Bloggang.com : โอน่าจอมซ่าส์ : 🐦ต้นเนระพูสีไทย🐦

🐦ต้นเนระพูสีไทย🐦

เนระพูสีไทย (Bat Flower)

ดอกไม้สีดำที่พบแห่งเดียวในโลก ที่สำคัญมันคือ ดอกไม้ป่าของไทย

วงศ์ : Taccaceae

ชื่อสามัญ : Bat Flower

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Tcca chantrieri.,Andr.

ชื่ออื่น : เพี้ยฟานโคก ค้างคาวขาว ค้างคาวดำ (ต้นที่มีก้านดำ) ภาคใต้ = หมากแฟล จตุจักร Batman ดีงูหว้า (เหนือ) คลุ้ยเสีย ว่านหัวเลย
ว่านหัวลา (จันทบุรี) ดีปลาช่อน (ตราด) นิลพูสี (ตรัง) มังกรดำ (กรุงเทพฯ) ม้าถอนหลัก (ชุมพร) ว่านพังพอน (ยะลา) บีเมย (ภูไทย) ว่านหัวลา ,ว่านหัวฟ้า ,ดีปลาช่อน ,มังกรดำ

ถิ่นกำเนิด : ประเทศไทย

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ต้น ไม้ล้มลุก คล้ายใบตระกุลบอน อายุหลายปีมีเหง้าใต้ดิน รูปทรงกระบอก สูงง 30-50 ซม.

ใบ เรียงสลับเวียนเป็นรัศมี รูปวงรี รูปขอบขนานถึงรูปใบหอกกว้าง 6-18 ซม. ยาว 25-60 ซม. ก้านใบแผ่เป็นครีบ

ดอก คล้ายค้างคาวบิน บาน 2-3 สัปดาห์ ลักษณะเป็นดอกช่อ ซี่ร่ม มีดอกย่อย 4-6 ดอก มีสีม่วงแกมเขียวถึงสีม่วงดำ ใบประดับ 2 คู่ สีเขียวถึงสีม่วงดำเรียงตั้งฉากกัน

เมล็ด เมล็ดรูปไต

ผล ผลสด รูปขอบขนานแกมสามเหลี่ยม มีสันเป็นคลื่นตามยาว

หัว มีหัวใต้ดิน

การขยายพันธุ์ แยกกอ

ฤดูกาลขยายพันธุ์ ตลอดปี
สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมในการเจริญเติบโต ชอบที่ชื้นแฉะ แดดจัด ใกล้หนองน้ำ
ความสัมพันธ์กับระบบนิเวศน์ อยู่ตามร่มไม้้

การใช้ประโยชน์

ทางอาหาร ใบยอดอ่อน เผาไฟ ลวกต้ม กินกับป่น ลาบ
ทางยา หัว หั่นแว่น ดองเหล้า เป็นยกบำรุงกำลัง มูเซอใช้ต้น ใบ ราก ต้มกิน แก้มะเร็ง

การใช้สอยอื่น ไม้ประดับ

ฤดูกาลที่ใช้ประโยชน์ มีทุกฤดูกาล

ในโลกแห่งพฤกษศาสตร์ เชื่อกันว่า บรรดาพืชที่นับเป็นสิ่งมหัศจรรย์สุดยอดของโลกพฤกษศาสตร์ ไม่มีพืชชนิดไหนเกินหน้าพวก “ พืชกินแมลง “ หรือ Carnivorous Plant ไปได้

แต่ก็ยังมีพวกที่แปลกประหลาดมากอีกพวกหนึ่ง ก็คือ พวกที่ออกดอกเป็นสีดำ และยังใช้ชีวิตอยู่ในความมืดเหมือนสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ที่เรียกว่าค้างคาวเหมือนสามัญนามของเนระพูสีไทย พืชที่ต้องเจริญเติบโตและเคลื่อนไหวในความมืดมิดเช่นเดียวกับความเป็นอยู่ของค้างคาวนั่นเอง

พูดถึงค้างคาวแล้วต้องแทรกนิดนึงเพราะเกี่ยวเนื่องกันอยู่ในแง่ของชีวิต ที่คล้ายคลึงกันระหว่างสัตว์กับพืช ค้างคาวในโลกมีอยู่มากมายหลายพันธุ์ ตัวเล็ก ตัวใหญ่ โตขนาดน้องๆแม่ไก่ก็มี บางอย่างกินผลไม้ บางอย่างกินเนื้อสัตว์ บางอย่างก็ดูดเลือดสัตว์อื่นกินเป็นอาหาร เช่นค้างคาวผี หรือค้างคาวแวมไพร์

บางพวกที่มีขนาดเล็กมาก เล็กเท่า แมลงภู่ ส่วนมากมักจะดูดน้ำหวานในดอกไม้กินเป็นอาหาร เรียกว่า “ค้างคาวดอกไม้” ค้างคาวตัวเล็กที่สุด ในโลก พบในครั้งแรกในเมืองไทย และอาจมีอยู่ในโลกเพียงแห่งเดียว คือที่ น้ำตกไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี ผู้ที่ค้นพบค้างคาวดอกไม้ตัวนี้คือ นายกิติ ทองลงยา นักสัตวศาสตร์ของไทย ผู้ซึ่งค้นพบ “นกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธร”

( Pseudochelidon sirintarae) เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๑ ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๕๑๖ นายกิติทองลงยา ก็พบค้างคาวดอกไม้ตัวที่เล็กที่สุดในโลก ซึ่งเรียกกันในปัจจุบันว่า “ค้างคาวคุณกิติ” และได้ชื่อเป็นเกียรติแก่ผู้ค้นพบในพากย์ละตินว่า Craseonycteris thonglongyai หรือ “ค้างคาวทองลงยา”

การเปรียบเทียบให้เห็นความคล้ายคลึงกันของพืชและสัตว์ ระหว่างสัตว์ ค้างคาวดอกไม้

( Flower Bat ) กับพืชดอกไม้ค้างคาว ( Bat Flower ) และพวกพ้องของเนระพูสีไทย ในด้านต่างๆโดยเรียบเรียงได้ดังนี้

ที่อยู่อาศัย ดอกไม้ค้างคาวและเนระพูสีไทย เกิดและอาศัยอยู่ในป่าดงดิบชื้น ตามหุบเหวลึก หรือบนพื้นดินที่ปกคลุมด้วยต้นไม้หนาแน่นเหมือนดอกไม้ค้างคาวที่อาศัยหลบซ่อนตัวในที่มืดมิดตามถ้ำ หน้าผาสูงและหุบเหวลึกและในไร่สวนที่มีพุ่มไม้หนาแน่น

ลักษณะการพักนอน

เนระพูสีไทยหรือดอกไม้ค้างคาวพวกนี้ จะมีก้านดอกชูขึ้นเหนือพื้นดิน ราว 1 ฟุตดอกออกเป็นช่อที่ปลายก้านดอก ดอกจะบานในเวลากลางคืนและบานช้ามาก เมื่อใกล้รุ่งจะชะงักการบานไว้ กว่าจะบานเต็มที่จนครบขบวนการบานต้องใช้เวลานานตั้งแต่ 7-10 คืนทีเดียว เพราะบานได้ทีละนิดเดียวเหมือนค้างคาวดอกไม้ที่ใกล้รุ่งต้องกลับรังนอน

ลักษณะการพักนอน ดอกค้างคาวจะพักนอนทันทีเมื่อใกล้รุ่ง ปล่อยให้ดอกและเกสรที่ยาวเฟื้อยงุ้มลงสู่ดิน เหมือนการพักนอนของค้างคาวดอกไม้ ที่ห้อยหัวลงสู่ดิน

กลิ่น อันไม่น่าพิสมัยของดอกไม้ค้างคาวมีกลิ่นเหม็นสาบหืนๆคล้ายกลิ่นสาบตามถ้ำหรือถิ่นที่มีค้างคาวอาศัย

สี ดอกไม้ค้างคาวหรือเนระพูสีไทย เป็นดอกไม้สีดำพวกเดียวในโลก และพบในเมืองไทย สีออกไปทางดำคล้ำเหมือนสีค้างคาวนั่นเอง

ความเชื่อ คนจีนโบราณเชื่อว่าค้างคาวดอกไม้เป็นสัตว์แห่งโชคลาภ ซึ่งสามารถจะนำความสำเร็จมาสู่มนุษย์ได้หากมันได้เข้าไปอาศัยในเขตบ้านชานเรือน ส่วนชาวไทยโบราณบางกลุ่ม

เชื่อว่า

ต้นเนระพูสีไทย หรือดอกไม้ค้างคาวนี้ คือ ว่านพังพอน ที่สามารถส่งเสียงร้องได้เหมือนเสียงนกในคืน๑๕ค่ำ แต่เมื่อใครได้ยินเสียงร้องนี้ให้ถือว่าเป็นลางร้าย บอกให้เจ้าของว่านระมัดระวังตัวเพราะจะมีเคราะห์ร้ายต้องรีบไปทำพิธีเสดาะเคราะห์ ความเชื่อเรื่องนี้ท่านนักเลงว่านรุ่นผู้เฒ่าในภาคใต้หลายจังหวัดที่เชื่อกันว่า ว่านพังพอนหรือเนระพูสีไทยต้นนี้ร้องได้อยู่ (เป็นเกร็ดความเชื่อ )

เนระพูสีไทย เป็นพันธุ์ไม้ป่าเมืองไทยที่มีดอกสีดำ และเกิดกระจายพันธุ์อยู่ในป่าลึก เท่าที่สำรวจพบแล้ว พบ ๕ พันธุ์ (Species ) คือ

เนระพูสีไทย (Tacca chantrieri)

ว่านพังพอน ( Tacca integrifolia )

คดดิน ( Tacca palmate )

สิงห์โตดำ ( Tacca Teontopetaloides )

หนวดเสือ (Tacca plantaginea)

เนระพูสีไทย

พบมากตามป่าดงดิบตามหุบเขาในภาคใต้ ลำต้นอยู่ใต้ดินเจริญตามแนวราบมีลักษณะเป็นหัวหรือเหง้า หัวหรือเง่านี้คล้ายหัวข่า แต่ไม่แตกแง่งหรือแยกแขนงอย่างหัวข่า เนื้อเยื่อของเง่าแกร่งกว่าหัวข่ามาก เคยเอามาปลูกไว้หลายปีมาแล้ว ซุกเอาไว้ในที่มืด ๆได้ยิน

กิติศัพท์ความสำคัญ ก็อยากได้ บังเอิญได้มาแต่เลี้ยงไม่เป็น เห็นอยู่ในที่มืดนานกลัวตาย ยกมาออกแดดซะหน่อย ปรากฏว่าใบไหม้หมด มาเห็นคิดว่าขาดน้ำ รดน้ำซ้ำเข้าไปอีก แถมใส่ปุ๋ย

16-16-16ให้ด้วยความหวังดี เลยเสร็จ เละเลย

พืชพันธุ์นี้ ขยายพันธุ์ได้ 2วิธี คือ เพาะเมล็ด หรือขุดเง่ามาทอนเป็นท่อนๆแล้วนำไปชำในที่ชุ่มชื้น และต้องอยู่ในที่มืด ออกดอกในฤดูหนาว และต้องอยู่ในที่มืดด้วย ชอบปุ๋ยอินทรีย์ เกลียดปุ๋ยวิทยาศาสตร์ที่สุด

ต้องเรียกว่า เนระพูสีไทย ซูเปอร์สตาร์แห่งรัตติกาลโดยแท้จริง

เอกสารอ้างอิง

ข้อมูลจากหนังสือธรรมชาติศึกษา ดอกไม้และประวัติไม้ดอกเมืองไทย ของท่านอาจารย์ วิชัย อภัยสุวรรณ

Phengklai, C. (1993). Taccaceae. In T. Smitinand and K. Larsen (eds.), Flora of Thailand Vol. 6 part 1: 1-9, Fig. 2.

Zhizum, D. and K. Larsen. (2000). Taccaceae. Flora of China 24: 274-275.

สวัสดีค่ะเพื่อนๆที่น่ารัก ต้นค้างคาวมีกับเขาหนึ่งต้นเชียวค่ะ ตอนเจอครั้งแรก เห็นแล้วชอบเลย ดอกสวยแปลกตาดีค่ะ ไม่เคยดมดอกว่าหอมหรือเปล่า ดอกจะออกสีโทนม่วงๆดำๆ เป็นต้นไม้ที่ชอบอากาศชื่น น่าร้อนมักจะเหี่ยว ถ้าหน้าฝนสดชื่นแล้วจะมีเง่า
ตอนนั้นที่ซื้อมา 80 บาทค่ะ ต้นเท่าไม้บรรทัด จบข่าวสั้นค่ะ

ขอบคุณที่แวะมาค่ะ

Create Date : 30 มิถุนายน 2562

Last Update : 16 มิถุนายน 2564 21:08:40 น.

11 comments

Counter : 2570 Pageviews.

ผู้โหวตบล็อกนี้...

คุณmultiple, คุณกะว่าก๋า, คุณอุ้มสี, คุณเริงฤดีนะ, คุณอาจารย์สุวิมล, คุณวลีลักษณา, คุณสายหมอกและก้อนเมฆ, คุณmariabamboo, คุณSai Eeuu, คุณhaiku

หูย น่ากลัวมาก ดอกก็สีดำ หน้าตาเหมือนพวกดอกไม้กินแมลง สายโหด อีกตะหาก

ถ้าเลี้ยงไว้ที่บ้าน ตอนกลางคืน ขึ้น 15 ค่ำ ได้ยินเสียงมาร้องเรียก แล้วออกไปดู เห็นเป็นสาวสวยชุดดำ ยืนยิ้มอยู่ในสวน จะทำไง สงสัยจะมีเฮ เอ๊ย จับไข้หัวโกร๋นแน่เรา 555

น้องโอเล่ บอก เหรออออ
เอ็งจะต้องไปกลัวทำไม ปกติ เอ็งก็ หัวโกร๋น ผมจะไม่มีอยู่แล้ว น้องค้างคาว ของข้าซิ ต้องกลัวเอ็งมากกว่า ต้นไม้เอ็ง ยังไม่ละเว้น เย้ย 555

โดย: multiple

วันที่: 30 มิถุนายน 2562 เวลา:2:25:18 น.

สวัสดียามเช้าครับคุณโอเล่

ผมเคยซื้อมาเลี้ยงครับ
คนขายบอกว่าเป็นว่านค้างคาวดำ
ดอกเค้าสวยดีครับ

โดย: กะว่าก๋า

วันที่: 30 มิถุนายน 2562 เวลา:6:31:50 น.

บันทึกการโหวต Blog ในวันนี้

ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต
เนินน้ำ Food Blog ดู Blog
โอน่าจอมซ่าส์ Home & Garden Blog ดู Blog

ไม่เคยเห็นมาก่อนค่ะคุณโอเล่
โหวต

โดย: อุ้มสี

วันที่: 30 มิถุนายน 2562 เวลา:9:45:12 น.

ดอกเขาสวยแปลกดีนะคะ
สุขสันต์วันอาทิตย์ค่ะ

โดย: เริงฤดีนะ

วันที่: 30 มิถุนายน 2562 เวลา:11:50:47 น.

สวัสดี จ้ะ น้องโอเล่
เนระพูสี ชื่อแปลกดีจัง ดอก
ของมันก็แปลก ได้ความรู้จาก
บล็อกนี้ ดีมากจ้ะ
นอกจากนี้ ยังได้ความรู้เรื่อง
ค้างคาวอีก
โหวดหมวด บ้านและสวน

โดย: อาจารย์สุวิมล

วันที่: 30 มิถุนายน 2562 เวลา:17:34:18 น.

วันอาทิตย์
ผมตะลอนอยู่นอกบ้านเกือบทั้งวัน
กว่าเปิดคอมก็ทุ่มนึงพอดีเลยครับ 555

โดย: กะว่าก๋า

วันที่: 30 มิถุนายน 2562 เวลา:19:06:02 น.

ดอกค้างคาวมีกลิ่นหอมไหมคะ

โดย: วลีลักษณา

วันที่: 30 มิถุนายน 2562 เวลา:19:16:51 น.

ทั้งชื่อ ทั้งหน้าตา ไหนจะกลิ่นอีก ...ยังไม่เคยเห็นเลยค่ะ

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 30 มิถุนายน 2562 เวลา:20:22:04 น.

บันทึกการโหวต Blog ในวันนี้

ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต
ฟ้าใสวันใหม่ Pet Blog ดู Blog
โอน่าจอมซ่าส์ Home & Garden Blog ดู Blog

ระบบจะบันทึกคะแนนโหวต เฉพาะการโหวต 10 ครั้งล่าสุดในแต่ละวันเท่านั้น

สรรพคุณดีงาม
ขอบคุณสำหรับกำลังใจนะคะ

โดย: mariabamboo

วันที่: 30 มิถุนายน 2562 เวลา:20:42:47 น.

นี่หรือเปล่านะที่เขาเรียกว่า ค้างคาวดำ

โดย: Sai Eeuu

วันที่: 30 มิถุนายน 2562 เวลา:22:14:30 น.

โดย: กะว่าก๋า

วันที่: 30 มิถุนายน 2562 เวลา:22:58:34 น.