BlogGang.com : : ผู้ชายในสายลมหนาว : แปร๋นท่องกรุง : ถอดรหัสความรู้เรื่องช้าง (3)

แปร๋นท่องกรุง : ถอดรหัสความรู้เรื่องช้าง (3)

ปั่นต่อไปตามเส้นทางจนไปถึงหมายเลข 113 เรือสำเภาที่ชักธงรูปช้าง
สมัยอยุธยายังไม่มีความจำเป็นในการมีธงชาติ เรือสินค้าชักธงแดงเป็นพื้น
สมัยรัชกาลที่ 1 ทรงโปรดเกล้าให้เพิ่มจักรสีขาวลงบนธงสำหรับเรือหลวง
สมัยรัชกาลที่ 2 พบช้างเผือกถึง 3 เชือก จึงโปรดให้เพิ่มรูปช้างในวงจักร

มีคำเล่าว่าในรัชกาลที่ 3 เจ้าฟ้าอิศเรศรังสรรค์ทรงโปรดขนบธรรมเนียมฝรั่ง
ให้ทำเสาธงขึ้นที่พระราชวังเดิมอันเป็นที่ประทับ และชักธงเป็นเครื่องบูชา
ในเวลาพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จไปทอดพระกฐิน
เมื่อพระองค์ทอดพระเนตรเห็น จึงตรัสถามผู้อยู่ใกล้พระองค์ว่า

“นั่นท่านฟ้าน้อย เอาผ้าขี้ริ้วขึ้นตากทำไม?”
ที่มีพระราชดำรัสเช่นนั้น คงเป็นเพราะพระองค์ไม่โปรดที่เอาอย่างฝรั่ง

ในสมัยรัชกาลที่ 4 หลังการทำสนธิสัญญาเบาว์ริ่ง ทรงเห็นว่าเรือแต่ละชาติ
และสถานกงสุลแต่ละประเทศล้วนชักธงชาติจึงทรงโปรดเกล้าให้สร้างธงช้างเผือกขึ้น
โดยเอารูปจักรออกและเพิ่มขนาดตัวช้างซึ่งสามารถชักได้ทั้งเรือหลวงและเรือเอกชน

ที่พระบรมมหาราชวังได้มีการสร้างเสาธงขึ้นอย่างเป็นทางการ 2 เสา
ตรงบริเวณเก๋งกรงนกซึ่งสร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 3 เสาข้างตะวันตกเป็นเสาอย่างฝรั่ง
ทาปล้องขาวปล้องดำ ชักธงพระจอมเกล้าเมื่อพระองค์ประทับที่พระบรมมหาราชวัง
และชักธงไอยราพรตเสด็จออกนอกพระบรมมหาราชวัง เสาข้างตะวันออกเป็นเสาแบบจีน
ทาสีแดง ใช้ชักธงตราประจำพระองค์ตามรัชกาลในเวลาทำบุญพระบรมอัฐิ

ในสมัยรัชกาลที่ 5 ทรงโปรดให้รื้อเก๋งกรงนกเดิมออกแล้วสร้างเก๋งขนาดใหญ่ขึ้นแทน
คือเก๋งวรสภาภิรมย์ ทำให้ต้องย้ายเสาธงทั้งฝรั่งและจีนไปปักอยู่ตรงสนามหญ้าข้างๆ
ต่อมามีพระราชดำริให้สร้างพระที่นั่งจักรีมหาปราสาทตรงสนามหญ้าที่ตั้งเสาธงพอดี
ทำให้ต้องย้ายเสาธงอีกครั้งไปตั้งไว้หน้าหอรัชฎากรพิพัฒน์
สวนเก๋งใหญ่ที่สร้างขึ้นมาในครั้งกระนั้นก็ถูกรื้อทิ้งเปลี่ยนเป็นสนามหญ้าทั้งหมด

เมื่อเวลาผ่านไปเสาธงหน้าหอรัษฎากรก็ผุเพราะเป็นเสาไม้
จึงมีการทำเสาธงใหม่เป็นแบบเสาเหล็กและย้ายไปตั้งบนป้อมเผด็จดัสกร
มุมกำแพงพระบรมมหาราชวังตรงข้ามศาลพระหลักเมือง

ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 6 เสาธงนี้ก็ได้ถูกย้ายไปที่ป้อมป้องปัจจามิตร
บริเวณปากคลองคลองสาน ธนบุรี เพื่อทดแทนเสาธงเก่าที่ชำรุด
ปิดฉากของเสาธงเหล็กแห่งแรกในสยามประเทศ

สิ่งที่น่าสนใจคือยังปรากฏอิฐรูปนกที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของเก๋งกรงนก
อยู่ที่ฐานของสนามหญ้าหน้าพระที่นั่งจักรีมหาปราสาทจนถึงปัจจุบัน
เป็นหมุดหมายสำคัญของแรกมีเสาธงแห่งแรกในสยามประเทศนั่นเอง

ต่อไปเป็นวิหารล้านนา ไม่ได้ถ่ายรูปป้ายมาก็เลยจำไม่ได้ว่าวัดอะไร
แต่ดูโครงสร้างแล้วไม่น่าจะจำลองขึ้น น่าจะถูกผาติกรรมามากกว่า
เดาว่าอาจจะเป็นหมายเลข 58 วิหารวัดเชียงของ จังหวัดเชียงราย
ที่เราต้องไปดู ก็คือภาพปีนักษัตรแบบล้านนา โดยมีการนับเป็น

ปีชวด ใจ้
ปีฉลู เป้า
ปีขาล ยี่
ปีเถาะ เหม้า

ปีมะโรง สี
ปีมะเส็ง ไส้
ปีมะเมีย สง้า
ปีมะแม เม็ด

ปีวอก สัน
ปีระกา เล้า
ปีจอ เส็ด
ปีกุน ไก๊

ซึ่งคำตอบที่เกี่ยวกับช้างที่นี่ก็คือ ปีไก๊ ที่มีช้างเป็นนักกษัตรนั่นเอง

Create Date : 27 พฤษภาคม 2558

Last Update : 27 พฤษภาคม 2558 17:30:34 น.

2 comments

Counter : 1286 Pageviews.

เหมือนเคยผ่านตาว่าตะก่อนไม่มีปีหมูค่ะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 29 พฤษภาคม 2558 เวลา:14:59:58 น.

ถ้าครั้งหน้าไปพระบรมมหาราชวัง จะไปหาดูอิฐรูปนก ที่สนามหญ้า พระที่นั่งจักรีมหาปราสาทค่ะ

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 29 พฤษภาคม 2558 เวลา:18:39:46 น.