รูปแบบการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ
รูปแบบการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ
ปัจจุบันพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ ได้เน้นให้ครูเป็นผู้จัดการเรียนรู้ โดยให้เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ กล่าวคือให้ผู้เรียนนั้นสามารถที่จะเรียนรู้และสร้างองค์ความรู้ขึ้นมาด้วยตนเองให้ได้มากที่สุด ฉะนั้นการจัดการเรียนรู้จึงเป็นส่วนสำคัญส่วนหนึ่งที่จะทำให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้และบรรลุตามตัวชี้วัดที่ต้องการได้
นอกเหนือจากการเรียนการสอนที่มีมาตั้งแต่ในอดีตไม่ว่าจะเป็นการบรรยาย (ซึ่งยังใช้ได้ดีกับนักเรียนบางส่วนและเนื้อหาบางเรื่อง) แต่ยังมีวิธีการจัดการเรียนรู้อีกหลายรูปแบบที่ครูสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการสอนได้
และต่อไปนี้ก็เป็นแนวทางอีกส่วนหนึ่งในหลายๆ อย่างที่ควรนำไปจัดการเรียนรู้ โดยจะกล่าวถึงเฉพาะส่วนย่อๆ ว่าจะใช้เพื่อให้นักเรียนเกิดอะไรขึ้นและทักษะที่มุ่งหวังหรือที่ต้องการเน้นนั้นคืออะไร เป็นต้น
วิชาที่เหมาะสมในการนำไปใช้ในการจัดการเรียนรู้นั้น ขึ้นอยู่กับครูผู้สอนว่าต้องการให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้และพฤติกรรมอย่างไร เช่น ในวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง การแยกสาร ต้องการให้นักเรียนคิดหาวิธีการแยกสารให้ได้ และสรุปเป็นความรู้ได้ด้วยตนเอง ครูก็เลือกวิธี การฝึกปฏิบัติการ เพราะมีทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้นได้แก่ การค้นคว้าหาความรู้ จากการระดมสมองหาวิธีการแยกสารที่เหมาะสม การรวบรวมข้อมูลฝึกการหาข้อมูล วิธีการแยกสารนั้นจะใช้ได้ผลหรือไม่ และสุดท้ายก็ต้องทดลองการแก้ปัญหาตามที่ได้คิดไว้ ซึ่งนักเรียนจะได้ ศึกษาค้นคว้าข้อความรู้ในลักษณะ กลุ่มปฏิบัติการและได้ทดลอง ทั้งหมดที่นักเรียนทำนั้นเขาจะเกิดองค์ความรู้ว่าจะแยกสารนั้นออกจากกันจะต้องคิดและมีกระบวนการคิดแก้ปัญหา อย่างไร ซึ่งถือว่าเขาได้เกิดองค์ความรู้ขึ้นอีกหนึ่งองค์ความรู้แล้ว
1) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : กระบวนการสืบค้น (Inquiry Process)
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การศึกษาค้นคว้า - การเรียนรู้กระบวนการ - การตัดสินใจ - ความคิดสร้างสรรค์ บทบาทผู้เรียน ศึกษาค้นคว้า เพื่อสืบค้นข้อความรู้ด้วยตนเอง
2) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : การเรียนแบบค้นพบ (Discovery Learning) ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การสังเกต การสืบค้น - การให้เหตุผล การอ้างอิง - การสร้างสมมติฐาน บทบาทผู้เรียน ศึกษา ค้นพบข้อความรู้และขั้นตอนการเรียนรู้ด้วยตนเอง
3) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : การเรียนแบบแก้ปัญหา (Problem-solving)
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การศึกษาค้นคว้า - การวิเคราะห์ สังเคราะห์ประเมินค้าข้อมูล - การลงข้อสรุป - การแก้ปัญหา บทบาทผู้เรียน ศึกษา แก้ปัญหาอย่างเป็นกระบวนการและฝึกทักษะการเรียนรู้ที่สำคัญด้วยตนเอง
4) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : การเรียนแบบสร้างแผนผังความคิด (Concept Mapping) ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การคิด - การจัดระบบความคิด บทบาทผู้เรียน จัดระบบความคิดของตนให้ชัดเจน เห็นความสัมพันธ์
5) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : การตั้งคำถาม (Questioning)
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - กระบวนการคิด - การตีความ - การไตร่ตรอง - การถ่ายทอดความคิด ความเข้าใจ บทบาทผู้เรียน เรียนรู้จากคิดเพื่อสร้างข้อคำถามและคำตอบด้วยตนเอง
6) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : การศึกษาเป็นรายบุคคล (Individual Study) ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การศึกษาค้นคว้าข้อความรู้ - การนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ - ความรับผิดชอบ บทบาทผู้เรียน เรียนรู้อย่างเป็นอิสระด้วยตนเอง
7) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : การจัดการเรียนการสอนที่ใช้เทคโนโลยี (Technology - Related Instruction)
ประกอบด้วย - ศูนย์การเรียน - ชุดการสอน - บทเรียนสำเร็จรูป - คอมพิวเตอร์ช่วยสอน - e-learning ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การตอบคำถาม - การแก้ปัญหา - การนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ - การเรียนรู้ที่ต้องการผลการเรียนรู้ทันที - การเรียนรู้ตามลำดับขั้น บทบาทผู้เรียน เรียนรู้ด้วยตนเองตามระดับความรู้ความสามารถของตน มีการแก้ไขฝึกซ้ำเพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจและความเชี่ยวชาญ
8) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : การอภิปรายกลุ่มใหญ่ (Whole - Class Discussion)
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การแสดงความคิดเห็น - การวิเคราะห์ - การตีความ - การสื่อความหมาย - ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ - การสรุปความ บทบาทผู้เรียน มีอิสระในการแสดงความคิดเห็น มีบทบาทมีส่วนร่วมในการสร้างข้อความรู้
9) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : การอภิปรายกลุ่มย่อย (Small - Group Discussion) ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - กระบวนการกลุ่ม - การวางแผน - การแก้ปัญหา - การตัดสินใจ - ความคิดระดับสูง - ความคิดสร้างสรรค์ - การแก้ไขข้อขัดแย้ง - การสื่อสาร - การประเมินผลงาน - การสร้างบรรยากาศการเรียนรู้ บทบาทผู้เรียน รับผิดชอบต่อบทบาทหน้าที่ของตนเองในฐานะผู้นำกลุ่มหรือสมาชิกกลุ่มทั้งในบทบาทการทำงานและบทบาทเกี่ยวกับการรวมกลุ่ม ในการสร้างข้อความรู้หรือผลงานกลุ่ม
9.1 เทคนิคคู่คิด (Think-Pair-Share)
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การค้นคว้าหาคำตอบ - การแลกเปลี่ยนความคิดเห็น บทบาทผู้เรียน รับผิดชอบการเรียนร่วมกับเพื่อน
9.2 เทคนิคการระดมพลังสมอง (Brainstorming)
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การมีส่วนร่วม - การแสดงความคิดเห็น - ความคิดสร้างสรรค์ - การแก้ปัญหา บทบาทผู้เรียน แสดงความคิดเห็นอย่างหลากหลายในเวลาอันรวดเร็ว
9.3 เทคนิค Buzzing
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การค้นคว้าหาคำตอบด้วยเวลาจำกัด บทบาทผู้เรียน แสดงความคิดเห็นเพื่อหาข้อสรุปในเวลาอันจำกัด
9.4 การอภิปรายกลุ่มแบบต่าง ๆ (Panel, Forum, Symposium, Seminar)
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การสื่อสาร - การแลกเปลี่ยนความคิดเห็น - การสรุปข้อความรู้ บทบาทผู้เรียน รับฟังข้อมูลความคิดเห็นเพื่อหาข้อสรุปในเวลาอันจำกัด
9.5 กลุ่มติว
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การฝึกซ้ำ - การสื่อสาร บทบาทผู้เรียน ทบทวนจากกลุ่มหรือเพื่อหรือเรียนเพิ่มเติม
10) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : การฝึกปฏิบัติการ
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การค้นคว้าหาความรู้ - การรวบรวมข้อมูล - การแก้ปัญหา บทบาทผู้เรียน ศึกษาค้นคว้าข้อความรู้ในลักษณะกลุ่มปฏิบัติการ
11) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : เกม (Games)
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การคิดวิเคราะห์ - การตัดสินใจ - การแก้ปัญหา บทบาทผู้เรียน ได้เล่มเกมด้วยตนเองภายใต้กฎหรือกติกาที่กำหนด ได้คิดวิเคราะห์พฤติกรรมและเกิดความสนุกสนานในการเรียน
12) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : กรณีศึกษา (Case Studies)
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การค้นคว้าหาความรู้ - การอภิปราย - การวิเคราะห์ - การแก้ปัญหา บทบาทผู้เรียน ได้ฝึกคิดวิเคราะห์อภิปรายเพื่อสร้างความเข้าใจแล้วตัดสินใจเลือกแนวทางแก้ปัญหา
13) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : สถานการณ์จำลอง (Simulation)
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การแสดงความคิดเห็น - ความรู้สึก - การวิเคราะห์ บทบาทผู้เรียน ได้ทดลองแสดงพฤติกรรมต่าง ๆ ในสถานการณ์ที่จำลองใกล้เคียงสถานการณ์จริง
14) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : ละคร (Dramatization)
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - ความรับผิดชอบในบทบาท - การทำงานร่วมกัน - การวิเคราะห์ บทบาทผู้เรียน ได้ทดลองแสดงบทบาทตามที่กำหนดเกิดประสบการณ์เข้าใจความรู้สึก เหตุผล และพฤติกรรมผู้อื่น
15) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : บทบาทสมมติ
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - มนุษยสัมพันธ์ - การแก้ปัญหา - การวิเคราะห์ บทบาทผู้เรียน ได้ลองสวมบทบาทต่าง ๆ และศึกษาวิเคราะห์ความรู้สึกและพฤติกรรมตน
16) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : การเรียนแบบร่วมมือ (Cooperative Learning) ประกอบด้วยเทคนิค JIGSAW, JIGSAW II, TGT, STAD,LT,GI, NHT, Co-op Co-op - กระบวนการกลุ่ม
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การสื่อสาร - ความรับผิดชอบร่วมกัน - ทักษะทางสังคม - การแก้ปัญหา - การคิดแบบหลากหลาย - การสร้างบรรยากาศการทำงานร่วมกัน บทบาทผู้เรียน ได้เรียนรู้บทบาทสมาชิก กลุ่มมีบทบาทหน้าที่ รู้จักการไว้วางใจให้เกียรติและรับผังความคิดเห็นของเพื่อนสมาชิกกลุ่ม และรับผิดชอบการเรียนรู้ของตนและเพื่อน ๆ ในกลุ่ม
17) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : การเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม (Participatory Learning)
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การนำเสนอความคิดประสบการณ์ - การสื่อสารและปฏิสัมพันธ์ - กระบวนการกลุ่ม บทบาทผู้เรียน มีส่วนร่วมในการอภิปรายแสดงความคิดเห็นหรือปฏิบัติจนได้ข้อสรุป
18) เทคนิค/วิธีการสอนแบบ : การเรียนการสอนแบบ บูรณาการ แบบ Shoreline Method
ทักษะ/พฤติกรรมที่มุ่งเน้น - การค้นคว้าหาความรู้ - การสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง - ทักษะทางสังคม - กระบวนการกลุ่ม - การสื่อสาร - การแก้ปัญหา บทบาทผู้เรียน มีส่วนร่วมในการเรียนทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจและการคิด ดำเนินการเรียนด้วยตนเองทั้งในห้องเรียนและสถานการณ์จริง ศึกษา ปฏิบัติด้วยตนเองทุกเรื่อง ร่วมแรงร่วมใจด้วยความเต็มใจ
หวังว่าคุณครูทุกท่านจะได้นำหลักการและเทคนิคไปใช้ในการเรียนการสอนนะครับ
ที่มา //news4teacher.blogspot.com
Create Date : 10 กันยายน 2553 |
Last Update : 10 กันยายน 2553 12:30:59 น. |
|
1 comments
|
Counter : 1202 Pageviews. |
|
|