The world around us: My perspective
Group Blog
 
 
พฤษภาคม 2550
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031 
 
10 พฤษภาคม 2550
 
All Blogs
 
ประโยค English ส่งท้ายในหนัง 300

สวัสดีครับ มาคุยกันเรื่องภาษาอังกฤษเหมือนเดิมนะครับ คราวนี้มาดูประโยคจากหนังใหม่ๆ กันบ้าง หนัง 300 ที่ภาพสวยมากๆ ฉากแอ็คชั่นก็สุดยอด ยิ่งมารู้ว่าสร้างขึ้นมาจากเรื่องจริงก็ยิ่งขนลุก ผมชอบและทึ่งมากมาย มากขนาดไปหาซื้อเกมส์ Rome: Total War มาเล่น แต่ปรากฏว่าไม่มียุคของลีโอนิดาสให้เล่น แถมเล่นไปสักพักก็หลุดอีก เฮ้อออออ เอ้า มาเข้าประโยคที่เราจะมาอ่านกันวันนี้ดีกว่า ผู้พูดประโยคนี้คือดิลิออส นักรบสปาตันคนเดียวที่เหลือรอดกลับไปเล่าถึงตำนานของกษัตริย์ลีโอนิดาส



"He did not wish tribute, nor song, or monuments or poems of war and valor. His wish was simple. "Remember us" he said to me, that was his hope, should any free soul come across that place, in all the countless centuries yet to be. "May all our voices whisper to you from the ageless stones, go tell a Spartans, passerby, that here by Spartan law, we lie." And so my King died, and my brothers died; barely a year ago. Long I pondered my kings cryptic talk of victory, but time has proven him wise, for from free Greek to free Greek the word was spread that bold Leonidas and his 300, so far from home laid down their lives not just for Sparta but for all Greece and the promise this country holds. Now here on this ragged patch of earth called Plateaea, let his hordes face obliteration!"

แปลประโยคแรกตรงๆ เลยนะครับ "เขาไม่ต้องการคำชื่นชมยกยอ ไม่ต้องการเพลง อนุสาวรีย์ หรือโคลงกลอนแห่งสงครามและความกล้าหาญ" ฟังแล้วมันออกจะแปร่งๆ เนื่องจากเรายังไม่ได้เกลาประโยคให้สละสลวย ซึ่งผมคิดว่าไม่จำเป็น การอ่านที่ดีไม่ต้องการคำแปลตรงๆ ครับ เพียงให้อ่านแล้วเข้าใจ feeling ของประโยคก็พอ ซึ่งถ้าถามผมว่าจะต้องทำอย่างไรถึงจะเข้าใจระดับนั้น ผมคงไม่สามารถบอกทางลัดได้นอกจากอ่านทุกวันไปเรื่อยๆ ทีละเล็กทีละน้อย (อย่างผมนี่ก็พยายามอ่านข่าวบอลภาษาอังกฤษทุกวันเหมือนกันครับ แต่ถ้าวันไหนหงส์เล่นแพ้ ก็มีอู้บ้างเหมือนกัน แหะๆ)

คำว่า tribute นั้นแปลเหมือนคำว่า compliment, praise ซึ่งคำว่า tribute ออกจะเป็นคำที่ใช้เป็นการเป็นงาน ประมาณว่าชมเชยเนื่องมาจากผลงานที่เคยทำไว้นั่นเอง โดยมากคำนี้จะใช้ร่วมกับ to เช่น This song is a tribute to you นั่นหมายความว่ามีคนให้เพลงนี้เพื่อเป็นเกียรติแก่ตัวคุณ เห็นไหมครับว่าคำ tribute ที่แปลว่าชื่นชม ชมเชย ตอนนี้เวลาแปลดันกลายว่า "เป็นเกียรติแก่" นี่เป็นเพราะ feeling ของคำ tribute ที่ทำให้การแปลกลายเป็นแบบนี้ แล้วคำว่า tribute นี้โดยมากจะใช้ร่วมกับคำว่า pay เช่น pay tribute to someone หรือการชื่นชมคนๆ หนึ่งนั่นเอง ส่วนคำว่า valor ก็หมายถึงความกล้าหาญ ซึ่ง adjective ของคำนี้ก็คือ Valiant ซึ่งเป็นชื่อหนังอนิเมชั่นเกี่ยวกับนกพิราบสื่อสารช่วงสงครามที่กล้าหาญไงครับ จำกันได้ไหม

ประโยคต่อไปก็ประกอบไปด้วยคำศัพท์ที่ไม่ยากเช่นกัน เพียงแต่เป็นภาษาพูด ซึ่งอาจทำให้เข้าใจยากขึ้นนิดหน่อย ลองแปลกันดูเลยนะครับ
"สิ่งที่เขาขอมีเพียง 'จำพวกเราไว้' เขาพูดกับข้า นั่นคือความหวังของเขา ถ้ามีผู้ใดข้ามผ่านดินแดนนั้นในอีกหลายร้อยปีต่อไป 'เพียงเสียงของพวกเราอาจกระซิบบอกเจ้า จากก้อนหินที่เป็นนิรันดร์ จงไปบอกชาวสปาตันเถิด ผู้ผ่านทาง ว่าด้วยกฏแห่งสปาต้า เราฝังร่างอยู่ที่นี่'"

มาแปลคำว่า free soul กันเลยดีกว่า คำว่า soul นี้แปลว่าวิญญาณก็จริง แต่เขา (ในที่นี้หมายถึงลีโอนิดาส) ไม่ได้หมายถึงผี คำว่า soul นี้ใช้กล่าวถึงคนได้ ดังนั้นคำว่า free soul ที่แปลตรงตัวว่าวิญญาณอิสระนั้น ในที่นี้สามารถแปลได้ว่าผู้คนเฉยๆ ก็ได้ (คำ free soul สามารถถูกแทนด้วยคำว่า living soul ได้เช่นกัน ซึ่งคำหลังจะแปลได้เข้าใจง่ายกว่า แบบว่า living soul หรือวิญญาณที่มีชีวิตอยู่ เห็นไหมครับ แปลตรงๆ เลย) ส่วน In all the countless centuries yet to be นั้น คำว่า countless เป็นตัวบ่งบอกถึงจำนวนมากเท่านั้นเอง ส่วน yet to be แสดงถึงการที่เวลานั้น "ยัง" มาไม่ถึง ซึ่งก็คือในอนาคตต่อจากนี้ไป ส่วน ageless stones นี้จะแปลว่าก้อนหินอมตะคงไม่ได้ ก็ต้องดู feeling ของประโยคก็จะพอเดาได้ว่าเขาต้องการให้หมายถึงก้อนหินไม่มีการแก่ตัวลงไปเหมือนมนุษย์ ผมเลยแปลโดยใช้คำว่านิรันดร์แทน

อยากให้สังเกตว่าเขาใช้คำว่า should มาเริ่มประโยค "Should any free soul..." ซึ่งไม่ได้หมายความว่าประโยคนี้เป็นคำถามนะครับ เพียงเป็นการทำให้ประโยคมีความหมายในเชิง "ถ้าเป็นเช่นนั้น" ดังนั้นประโยคนี้จึงกลายเป็นว่า "ถ้ามีคนผ่านทางมา ก็ให้เขาได้รับทราบเรื่องราวของเหล่านักรบ 300 คนเท่านั้นเอง" ลักษณะประโยคแบบนี้ได้รับความนิยมมาใช้พอสมควร ยกตัวอย่างเช่น Had we talked earlier, this thing wouldn't have happened ที่แปลว่า "ถ้าเราได้พูดกันก่อน สิ่งนี้ก็คงไม่เกิดขึ้น"

คำว่า passerby มาจากคำว่า pass by ที่แปลว่าผ่านทาง (เช่นเดียวกับ stop by ที่แปลว่าหยุดแวะ หยุดพัก ซึ่งทั้งสองประโยคนี้สามารถตามด้วยนามที่เป็นสถานที่) คำว่าผู้ผ่านทางก็เลยต้องเป็น passerby นั่นเอง ส่วนประโยคสุดท้ายนั้น that here by Spartan law we lie เราสามารถเขียนใหม่ได้เป็น that we lie here by Spartan law เห็นไหมครับว่าคราวนี้แปลง่ายเลย แต่ที่เขายกเอาคำว่า by Spartan law ไปไว้หลัง that นั้นก็เพื่อเน้นให้เห็นว่าที่เขาต้องเป็นแบบนี้ก็เพราะกฎของสปาต้านั่นเอง ส่วน here we lie นี่จะเป็นว่าเป็นแนวประโยคที่ปรมาจารย์โยดา จาก Star Wars ชอบพูดเลยนะครับ (เช่น To the dark side he goes, a powerful ally it is เป็นต้น) ซึ่งจัดเป็นการเน้นอีกอย่างหนึ่งว่า เป็น "ที่นี่" นั่นเอง ที่พวกเราฝังร่างอยู่ (คำว่า lie ในที่นี้แปลว่า นอน หรือถูกฝังเอาไว้นะครับ ไม่ได้แปลว่าโกหก) อ้อ มีเกร็ดมาบอก ว่าไอ้ประโยคตั้งแต่ whisper นั้นเป็นประโยคจริงที่ถูกเขียนสลักไว้ที่ก้อนหินอนุสรณ์แถวสนามรบ Thermopylae ด้วยนะครับ



แปลต่อเร็วๆ เลยนะ "And so my King died, and my brothers died; barely a year ago" -> "และกระนั้นเอง ราชาของข้า พี่น้องของข้าจึงได้ตายไป เมื่อปีเศษๆ ที่ผ่านมานี้เอง"

"Long I pondered my kings cryptic talk of victory, but time has proven him wise" -> "ข้าสงสัยมานานแล้วกับคำพูดปริศนาเรื่องชัยชนะจากราชาแห่งข้า แต่เวลาได้พิสูจน์ความจริงของคำพูดพระองค์แล้ว" ponder นี่แปลว่าครุ่นคิดครับ แต่ใน feeling ของประโยคนี้ ผมว่าคำ "สงสัย"น่าจะเหมาะกว่า ส่วน cryptic นี่แปลว่าเกี่ยวกับรหัส (encrypt แปลว่าเข้ารหัส) ส่วนคำว่า long เป็นการบอกถึงเวลาที่ผ่านมานาน ส่วนประโยคตั้งแต่ time นั้นแสดงว่าคำพูดพระองค์เป็นจริงในที่สุด ก็เลยแปลมาอย่างนี้ ดีกว่าจะแปล wise ตรงๆ

"for from free Greek to free Greek the word was spread" -> "ข่าวได้แพร่สู่ชาวกรีกทั้งหลาย" คำว่า word ในที่นี้แทนการปล่อยข่าวแบบปากต่อปาก

"that bold Leonidas and his 300, so far from home laid down their lives" -> "ว่าลีโอนีดาสผู้กล้าหาญและนักรบทั้ง 300 ของเขา ได้ทิ้งชีวิตของเขาไว้ไกลจากบ้านเหลือเกิน" โดยคำว่า bold นั้น ถ้าใช้โปรแกรมพิมพ์เอกสารทั่วไปก็จะรู้ว่าการทำ bold ก็คือทำตัวอักษรให้หนานั่นเอง แต่ในที่นี้จะแปลว่าลีโอนีดาสหนาก็คงไม่ได้ เพราะคราวนี้ bold ถูกใช้เพื่อหมายถึงกล้าหาญ แต่ออกเป็นแนวกล้าบ้าบิ่นนะครับ

"not just for Sparta but for all Greece and the promise this country holds" -> "ไม่เพียงเพื่อสปาต้า แต่เพื่อกรีกทั้งหมด รวมทั้งอนาคตของประเทศแห่งนี้" คำว่า promise นี้แปลได้ตรงตัวว่าสัญญา แต่อีกความหมายหนึ่งมันแปลถึงสิ่งที่อาจเกิดขึ้นได้ในอนาคต ยกตัวอย่างเช่น This smart boy shows promise ที่แปลได้ยาวๆ ตามความหมายว่า เด็กฉลาดคนนี้ได้แสดงถึงสิ่งหนึ่งที่ promise ว่าเด็กจะมีอนาคตที่ดี ดังนั้นพอแปลให้สั้นลง ก็กลายเป็นเด็กฉลาดคนนี้ดูมีอนาคต

ต่อมาก็เป็นประโยคสุดท้าย "Now here on this ragged patch of earth called Plateaea, let his hordes face obliteration!" -> "ณ ที่นี่ ตอนนี้ บนแผ่นดินขรุขระที่เรียกว่า Plateaea ให้พวกเราทำลายทัพมันให้สิ้นซาก" คำว่า ragged แสดงถึงพื้นผิวที่ไม่สมบูรณ์ ขรุขระ ส่วนคำว่า horde บอกถึงกลุ่มใหญ่ ซึ่งในที่นี้มีหลายกลุ่ม หมายถึง กลุ่มกองทัพของกษัตริย์ Xerxes นั่นเอง และนี่คือสนามรบอีกแห่งที่ชื่อ Plateaea เป็นการรบที่เกิดหลังจากการรบของ 300 มาปีกว่า ซึ่งการรบครั้งนี้กรีกจะได้รับชัยชนะ และ Xerxes ก็ต้องถอยกลับเปอร์เซียไปอย่างผู้แพ้ ส่วนในประโยคท้ายสุดจริงๆ ที่เขียนว่า "Let his hordes ..." นั้น แสดงถึงคำพูดที่ดิลิออสพูดกับกองทัพชาวกรีกที่เขาพามานั่นเอง ส่วนคำว่า obliteration นั้นเป็นนาม มาจากกริยา obliterate ที่มีความหมายเดียวกับ destroy และ eradicate ซึ่งก็คือ ทำลายล้างจนสิ้นซากนั่นเอง (ดูคำว่า eradicate นะครับ มันมาจาก radical และ root ที่แปลว่ารากฐาน พอเติม e เข้าไปก็เลยกลายเป็นทำลายรากฐาน หรือทำลายจนหมดราก สิ้นซากกันไปเลยนั่นเอง)

วันนี้จบเพียงเท่านี้นะครับ ขอโทษทีที่ยาวไปหน่อย จริงๆ แล้วประโยคใช้ศัพท์ไม่ได้ยากนัก เพียงแต่ว่ารูปประโยคจะไม่ใช่แบบอธิบายเชิงวิทยาศาสตร์ที่มีเหตุและผล แต่เป็นคำพูดเชิงปลุกใจ เร้าความรู้สึก จึงทำให้การแปลต้องใช้ความรู้สึกร่วมและความคิดคล้อยตามพอสมควร เลยกลายเป็นแปลยาวไปด้วย อย่างไรก็ตาม คงพอเห็นแนวการแปลให้ได้ feeling กันแล้วนะครับ คราวนี้ก็ลองไปหาอ่านบทความสั้นๆ ที่เราสนใจดู อ่านทุกวันๆ ละนิดละหน่อย เดี๋ยวก็จะง่ายไปเองครับ



Create Date : 10 พฤษภาคม 2550
Last Update : 24 ตุลาคม 2550 22:26:48 น. 10 comments
Counter : 6706 Pageviews.

 
ขอบคุณสำหรับมุมมองใหม่ๆค่ะ
ตอนนี้เรียนก็ต้องอ่านtextbook แต่เพราะไม่มั่นใจในภาษาอังกิด
กลัวแปลผิด เลยไม่กล้า
แต่วันนี้คิดจะลองอ่านแล้วค่ะ
แล้วก็มาเจอกระทู้นี้พอดี
จะได้สู้ๆวันละนิดต่อไป




โดย: ต.เต่าหลังตุง (pintakai ) วันที่: 12 พฤษภาคม 2550 เวลา:0:18:40 น.  

 
สวัสดีค่ะพี่พล ง่ะ ยาวจังเยย >_< นู๋จาค่อย ๆ อ่านนะคะ อ่านไปพักไป แห่ะ ๆ


โดย: Beee (Beee_bu ) วันที่: 14 พฤษภาคม 2550 เวลา:21:18:29 น.  

 
เฮ้ออ อ่านจบแย้วคร้า...

ชอบเรื่องนี้มาก ๆ เลย เพิ่งรู้นะคะเนี่ยะ ว่าเป็นเรื่องจิง เก่งจังเลยนะ ดูไปปลื้มไป ปิ๊งไป กับหุ่นเท่ห์ ๆ ของนักรบทุกคนเลย ล่ำบึ๊กมาก อิอิ อยากได้หุ่นแบบนี้ซักคนง่ะ


โดย: Beee (Beee_bu ) วันที่: 14 พฤษภาคม 2550 เวลา:21:53:07 น.  

 
อ่านจบแล้วชอบจัง..

free soul นี่น่าจะแปลว่า จิตวิญญาณแห่งเสรี ได้นะครับนี่...


ถือโอกาสมาเยี่ยมบลอกครับ..


โดย: granun วันที่: 20 พฤษภาคม 2550 เวลา:0:35:28 น.  

 
ขอบคุณมากค่ะพี่พล ฮุ้งจะจำได้และเอาไปใช้ถูกมั้ยเนี่ย


โดย: aquaworld วันที่: 20 พฤษภาคม 2550 เวลา:1:11:44 น.  

 
ขอบคุณที่มาเยี่ยมเยียนครับทุกคน

และก็ขอบคุณคุณนันท์ด้วยสำหรับคำแปล free soul
เป็นคำแปลที่ดูลงตัว เข้ากับบรรยากาศหนังพอดีเลยครับ :-)

แหะๆ ผมมัวแต่ไปกังวลส่วนประกอบอื่นๆ จนละเลยรายละเอียดไอ้เจ้า free soul นี่ไป
ดีที่คุณนันท์ขี่ม้าขาวมาช่วยไว้พอดี

ขอบคุณน้องบีกับน้องฮุ้งที่มาเยี่ยมเยียนเรื่อยๆ ด้วยนะ
แล้วก็คุณต.เต่าหลังตุงด้วยครับ (ว่าแต่รูปนั่นเป็นนางเอกเกาหลีที่ไหนเหรอ น่ารักดีแฮะ แต่ผมไม่รู้จักอ่ะ)


โดย: MrET_TK วันที่: 20 พฤษภาคม 2550 เวลา:21:11:01 น.  

 
วันนี้กว้านพิมพ์มาอ่านอ่ะค่ะ เนื่องจากว่าอ่านจากคอมฯโดยตรงแล้วปวดลูกกะตา เคยพยายามฟังหนัง soundtrack แต่ฟังไม่ค่อยออกเลยอ้ะค่ะ เศร้าจัง เรียนมาก็พอสมควร ขอบคุณที่มาสอนผ่านทาง blog นะคะ


โดย: Experience IP: 203.156.191.183 วันที่: 17 กรกฎาคม 2550 เวลา:13:50:09 น.  

 
ชอบเรื่องนี้มากเลยคับ เล่นเกมแรน เถื่อนนะ ผมตั้ง ชื่อ ตัวละครว่า เลโอนิดาส์ ชื่อกิล สปารืต้า รุปกิล 300
คงจะมีคัยไนเกมเคยดูนะ 555


โดย: ท๊อปนะ IP: 124.121.153.154 วันที่: 10 ตุลาคม 2550 เวลา:17:40:10 น.  

 

อะไรๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ


โดย: 7777777 IP: 61.90.209.200 วันที่: 7 พฤศจิกายน 2550 เวลา:19:22:35 น.  

 
mhoy เขาอ่านว่าอะไร


โดย: ฉันนะ IP: 192.168.6.18, 58.147.20.50 วันที่: 5 กุมภาพันธ์ 2553 เวลา:12:07:35 น.  

ชื่อ :
Comment :
  *ใช้ code html ตกแต่งข้อความได้เฉพาะสมาชิก
 

MrET_TK
Location :
พิษณุโลก Thailand

[ดู Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
Smember
ผู้ติดตามบล็อก : 12 คน [?]




วิศวกรคอมพิวเตอร์โดยปริญญา แต่ไปๆ มาๆ กลายเป็นอาจารย์ในที่สุด (แถมเป็นคณะวิทยาศาสตร์ด้วย ฮะๆๆ) ปัจจุบันเป็นวิทยากรด้านการตลาดออนไลน์ให้กับสถาบันในเครือกรุงเทพธุรกิจและเว็บ exitcorner รวมทั้งเป็นที่ปรึกษาด้านการตลาดออนไลน์ให้บริษัทเอกชน

ปัจจุบันผมเขียนบทความใน fan page เป็นประจำ (http://www.facebook.com/dr.ekkasit กับ http://www.facebook.com/InspireRanger)
Friends' blogs
[Add MrET_TK's blog to your web]
Links
 
MY VIP Friend


 Pantip.com | PantipMarket.com | Pantown.com | © 2004 BlogGang.com allrights reserved.