3 สิงหาคม พ.ศ. 2500 มีการประกาศผล "รางวัล ตุ๊กตาทอง" เป็นครั้งแรกที่เวทีลีลาศลุมพินีสถาน จัดโดยหอการค้ากรุงเทพฯ “ตุ๊กตาทอง” เป็นรางวัลที่มอบให้แก่บุคคลในวงการผลิตภาพยนตร์ไทยที่มีผลงานดีเด่นที่สุดในสาขาต่าง ๆ โดยเกิดจากการริเริ่มของ สงบ สวนสิริ หรือ "สันตศิริ" บรรณาธิการนิตยสาร "ตุ๊กตาทอง" โดยนักแสดงนำยอดเยี่ยมจะได้รับรางวัล "ละคอนรำ" เป็นตุ๊กตารูปนางละคอนรำ อันเป็นที่มาของการเรียกชื่อรางวัลนี้ว่า "รางวัลตุ๊กตาทอง" ส่วนรางวัลอื่น ๆ จะได้รับ "โล่สำเภาทอง" ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของหอการค้ากรุงเทพฯ ซึ่งเป็นผู้จัดงาน ในปีแรกมีภาพยนตร์ได้รับเสนอชื่อเข้าร่วมประกวดจำนวน 52 เรื่อง "รางวัลตุ๊กตาทอง" ดารานำยอดเยี่ยมฝ่ายชายได้แก่ ลือชัย นฤนาท จากภาพยนตร์เรื่อง "เล็บครุฑ" และดารานำยอดเยี่ยมฝ่ายหญิงคือ วิไลวรรณ วัฒนพานิช จากภาพยนตร์เรื่อง "สาวเครือฟ้า" ส่วน "รางวัลสำเภาทอง" บทภาพยนตร์ยอดเยี่ยม ได้แก่ ประจิต จุลละพันธ์ จากภาพยนตร์เรือ่ง "สุภาพบุรุษเสือไทย"บทประพันธ์ยอดเยี่ยม ได้แก่ "เรียมเอง" จากภาพยนตร์เรื่อง "ชั่วฟ้าดินสลาย" ผู้กำกับการแสดงยอดเยี่ยม ได้แก่ วสันต์ สุนทรปักษิณ จากภาพยนตร์เรื่อง "ทางเปลี่ยว" และภาพยนตร์ยอดเยี่ยม ได้แก่ภาพยนตร์เรื่อง "เศรษฐีอนาถา" อำนวยการสร้างโดย สุริยน ไรวา ของ บริษัท เอส.อาร์ ฟิล์ม ต่อมาได้มีการออกแบบรางวัลขึ้นใหม่เป็นรูป "พระสุรัสวดี" ซึ่งเป็นเทพเจ้าแห่งความรู้และภาษา จึงเปลี่ยนชื่อเรียกเป็น "รางวัลพระสุรัสวดี" แต่สื่อมวลชน และประชาชน ยังคงนิยมเรียกว่า รางวัลตุ๊กตาทองมาตลอด พิธีมอบรางวัลตุ๊กตาทองจัดต่อเนื่องทุกปีตั้งแต่ครั้งที่ 1 จนถึงครั้งที่ 8 (ปี 2509) ก็ได้หยุดการจัดงานเป็นเวลา 9 ปี และได้รื้อฟื้นขึ้นใหม่ในปี 2517 คราวนี้จัดโดย สมาคมผู้สื่อข่าวบันเทิงแห่งประเทศไทย ซึ่งกลายเป็นเจ้าภาพหลักจัดติดต่อกันมาทุกปีจนถึงปัจจุบัน