BlogGang.com : : scimovie : มงคลชีวิตข้อที่ 10 ถึง 14

มงคลชีวิตข้อที่ 10 ถึง 14

มงคลข้อที่ ๑๐ ความมีวาจาเป็นสุภาษิต

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย การมีวาจาสุภาษิตนั้นคือ กล่าวคำอ่อนหวานเป็นที่สุจริต ประกอบไปด้วยองค์ ๕ ประการคือ

๑. กล่าวในกาลที่สมควรจะพึงกล่าว
๒. กล่าวแต่คำสัตย์ที่จริงไม่กล่าวคำเท็จ
๓. คำอ่อนหวานสุขุมละเอียดไม่หยาบคายให้เคืองหูผู้อื่น
๔.กล่าวคำที่มีประโยชน์ในชาตินี้และชาติหน้า
๕. กล่าวคำประกอบไปด้วยจิตเมตตา ไม่มีความโกรธอิจฉาริษยาพยาบาท

พระผู้มีพระภาคทรงกล่าวว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อันวาจาประกอบไปด้วยองค์ ๕ นี้ เป็นวาจาสุภาษิตผู้ที่กล่าววาจาเช่นนี้ ย่อมเป็นผู้ที่มีวาจาที่ควรต่อการอบรมสั่งสอนแก่ตน และบุคคลอื่นได้เป็นวาจาที่ผู้ฟัง ฟังแล้วฉลาด สะอาด สงบ พบแต่ความเจริญ เป็นที่ยอมรับและเชื่อถือของชนทั้งหลาย

----------------------------------------------------------------------------

มงคลข้อที่ ๑๑ ความบำรุงมารดาและบิดา

บุคคลใดหญิงชายที่เกิดมา ได้ปฏิบัติมารดา บิดาให้เป็นสุข จัดเป็นมงคลอันประเสริฐ ถามว่า คนอย่างไรเรียกว่า บิดา มารดา ก็คือหญิงใดเป็นที่อาศัยแห่งสัตว์ให้บังเกิด หรือยังให้สัตว์เหล่านั้นให้เจริญขึ้น หญิงนั้นเรียกว่ามารดา ชายใดยังสัตว์ให้บังเกิดหรือยังให้สัตว์ให้เจริญขึ้น ชายนั้นชื่อว่าบิดา

บิดามารดานั้นจะมีคุณ ๔ ประการ คือ
๑. ชื่อว่าเป็นพรหม คือ มีเมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา เหมือนท้าวมหาพรหม
๒. ชื่อว่าเป็นบุพพเทวดา คือ ได้พิทักษ์รักษาทารกนั้นมาก่อนกว่าเทพยดาทั้งปวง
๓. ชื่อว่าเป็นบุพพาจารย์ คือ ให้โอวาทคำสั่งสอนแก่ทารกนั้นมาก่อนกว่าอาจารย์ทั้งปวง
๔. ชื่อว่าเป็นอาหุเนยยา คือ มารดาบิดาควรจะรับของที่บุตรนำมาให้ เป็นข้าวน้ำ ผ้าผ่อนท่อนสไบ ที่บุตรหญิงชายนำมาสักการบูชา

กุลบุตรหญิงชายทั้งหลายเมื่อได้รับการปฏิบัติจากบิดา มารดาดังนี้แล้วจะต้องตอบแทนคุณบิดามารดาด้วยวิธี ๕ อย่างคือ
๑. มารดาบิดาไม่มีศรัทธา ก็ชักชวนและทำให้มีศรัทธา
๒. มารดาบิดาไม่มีศีล ก็แนะนำและทำให้มีศีล
๓. มารดาบิดาไม่ได้ฟังธรรม ก็แสวงและทำให้ได้ฟังธรรม
๔. มารดาบิดาไม่ได้บริจาคทาน ก็วิงวอนให้ท่านได้บริจาคทาน
๕. มารดาบิดาไม่มีปัญญา ก็แนะนำสั่งสอนให้ท่านมีปัญญา

ถ้ากุลบุตร กุลธิดาปฏิบัติบิดามารดา พร้อมด้วยองค์ ๕ ดังนี้ จึงเรียกว่าปฏิบัติบูชายก บิดามารดาให้พ้นจากทุกข์อย่างแท้จริง

----------------------------------------------------------------------------

มงคลข้อที่ ๑๒ ความสงเคราะห์แก่บุตรหญิงชาย

บุคคลผู้ใดมีความสงเคราะห์แก่บุตรหญิงชายด้วยอามิสและข้อปฏิบัติ จัดเป็นมงคลประเสริฐย่อมอนุเคราะห์บุตรด้วยสถาน ๕ คือ

๑. ห้ามไม่ให้ทำชั่ว
ห้ามไม่ให้บุตรธิดาข้องเกี่ยวกับอบายมุข คือเหตุแห่งความฉิบหาย ๖ ประการ ได้แก่
๑.๑ ดูการละเล่น
๑.๒ เล่นการพนัน
๑.๓ เที่ยวกลางคืน
๑.๔ เกียจคร้านการทำงาน
๑.๕ คบคนชั่วเป็นมิตร
๑.๖ ดื่มสุราเมรัย

๒. ให้ตั้งอยู่ในความดีและความไม่ประมาท
ให้บุตรธิดาตั้งอยู่ในความดี ประกอบกิจการงานสุจริตด้วยความไม่ประมาท

๓. ให้ศึกษาศิลปวิทยา
เมื่อถึงเวลาศึกษาเล่าเรียน ก็ไม่นิ่งดูดาย ให้ศึกษาวิชาต่างๆ ตามสมควรแก่กำลังทรัพย์

๔. หาภรรยาและสามีที่สมควรให้
เมื่อเห็นว่าบุตรเจริญวัยมีความรู้พอจะเลี้ยงตัวได้แล้วก็เลือกหาภรรยาและสามีที่มีนิสัยดีมีสกุลให้แก่บุตรธิดา

๕. มอบทรัพย์ให้ในสมัยฯ
บิดามารดาย่อมมอบทรัพย์ให้แก่บุตรธิดาของตน เมื่อถึงกาลที่เห็นว่าบุตรธิดามีคุณสมบัติรักษาทรัพย์นั้นๆ ได้

----------------------------------------------------------------------------

มงคลข้อที่ ๑๓ ความสงเคราะห์ภริยา

ลักษณะของภรรยามี ๗ ข้อ
๑. วธการภรรยา เมียที่เป็นข้าศึกแก่สามี คือคิดประทุษร้ายสามีอยู่เนืองๆ มิได้ขาด
๒. โจรีภรรยา เมียเป็นโจรคอยลักข้าวของแห่งสามี
๓. อัยยภรรยา เมียข่มขี่ผัวให้อยู่ในอำนาจดังนายกับบ่าว
๔. มาตาภรรยา เมียรักผัวดังมารดารักบุตรที่บังเกิดแก่อุทร ไม่มีความเดือดร้อนให้แก่สามี
๕. ภคินิภรรยา เมียดังน้องหญิง เป็นที่สมัครรักยิ่งดังพี่และน้องร่วมท้องมารดาเดียวกัน
๖. ทาสีภรรยา เมียดังทาสทาสี เป็นที่ยินดีเกรงกลัวผัวยิ่งนัก ทั้งกลัวทั้งรักเป็นที่เคารพ
๗. สุขีภรรยา เมียราวกะว่าสหายเป็นเพื่อนเจ็บเพื่อนตายของสามี มิได้คิดหน่ายหนี
ภรรยาจำพวกที่ ๔-๗ สามีใดสงเคราะห์ ถือว่าเป็นมงคลในชีวิต

สามีควรจะสงเคราะห์ภรรยาด้วยเหตุ ๕ สถานคือ
๑. ให้เกียรติกล่าวยกย่องแก่ภรรยาด้วยวาจาอันอ่อนหวาน ไม่กล่าวคำดูถูกดูหมิ่น
๒. สามีอย่างโกรธทุบตีก่อน แล้วจึงสั่งสอนต่อภายหลัง
๓. สามีอย่าคิดนอกใจภรรยาเที่ยวหาภรรยาใหม่ เป็นที่ไม่ชอบใจของสตรีที่ปรารถนาหาสามีแต่ผู้เดียว
๔. สามีจงให้ภรรยาเป็นใหญ่ในเคหสถาน คือเป็นคนเก็บทรัพย์ที่สามีได้มา
๕. สามีจงแสวงหาเครื่องประดับให้แก่ภรรยาโดยสมควรแก่ทรัพย์และตระกูล

ภรรยาเมื่อได้รับการสงเคราะห์จากสามีแล้ว ก็ควรจะสงเคราะห์สามีด้วยองค์ ๕ ประการ เป็นการตอบแทนคือ
๑. ฉลาดในการทำอาหารให้สามีรับประทาน
๒. ภรรยานับถือญาติทั้งสองฝ่าย ญาติของสามีและญาติของตนให้เสมอกัน
๓. ภรรยามีใจซื่อตรงต่อสามี
๔. ภรรยาหมั่นภักดีปฏิบัติสามี ให้เป็นที่ยินดีตามอัธยาศัย
๕. ภรรยาเป็นผู้ฉลาดรักษาทรัพย์ที่สามีได้มา อย่าให้ฉิบหาย

ความฉิบหายในทรัพย์ คือ
๑. ไม่รู้ประมาณในการบริโภค ใช้สอยทรัพย์
๒. เล่นการพนัน
๓. เกียจคร้านไม่ทำงาน
๔. นักเลงสุรา
๕. นักเลงเจ้าชู้

----------------------------------------------------------------------------

มงคลข้อที่ ๑๔ การงานไม่อากูล

บุคคลใดไม่มีความเกียจคร้านในกิจการงานทั้งปวง จัดเป็นมงคลอันประเสริฐย่อมนำมาซึ่งความสุขความเจริญในโลกนี้และโลกหน้า

เหตุที่ทำให้การงานอากูลมี ๖ อย่างคือ
๑. มักอ้างว่า หนาวนัก แล้วไม่ทำงาน
๒. มักอ้างว่า ร้อนนัก แล้วไม่ทำงาน
๓. มักอ้างว่า ยังเช้าอยู่ แล้วไม่ทำงาน
๔. มักอ้างว่า เวลาเย็นเกิน แล้วไม่ทำงาน
๕. มักอ้างว่า หิวนัก แล้วไม่ทำงาน
๖. มักอ้างว่า กระหายนัก แล้วไม่ทำงาน

เมื่อบุคคลอ้างอย่างนี้แล้ว ก็ไม่ทำงานย่อมทำให้การงานคั่งค้างอากูล เป็นปลงภาระไม่ได้ จักยืน เดิน นั่ง นอน ก็จักวิตกกังวลหาความสุขไม่ได้ แถมยังอาจเป็นภาระแก่ผู้อื่นอีกด้วย ซึ่งก็จักทำให้เป็นที่ไม่น่าเชื่อถือของคนรอบข้าง

ข้อมูลและภาพจาก :
//www.manager.co.th/Dhamma/ViewNews.aspx?NewsID=4544443184733
//www.manager.co.th/Dhamma/ViewNews.aspx?NewsID=4593232094644
//www.manager.co.th/Dhamma/ViewNews.aspx?NewsID=4551023995279
//www.manager.co.th/Dhamma/ViewNews.aspx?NewsID=4511375710368
//www.manager.co.th/Dhamma/ViewNews.aspx?NewsID=4571650826334

Create Date : 12 ตุลาคม 2552

Last Update : 12 ตุลาคม 2552 15:06:23 น.

0 comments

Counter : 1059 Pageviews.