บรรจง บรรเจิดศิลป์

หลังรัฐประหาร 8 พ.ย.2490 พิษการเมืองในประเทศไทย ทำให้ "อุดม สีสุวรรณ" จำต้องย้ายที่อยู่ที่นอนหลายครั้งและสุดท้ายลี้ภัยไปกัมพูชาเป็นการชั่วคราว ทำให้เกิดบันทึกเรื่องนี้ขึ้นมาในช่วงทำงานหนังสือพิมพ์มหาชน

เหตุการณ์ในบันทึกตรงกับช่วงเวลาที่ประเทศไทยต้องคืนดินแดนฝั่งตะวันตกของกัมพูชา ให้แก่ประเทศฝรั่งเศสซึ่งแย่งไปจากไทย

ในช่วงเหตุการณ์ดังกล่าวฐานะนักหนังสือพิมพ์ อุดม ศรีสุวรรณ มีโอกาสได้เข้าไปสัมผัสกับชีวิตของเยาวชนเขมรหัวก้าวหน้านาม "ทวี"

"ทวี" เกิดในจังหวัดพระตะบอง เป็นคนไทยสัญชาติเขมร เขารับรู้มาตั้งแต่เกิดว่า พ่อ แม่ พี่น้อง ตัวเขา ตลอดจนคนเขมรทั้งชาติเป็นเมืองขึ้นของคนฝรั่งเศส

ทวีรักกับสาวไทยอยู่ผู้หนึ่งชื่อปราณี ความจริงทวีและปราณีจะครองคู่อยู่กินฉันผัวเมียอยู่ที่พระตะบองเป็นคนไทยไปเสียเลยก็ได้ไม่มีปัญหาอะไร แต่ด้วยจิตสำนึกของตน ทวียืนยันว่าจะต้องกลับไปเขมรเพื่อร่วมกู้ชาติปลดแอกฝรั่งเศส