ชาวโรฮีนจา ผู้ไม่เคยถูกยอมรับว่าเป็นกลุ่มชาติพันธ์ที่อาศัยอยู่ในประเทศพม่า

สาระน่ารู้ โรฮิงญา หรือ โรฮีนจา (Rohinga) เป็นกลุ่มชาติพันธุ์มุสลิมที่อาศัยอยู่ทางตอนเหนือของรัฐยะไข่ ทางตะวันตกของประเทศพม่า ติดกับชายแดนบังคลาเทศและพูดภาษาโรฮีนจา แต่ชาวโรฮีนจาไม่เคยถูกยอมรับว่าเป็นกลุ่มชาติพันธ์ที่อาศัยอยู่ในประเทศพม่า อีกทั้งยังมีเรื่องเกี่ยวกับศาสนา "มุสลิมโรฮีนจา" จึงกลายเป็นชนกลุ่มน้อยที่ถูกข่มเหงมากที่สุดในพม่า

สำหรับชาว "โรฮีนจา" แล้ว พวกเขาคือคนพื้นเมืองบนดินแดนอาระกัน เป็นกลุ่มชาติพันธ์บนดินแดนอาระกันที่นับถืออิสลาม แต่สำหรับชาวพม่า "โรฮีนจา" เป็นคำที่เกิดขึ้นมาใหม่จากนักประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ที่หมายถึงพวกที่อพยพเข้ามาจากบังคลาเทศอย่างผิดกฎหมายในช่วงเวลาที่พม่าอยู่ภายใต้อังกฤษในฐานะอาณานิคม โรฮีนจาจึงไม่ใช่กลุ่มชาติพันธ์ดั้งเดิมในพม่า

ช่วงปี ค.ศ. 1886 ที่อังกฤษเป็นฝ่ายชนะในสงครามกับพม่า ทำให้ดินแดนชายฝั่ง บริเวณอาระกัน รัฐเทนาเสริม และดินแดนพม่าตอนในทั้งหมดกลายเป็นอาณานิคมของอังกฤษ ซึ่งในระหว่างนั้น ผู้คนจากอินเดีย และบังคลาเทศเคลื่อนย้ายเข้าสู่อาระกัน บางส่วนเป็นชาวอาระกันที่อพยพออกไปหลังกองทัพพม่าเข้ายึดครองอาระกัน บางส่วนก็คือชาวบังคลาเทศจากจิตตะกอง หรือคนอินเดียจากพื้นที่ใกล้เคียง

สงครามโลกครั้งที่ 2 ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างพม่าและกลุ่มชาวโรฮีนจาแตกแยกมากขึ้น เมื่อช่วงต้นของสงคราม กองกำลังกู้ชาติของพม่าเลือกที่จะสนับสนุนกองทัพญี่ปุ่น ขณะที่กองทัพอังกฤษในพม่าก็ได้กองหนุนจากคนอินเดีย และโรฮีนจา

ชาวพม่าเผชิญกับความรุนแรงจากกองกำลังอังกฤษและพันธมิตร แต่ความพ่ายแพ้ของอังกฤษในตอนต้นของสงคราม การถอยทัพอย่างรวดเร็วของอังกฤษได้ทิ้งให้ชาวอินเดีย และโรฮีนจาเผชิญหน้ากับความรุนแรงที่มาพร้อมกับกองทัพญี่ปุ่น และพันธมิตรที่เป็นกองกำลังกู้ชาติของพม่า เมื่อสถานการณ์ของสงครามโลกครั้งที่ 2 เปลี่ยนไป กองทัพญี่ปุ่นเริ่มประสบกับความพ่ายแพ้ในสงคราม กองกำลังกู้ชาติของพม่าเปลี่ยนการสนับสนุน กลับมาเป็นพันธมิตรกับกองกำลังอังกฤษ  ชาวอินเดียและชาวโรฮีนจาที่เป็นอดีตพันธมิตรของอังกฤษกลับถูกละเลย และทิ้งให้เผชิญกับชะตากรรมของตนในพม่าแต่เพียงลำพัง จนกระทั่งพม่าได้รับเอกราชบนเงื่อนไขของการยอมรับของกลุ่มชาติพันธ์ตามข้อตกลงปางหลวง

เมื่อพม่าได้รับเอกราชในปี ค.ศ.1948 รัฐบาลของนายกรัฐมนตรีอูนุ ได้ประกาศรับรองชาวโรฮีนจาให้เป็นกลุ่มชาติพันในรัฐอาระกัน ให้มีสิทธิในการเลือกตั้งทั่วไปได้ แต่อย่างไรก็ตาม หลังการยึดอำนาจรัฐบาลอูนุใน ปี ค.ศ.1978 นายพลเนวิน ได้ประกาศใช้นโยบายวิถีพม่าสู่สังคมนิยม  มีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญใหม่ และได้เปลี่ยนชื่อจาก "รัฐอาระกัน - Arakan" เป็น "รัฐระคาย - Rahkine หรือยะไข่"  รัฐบาลเนวินใช้ปฏิบัติการทางทหารเพื่อจัดการกับกลุ่มชาวโรฮีนจากว่า 250,000 คน ให้อพยพเข้าสู่บังคลาเทศ ขณะที่ชาวโรฮีนจาที่ยังอยู่ในรัฐอาระกันก็อยู่ภายใต้นโยบายการควบคุมของรัฐบาลพม่า มีการกำหนดให้ครอบครัวชาวโรฮีนจามีลูกไม่เกิน 2 คน ไม่มีสิทธิครอบครองที่ดิน และได้รับการปฏิบัติที่รุนแรงจากเจ้าหน้ารัฐบาลและหน่วยตำรวจชายแดนของพม่า จนกระทั่งปัจจุบัน ชาวโรฮิงยากลายเป็นคนอื่นบนดินแดนบ้านเกิดของตนเอง เป็นคนที่ไม่ได้รับการปกป้อง คุ้มครองจากรัฐ ไม่ได้ถูกรับรองโดยรัฐธรรมนูญ และกฎหมายสัญชาติ เช่นเดียวกับพลเมืองพม่า และกลุ่มชาติพันธ์อื่น ๆ

ชาวโรฮีนจาจึงมุ่งหน้าสู่ทะเล ด้วยความหวังที่จะหาอนาคตที่ดีกว่าในประเทศมุสลิมอย่างมาเลเซีย และอินโดนีเซีย



ข้อมูลจาก วิกิพีเดีย / prachatai.com
variety thaiza เรียบเรียง