วิถีชีวิตของเกษตรกรในชนบทที่ทำอาชีพเลี้ยงกุ้งเลี้ยงปลานั้นนอกจากจะต้องพิถีพิถันในเรื่องการคัดเลือกแหล่งพ่อพันธุ์แม่พันธุ์ที่เชื่อถือได้แล้ว การกำหนดปริมาณการปล่อยปลาและกุ้งให้พอเหมาะพอดีกับขนาดของพื้นที่บ่อ(Scale) เพื่อป้องกันมิให้ประชากรกุ้งปลามีความหนาแน่นมากเกินไป (density) จนส่งผลให้เกิดความเครียดจากการแย่งกันใช้อากาศออกซิเจน ทรัพยากรและพื้นที่ในบ่อก็มีความสำคัญมากพอๆ กันปริมาณที่เหมาะสมควรจะอยู่ที่ 3,000 – 5,000 ตัวต่อไรสำหรับปลา และ 50,000 – 80,000ตัวต่อไร่สำหรับกุ้ง ซึ่งจะทำให้ความสามารถในการเลี้ยงให้ตลอดรอดฝั่งไม่ตายเดือนตายสองเดือนก่อนจับส่งผลให้เสียเงิน เสียเวลาและอารมณ์ของผู้เลี้ยง

การดูแลคุณภาพน้ำก็สำคัญ ในระยะแรกๆ อาจจะยังไม่ส่งปัญหาให้เห็นมากนักเพราะกุ้งและปลายังมีขนาดเล็กมีพื้นที่หากินค่อนข้างกว้าง แต่เมื่อเริ่มโตขึ้น ใหญ่ขึ้นพื้นที่หากินเริ่มน้อยลง (เพราะกุ้งปลาตัวโตขึ้น)ของเสียสิ่งขับถ่ายทั้งฉี่ทั้งมูลก็ตกค้างสะสมเพิ่มมากขึ้น เมื่อสิ่งปฏิกูลและของเสียเหล่านี้ (waste)บูดเน่าย่อยสลายก็จะก่อให้เกิดก๊าซพิษ ไฮโดรเย่นซัลไฟด์ (hydrogen sulfide)มีเทน(methane)และก๊าซแอมโมเนีย (NH₄⁺),ไนไตรท์ (NH₃^-) ส่งผลทำให้ความหนาแน่นของก๊าซของเสียเหล่านี้เพิ่มหนาแน่นออกซิเจนที่สิ่งมีชีวิตในน้ำอย่างจุลินทรีย์ โปรโตซัว สาหร่าย มีความต้องการสูงรวมทั้งกุ้งปลาก็ลดน้อยถอยลงไปตามสัดส่วน

ก๊าซของเสียเหล่านี้ส่วนหนึ่งจะอยู่ในรูปของปุ๋ยที่ให้ไนโตรเจนส่งให้ผลให้พืช (สาหร่าย, แพลงค์ตอน) เจริญเติบโตงอกงามจนเกิดสีน้ำที่เขียวเข้มมากกว่าปรกติถ้าสาหัสมากหน่อยก็จะข้นหนืดเหนียว ปลาลอยหัว ตาบอด เกิดแผล กุ้งจะล่อง หนวดกุดหางแหว่ง เพราะหาออกซิเจนและถูกกลุ่มแบคทีเรียที่อาศัยในในโคลนในเลนเข้ากัดกินทำลายวิธีการแก้ปัญหาเบื้องต้น (basic) ที่บางครั้งเกษตรกรอาจจะหลงลืมไปเพราะมัวฝักใฝ่ที่จะหาแต่ยาหรือสารเคมีเข้ามาป้องกันทำลายแพลงค์ตอนหรือพืชสาหร่ายนั่นก็คือการถ่ายน้ำใหม่เข้ามาแทนที่น้ำเก่าโดยค่อยถ่ายน้ำเก่าภายในบ่อออกทีละ 10เซนติเมตร แล้วเติมน้ำใหม่เข้ามาอีก 10 เซนติเมตรทำแบบนี้ไปเรื่อยๆจนกระทั่งสีน้ำและความข้นหนืดเริ่มกลับมาเป็นปรกติจึงหยุดเหมาะสำหรับบ่อเลี้ยงกุ้งที่อยู่ใกล้แหล่งน้ำ ห้วย หนอง คลองบึงหรือแหล่งชลประทานที่มีน้ำมากเพียงพอพูดถึงน้ำเก่าไปน้ำใหม่มาก็อดนึกถึงนักการเมืองไม่ได้ เมื่อไรจะมีน้ำใหม่ที่สดใสไม่โกงและเก่งเข้ามาเสียทีเนาะเมืองไทย?!?!

มนตรี บุญจรัส

ชมรมเกษตรปลอดสารพิษ www.thaigreenagro.com

Create Date : 04 ตุลาคม 2555
Last Update : 4 ตุลาคม 2555 17:30:31 น.		0 comments
Counter : 1362 Pageviews.
Share Tweet