"น่าน...เมืองรักการอ่าน" ต้นเหตุแก้ปัญหาเด็กแอลดี

ความผิดปกติในด้านการพูด ฟัง เขียน อ่าน สะกดคำ รวมทั้งการคำนวณ ไปจนถึงพฤติกรรมทางอารมณ์ที่อาจพบในเด็กบางคนนั้น บางคนอาจฟันธงเลยว่าเด็กที่มีอาการแบบที่ว่าเป็นเด็กโง่ หรือไม่สนใจที่จะเรียนหนังสือ แต่ความจริงแล้วอาการเหล่านั้นเป็นอาการของเด็กที่มีความบกพร่องในการเรียนรู้ ซึ่งมักเรียกสั้น ๆ ว่าแอลดี (LD : Learning disabilities)

นี่ไม่ใช่สิ่งที่เพิ่งเกิดขึ้นกับเด็กไทยแต่อาจเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นมานานแล้ว เพียงแต่ในอดีตไม่เคยมีการทดสอบหรือจัดแบ่งประเภทการเรียนรู้ของเด็กในลักษณะนี้ เพียงแค่แบ่งคนเรียนเก่งกับเรียนไม่เก่งเท่านั้น  และเด็กที่เรียนด้อยกว่าเพื่อนก็มักจะถูกเอาไปรวมกันไว้ด้วยกัน แต่สำหรับโรงเรียนในต่างจังหวัดที่มีเพียงชั้นละห้องเรียนเดียวการแยกเด็กจึงเป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้ อย่างโรงเรียนบ้านร้อง ต.ปัว อ.ปัว จ.น่าน มีเด็กแอลดีถึง 48 คนจากเด็กนักเรียนทั้งหมด 216 คน

“ทางโรงเรียนพยายามหาแนวทางส่งเสริมให้เด็กรักการอ่านทั้งเด็กพิเศษและปกติ ให้เด็กได้มีโอกาสแสดงออกทั้งดนตรีและกีฬาแต่ลิเกได้รับความนิยมมากที่สุดโดยเฉพาะในกลุ่มเด็กพิเศษ” สมนึก ตาลตา ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านร้อง ระบุ

ความพยายามของโรงเรียนบ้านร้องในการส่งเสริมให้เด็กรักการอ่านจึงเกิดเป็นโครงการสานสายใยรักการอ่านที่บ้านร้องขึ้น ซึ่งประกอบด้วย 6 กิจกรรมย่อย ได้แก่ พี่อ่านคล่องน้องเรียนดีด้วยละคร ตามล่าหาดาวนักอ่าน หนังสือพิมพ์เสมือนและหนังสือเล่มเล็ก กระเป๋าความรู้สู่ชุมชน บูรณาการการอ่านกับการสืบค้นบนเว็บไซต์ และการอ่านหนังสือให้ ผอ.ฟัง ซึ่งเป็นกิจกรรมที่เพิ่มเติมขึ้นมา

ครูสุวิทย์ สวนดอกไม้ หัวหน้ากลุ่มสาระฯภาษาไทย อดีตพ่อครูลิเกที่ประยุกต์การใช้ศิลปะอย่างลิเกมาพัฒนาการอ่านเด็กเรียนพิเศษ เล่าว่า ทางโรงเรียนเรามีการนำลิเกเข้ามาช่วยส่งเสริมพัฒนาการอ่านของเด็กตั้งแต่ปี 2549 หลังจากเด็กพิเศษได้มีโอกาสเข้ามาฝึกลิเกทำให้มีพัฒนาการดีขึ้น และสามารถอ่านหนังสือได้ดีขึ้น เราจึงเชื่อว่าลิเกช่วยได้เพราะเด็กจะต้องท่องและร้องบทซ้ำ ๆ จนกว่าจะขึ้นใจ โดยปัจจุบันมีเด็กพิเศษเล่นลิเกร่วมกับเด็กปกติเกือบครึ่งต่อครึ่ง

ขณะที่ ครูวิชาญ ใบยา หัวหน้ากลุ่มสาระฯสังคมศึกษา ผู้ดูแลโครงการสานสายใยรักการอ่านที่บ้านร้อง บอกว่า การที่โรงเรียนมีการเพิ่มกิจกรรมอ่านหนังสือให้ ผอ.ฟังเข้ามานั้น พบว่า ไม่เพียงแต่เด็กพิเศษเท่านั้นที่มีพัฒนาการทางด้านการอ่านที่ดีขึ้น แต่เด็กปกติเองกิจกรรมนี้จะเป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยให้เด็กรักการอ่านมากขึ้นด้วย

เหตุผลที่ทำให้โรงเรียนบ้านร้องประสบความสำเร็จในการพัฒนาเด็กแอลดี และกลายเป็นโรงเรียนที่ผู้ปกครองของเด็กที่มีปัญหาในด้านการเรียนต่างต้องการให้ลูกเข้าเรียนที่นี่ ไม่ใช่เพียงอัตราส่วนการเข้าเรียนต่อในระดับมัธยมศึกษาของเด็กที่มีเกือบ 100% ทุกปีเท่านั้น แต่ยังเป็นเพราะความตั้งใจของครูทุกคนในการที่จะทำให้เด็กทุกคนยังคงอยู่ในระบบการศึกษาต่อไปไม่ว่าเด็กคนนั้นจะมีพัฒนาการที่แตกต่างอย่างไรก็ตาม โดยสำนักงานส่งเสริมสังคมแห่งการเรียนรู้และคุณภาพเยาวชน (สสค.) ยกให้น่านเป็นเมืองรักการอ่านต้อนรับวันรักการอ่านที่กำลังจะมาถึงในวันที่ 2 เมษายนนี้

เช่นเดียวกับโรงเรียนบ้านน้ำมวบ  ต.น้ำมวบ อ.เวียงสา จ.น่าน ซึ่งมีปัญหาเรื่องเด็กแอลดีที่มีอยู่ถึง 1 ใน 4 ของเด็กที่มีอยู่ทั้งหมด โดย ครูเพ็ญ พิมสาร ว่าที่ครูสอนดี ภายใต้โครงการสังคมไทยร่วมกันคืนครูดีให้ศิษย์ เชิดชู ยกย่อง ครูสอนดี ซึ่ง สสค.ได้รับมอบหมายให้ดูแล เป็นครูสอนอยู่ที่โรงเรียนแห่งนี้มาถึง 28 ปี ได้ร่วมกับครูที่โรงเรียนอีก 11 คน ค้นหากระบวนการเรียนการสอนเพื่อช่วยพัฒนาการของเด็กแอลดีโดยเฉพาะ

คนิท แจ่มเที่ยงตรง ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านน้ำมวบ บอกว่าปัญหาคือเรื่องเด็กอ่านหนังสือไม่ออก โดยเฉพาะเด็กพิเศษเราจึงต้องมีการดูแลมากเป็นพิเศษ ทั้งการสอนเสริมพิเศษในช่วงเย็นและการผลิตสื่อการสอนพิเศษเพื่อพัฒนาทักษะโดยเฉพาะวิชาคณิตศาสตร์

สื่อการสอนพิเศษด้านคณิตศาสตร์ที่ครูเพ็ญและทีมงานร่วมกันค้นคว้านั้น ทำให้เด็กแอลดีอย่าง ด.ช.จิรศักดิ์ สีทิพย์ นร.ชั้น ป.6 คว้าเหรียญรางวัลระดับภาคในการแข่งขันคณิตศาสตร์ในชีวิตประจำวัน ที่ จ.พิจิตร ช่วงชั้น ป.4-6 ซึ่งในงานเดียวกันเด็กพิเศษชั้น ป.1 ก็คว้าเหรียญทองจากการแข่งขันร้องเพลงและเล่านิทานด้วย

ดร.อุบล เล่นวารี หัวหน้าคณะติดตามสนับสนุนและประเมินผลโครงการส่งเสริมนวัตกรรมสร้างสรรค์การเรียนรู้ระดับประถมศึกษาครั้งที่ 1/2554 ในฐานะผู้ทรงคุณวุฒิ สสค. บอกว่า ปัญหาของเด็กแอลดีนั้นเป็นเรื่องของพัฒนาการที่มีปัญหา ซึ่งหากเด็กเหล่านั้นได้รับการดูแลจนสามารถทลายกำแพงไปได้แล้ว โดยเฉพาะการอ่านซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญ เมื่ออ่านออกเขียนได้ดีแล้วต่อไปการเรียนของเด็กก็จะดีขึ้นตามลำดับ

แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นความตั้งใจของครูผู้สอนเพียงอย่างเดียวคงไม่เพียงพอในการแก้ไขปัญหาของเด็กแอลดี ผู้ปกครองซึ่งมีความใกล้ชิดกับเด็กมากกว่าก็จะต้องใส่ใจที่จะสังเกตพฤติกรรมของเด็กและร่วมมือกันเพื่อเสริมสร้างพัฒนาการของเด็กไปพร้อมกันด้วย.

ทีมเดลินิวส์ 38

article@dailynews.co.th