BlogGang.com : : ผู้ชายในสายลมหนาว : เที่ยวเมืองเชียงใหม่ 2558 :วัดเชียงมั่น (1)

เที่ยวเมืองเชียงใหม่ 2558 :วัดเชียงมั่น (1)

จารึกวัดเชียงมั่นกล่าวว่า พ.ศ. 1839 พญามังรายเจ้า พญางำเมือง
และพญาร่วงร่วมกันตั้งหอนอน ณ ราชมณเทียร ขุดคูก่อกำแพงสามชั้น
และก่อพระเจดีย์ที่บ้านเชียงมั่น แล้วสร้างเป็นวัด ให้ชื่อว่าวัดเชียงมั่น

ครั้นปี พ.ศ. 2014 พระเจ้าติโลกราชได้ทรงก่อพระเจดีย์ด้วยหินแลง
พ.ศ. 2101 สมเด็จพระมหาธรรมิกราชาธิราชเจ้าทรงพระราชทานอ่างอาบเงิน
พ.ศ. 2114 ได้ก่อเจดีย์คร่อมเจดีย์เดิมอีกครั้งหนึ่ง
มีการสร้างแปลงก่อเจดีย์วิหารอุโบสถ สร้างธรรมเสนาสนะ กำแพง ประตู
ปี พ.ศ. 2124 ได้มีการรวบรวมเงิน ที่ดิน และข้าพระจำนวนมากอุทิศแก่อารามแห่งนี้

ศิลาจารึกนั้นเป็นเอกสารชั้นต้นที่น่าเชื่อถือที่สุด
ดังนั้นเรื่องการสร้างเมืองเชียงใหม่โดย 3 กษัตริย์นั้นเป็นเรื่องจริงอย่างไม่ต้องสงสัย
แต่ความสัมพันธ์ทั้ง 3 รัฐในระยะยาวนนั้นจะเป็นเช่นไร เอาไว้มาคุยกันท้ายบล็อก

ลักษณะของเจดีย์ปัจจุบัน เป็นเจดีย์ฐานสี่เหลี่ยมทรงปราสาทมียอดทรงระฆัง
ฐานสี่เหลี่ยมมีซุ้มจรนำ ตรงฐานเขียงเป็นรูปช้างล้อม 16 เชือก
ด้วยความรู้อันน้อยนิดส่วนตัว เจดีย์ส่วนใหญ่จะซ่อมตรงยอดเพราะพังลงมาง่าย

ดังนั้นฐานที่เป็นช้างล้อมน่าจะเป็นของเก่าสมัยพระเจ้าติโลกราช
ที่ได้รับอิทธิพลจากสุโขทัย ซุ้มจรนำก็เป็นศิลปะที่นิยมใช้ในรัชกาลนี้
ส่วนตัวเรือนธาตุที่เป็นย่อมุมและยอดที่เป็นเจดีย์ทรงระฆังเป็นของใหม่แบบพม่า

วิหารของวัดเชียงมั่นมี 2 วิหาร คือ วิหารใหญ่และวิหารจัตุรมุข
วิหารใหญ่เป็นของใหม่ มีภาพจิตรกรรมฝาผนังเขียนสีทองบนพื้นแดง
บอกเล่าการสร้างเมืองทั้งเวียงกุมกามและเมืองเชียงใหม่ของพญามังราย
วิหารจัตุรมุขเป็นวิหารเดิมของวัด ภายในเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปสำคัญคือ
พระแก้วขาวและพระศิลาปางทรมานช้างนาฬาคีรีติดลูกกรงป้องกันขโมย
เช่นเดียวกับพระพุทธรูปสำคัญอื่นๆ ย่อมมีตำนานที่เกี่ยวโยงไปสมัยพุทธกาล
ตัดตอนมาถึงช่วงว่า เป็นพระพุทธรูปประจำเมืองละโว้อยู่หลายร้อยปี
จนกระทั่งพระนางจามเทวีได้นำติดตัวมาด้วยคราวที่มาครองเมืองหริภุญชัย

เมื่อพระยามังรายได้เมืองหริภุญชัยได้สั่งให้เผาเมือง พระองค์พบว่า
มีเพียงหอพระในพระราชวังที่ไม่ได้ถูกเพลิงไหม้ ภายในพบพระแก้วขาว
เห็นเป็นปาฏิหาริย์จึงเกิดพระราชศรัทธาและอัญเชิญมาประดิษฐาน
ยังที่ประทับของพระองค์ และบูชาเป็นพระพุทธรูปพระจำพระองค์

เมื่อสร้างนครเชียงใหม่เป็นราชธานี จึงได้อัญเชิญมาประดิษฐานในพระราชวัง
คือบริเวณวัดเชียงมั่น จนกระทั่งในสมัยพระเจ้าติโลกราช มีพระราชศรัทธา
ให้สร้างหอพระแก้วมรกต และพระแก้วขาวตามอย่างโลหะปราสาทของกรุงลังกา
ไว้ในพระอารามราชกุฎาคารเจดีย์ หรือวัดเจดีย์หลวง

พ.ศ. 2035 ในรัชสมัยพระยอดเชียงรายครองนครเชียงใหม่
มีคนร้ายขโมยพระแก้วขาวไปถวายกษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา
พระยอดเชียงรายจึงยกทัพติดตามไปอัญเชิญพระแก้วขาวกลับมาประดิษฐาน

พ.ศ. 2089 พระแก้วขาวตกไปอยู่กับอาณาจักรล้านช้างเป็นเวลากว่า 225 ปี
เมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชยกทัพไปปราบล้านช้างสำเร็จ
จึงได้อัญเชิญพระแก้วขาวมาประดิษฐาน ณ วัดเชียงมั่น
อันเป็นที่ซึ่งพระยามังรายอัญเชิญพระแก้วขาวมาประดิษฐานเป็นครั้งแรก

พระแก้วขาวหรือพระเสตังคมณีเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวนครเชียงใหม่
จึงได้รับการดูแลรักษาและอนุรักษ์ซ่อมแซมอยู่เสมอ ในปี พ.ศ. 2416
พระเจ้าอินทวิชยานนท์ เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ ได้เป็นประธานในการสร้างแท่น
แกะสลักด้วยไม้แก่นจันทน์หุ้มด้วยทองคำหนัก 300 บาท 3 ซีก

เจ้าราชภาคินัยและเจ้าอุบลวัณณา สร้างฉัตรทองคำถวายหนัก 100 บาท
พร้อมกับจารึกบนแผ่นทองคำใต้แท่นพระเป็นภาษาล้านนาไว้เป็นหลักฐาน
ต่อมาฉัตรทองคำได้หายไปคงเหลือแต่ที่ปักแกนก้านฉัตรเท่านั้น

ปี พ.ศ. 2539 นครเชียงใหม่มีอายุครบ 700 ปี จึงได้มีการบูรณะฐานพระแก้วขาว
เนื่องจากได้มีการอัญเชิญพระแก้วขาวออกมาให้ประชาชนสรงน้ำพระเป็นประจำทุกปี
ทำให้เนื้อไม้แก่นจันทน์บวมขยายออก และแผ่นทองคำที่หุ้มอยู่ปริแตก
นอกจากนั้นได้มีการสร้างฉัตรทองคำน้ำหนัก 123 บาท ประดับเพชร 9 เม็ด
และพลอยอีก 37 เม็ด ถวายแด่พระแก้วขาวด้วย

ผมดูพุทธลักษณะไม่เป็นก็เลยบอกไม่ได้ว่าพระแก้วขาวควรจะสร้างในสมัยใด
ปัญหาต่อไปคือ พงศาวดารโยนกบอกว่าพระไชยเชษฐาอัญเชิญพระแก้วมรกตไป
เพียงองค์เดียว ในขณะที่ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่หนักกว่าเพราะบอกว่า
คราวที่พระไชยเชษฐากลับหลวงพระบางไม่ได้เชิญพระพุทธรูปองค์ใดไปเลย

ตำนานพื้นบ้านเชียงใหม่และพงศาวดารโยนกไม่มีส่วนใดที่กล่าวถึงพระแก้วขาว
ที่ยิ่งไปกว่านั้น เราก็คุ้นชินกันว่า คราวที่เจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกตีเวียงจันทร์
พระองค์ก็อัญเชิญพระพุทธรูปสำคัญมา 2 องค์ คือ พระแก้วมรกตกับพระบาง
การที่จะบอกว่าองค์เขียวเอากลับกรุงเทพ องค์ขาวคืนให้ชาวล้านนาไป

เวลานั้นพระองค์เป็นเพียงแม่ทัพในราชการสงครามสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี
ย่อมไม่มีอำนาจตัดสินใจว่าจะให้พระพุทธรูปสำคัญแก่เมืองอื่นได้เป็นแน่

ปัญหายังซ้อนทับไปอีกว่า หากล้านนามีพระแก้วขาวปรากฏตามตำนานจริง
จะเป็นองค์นี้หรือไม่ มีการโยงไปที่พระพุทธบุษยรัตน์จักรพรรดิพิมลมณีมัย
ที่ปัจจุบันประดิษฐานอยู่ที่พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต
ที่หลายคนอาจะเชื่อตามนี้เพราะมีพระพุทธลักษณะงดงามสมส่วนเป็นอย่างยิ่ง

คำถามนี้คงไม่มีคำตอบที่แน่ชัดเพราะเป็นธรรมเนียมแต่โบราณ
ที่มักจะมีการจำลองพระพุทธรูปสำคัญกันเป็นเรื่องธรรมดา

Create Date : 02 พฤษภาคม 2559

Last Update : 10 พฤษภาคม 2559 9:02:59 น.

7 comments

Counter : 1645 Pageviews.

วัดนี้ก็เคยไปแล้วเช่นกันค่ะ

มาอ่านเอาความรู้เพิ่มเติม

แหงะ ทำไมบอกว่าลายงงหละคะ ออกจะสวย 555

บันทึกการโหวตเรียบร้อยแล้วค่ะ

บันทึกการโหวต Blog ในวันนี้

ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต
เนินน้ำ Food Blog ดู Blog
moresaw Funniest Blog ดู Blog
สายหมอกและก้อนเมฆ Photo Blog ดู Blog
บาบิบูเบะ...แปลงกายเป็นบูริน Food Blog ดู Blog
ผู้ชายในสายลมหนาว Education Blog ดู Blog
ระบบจะบันทึกคะแนนโหวต เฉพาะการโหวต 10 ครั้งล่าสุดในแต่ละวันเท่านั้น

โดย: สาวไกด์ใจซื่อ

วันที่: 2 พฤษภาคม 2559 เวลา:20:08:08 น.

พระแก้วขาว องค์เล็กนิดเดียวเองนะคะ

บันทึกการโหวตเรียบร้อยแล้วค่ะ

บันทึกการโหวต Blog ในวันนี้

ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต
ชลบุรีมามี่คลับ Travel Blog ดู Blog
ฟ้าใสวันใหม่ Food Blog ดู Blog
สาวไกด์ใจซื่อ Travel Blog ดู Blog
tuk-tuk@korat Music Blog ดู Blog
ผู้ชายในสายลมหนาว Education Blog ดู Blog

ระบบจะบันทึกคะแนนโหวต เฉพาะการโหวต 10 ครั้งล่าสุดในแต่ละวันเท่านั้น

เพิ่งได้ยินพระพุทธบุษยรัตน์จักรพรรดิพิมลมณีมัย เป็นครั้งแรก ... ไปเสิร์ชดูจากวิกิ... งามมาก ๆ ค่ะ

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 3 พฤษภาคม 2559 เวลา:15:37:13 น.

ช่วงนี้ลูกปิดเทอมติดภารกิจต่อเนื่อง ไว้เปิดเทอม อาจจะได้ไปอาคารมหาสุรสิงหนาทค่ะ เป็นนิทรรศการถาวร เดี๋ยวค่อยแว่บไปวันธรรมดา คนน้อยดีค่ะ

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 3 พฤษภาคม 2559 เวลา:15:41:21 น.

บันทึกการโหวต Blog ในวันนี้

ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต
BlogGang Hang Girls About Weblog ดู Blog
บาบิบูเบะ...แปลงกายเป็นบูริน Travel Blog ดู Blog
อุ้มสี Hobby Blog ดู Blog
ร่มไม้เย็น Dharma Blog ดู Blog
กะว่าก๋า Travel Blog ดู Blog
mambymam Music Blog ดู Blog
ผู้ชายในสายลมหนาว Travel Blog ดู Blog

มาอ่านหาความรู้ค่ะ

โดย: เจ้าหญิงไอดิน

วันที่: 4 พฤษภาคม 2559 เวลา:12:14:59 น.

องค์พระก็ดูไม่ชัดด้วยค่ะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 4 พฤษภาคม 2559 เวลา:15:33:59 น.

บันทึกการโหวต Blog ในวันนี้

ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต
Rinsa Yoyolive Travel Blog ดู Blog

ผู้ชายในสายลมหนาว Literature Blog ดู Blog

โดย: newyorknurse

วันที่: 5 พฤษภาคม 2559 เวลา:2:50:58 น.

วัดเชียงมั่นเป็นวัดที่เป็นจุดเริ่มต้นของราชธานีเชียงใหม่เลยครับ
องค์พระแก้วขาวเก็บไว้มิดชิดมาก มีทั้งตู้กระจกทั้งลูกกรงเหล็ก จะถ่ายทีต้องหามุมแล้วหามุมอีก
แต่ไม่เคยรู้ว่าพระแก้วขาวเคยไปอยู่ล้านช้างเหมือนกันครับ รู้แค่พญามังรายเอามาจากหริภุญชัยพร้อมพระพุทธรูปหินปราบช้างนาฬาคีรี แล้วก็อยู่ที่วัดเชียงมั่นมาตลอด

โดย: ชีริว

วันที่: 9 พฤษภาคม 2559 เวลา:20:53:53 น.