้ถือว่าการกระทำนั้นเป็นความผิด

และให้พ้นจากความรับผิดทั้งปวง

แต่ศาลปกครองสูงสุดพิพากษา "ยกฟ้อง"

โดยประเด็นสำคัญในคำพิพากษา คือ ศาลเห็นว่า

 1.กระบวนการร่างกฎหมายเป็นไปตามขั้นตอนครบถ้วน

2.มีการรับฟังความคิดเห็นจากสภาวิชาชีพและองค์กรต่างๆ

3.สอดคล้องตามมาตรา 38 ของรัฐธรรมนูญปี 50

 ที่ว่าด้วยสิทธิและเสรีภาพและประกาศสิทธิผู้ป่วยของแพทยสภา

 รวมทั้งข้อตกลงระหว่างประเทศของแพทยสมาคมโลก

4.การทำหนังสือแสดงเจตนาปฏิเสธการรักษาพยาบาลนั้น

 เป็นการแสดงสิทธิในชีวิตและร่างกาย

โดยเป็นการยื่นความประสงค์ไว้ล่วงหน้า

เพื่อประกาศให้สาธารณชนทราบความประสงค์ของตนว่า

จะใช้สิทธิเช่นใด จึงไม่ขัดต่อศีลธรรมอันดี

และความสงบเรียบร้อยของประชาชน

นั่นเท่ากับว่า คำพิพากษาของศาลปกครองสูงสุด

ได้รับรองว่า กฎกระทรวงว่าด้วยการให้สิทธิการตายกับผู้ป่วย

ที่จะปฏิเสธการรักษาจากแพทย์ในช่วงระยะสุดท้าย ชอบแล้ว

สิทธินี้มีมาตั้งแต่ ปี 2550 แล้ว แต่ผ่านมา 8 ปี

ปรากฏว่าคนไทยใช้สิทธินี้ไม่ถึง 1 เปอร์เซ็นต์

 เนื่องจากไม่รู้ถึงสิทธิดังกล่าว

แต่ต้องเข้าใจให้ถูกต้องด้วยว่า

1.การที่บุคคลแสดงเจตนาไม่ประสงค์จะรับการรักษา

ซึ่งมีผลทำให้แพทย์ต้องเคารพการตัดสินใจดังกล่าวนั้น

ไม่ใช่สิทธิเลือกที่จะไม่มีชีวิตอยู่ แต่เป็นสิทธิในการเลือก

ที่จะปฏิเสธการรักษาพยาบาลเพื่อที่จะได้ตายตามธรรมชาติ

2.แพทย์ไม่มีหน้าที่ทำให้ผู้ทำหนังสือแสดงเจตนา

ไม่ประสงค์จะรับการรักษา ถึงแก่ความตาย

 เพราะหากทำจะมีความผิดตามกฎหมายฐานฆ่าคนตายโดยเจตนา

 จะเห็นได้ว่ากรณีสิทธิการตายของผู้ป่วยในวาระสุดท้ายของชีวิต

 ไม่ใช่การการุณยฆาต หรือปรานีฆาต

ที่ภาษาอังกฤษ เรียกว่า “euthanasia” หรือ “mercy killing”

ที่สามารถทำให้บุคคลตายโดยเจตนา

ด้วยวิธีการที่ทำให้ตายอย่างสะดวก

 เช่น การใช้ยาหรืออุปกรณ์ทางการแพทย์บางอย่าง

เพื่อยุติชีวิตผู้ป่วยเพื่อระงับความเจ็บปวดอย่างสาหัสของบุคคลนั้น

หรือในกรณีที่บุคคลนั้นป่วยเป็นโรคอันไร้หนทางเยียวยา

3.ผู้ทำหนังสือแสดงเจตนา ยังคงได้รับการดูแลจากแพทย์

แบบประคับประคองจนถึงวาระสุดท้ายของชีวิต

 จึงไม่ใช่การปล่อยให้ผู้ป่วยเสียชีวิตโดยงดเว้นไม่ให้การรักษา

 4.หากผู้ทำหนังสือแสดงเจตนาระบุในหนังสือแสดงเจตนา

ให้งดเว้นการรักษาหรือใช้ยา

และเครื่องมืออุปกรณ์ทางการแพทย์บางอย่าง

เพื่อยุติชีวิตที่ไม่ใช่วาระสุดท้าย ซึ่งเป็นการเร่งการตาย

แพทย์ก็ไม่สามารถปฏิบัติตามได้

หากปฏิบัติตามหนังสือแสดงเจตนาดังกล่าว

 แพทย์จะใช้มาตรา 12 วรรคสอง

 แห่ง พ.ร.บ.สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2550

 มายกเว้นความผิดของตนเองไม่ได้

และในเรื่องทำหนังสือแสดงเจตนารมณ์ปฏิเสธการรักษา

 มีตัวอย่างให้เห็นซึ่งเป็นบุคคลที่มีชื่อเสียงด้วย

 คือ นพ.อำพล จินดาวัฒนะ

เลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ

 ได้ทำหนังสือแสดงเจตนารมณ์ปฏิเสธ

การรักษาพยาบาลในวาระสุดท้ายของชีวิต

 ลงวันที่ 1 พฤศจิกายน 2551

มีใจความว่า “ในขณะที่เขียนหนังสือแสดงเจตนารมณ์นี้

 ผมมีสติสัมปชัญญะเป็นปกติดีทุกประการ

 โดยมีญาติของผมเป็นพยาน ผมขอใช้สิทธิตามมาตรา 12

ของ พ.ร.บ.สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2550

โดยขอยืนยันสิทธิของผมดังนี้

ในกรณีที่ผมป่วยด้วยสาเหตุใดก็ตาม

จนตกอยู่ในสภาวะที่ไม่อาจรักษาให้หายกลับมามีชีวิตได้อีก

 และผมไม่มีสติสัมปชัญญะ ที่จะพิจารณา

เกี่ยวกับแผนการรักษาของผมได้แล้ว หากหัวใจผมหยุดเต้น

 ผมขอไม่รับการกระตุ้นหัวใจด้วยวิธีการต่างๆ

หากการหายใจผมล้มเหลวลง ผมขอไม่รับการเจาะคอ

หรือใช้เครื่องช่วยหายใจ

 ผมขอรับการรักษาเพียงเพื่อบรรเทาอาการเจ็บป่วยทุกข์ทรมาน

 ไม่ขอรับการรักษาหรือรับการกระทำใด

ที่จะยืดการตายของผมออกไปโดยไม่จำเป็น

ทั้งนี้เพื่อให้ผมเสียชีวิตไปโดยธรรมชาติ”

ก่อนหน้านี้ เคยมีการจัดสัมมนากันในเรื่อง

 “การให้สิทธิการตายกับผู้ป่วย" ตามมาตรา 12 วรรคสอง

 ของ พ.ร.บ.สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2550

ซึ่งมีบุคลากรทางการแพทย์ไปร่วมแสดงความคิดเห็นจำนวนมาก

 ซึ่งมีทั้งที่เห็นด้วยและไม่เห็นด้วย

นพ.เมธี วงศ์ศิริสุวรรณ กล่าวว่า

ไม่เห็นด้วยเพราะกฎหมายฉบับนี้จะเป็นการออกแบบการตาย

ให้เร็วขึ้นตามเอกสารเพียงหนึ่งใบ

 และผลักภาระความรับผิดชอบมาให้แพทย์

โดยเฉพาะหากเป็นการตัดสินใจที่ผิดพลาด

เมื่อผู้ป่วยยังไม่ถึงวาระสุดท้ายที่จะตาย

“กฎหมายฉบับนี้จะทำให้เกิดปัญหาผู้ป่วยตายโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์

 เพราะอาจไม่ทราบว่าตนจะรักษาหายหรือไม่

หรือญาติอยากให้ตายเพราะอยากสิ้นสุดภาระการดูแล

ย้ำว่า ไม่ได้กลัวการฟ้องร้อง แต่กลัวบาปติดตัว

 และมองว่าไม่จำเป็นต้องทำตามคนไข้ทุกอย่าง

ถ้าขัดกับมโนสำนึกของแพทย์”

ด้าน ศ.นพ.วิฑูรย์ อึ๊งประพันธ์ ที่ปรึกษาศูนย์กฎหมายสุขภาพ

และจริยศาสตร์ บอกว่า หลักการของ

“หนังสือแสดงเจตนาปฏิเสธการรักษาของผู้ป่วยระยะสุดท้าย

 (Living will)”เป็น “การแสดงเจตนาไว้ล่วงหน้า”

 ซึ่งจะช่วยให้แพทย์ปฏิบัติได้ถูกต้องมีหลักการ

และยังเห็นว่า วิวัฒนาการทางวิทยาศาสตร์

และเทคโนโลยีการแพทย์สมัยใหม่ที่มีเครื่องมือช่วยยืดชีวิตผู้ป่วย

บางครั้งทำให้ผู้ป่วยตกอยู่ในภาวะที่เรียกว่า

 “ฟื้นก็ไม่ได้ ตายก็ไม่ลง”

กล่าวคือ ผู้ป่วยจะต้องอาศัยเครื่องช่วยหายใจ

เพื่อจะได้รับออกซิเจนอยู่ตลอดเวลา

ขณะที่ผู้ป่วยอาจจะไม่มีความรู้สึกตัว หรือมีเพียงเล็กน้อย

จนไม่มีโอกาสกลับมาเป็นปกติได้

การช่วยชีวิตแบบดังกล่าวทำให้ความเป็นมนุษย์ของผู้ป่วยลดลง

 ผู้ป่วยจึงควรมีสิทธิที่จะตายโดยปฏิเสธการรักษาดังกล่าวได้

เพื่อให้กระบวนการตายมีสภาพเป็นมนุษย์อย่างแท้จริง

"สิทธิที่จะตายจึงเป็นสิทธิตามธรรมชาติ 

 มนุษย์สามารถกำหนดว่าตนเองจะใช้สิทธิที่จะมีชีวิตอยู่

 (the right to life) หรือสิทธิที่จะตาย (the right to die)

ได้ตามความประสงค์ของแต่ละคน

เป็นการยอมรับสิทธิในการเป็นเจ้าของร่างกายตนเองของมนุษย์

รวมทั้งความมีอิสระในการตัดสินโชคชะตาของตนเอง

 (the right to self-determination)

สิทธิที่จะตายจึงแฝงเป็นส่วนหนึ่งของความเป็นอิสระเสรี

ของมนุษย์นั่นเอง"

ส่วน นพ.สันต์ หัตถีรัตน์ อดีตอาจารย์คณะแพทยศาสตร์

โรงพยาบาลรามาธิบดี กล่าวว่า

การอยู่โรงพยาบาลนานๆ โดยใส่เครื่องไม้เครื่องมือแพทย์

ไม่ใช่สิ่งดี เพราะทำให้เกิดโรคแทรกซ้อน

แต่เราเข้าใจผิดมาโดยตลอดว่าสามารถยืดอายุได้

ซึ่งทำให้เกิดความทรมานต่อผู้ป่วย

 ให้เอาประโยชน์คนไข้เป็นที่ตั้ง

ผศ.ดร.ทัศนีย์ ทองประทีป วิทยาลัยพยาบาลเกื้อการุณย์ กล่าวว่า

 ปัจจุบันคนส่วนใหญ่จะเสียชีวิตที่โรงพยาบาล

 การตายเป็นเรื่องสำคัญ การวางแผนล่วงหน้าจึงเป็นสิ่งที่ดี

ซึ่งแพทย์พยาบาลเป็นคนกลางในการทำหน้าที่รักษา

 การมีกฎกระทรวงทำให้เราสบายใจขึ้น

แต่แพทย์และผู้ใช้บริการต้องพูดคุยกันมากขึ้นในเรื่องเจตนา

 เพราะผู้ป่วยภาวะอารมณ์ไม่มั่นคงในแต่ละวัน

 ขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อมของญาติด้วย”

“สิทธิการตาย” ถือเป็นเรื่องใหม่ในสังคมไทย

 แต่ในต่างประเทศมีมานานแล้ว

สำหรับเมืองไทยที่ถกเถียงเรื่องนี้มีความชัดเจนมากขึ้น

หลังมีคำพิพากษาศาลปกครองสูงสุดออกมา











ขอบคุณที่มา หนังสือพิมพ์คมชัดลึก

 ฉบับวันที่ 20 มิถุนายน 2558
ขอบคุณเจ้าของภาพทุกภาพค่ะ




Create Date : 05 มกราคม 2559
Last Update : 5 มกราคม 2559 11:30:23 น.
Counter : 1181 Pageviews.

0 comments
ชื่อ :
Comment :
 *ใช้ code html ตกแต่งข้อความได้เฉพาะสมาชิก
 

tangkay
Location :
ชลบุรี  Thailand

[ดู Profile ทั้งหมด]
 ฝากข้อความหลังไมค์
 Rss Feed
 Smember
 ผู้ติดตามบล็อก : 55 คน [?]



(•‿•✿) พออายุเลยเลขหกฉันยกเครื่อง
มอบทุกเรื่องที่เคยรู้คู่ความเห็น
มอบประสบการณ์ผ่านพบจบประเด็น
ไม่ยากเย็นเรื่องความรู้ตามดูกัน
ฉันคนเก่าเล่าความหลังยังจำได้
แต่ด้วยวัยที่เหลือน้อยค่อยสร้างสรร
ยอมรับเรื่องเนตโซเชียลเรียนไม่ทัน
อย่าโกรธฉันแค่สูงวัยแต่ใจจริง
ด้วยอายุมากมายอยากได้เพื่อน
หลากหลายเกลื่อนทุกวัยทั้งชายหญิง
คุยทุกเรื่องแลกเปลี่ยนรู้คู่ความจริง
หลากหลายสิ่งฉันไม่รู้ดูจากเธอ ....
สิบปีผ่านไป.......
อายุเข้าเลขเจ็ดไม่เผ็ดจี๊ด
เคยเปรี้ยวปรี๊ดก็ต้องถอยคอยเติมหวาน
ด้วยเคยเกริ่นบอกเล่ามาเนิ่นนาน
ก็ยังพาลหมดแรงล้าพากายตรม
ด้วยชีวิตผ่านมาพาเป็นสุข
ยังสนุกกับการให้ใจสุขสม
อยากบอกเล่ากล่าวอ้างบางอารมณ์
แม้คนชมจะร้องว้า....ไม่ว่ากัน
ปัจจุบันเขียนน้อยค่อยเหินห่าง
ระบบร่างเปลี่ยนแปลงเหมือนแกล้งฉัน
เราคนแก่ตามแก้ไม่ค่อยทัน
ยักแย่ยันค่อยศึกษาหาข้อมูล
แต่ด้วยคิดถึงแฟนคลับกระชับมิตร
จึงต้องคิดตามต่อไปไม่ให้สูญ
ส่งความรู้คู่ธรรมะทวีคูณ
เพื่อเพิ่มพูนให้รู้กันฉันสุขใจ